Πριν 10 χρόνια, ένα κρύο βράδυ της 17ης Δεκέμβρη ο αυτοπυρπολισμός του απελπισμένου 26χρονου πλανόδιου πωλητή Μοχάμεντ Μπουαζίζι, που είχε χτυπηθεί βάναυσα από αστυνομικούς αφού του κατέσχεσαν την πραμάτεια, αντί να περάσει στα ψιλά του αστυνομικού δελτίου των τυνησιακών εφημερίδων περνά στην Ιστορία.
Η τραγική νύχτα της 17ης Δεκέμβρη στο Σίντι Μπουζίντ έμελλε να εξελιχθεί στην αρχή του τέλους της εξουσίας του πολυετούς προέδρου της Τυνησίας Μπεν Άλι, να σημάνει γενικό παλλαϊκό ξεσηκωμό και να οδηγήσει αλυσιδωτά σε εξεγέρσεις πολιτών και σε άλλες αραβικές χώρες με αυταρχικά καθεστώτα.
Σαν κομμάτια ενός παιχνιδιού ντόμινο οι λαϊκές κινητοποιήσεις της λεγόμενης «αραβικής άνοιξης» μεταλαμπαδεύτηκαν στο μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας Αφρικής και Μέσης Ανατολής ξαναμοιράζοντας την «τράπουλα» ανάμεσα στην κορυφή της πυραμίδας της πλουτοκρατίας που συνεχίζει ως σήμερα να ορίζει τις τύχες των χωρών της περιοχής με διαφορετικό όνομα προέδρου και με ένα ελαφρώς τροποποιημένο σύστημα διακυβέρνησης με βασικό χαρακτηριστικό την ακόλουθη πικρή αλήθεια: Η αραβική άνοιξη που ξεκίνησε από το πανέμορφο σαν κυκλαδίτικο νησί Σίντι Μπουζίντ δεν έφερε τον αέρα πραγματικής αλλαγής που έλπιζαν οι λαοί της περιοχής.
Η ανεργία, ιδιαίτερα η νεανική, παρέμενε στα ύψη. Ιδιαίτερα στην Τυνησία που το μεγαλύτερο μέρος της νεολαίας είναι υψηλής μορφωτικής στάθμης και καλλιέργειας, διαθέτοντας σχεδόν αναλλοίωτη μία ιδιόμορφη παράδοση συνδικαλιστικών και εργατικών αγώνων δεκαετιών που περνά από παππούδες σε γονείς και από γονείς στη νεολαία.
Μέσα σε αυτή τη δεκαετία (φαινομενικών και μη) ανατροπών, στην Τυνησία η φτώχεια και η ανεργία όχι μόνον δεν μειώθηκε αλλά αυξήθηκε (ιδιαίτερα με την έλευση της πανδημίας). Από το 14% το 2019 αυξήθηκε στο 21%.
Η επίσημη ανεργία (η ανεπίσημη είναι διπλάσια…) από το 15% το πρώτο τρίμηνο του 2020 πήγε στο 17,8% το αντίστοιχο διάστημα του 2021.
Πάρε καλύτερα λαχείο…
Στην περιφέρεια οι νέοι αναστενάζουν στα καφενεία. Περισσότερες ελπίδες έχουν να κερδίσουν λαχείο παρά να πιάσουν δουλειά. Δεν είναι δυσεξήγητο. Το 80% των θέσεων εργασίας βρίσκεται στα αστικά κέντρα…
Το έλλειμμα αυξήθηκε μέσα στην τελευταία διετία πάνω από 10,2%. Το δημόσιο χρέος στο τέλος του 2020 ξεπέρασε το 87% του ΑΕΠ.
Οι καταλήψεις ορυχείων ιδιαίτερα στον πολύ φτωχό νότο της Τυνησίας συνεχίζονται συχνά επί μήνες καθώς οι τοπικές κοινωνίες χόρτασαν από υποσχέσεις και παχιά λόγια. Απηύδησαν από τους μεγαλοπαράγοντες ισλαμικών και κοσμικών κομμάτων που τους τάζουν «ανάπτυξη» και καλές δουλειές και ανάπτυξη δεν βλέπουν.
Οι αυτοπυρπολισμοί νέων ή πατεράδων με οικογένειες που αδυνατούν να εξασφαλίσουν ένα πιάτο φαί στο τραπέζι δεν είναι διόλου σπάνιες. Ένας ή δύο αυτο-πυρπολισμοί κάθε τρεις, ή έξι μήνες έρχονται να ταράξουν τα νερά της διεθνούς ειδησεογραφίας και να μας θυμίσουν πως εκεί κάτω στην Τυνησία, στην κοιτίδα της «αραβικής άνοιξης» επικρατεί βαρυχειμωνιά παντού: Κυρίως σε ανθρώπινα βασικά δικαιώματα όπως είναι το δικαίωμα στην εργασία, στην ποιοτική δημόσια δωρεάν υγεία, στην στέγη, στην ελπίδα και στο όνειρο για καλύτερη ζωή.
Δυστυχώς, ο Μοχάμεντ Μπουαζίζι έμελλε,ως τώρα, να είναι το πρώτο αλλά όχι το τελευταίο τραγικό περιστατικό αυτο-πυρπολισμού.
Η απελπισία έχει φωλιάσει για τα καλά σε ένα κομμάτι της νεολαίας στην Τυνησία (και όχι μόνο) οδηγώντας κατά διαστήματα εκατοντάδες στα αβέβαια μονοπάτια της μετανάστευσης, των ακραίων ισλαμιστικών οργανώσεων ή της φυγής με κάθε μέσο.
Οι μεγάλες ανατροπές όμως δεν γράφονται στους δρόμους της μετανάστευσης. Ζυμώνονται και γίνονται στους δρόμους του αγώνα…