Ως φυσική και άμεση συνέπεια της εκτεταμένης καταστολής θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις αρχές χαρακτήρισε η Διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, Μαρί Στράθερς (Marie Struthers), κληθείσα να σχολιάσει την κατάσταση που επικρατεί τις τελευταίες ημέρες στο Καζακστάν, όπου οι συνεχιζόμενες διαμαρτυρίες για τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας, την επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου και την καταστολή των ειρηνικών διαδηλώσεων έχουν λάβει βίαιη τροπή.
Οι δεσμεύσεις του Καζακστάν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και το δικό του Σύνταγμα κατοχυρώνουν το δικαίωμα στην ειρηνική συνάθροιση. Οι αρχές πρέπει να τηρούν αυτές τις υποχρεώσεις, να προστατεύουν τους ειρηνικούς διαδηλωτές και να σέβονται την ελευθερία του λόγου.
Πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι η αστυνομία δεν χρησιμοποιεί παράνομη και υπερβολική βία. Οποιοσδήποτε αστυνομικός ή άλλος αξιωματούχος που είναι υπεύθυνος για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει να λογοδοτήσει.
«Αντί να απειλούν τους διαδηλωτές, οι αρχές του Καζακστάν πρέπει να επιλύσουν την κατάσταση ειρηνικά, απελευθερώνοντας αμέσως και άνευ όρων όλους όσοι κρατούνται αυθαίρετα και διευθετώντας τις καταχρήσεις που διέπραξε το κράτος κατά το παρελθόν» επεσήμανε η Διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας, υπογραμμίζοντας την αδήριτη ανάγκη για δίκαιη δίκη, στο πλαίσιο όσων ορίζει το διεθνές δίκαιο και οι συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όσων διαδηλωτών κατηγορούνται για διεθνώς αναγνωρισμένα εγκλήματα και βίαιες ενέργειες.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, περισσότεροι από 200 διαδηλωτές έχουν ήδη συλληφθεί, ενώ στους συλληφθέντες συμπεριλαμβάνονται δύο τουλάχιστον δημοσιογράφοι.
Όπως επισημαίνει η Διεθνής Αμνηστία, οι αρχές καταπιέζουν επί σειρά ετών βασικά δικαιώματα του λαού του Καζακστάν με αυθαίρετους περιορισμούς όχι μόνο στις ειρηνικές διαδηλώσεις αλλά και στα πολιτικά κόμματα της αντιπολίτευσης. Πολλοί διοργανωτές ειρηνικών διαδηλώσεων, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μπλόγκερ και άλλα πρόσωπα με παρόμοια δράση έχουν συλληφθεί και φυλακιστεί μετά από άδικες δίκες. Το 2011, τουλάχιστον 14 διαδηλωτές έχασαν τη ζωή τους κατά την αστυνομική καταστολή μιας διαδήλωσης στο Zhanaozen.
