Τα γεγονότα στο Καζακστάν είναι εντυπωσιακά (ή δραματικά, αναλόγως της οπτικής καθενός) και επιβεβαιώνουν ότι δεν νοείται «μεγάλο παιχνίδι», το παιχνίδι της παγκόσμιας κυριαρχίας, που να μην συμπεριλαμβάνει κάθε χώρα η οποία βρίσκεται στις τεκτονικές πλάκες των διεθνών σχέσεων.
Τα γεγονότα τα οποία προηγήθηκαν είναι λίγο-πολύ γνωστά: μια απότομη αύξηση των τιμών των καυσίμων, άνω του κόστους επιβίωσης των πολιτών, προκάλεσε ένα κύμα διαδηλώσεων, από τις 02 Ιανουαρίου. Ο πρόεδρος της χώρας, η οποία είναι απολύτως κρίσιμη για την συγκρότησή του ευρασιατικού άξονα, έδειξε αυτές τις ημέρες μάλλον μια στάση αυτοσυγκράτησης.
Ενώ έλαβε μάλιστα κάποια πολιτικά μέτρα εκτόνωσης της κατάστασης, οι αντιδράσεις κλιμακώθηκαν σήμερα σε μια ανοιχτά στρατιωτικοποιημένη εξέγερση. Ενώ ο ρόλος και η μαχητικότητα αστυνομίας και στρατού κατέστη αμφίβολη (είτε γιατί δεν διατάχθηκαν να επέμβουν με χρήση πυρός, είτε γιατί μονάδες του αποσκίρτησαν) μέρος των φερομένων ως διαδηλωτών έδειξαν ιδιαιτέρως και κυριολεκτικώς ετοιμοπόλεμοι: δεν είναι μόνο ή κυρίως ότι κατέλαβαν και πυρπόλησαν δημόσια κτίρια ή οι λεηλασίες στους δρόμους (αυτά συμβαίνουν κι αλλού) αλλά ότι έσπευσαν να εξοπλιστούν, έχουν ήδη σκοτώσει 8 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και διεξάγουν ένοπλες συγκρούσεις με τις τελευταίες, ώστε να κρατήσουν στρατηγικά σημεία της πρωτεύουσας και άλλων περιοχών υπό τον έλεγχό τους.
Μάλλον απίθανο, αυθόρμητες και ειρηνικές διαδηλώσεις να γεννούν σε μόλις τρεις ημέρες τέτοιες στρατιωτικές ικανότητες, ιδίως όταν μιλούμε για πολιτικά συστήματα με ικανή εμπειρία στην καταστολή διαδηλώσεων.
Ο πρόεδρος του Καζακστάν ζήτησε στρατιωτική βοήθεια από τους συμμάχους της πατρίδας του, συμπεριλαμβανομένης φυσικά της Ρωσίας, η οποία ανταποκρίθηκε άμεσα. Άλλωστε, οποιαδήποτε καθυστέρηση θα αποδειχτεί αυτοκτονική για την ίδια. Αντιθέτως, οφείλει αν δεν θέλει να διακινδυνεύσει μια νέα Ουκρανία, να δράσει και να σταθεροποιήσει την κατάσταση τόσο γρήγορα, όσο είχε πράξει και στην Λευκορωσία.
Ενδιαφέρον έχει και η στάση του πρωθυπουργού της Αρμενίας, προεδρεύοντος του Οργανισμού Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO) όπου ανήκουν διαφορετικές μετασοβιετικές δημοκρατίες υπό την ρωσική ηγεσία. Ο Νικόλ Πασινιάν έμελλε να είναι αυτός που ανακοίνωσε ότι ο Οργανισμός ανταποκρίνεται στο αίτημα του Καζάχου προέδρου για αποστολή στρατευμάτων, προκειμένου να αντιμετωπισθεί «διεθνής τρομοκρατική απειλή» κατά της χώρας του.
Τα μέχρι σήμερα γεγονότα, ιδίως αυτά του τελευταίου 24ώρου, έχουν όλα τα στοιχεία των «πολύχρωμων επαναστάσεων»: ένα πραγματικό αίτημα στην αφετηρία και μια ύποπτη κλιμάκωση, όχι τόσο ως προς την έντασή της απαραιτήτως, όσο ως προς τον τύπο των αντιδράσεων και την στρατιωτικοποίησή τους.
Αυτό που μένει είναι η συντονισμένη εκστρατεία των δυτικών μέσων μαζικής ενημέρωσης και κατόπιν η απόφαση των ελεγχομένων από τις ΗΠΑ κυβερνήσεων, να πάψουν να αναγνωρίζουν τον Καζάχο πρόεδρο ως νόμιμο. Αυτή θα είναι η ολοκλήρωση της πρώτη φάσης μιας πολύχρωμης επανάστασης, η οποία μπορεί κατόπιν να πάρει τον δρόμο ενός διεθνοποιημένου εμφυλίου πολέμου ή να «παγώσει» σε ένα επίπεδο μόνο κυρώσεων.
Πρέπει να κρατήσουμε μερικά ακόμα στοιχεία: οι εν λόγω ταραχές ξεσπούν μόνο λίγες ημέρες μετά την επικοινωνία των προέδρων ΗΠΑ και Ρωσίας και ενώ επίκειται ένας τριπλός γύρος διαβουλεύσεων Μόσχας και Δύσης την ερρχόμενη εβδομάδα. Αμφίβολο αν θα διεξαχθεί πλέον και υπό ποιο κλίμα.
Μέσα από τους κόλπους των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ αλλά και των Ρεπουμπλικάνων, οι αντιδράσεις στην όποια απόπειρα συνεννόησης των δύο προέδρων είναι εντονότατες και συνήθως, όλως τυχαίως συνοδεύονται από κάποιο γεγονός, το οποίο τις εμφανίζει ως απολύτως δικαιολογημένες. Πρόκειται για μεθοδεύσεις υπό τον απόλυτο έλεγχο του προέδρου των ΗΠΑ ή για πρωτοβουλίες σχετικώς αυτονομημένων και αντιθέτων κέντρων εξουσίας στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ; Δεν το γνωρίζουμε ακόμα, ωστόσο η Ρωσία είναι υποχρεωμένη να λάβει υπόψη τον χειρότερο πιθανό συνδυασμό, των δύο κακών σεναρίων: και ότι δεν ελέγχει πλήρως την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ ο πρόεδρός τους και ότι δεν είναι ειλικρινής απέναντι στον Ρώσο ομόλογό του, όταν αναφέρεται σε αποκλιμάκωση.
Μάλιστα, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι η πρεσβεία των ΗΠΑ στο Καζακστάν προειδοποιούσε από τις 16/12 για τον κίνδυνο επικινδύνων διαδηλώσεων στην χώρα.
Το ακόμα χαρακτηριστικότερο ωστόσο είναι ότι αυτό το σενάριο, των πολύχρωμων επαναστάσεων ή ακόμα καλύτερα των επιχειρήσεων αλλαγή καθεστώτος έχει λάβει χώρα οκτώ φορές την τελευταία εικοσαετία σε χώρες που αφορούν άμεσα την Ρωσία: Συρία, Ουκρανία (δις), Αρμενία, Κιργισία, Γεωργία, Λευκορωσία, Καζακστάν. Σε σχέση με τα τωρινά μάλιστα γεγονότα, ενώ η προσοχή όλων είχε στραφεί στην Ουκρανία, η ένταση ξέσπασε στο Καζακστάν.
Η Ρωσία καλείται να διαχειριστεί οικονομικώς πιεστικές συνθήκες στην σφαίρα επιρροής της και έμμεσα ή άμεσα ξένες επεμβάσεις. Αυτή είναι η πεμπτουσία της «σαλαμοποίησης» της άμυνάς της. Θέτει μια κόκκινη γραμμή για την Ουκρανία και ένα νέο συμβάν ξεσπά στο Καζακστάν. Κάθε κίνηση συνεννόησης με την Δύση φαίνεται να απαντάται με έναν νέο γύρο γεγονότων τα οποία την εκτροχιάζουν, οδηγώντας το λιγότερο σε νέες κυρώσεις.
Η πίεση προς την Μόσχα να εξασκήσει άμεσο πολιτικό έλεγχο στην εν λόγω περιοχή και να επιταχύνει αλματωδώς την οικονομική της συνεργασία με την Κίνα εντείνεται αναλογικά προς την καχυποψία της προς την Δύση. Είναι σίγουρο ότι το Καζακστάν έχει ήδη ενταχθεί από σήμερα, στο «μεγάλο παιχνίδι» ως κομβικό επίδικο. Η Κίνα επίσης πρέπει να ζυγίσει τις κινήσεις της.
Περιττεύει να πούμε ότι (και) τις επόμενες ημέρες κρίνονται πολλά.
