Την πρώτη ανεπίσημη νίκη τους απέναντι στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν δικαιούνται να ισχυρίζονται οι υποψήφιοι της δεξιάς-ακροδεξιάς, καθώς εν μία νυκτί αποσύρθηκε η τεράστια σημαία της ΕΕ που είχε αντικαταστήσει στην εμβληματική Αψίδα του Θριάμβου το γαλλικό εθνικό σύμβολο. Μετά την εκκωφαντική κατακραυγή, πρώτα της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν, και κατόπιν των άλλων υποψηφίων του χώρου της δεξιάς Ερίκ Ζεμούρ και Βαλερί Πεκρές, η ευρωπαϊκή σημαία, που υψώθηκε στις 31 Δεκεμβρίου στην Αψίδα ως φόρος τιμής για την έναρξη της γαλλικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ κατά το προσεχές (“PFUE”) για έξι μήνες, η ευρωπαϊκή σημαία τοποθετήθηκε, το βράδυ του Σαββάτου προς Κυριακή είχε ξαναδώσει τη θέση της στην τρίχρωμη γαλλική σημαία.
Η «πρώτη πολιτική διαμάχη του 2022», όπως την αποκάλεσε όλος σχεδόν ο γαλλικός Τύπος και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ξεκίνησε ουσιαστικά από την πρώτη στιγμή, στις 31 Δεκεμβρίου και είναι ενδεικτική της αποφασιστικότητας και των προθέσεων για το πού και πώς σκοπεύουν να εστιάσουν τα βέλη τους οι αντίπαλοι του Μακρόν.
Σε μία θερμή προεκλογική εκστρατεία, όπως ήδη προαναγγέλλεται από τις εμφανίσεις των τριών υποψηφίων της δεξιάς-ακροδεξιάς, με την εκλογική πολυδιάσπαση της αριστεράς να την εξοβελίζει ουσιαστικά από όποια ελπίδα για παρουσία στον β’ γύρο των εκλογών, οι Λεπέν, Ζεμούρ και Πεκρές, σε καμία περίπτωση δεν θέλουν να αφήσουν στον Μακρόν το συγκριτικό πλεονέκτημα που του προσφέρει η προεδρία της ΕΕ να ενισχύσει την εικόνα του ως του «δυναμικού» άνδρα όχι μόνον στη Γαλλία, αλλά και στην Ευρώπη.
Η πρόθεση του Μακρόν να προωθήσει τη «Ναπολεόντεια» εικόνα του με εφαλτήριο την προεδρία της ΕΕ, αλλά κι ακόμη παραπέρα, ως μοναδικός ηγέτης με ακλόνητες πεποιθήσεις για τα πεπρωμένα της Ηπείρου και πραγματική πυγμή για να προωθήσει τις πολιτικές της, μετά την αποχώρηση της Άνγκελα Μέρκελ και την πιθανή απομαχία του Μάριο Ντράγκι στην προεδρία της Ιταλίας, συνιστά την αιχμή του δόρατός του και στη μάχη εντός των συνόρων της Γαλλίας για την προεδρία.
Οι μεγαλόστομες διακηρύξεις του Μακρόν «για μία Ευρώπη δυνατή στον κόσμο ολάκερο», δίκην προθέσεων για την επιβολή του ως ισχυρή διεθνή προσωπικότητα, είναι εκείνο το σημείο που πρέπει οι τρεις δεξιοί-ακροδεξιοί αντίπαλοί του πασχίζουν να αποδομήσουν συστηματικά. Η απαρχή έγινε από την απαξιωτική απάντησή τους στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμα του Μακρόν. Στο μήνυμα όπου ο Πρόεδρος παίνεψε τα έως τώρα επιτεύγματά του (για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, την προστασία των γαλλικών επιχειρήσεων και την επεκτατική οικονομική και διπλωματική του προσπάθεια), εκείνοι σχεδόν του απάντησαν με ένα «au revoir», εστιάζοντας σχεδόν όλοι στην «ακινησία» (Πεκρές), την «απραξία» (Λεπέν) και τη «δευτερεύουσα σημασία» που είχε στις κινήσεις του στην ΕΕ για την υπεράσπιση των γαλλικών συμφερόντων η παρούσα γαλλική ηγεσία(τα «κατεβασμένα χέρια» στο μήνυμα του Ζεμούρ.
Η έπαρση της ευρωπαϊκής σημαίας στην Αψίδα του Θριάμβου απετέλεσε χρυσή ευκαιρία για τους τρεις δεξιούς υποψηφίους να πλήξουν τον Μακρόν ακριβώς στην αιχμή της πολιτικής που συνδέει τη Γαλλία με την Ευρώπη. Σε μία συγκυρία, όπου με βάση τις έρευνες, μόλις το 29% των Γάλλων πιστεύει σε μία ευρωπαϊκή ολοκλήρωση (έναντι 50% των Ιταλών και 43% των Γερμανών), οι Λεπέν, Πεκρές και Ζεμούρ βολιδοσκοπούν τον Μακρόν στο πεδίο της εθνικοφροσύνης και της αδιαφορίας του, έτσι βυθισμένος στα αυτοκρατορικά του όνειρα, για την καθημερινή ζωή των Γάλλων και κυρίως για την απεμπόληση κάθε παραδοσιακής αξίας υπέρ της φιλοδοξίας του για διεθνή καθιέρωση. Η Λεπέν στιγμάτισε την «προσβολή για όσους πολέμησαν για τη Γαλλία» της καθαίρεσης του εθνικού συμβόλου και την ανάρτηση της σημαίας της ΕΕ πάνω από τον τάφο του άγνωστου στρατιώτη και τόνισε πως θα προσφύγει «στο Συμβούλιο της Επικρατείας» για το θέμα αυτό. Ο Ζεμούρ στάθηκε στην απαξίωση που υπέστη η Αψίδα ως σύμβολο, «με την υποβάθμισή της, ύστερα από το ‘πακετάρισμά’ της», υπενθυμίζοντας το πρόσφατο emballage της στο πλαίσιο του έργου του διακεκριμένου σε αυτό το είδος «περφόρμανς-εγκατάστασης» καλλιτέχνη Κριστό. Από την πλευρά της η Πεκρές, επεκτάθηκε ακόμη περισσότερο, κατηγορώντας τον Μακρόν πως έχει ένα πρόβλημα στην ερμηνεία της γαλλικής Ιστορίας, υπενθυμίζοντας τις δηλώσεις του για την Αλγερία -που είχαν δημιουργήσει διπλωματικό επεισόδιο- ή τους pied-noir.
Όσο κι εάν η κυβέρνηση προσπάθησε να ανασκευάσει τις κατηγορίες και να διασκεδάσει τις εντυπώσεις από την άρον-άρον καθαίρεση της σημαίας της ΕΕ, προσθέτοντας ότι ήταν απλώς περιστασιακή, όπως παροδικός για μία εβδομάδα ο σε μπλε φωτισμός εμβληματικών μνημείων και δημόσιων κτηρίων, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να ανατρέψει την εντύπωση πως εξαναγκάσθηκε σε μία τακτική υποχώρηση απέναντι στη δεξιά παράταξη.
Εξάλλου δεν θα μπορούσε να κάνει κάτι διαφορετικό ο Μακρόν, καθώς η κάθοδος του Ζεμούρ υπολαμβάνεται ως διεμβολισμός της δεξιάς δεξαμενής στο εκλογικό σώμα του Μακρόν. Ο «πατριωτικός» και εμψυχωτικός λόγος του υπερδεξιού υποψηφίου έχει αλλάξει την ατζέντα ακόμη και στην πλευρά των Ρεπουμπλικάνων της Πεκρές. Η οποία επίσης πασχίζει να πείσει να επανακάμψουν στην παραδοσιακή δεξιά εκείνους που αγρεύει από τον Μακρόν και θέλγει ο Ζεμούρ. Εκείνο δηλαδή το μικροαστικό τμήμα των ψηφοφόρων του προέδρου, που ναι μεν αισθάνονται εθνικόφρονες, όχι όμως ακροδεξιοί για να ταυτισθούν με τη Λεπέν, η οποία εξάλλου έχει λάβει αποστάσεις, καθώς δεν την ενδιαφέρει το target group του Ζεμούρ. Αυτήν την ομάδα που είναι οι παλιοί θαυμαστές του Ντε Γκολ, μετέπειτα ψηφοφόροι του Σιράκ και του Σαρκοζί, που ονειρεύονταν μία ρωμαλέα Γαλλία μέσα στην Ευρώπη και τον κόσμο, αλλά πλέον αισθάνονται απογοητευμένοι από το πολιτεύεσθαι του Μακρόν απέναντι στη Μέρκελ και την πολιτική λιτότητά της, την ακρίβεια και τις συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις που το γερμανικής έμπνευσης Σύμφωνο Σταθερότητας εμπεριέχει. Είναι εκείνοι οι μικροαστοί και πατριώτες, που όμως ξεσηκώθηκαν και συμμετείχαν στο κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων», χωρίς αναγκαστικά να ταυτίζονται και με τους κατοίκους -και τα αιτήματά τους- των υποβαθμισμένων και γκετοποιημένων περιαστικών περιοχών.
Η ρητορεία και η διαρκής επίκληση στην «οικουμενική» Ιστορία της Γαλλίας κι η υπόσχεση για παλιννόστηση του παρελθόντος κλέους αυτού από τον Ζεμούρ απορροφάται πιο εύκολα από τη μερίδα αυτή των ψηφοφόρων από την εμφανή υπεροψία του Μακρόν. Για τούτο από την πρώτη στιγμή, το Μέγαρο των Ηλυσίων έχει αποδυθεί, με τη συνδρομή των μέσων ενημέρωσης σε έναν αδιάκοπο τορπιλισμό του Ζεμούρ, εστιάζοντας στο παραμικρό επικοινωνιακό ή λεκτικό παράπτωμά του. Όμως ακόμη κι η όποια επιθετική στάση του Ζεμούρ απέναντι στους δημοσιογράφους ευχαριστεί τον κόσμο, που πιστεύει ότι τα μέσα ενημέρωσης υπερβολικά ευμενή και καλοπροαίρετα απέναντι σε έναν ηγέτη που τα περιφρονεί από τον «θρόνο» του και αξιώνει να τον δοξολογούν.
Μία στάση κομπαστή, που επιδιώκει στανικώς να πείσει πως διαθέτει το aplomb (σ.σ. αυτοπεποίθηση) που επιζητεί μεν ο Γάλλος από τον πρόεδρό του, αλλά δεν διαθέτει και την απαιτούμενη bonhommie, την φαινομενική προσήνειά και την πνευματώδη ευπροσηγορία του προς τον απλό πολίτη. Κάτι που διέθετε ο Ντε Γκολ, εν μέρει ο Μιτεράν, εμφανώς ο Σιράκ. Έναν συνδυασμό που δεν διέθεταν -και τιμωρήθηκαν αντίστοιχα- ο επιπόλαιος Ολάντ και ο μισητός bourgeois gentilhomme Σαρκοζί, που δεν κατόρθωσε να απεκδυθεί την ενσάρκωση του «γιου του Πολωνού υδραυλικού».
Η έστω και εξάμηνη άσκηση της προεδρίας, ιδίως το διάστημα μέχρι τον πρώτο γύρο των εκλογών τον Απρίλιο, αντιμετωπίζεται από τον Μακρόν ως ένα πεδίο δόξης, εν πρώτοις στην Ευρώπη, αλλά που το αποτέλεσμά του θα έχει άμεση αντανάκλαση στα γαλλικά πράγματα. Το μεγαλεπήβολο πρόγραμμα του, που προβάλλει ως όραμα για την ανασύσταση της ευρωπαϊκής εικόνας κι όχι ως απλή διεκπεραίωση κάποιων επιμέρους στόχων, μοιάζει σάμπως να αποτελεί το συγκοινωνούν δοχείο με το προεκλογικό του πρόγραμμα ενόψει των εκλογών. Οι τρεις κύριοι στόχοι του, ο ευρωπαϊκός κατώτατος μισθός (πυξίδα για το πώς θα διαμορφωθούν και τα ημερομίσθια, οι συντάξεις, οι εργασιακές σχέσεις κλπ), οι κανονισμοί και ρυθμίσεις για τη λειτουργία των γιγάντων της ψηφιακής οικονομίας, ο φόρος άνθρακα στα σύνορα της ΕΕ, αλλά και η συμπερίληψη της πυρηνικής ενέργειας (όπου πρωταγωνιστεί η Γαλλία κι έχει φροντίσει να δημιουργήσει μία ανάλογη συμμαχία με χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και τη Βουλγαρία)) στις καθαρές, «πράσινες», πηγές, καθορίζουν και την κοινωνική-οικονομική διάσταση του εγχώριου προεκλογικού του προγράμματος. Το ίδιο κι η εκπεφρασμένη βούλησή του για την υπεράσπιση της Συνθήκης του Σέγκεν και για τις σχέσεις με την Αφρική, ή τη δυναμικά μεσολαβητική στάση που πρέπει να τηρήσει η ΕΕ στη διαμάχη Ρωσίας-ΗΠΑ για την Ουκρανία, ηχούν ως τη διακήρυξη μίας ηγεμονικής διπλωματίας από την πλευρά της ίδιας της Γαλλίας.
Όμως τα σχέδια του Μακρόν για να πείσει, τουλάχιστον στο εσωτερικό, βασίζονται στην ποθεινή του όπως και του συμμάχου του Μάριο Ντράγκι -αν παραμείνει στην πρωθυπουργία της Ιταλίας- τροποποίηση ή κατάργηση ακόμη του Συμφώνου Σταθερότητας. Το απεχθές όριο 3%, που του δένει τα χέρια. Ωστόσο, στο ζήτημα αυτό ο Γάλλος πρόεδρος θα πρέπει να ξεπεράσει το εμπόδιο της Γερμανίας, που δεν μοιάζει διατεθειμένη να εγκαταλείψει το κυρίαρχο δόγμα της. Ο Μακρόν ποντάρει πολλά στην τάχιστη επιτυχία των στόχων της γαλλικής προεδρίας της ΕΕ για να εξασφαλίσει τη νίκη για την προεδρία της Γαλλίας.
Ακριβώς όπως είχε χρησιμοποιήσει τη γαλλική προεδρία στην ΕΕ κι ο Ζακ Σιράκ για να ενισχύσει την παραπαίουσα τότε ηγεσία του από τα σκάνδαλα. Δεν είναι τυχαίο που πολλοί υπενθυμίζουν πως σχεδόν για τα ίδια ζητήματα (κοινωνική Ευρώπη, κλίμα, στιβαρή κι αυτεξούσια ευρωπαϊκή διπλωματία) ήθελε να παλέψει το 2000 κι ο Ζακ Σιράκ αναλαμβάνοντας τότε την προεδρία της Ένωσης. Ο Σιράκ δύο χρόνια μετά είχε καταφέρει να επανεκλεγεί, όχι επειδή είχε μία επιτυχημένη (και ευρωπαϊκή) προεδρία, αλλά γιατί μολονότι είχε οικτρά αποτελέσματα στον α’ γύρο, είχε την «τύχη» να βρεθεί αντίπαλος στον β’ γύρο με τον πατέρα Λεπέν, οπότε σάλπισε πανστρατιά στη γαλλική κοινωνία για να ανακοπεί ο δρόμος στην ακροδεξιά προς την προεδρία. Ίσως, με τον παίκτη Ζεμούρ στο προσκήνιο, ο Μακρόν να εύχεται να έχει την ίδια ευμένεια της τύχης με τον Σιράκ και να αναγκάσει τους Γάλλους να τον ψηφίσουν «μονοκούκι» στον β’ γύρο μην τυχόν κι η χώρα βρεθεί προ άσχημης εκπλήξεως.
