Η υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά και αρμόδια υπουργός για το Brexit, Λιζ Τρας, εκτόξευσε, χθες Κυριακή, απειλές έναντι των Βρυξελλών, προειδοποιώντας ότι η βρετανική κυβέρνηση είναι έτοιμη να αναστείλει το Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάρρευση της εμπορικής συμφωνίας της χώρας της με την ΕΕ.
«Θέλω μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων, αλλά αν χρειαστεί να χρησιμοποιήσουμε νόμιμες διατάξεις, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 16, είμαι πρόθυμη να το κάνω», έγραψε η Τρας στην κυριακάτικη έκδοση της συντηρητικής εφημερίδας Τέλεγκραφ (Sunday Telegraph). «Αυτή η ρήτρα διασφάλισης σχεδιάστηκε ρητά -και συμφωνήθηκε από όλες τις πλευρές- για να επιλύσει σοβαρές διαφορές λόγω της ευαισθησίας των ζητημάτων που τίθενται», πρόσθεσε.
Η ΕΕ έχει προειδοποιήσει, ωστόσο, ότι η επίκληση του άρθρου 16 θα μπορούσε να οδηγήσει στην αναστολή της Συμφωνίας Εμπορίου και Συνεργασίας με το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία διέπει τις σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών.
Η Τρας ανέλαβε την ευθύνη για τις σχέσεις με την ΕΕ μετά το Brexit μετά την παραίτηση του υπουργού Ντέιβιντ Φροστ, αρμόδιου για το Brexit, τον περασμένο μήνα. Ο Φροστ παραιτήθηκε λέγοντας ότι δεν μπορούσε να υποστηρίξει τα μέτρα κατά της πανδημίας της κυβέρνησης Τζόνσον καθώς και τα κυβερνητικά σχέδια για αύξηση των φόρων.
«Δεν θα υπογράψω τίποτα που θα προβλέπει ότι οι κάτοικοι της Βόρειας Ιρλανδίας δε θα μπορούν να επωφεληθούν από τις ίδιες αποφάσεις για τη φορολογία και τις δαπάνες με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο ή που θα διαιωνίζει τους ελέγχους σε αγαθά που διακινούνται εντός της χώρας μας», δήλωσε.
Οι συνομιλίες μεταξύ των αξιωματούχων της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου για το πρωτόκολλο θα συνεχιστούν αυτή την εβδομάδα και η Τρας θα πραγματοποιήσει τις πρώτες συζητήσεις της με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μάρος Σέφκοβιτς.
Η παρέμβαση της υπουργού Εξωτερικών αναφέρεται κυρίως στην εσωτερική κατανάλωση, με το κυβερνών Συντηρητικό κόμμα να επιθυμεί μια ακόμη «μάχη» με την ΕΕ ύστερα από αρκετούς μήνες αυξανόμενης δημόσιας δυσαρέσκειας απέναντι στην κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον.
Οι παρατηρήσεις της Truss σχολιάστηκαν επίσης από τον επικεφαλής διπλωμάτη της ΕΕ στο Λονδίνο.
«Τα έχουμε ξανακούσει αυτά από την κυβέρνηση, οπότε δεν μας εκπλήσσει. Δεν μας εντυπωσιάζει και πολύ», δήλωσε ο πρέσβης της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο, Χοάο Βάλε ντε Αλμέιντα, στο Sky News.
«Εκείνο στο οποίο επικεντρωνόμαστε είναι να προσπαθήσουμε να βρούμε λύσεις για τις δυσκολίες στην εφαρμογή του πρωτοκόλλου», πρόσθεσε.
Ο πρώτος χρόνος ζωής του Ηνωμένου Βασιλείου εκτός της ενιαίας αγοράς της ΕΕ, το 2021, ήταν μια χρονιά γεμάτη από τις διαμάχες με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτές περιελάμβαναν μεταξύ άλλων τα θέματα αλιείας και το καθεστώς της διπλωματικής αποστολής της ΕΕ στο Λονδίνο μέχρι το πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας- ένα σημαντικό σημείο διαμάχης καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας του Brexit.
Με διαρκείς συνομιλίες τους τελευταίους έξι μήνες, οι αξιωματούχοι αποσκοπούσαν σε συμβιβασμό, μέσω της διαμεσολάβησης, σχετικά με την εφαρμογή του εν λόγω πρωτοκόλλου. Είχαν προηγηθεί βέβαια οι διαμαρτυρίες του Ηνωμένου Βασιλείου ότι οι επιχειρήσεις αντιμετώπιζαν επαχθείς νέες γραφειοκρατικές απαιτήσεις, προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού και ότι το πρωτόκολλο κινδύνευε να υπονομεύσει την πολιτική σταθερότητα στη Βόρεια Ιρλανδία.
Πιο συγκεκριμένα, το πρωτόκολλο εισήγαγε τελωνειακούς ελέγχους στα εμπορεύματα που ταξιδεύουν από τη Μεγάλη Βρετανία προς τη Βόρεια Ιρλανδία, προκειμένου να αποφευχθεί η δημιουργία σκληρών τελωνειακών συνόρων στο νησί της Ιρλανδίας.
Στα τέλη του περασμένου έτους, η Επιτροπή προχώρησε μάλιστα στη διασφάλιση ότι τα φάρμακα θα συνεχίσουν να διατίθενται στη Βόρεια Ιρλανδία την ίδια στιγμή με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο και ότι αυτά που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία από τη Μεγάλη Βρετανία δεν θα χρειάζονται πρόσθετη επισήμανση. Ωστόσο, μικρή πρόοδος έχει σημειωθεί σε άλλα θέματα που προκαλούν αντιπαράθεση, όπως οι τελωνειακοί έλεγχοι σε μια σειρά από αγαθά και ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στην επίλυση διαφορών.
Και οι δύο πλευρές θεωρούν τις εκλογές για τη Συνέλευση της Βόρειας Ιρλανδίας τον Μάιο ως βασική προθεσμία. Οι κάλπες θα μπορούσαν να δουν το ιρλανδικό ρεπουμπλικανικό κόμμα «Sinn Fein» να αναδεικνύεται για πρώτη φορά ως το μεγαλύτερο κόμμα στην αποκεντρωμένη κυβέρνηση.
Πηγή: Euroactive