Τη διαπίστωση ότι λόγω της συντονισμένης αντίδρασης της Ευρώπης η έξοδος από την οικονομική ύφεση που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού ήταν πιο ομαλή από ότι από την προηγούμενη κρίση του 2008, αλλά και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ανέκαμψαν ταχύτερα αλλά με πιο πολλές απώλειες σε όρους απασχόλησης θα περιλαμβάνει πόρισμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν) που θα συζητηθεί στο Eurogroup της 17ης Ιανουαρίου, για να ανοίξει την κουβέντα αναφορικά με τα βήματα που θα ακολουθηθούν από δω και πέρα.
Το πόρισμα δίνει έμφαση στα οφέλη από την έγκαιρη και καλά συντονισμένη δράση – τόσο σε εθνικό όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης – αλλά και στη σημασία των σχημάτων κοινωνικής στήριξης (όπως το Sure) και στην αναγκαιότητα να στηριχθεί μακροπρόθεσμα το σκέλος των επενδύσεων και της αγοράς εργασίας.
Στη Σύνοδο θα συζητηθούν και οι συστάσεις για το 2022 (σε ξεχωριστό κείμενο) για συνέχιση των στοχευμένων μέτρων στήριξης. Μέτρων όμως που προτείνεται να δομηθούν ανάλογα με τις δημοσιονομικές δυνατότητες κάθε κράτους και με γνώμονα το κατά πόσο έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία ανάκαμψης.
Ωστόσο, σύμφωνα με τη σχολιασμένη ατζέντα που ανακοίνωσε η Ολλανδία, καθρεφτίζοντας σε ένα βαθμό και τη θέση των βορείων κρατών, μεταφέρεται η θέση για έγκαιρη κατάργηση των μέτρων στήριξης περιλαμβανομένου και του προσωρινού πλαισίου κρατικών ενισχύσεων, που προς το παρόν έχει παραταθεί έως τον Ιούνιο του 2022 (επιτρέποντας και στην ελληνική κυβέρνηση την παράταση μέτρων στήριξης όπως οι Επιστρεπτέες Προκαταβολές, οι πάγιες δαπάνες, οι αναστολές κλπ).
Το μόνο πεδίο στο οποίο φαίνεται να υπάρχει εξ αρχής συναίνεση είναι η σημασία προγραμμάτων στήριξης της απασχόλησης και της υγείας.
Στην έκθεση για τις επιπτώσεις της πανδημίας σε Ευρώπη και ΗΠΑ αναφέρεται και πως η έγκαιρη και ισχυρή στήριξη παρείχε τη βάση για ταχεία ανάκαμψη, αλλά με επιπτώσεις στο δημόσιο χρέος. Επίσης ειδική μνεία έγινε για το ρόλο της νομισματικής πολιτικής που προστάτευε επίσης τις οικονομίες, «αλλά τώρα ο πληθωρισμός αυξάνεται και σύμφωνα με την Επιτροπή, οι κεντρικές τράπεζες ενδέχεται να είναι πιο πιθανό να αποσυρθούν σταδιακά τη στήριξη που παρείχαν».
Στη Σύνοδο του Eurogroup (και στο Ecofin που θα ακολουθήσει μία ημέρα μετά), αναμένεται να συζητηθούν επίσης έγγραφα για τις πληγές που αφήνει η Πανδημία στον επιχειρηματικό τομέα και οι προκλήσεις που υπάρχουν ειδικά στο στάδιο απεξάρτησης από τα μέτρα στήριξης, η πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά και το πλαίσιο εποπτείας όσων κρατών πέρασαν από ειδική επιτήρηση όπως η Ελλάδα (με πρόταση για πιο αραιούς ελέγχους που φαίνεται πως γνωρίζει αποδοχή), καθώς και το θέμα των νέων δημοσιονομικών κανόνων.
Οι νέοι κανόνες
Οι υπουργοί θα συζητήσουν τις πτυχές της αναθεώρησης των κανόνων, με βάση πλέον όχι μόνο τις προτάσεις του ESM για την αλλαγή του κριτηρίου του υπερβολικού χρέους από το 60% στο 100% του ΑΕΠ, αλλά και την πρωτοβουλία Ντράγκι – Μακρόν. Στην ατζέντα που σχολιάζει η ολλανδική πλευρά, πέραν της ανάγκης επιστροφής σε δημοσιονομική προσαρμογή, δίδεται έμφαση στην εφαρμογή των κυρώσεων σε κράτη που δεν εφαρμόζουν τους κανόνες που ισχύουν, αλλά και σε οποιαδήποτε μεγαλύτερη «αμοιβαιοποίηση» των βαρών που προκύπτουν από κρίσεις με το συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών, εμμένοντας στην ανάγκη για δημιουργία αποθεμάτων τους καλούς καιρούς.
Δίδεται έτσι στην αρχή του 2022 μία πρώτη «γεύση» της πολιτικής «μάχης» των επόμενων μηνών που θα καθορίσει και τα δημοσιονομικά περιθώρια που θα έχει η Αθήνα.
Πηγές: Euronews, Euractiv
