Αριθμός-ρεκόρ εικοσιπέντε υποψηφίων διεκδικούν σήμερα την προεδρία στην Κόστα Ρίκα, τη μικρή χώρα της κεντρικής Αμερικής που φημίζεται γενικά για τη σταθερότητά της, την ποιότητα ζωής της και τον φυσικό της πλούτο και προσέλκυε εκατομμύρια ξένους τουρίστες κάθε χρόνο προτού ξεσπάσει η πανδημία του νέου κορονοϊού.

Τα εκλογικά τμήματα ανοίγουν στις 06:00 και κλείνουν στις 18:00 (σ.σ. τοπικές ώρες· στις 14:00 και στις 02:00 της Δευτέρας ώρες Ελλάδας αντιστοίχως) προκειμένου οι κοσταρικανοί εκλογείς να επιλέξουν τον διάδοχο του Κάρλος Αλβαράδο, που δεν δικαιούται να διεκδικήσει δυνάμει του Συντάγματος δεύτερη συναπτή θητεία στο αξίωμα. Στις κάλπες καλούνται κάπου 3,5 εκατ. πολίτες που έχουν δικαίωμα συμμετοχής.

Αν κανένας από τους υποψήφιους δεν εξασφαλίσει το 40% των ψήφων σήμερα, θα οργανωθεί δεύτερος γύρος την 3η Απριλίου. Σενάριο πολύ πιθανό, καθώς μόλις οι επτά από τους 25 υποψήφιους προέδρους ξεπερνούν το 2% των προθέσεων ψήφου, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις.

Οι υποψήφιοι των δύο παραδοσιακών κομμάτων εξουσίας, της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς, που κυριαρχούν εδώ και αρκετές δεκαετίες στην πολιτική ζωή στην Κόστα Ρίκα, θεωρούνται τα φαβορί.

Αναμένεται να πάρουν ρεβάνς εξαιρετικά οδυνηρή για το Κόμμα Δράσης των Πολιτών (PAC, κεντροαριστερά) του απερχόμενου προέδρου Αλβαράδο, που τα υποσκέλισε τα χρόνια του 2000, κατακτώντας την προεδρία το 2014 και διατηρώντας τη το 2018: ο υποψήφιός του δεν συγκεντρώνει παρά το 0,3% των προθέσεων ψήφου.

Ο Χοσέ Μαρία Φιγκέρες, 67 ετών, ο υποψήφιος του Κόμματος Εθνικής Απελευθέρωσης (PLN, κεντροαριστερά), το οποίο ιδρύθηκε το 1953 και εξέλεξε εννέα προέδρους, διετέλεσε ήδη πρόεδρος της χώρας, από το 1994 ως το 1998.

Προηγείται στις δημοσκοπήσεις συγκεντρώνοντας περίπου το 17% των προθέσεων ψήφου, αλλά τον καταδιώκει η Λινέτ Σαμπορίο (κάπου 13% των προθέσεων ψήφου), πρώην αντιπρόεδρος (2002-2006), ηλικίας 61 ετών, υποψήφια με το Κόμμα Σοσιαλχριστιανικής Ενότητας (PUSC, κεντροδεξιά), που σχηματίστηκε το 1983 και έχει κερδίσει τρεις προεδρικές εκλογές.

Ο ευαγγελικός ιεροκήρυκας Φαμπρίσιο Αλβαράδο Μουνιός, που ηττήθηκε στο νήμα από τον κ. Αλβαράδο πριν από τέσσερα χρόνια, παραμονεύει, με περίπου το 10% των προθέσεων ψήφου. Ωστόσο, ο πρώην υπουργός Οικονομίας Ροδρίγο Τσάβες, που εγκατέλειψε την κυβέρνηση εξαιτίας διαφωνιών, ανεβαίνει και ενδέχεται να του αποσπάσει την τρίτη θέση.

Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο εκπλήξεων, καθώς το εκλογικό σώμα είναι αναποφάσιστο κατά το 40%, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση.

«Μια πρώτη ανάγνωση είναι ότι το εκλογικό σώμα πριμοδοτεί την εμπειρία που διαθέτουν τα δύο κόμματα» τα οποία παραδοσιακά εναλλάσσονταν στην εξουσία, σημειώνει ο αναλυτής Αλεχάντρο Μολίνα του κοσταρικανού Παρατηρητηρίου Εθνικής Πολιτικής (OPNA). «Η άλλη (ανάγνωση) είναι πως υπάρχει απογοήτευση έπειτα από τις δυο θητείες του PAC».

Η μικρή χώρα των πέντε εκατομμυρίων κατοίκων, που έχει το κολακευτικό προσωνύμιο της «Ελβετίας της Κεντρικής Αμερικής», έχει βρεθεί αντιμέτωπη με οξεία οικονομική κρίση, που επιδείνωσε η πανδημία του νέου κορονοϊού, καθώς και σκάνδαλα διαφθοράς με εύρος άνευ προηγουμένου.

Η ανεργία, σε άνοδο εδώ και πάνω από μια δεκαετία, έπληττε το 14,4% το 2021, υποχωρώντας ανεπαίσθητα σε σύγκριση με το 2020, όταν η πανδημία βρισκόταν στο απόγειό της.

Την περασμένη χρονιά, το 23% των πολιτών ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ το δημόσιο χρέος έφθασε το 70% του ΑΕΠ.

Υπουργοί, πρώην υπουργοί και δήμαρχοι ενεπλάκησαν εξάλλου την περασμένη χρονιά σε δύο υποθέσεις διαφθοράς, που αφορούσαν διασπάθιση του δημοσίου χρήματος και δωροδοκίες για την ανάθεση συμβάσεων εκτέλεσης δημοσίων έργων πολλών εκατομμυρίων δολαρίων.

Τα σκάνδαλα αυτά κατάφεραν βαρύ πλήγμα στην αξιοπιστία και στη φήμη των πολιτικών στην Κόστα Ρίκα. Η απερχόμενη κυβέρνηση καταγράφει ρεκόρ αντιδημοτικότητας (72%).