Ποτέ μετά την κρίση της Κούβας το 1962, η ανθρωπότητα δεν πλησίασε τόσο πολύ το ενδεχόμενο παγκόσμιου πολέμου όσο σήμερα, σε συνθήκες που παρουσιάζουν έντονες αναλογίες με όσα συνέβησαν στις παραμονές του Α’ και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά την Ουάσινγκτον Ποστ (Washington Post), τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα. Βρισκόμαστε στο πιο επικίνδυνο σημείο μετά τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Γράφοντάς το βέβαια, η εφημερίδα προδίδει τον τυχοδιωκτισμό της Δύσης. Γιατί σήμερα η ανθρωπότητα δεν έχει καν την «πολυτέλεια» ενός παγκοσμίου πολέμου για να λύσει τα προβλήματά της, «πολυτέλεια» που είχε μέχρι το 1945. Μόνο που αν το έγραφε και αυτό η εφημερίδα, θα μετατόπιζε τη συζήτηση από την υποτιθέμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στο ενδεχόμενο να καταστραφεί ο πλανήτης – και κάτι τέτοιο δεν θέλει ασφαλώς να το κάνει η ναυαρχίδα σήμερα του δυτικού «Κόμματος του Πολέμου».
Φυσικά ελπίζει κανείς να βρεθεί μια ειρηνική διέξοδος στην ουκρανική κρίση έστω και την ύστατη ώρα ή να μην τολμήσουν τα γεράκια και να δούμε η κρίση να εκτονώνεται σαν μια φoύσκα. Δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε, αλλά προς το παρόν αυτό που παρατηρούμε εμπειρικά είναι ότι προστίθενται διαρκώς εκρηκτικά υλικά και πλησιάζουμε, αν δεν είμαστε ήδη, στο σημείο που καμία πλευρά δεν θα μπορεί να υποχωρήσει χωρίς να θεωρηθεί ηττημένη. Αλλά υπάρχει και βαθύτερος και γενικότερος λόγος, υφέρπουσα λογική, που σπρώχνει στον πόλεμο. Αν η Δύση δεν χτυπηθεί με τη Ρωσία, την Κίνα, το Ιράν πως θα διατηρήσει την παγκόσμια κυριαρχία της;
Η απάντηση των ιεράκων είναι ο πόλεμος και το χάος. Και από την άλλη μεριά τόσο ο Μπάιντεν, όσο και οι Ευρωπαίοι δεν μοιάζουν να έχουν τη δύναμη και τη διάθεση να χτυπηθούν αποφασιστικά με ένα «Κόμμα του Πολέμου» που δεν έχει την παραμικρή επιθυμία να αναγνωρίσει ότι δεν βρισκόμαστε πια στα 1989 – 91, ότι δεν μπορεί δηλαδή η Αμερική και η Δύση στο σύνολό της να κάνουν κουμάντο σε όλο τον κόσμο. Συμπεριφέρονται σαν τους Βουρβώνους που τίποτα δεν έμαθαν και τίποτα δεν ξέχασαν. Και εκπροσωπούνται με το παραπάνω και στην ίδια την κυβέρνηση Μπάιντεν ακόμα.
Ο Μπάιντεν φοβάται ότι αν φανεί «σοφτ» με τη Ρωσία θα χάσει τις εκλογές. Όμως αν φανεί πολύ «χαρντ» θα τινάξει στον αέρα το ίδιο το μεταρρυθμιστικό του διάβημα, που τρεκλίζει άλλωστε σε όλους τους τομείς (οικολογία και οικονομία), έχοντας έρθει πολύ αργό και πολύ δειλό και αντιμέτωπο με την τεράστια δύναμη του παγκόσμιου χρηματιστικού κεφαλαίου και του αμερικανικού στρατιωτικο-βιομηχανικού συμπλέγματος.
Η Γερμανία και η Γαλλία θα μπορούσαν επίσης να σταματήσουν τους Αμερικανούς, αλλά δεν φαίνεται πιθανό να το κάνουν. Δεν θέλουν τον πόλεμο, αλλά δεν θέλουν και την ρήξη με τους Αμερικανούς. Κινδυνεύουν έτσι να δουν να τους αδειάζει η Ουάσιγκτον, οργανώνοντας μία προβοκάτσια αμέσως μετά την αναχώρηση του Σολτς από τη Μόσχα. Το ίδιο έκανε η Νούλαντ στο Κίεβο το 2014. Περίμενε να φύγουν οι τρεις Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών που είχαν κλείσει συμφωνία ειρηνικής επίλυσης της κρίσης και, μόλις έφυγαν, μίλησαν τα πολυβόλα (ο σχεδιασμός μάλιστα είχε μεγάλες ομοιότητες με τα γεγονότα της 3ης Δεκεμβρίου 1944 στο Σύνταγμα…)
Οι καλοί γνώστες της ιστορίας μπορούν να βρουν επίσης αναλογίες της σημερινής κατάστασης με το πώς έγινε η απόβαση στον Κόλπο των Χοίρων, χωρίς να το έχει αποφασίσει ο Κένεντι, ή με το «επεισόδιο» στον Κόλπο του Τονκίνου, όταν μια δήθεν επίθεση των Βορειοβιετναμέζων κατά Αμερικανών πολεμικών οδήγησε στους βομβαρδισμούς του Βορείου Βιετνάμ.
Η «ρωσική εισβολή»
Εδώ και αρκετό καιρό τα δυτικά μέσα ενημέρωσης κατηγορούν καθημερινά τη Ρωσία ότι ετοιμάζεται να εισβάλλει στην Ουκρανία. Δεν παραθέτουν όμως το παραμικρό στοιχείο για να τεκμηριώσουν αυτή τη βαριά κατηγορία, πλην δηλώσεων ανώνυμων αξιωματούχων των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. Ο μόνος εκπρόσωπος αυτών των υπηρεσιών που μίλησε επωνύμως ήταν ο ίδιος ο αρχηγός της CIA, Ουίλιαμ Μπερνς, που είπε προ καιρού ότι δεν έχουν καταλήξει οι υπηρεσίες του σε συμπέρασμα αν ο Πούτιν προτίθεται να εισβάλλει στην Ουκρανία και έκτοτε σιώπησε. Η κατάσταση θυμίζει από την άποψη αυτή την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ και την δυτική επέμβαση στη Συρία (2013 και 2017) με μία διαφορά: Τότε, τουλάχιστον, οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους είχαν λάβει την πρόνοια να παρουσιάσουν διάφορα ψευδή και κατασκευασμένα στοιχεία για τα όπλα μαζικής καταστροφής του Σαντάμ και τις δήθεν επιθέσεις με χημικά όπλα του Άσαντ, που απεδείχθησαν πολύ χοντρά ψέματα, αφού όμως έκαναν τη δουλειά τους. Τώρα ούτε αυτό δεν έχει γίνει.
Aν άλλωστε δεχθεί κανείς ότι οι ρωσικές ασκήσεις εντός Ρωσίας είναι πρόκληση, τότε τι είναι οι ασκήσεις άνω των 30 εθνών στην περίμετρο της Ρωσίας, οι ασκήσεις «Sea Breeze», οι μεγαλύτερες στην ιστορία του ΝΑΤΟ, που έγιναν πέρυσι;
Τα δυτικά μέσα ενημέρωσης σπανίως αναφέρουν τις ρωσικές διαψεύσεις και σχεδόν ποτέ δεν εξηγούν για ποιό λόγο θα έκανε μια τέτοια εισβολή η Μόσχα, πλην ορισμένων γελοιοτήτων όπως το «επιχείρημα» ότι ο Πούτιν δεν μπορεί να ανεχθεί δημοκρατικά κράτη στη γειτονιά του (το δημοκρατικό κράτος είναι εν προκειμένω η Ουκρανία των νεοναζί…). Αναφέρουν τις συγκεντρώσεις και τις ασκήσεις ρωσικών και λευκορωσικών στρατευμάτων στο εσωτερικό της Ρωσίας και της Λευκορωσίας, αλλά ουδέποτε τις συγκεντρώσεις έξω από το Ντονμπάς, τις καθαρά ρωσικές περιοχές της Ουκρανίας, ακόμα ισχυρότερων ουκρανικών δυνάμεων στις οποίες έχουν ενσωματωθεί και όλα τα αποβράσματα της ουκρανικής κοινωνίας, όπως οι νεοναζί μισθοφόροι της πολιτοφυλακής Αζόφ.
Λένε οι Αμερικανοί ότι επίκειται ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αλλά δεν ενημέρωσαν τον ίδιο τον πρόεδρο της χώρας για το πού στηρίζουν την εκτίμησή τους αυτή, με αποτέλεσμα να βγαίνει ο άνθρωπος κάθε μέρα και να τους παρακαλάει κυριολεκτικά να σταματήσουν.
Όπως απεδείχθη με τις δηλώσεις του Ουκρανού πρέσβη στο Λονδίνο και πρώην υφυπουργού Εξωτερικών, έστω και αν στη συνέχεια τον υποχρέωσαν να τις ανακαλέσει, το Κίεβο θα ήταν έτοιμο να παραιτηθεί από την επιδίωξη να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ – αλλά βεβαίως το ΝΑΤΟ δεν επιθυμεί να του παράσχει τέτοια ευχέρεια.
Πίσω από την υστερία της Δύσης
Γιατί τα δυτικά μέσα ενημέρωσης έχουν εξαπολύσει αυτή την υστερική καμπάνια για την επικείμενη ρωσική εισβολή, που έχει γονατίσει οικονομικά την ίδια την οικονομία της Ουκρανίας, για την οποία υποτίθενται ότι κόπτονται, αλλά και έχει προκαλέσει μια σημαντική αύξηση των τιμών της ενέργειας και αντίστοιχη πτώση των χρηματιστηρίων. Μία είναι η κατά πολύ πιθανότερη ερμηνεία. Το κάνουν ώστε, ό,τι κι αν γίνει αύριο, να μπορούν να το παρουσιάσουν ως την από πολλού αναγγελθείσα εισβολή της Ρωσίας. Ένα πιθανό σενάριο είναι να επιτεθεί ο ουκρανικός στρατός στο Ντονμπάς, λέγοντας ασφαλώς ότι αμύνεται κατά των Ρώσων, να τους αναγκάσει ενδεχομένως να απαντήσουν στρατιωτικά και μετά, αφού θα έχουν προκαλέσει ένα Βιετνάμ στο κέντρο της Ευρώπης, να βγουν και να κατηγορούν τη Μόσχα ότι εξαπέλυσε πόλεμο κατά της Ουκρανίας. (Δεν θα συζητήσουμε εδώ πιο εξτρεμιστικά σενάρια που κυκλοφορούν διεθνώς, όπως μιας επίθεσης-προβοκάτσιας με χημικά ή τακτικά πυρηνικά όπλα στην περιοχή του Χάρκοβου, για παράδειγμα, που να αποδοθεί στους Ρώσους ελπίζοντας ότι δεν έχουμε φτάσει σε τέτοια σημεία παραλογισμού και τυχοδιωκτισμού στο δυτικό και παγκόσμιο «βαθύ κράτος»).
Ένα Βιετνάμ στην καρδιά της Ευρώπης;
Μια ένδειξη ότι ισχυροί κύκλοι θέλουν να πάνε εκεί το πράγμα μπορεί να θεωρηθεί η ανακοίνωση του κλεισίματος της αμερικανικής πρεσβείας στο Κίεβο, η αποχώρηση των Αμερικανών πεζοναυτών από την Ουκρανία, αλλά και η αποχώρηση δυτικών παρατηρητών από τις δυνάμεις του ΟΑΣΕ που επιτηρούν την περιοχή (ενδεχομένως για να μην υπάρχουν μάρτυρες τυχόν προβοκάτσιας). Προς την ίδια κατεύθυνση τείνει και το προχθεσινό άρθρο του Ντέιβιντ Ιγκνάτιους στην Washington Post. Ανεπίσημος εκπρόσωπος της CIA και του αμερικανικού «βαθέος κράτους» επί δεκαετίες, ένας από τους θεωρούμενους ως σημαντικότερους αναλυτές του αμερικανικού κατεστημένου, ο Ιγκνάτιους φέρεται από ορισμένους ως το παιδί, ένα είδος «διαδόχου» του Μπρεζίνσκι, αν και δεν έβγαλε τα συμπεράσματα του τελευταίου πριν από τον θάνατό του (ότι δηλαδή χάθηκε το «παράθυρο ευκαιρίας», που υπήρξε μετά το 1989-91, για την αμερικανική παντοδυναμία). Ο Ιγκνάτιους εξετάζει το ενδεχόμενο να παρασυρθεί η Ρωσία σε ένα γενικευμένο πόλεμο στην Ουκρανία, ανάλογο με αυτόν των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν ή των Αμερικανών στο Ιράκ.
Αν το άρθρο προδίδει μια ενδεχόμενη στόχευση, στηρίζεται βέβαια σε μια εντελώς παραπλανητική σύγκριση. Η Ουκρανία δεν είναι Ιράκ και Αφγανιστάν. Είναι μια χώρα στο κέντρο της Ευρώπης, εντελώς ζωτικής σημασίας για τη Ρωσία. Το Ντονμπάς είναι όχι απλώς τμήμα, αλλά βρίσκεται στην ίδια την καρδιά της Ρωσίας.
Ένας μεγάλος πόλεμος στην Ουκρανία, ακόμα και αν δεν οδηγήσει σε απευθείας στρατιωτική αντιπαράθεση Ρωσίας και ΝΑΤΟ, που σημαίνει παγκόσμιο πυρηνικό πόλεμο και καταστροφή της ανθρωπότητας, θα οδηγήσει σε απορρύθμιση το σύνολο του διεθνούς περιβάλλοντος (από τη Λατινική Αμερική στη Μέση Ανατολή και από την Αφρική στη θάλασσα της Κίνας), καθώς και σε μια τεράστια ενεργειακή και οικονομική κρίση και στην προσπάθεια επιβολής ανοιχτών ή συγκαλυμμένων δικτατοριών στις ίδιες τις δυτικές χώρες. Ακόμα και αν οι άνθρωποι δεν σκοτωθούμε μεταξύ μας, το είδος μας θα πεθάνει από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και όλων των άλλων προβλημάτων που χρειάζονται πολύ μεγάλη διεθνή συνεργασία για την αντιμετώπισή τους και όχι νέους ψυχρούς ή θερμούς πολέμους.
Απαντούν στην παρακμή με πόλεμο
Θα διερωτηθείτε αν είναι δυνατόν να μην τα βλέπουν αυτά οι Αμερικανοί. Θέσαμε το ερώτημα σε έναν Αμερικανό φίλο που κινείται στους κύκλους της Ουάσιγκτον και μας απάντησε μεταξύ άλλων: «’Έχοντας στο παρελθόν την ευκαιρία να παρευρεθώ στις συναντήσεις των μεγάλων και σοφών του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων (CFR), μπορώ να σας διαβεβαιώσω χωρίς να υπερβάλλω καθόλου, πιστέψτε με, για την διανοητική ανικανότητα, την απουσία αληθινής πληροφόρησης και τις αυταπάτες του συστήματος εξωτερικής πολιτικής της Ουάσινγκτον (the DC foreign policy set)… Όσο για τον τρόπο που λειτουργεί σήμερα η αμερικανική κυβέρνηση, κρίνοντας από τις δημόσιες δηλώσεις της, δεν έχει καμία σύγκριση με ότι συνέβαινε π.χ. επί Κένεντι το 1960, όπως μπορεί κανείς να διαπιστώσει από τα πρακτικά των τότε συνεδριάσεων του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας, όπου δεν υπήρχε ούτε ένας όρος, ούτε μια λέξη που να παρέμενε ασαφής και αδιευκρίνιστη».
Η ιστορία όμως έχει επανειλημμένα αποδείξει ότι τέτοιο πολιτικό και κρατικό προσωπικό εμφανίζεται μόνο όταν ετοιμάζεται μια καταστροφή και η εμφάνισή του είναι ο τρόπος για να γίνει. Μερικοί εκτιμούν ότι οι Αμερικανοί έχουν περιπέσει σε παρακμή και για αυτό δεν θα κάνουν τίποτα. Το αντίθετο συμβαίνει. Ακριβώς επειδή αντιλαμβάνονται ότι είναι σε παρακμή, αναζητούν τρόπο για να την ανακόψουν.
Στρατηγικά, ο κίνδυνος του πολέμου δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί, αν δεν προταθεί ένα νέο όραμα για τον κόσμο, που να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες του και να παίρνει υπόψιν του τα συμφέροντα των ανθρώπων στον Βορρά και στον Νότο, στην Ανατολή και τη Δύση του πλανήτη. Τέτοιο όραμα όμως δεν φαίνεται να υπάρχει, ακόμα τουλάχιστο, ούτε στη Δύση, ούτε στους αντιπάλους της. Αυτό που υπάρχει είναι το γεροντικό πείσμα πανίσχυρων οικονομικών και γεωπολιτικών δυνάμεων, που παίζουν ακόμα και με την ιδέα της καταστροφής του κόσμου για να μη χάσουν τα προνόμιά τους, και που έχουν εξαγοράσει τους πολιτικούς μας, ακόμα και αυτούς που εμφανίζονται ως δήθεν ριζοσπάστες και έχουν αποβλακώσει τις κοινωνίες μας.