Την προσφιλή της τακτική των… μισών και θολών απαντήσεων, των υπεκφυγών και του αποπροσανατολισμού ακολούθησε για μια ακόμη φορά η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, απαντώντας στη Βουλή στην επίκαιρη ερώτηση της βουλευτού Α΄ Αθηνών του ΜέΡΑ25 Αγγελικής Αδαμοπούλου, σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του αρχαιολογικού χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος.

Ούτε λίγο ούτε πολύ η Λίνα Μενδώνη απέδωσε σε… «πλήρως ανυπόστατα δημοσιεύματα» την επιστολή του Γενικού Γραμματέα της Ακαδημίας Αθηνών Χρήστου Ζερεφού, την οποία αποκάλυψε το Κοσμοδρόμιο και στην οποία εκφραζόταν η ανησυχία της Ακαδημίας Αθηνών για την απουσία κάθε ενημέρωσης της ίδιας σχετικά με την Προγραμματική Σύμβαση  που υπέγραψε το Υπουργείο Πολιτισμού (ΥΠΠΟ) με την Περιφέρεια Αττικής, τον Δήμο Αθηναίων και την «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.», με σκοπό την ανάπλαση του αρχαιολογικού χώρου και της ευρύτερης περιοχής της Ακαδημίας Πλάτωνος.

Συγκεκριμένα, η Λίνα Μενδώνη είπε τα εξής: «σας ενημερώνω ότι με την επιστολή, στην οποία αναφέρεστε, η Ακαδημία Αθηνών, έχοντας θορυβηθεί από δημοσιεύματα ανυπόστατα, πλήρως ανυπόστατα, και όχι από το ίδιο το κείμενο της Σύμβασης, θέλησε να επισημάνει προς τους συμβαλλομένους ότι ναι μεν έχει επιτρέψει τη χρήση από την Αρχαιολογική Υπηρεσία της έκτασης των ακινήτων του Αριστόφρονα, διατηρεί, όμως, την κυριότητα επ’ αυτών».

Τα δημοσιεύματα, ωστόσο, στα οποία αναφέρεται η υπουργός Πολιτισμού χρονολογούνται όλα τον Απρίλιο του 2014 και, στο σύνολό τους σχεδόν, αποτελούν αναπαραγωγή του σχετικού με το θέμα της Προγραμματικής Σύμβασης δελτίου τύπου που εξέδωσε την ίδια εποχή το υπουργείο στο οποίο η ίδια προΐσταται. Ποιο είναι λοιπόν το «ανυπόστατο δημοσίευμα»; Το δελτίο τύπου του ΥΠΠΟ;     

Και εν τέλει, για ποιον λόγο στο δελτίο τύπου δεν γίνεται μνεία στο ότι η Ακαδημία Αθηνών, στην οποία κληροδοτήθηκαν τα 56 ακίνητα του Αριστόφρονα, φέρεται να έχει την κυριότητα μεγάλου μέρους του αρχαιολογικού χώρου;

Από την απάντηση Μενδώνη παραμένει το ερώτημα γιατί δεν ενημερώθηκε η Ακαδημία Αθηνών πριν από την υπογραφή της Προγραμματικής Σύμβασης. Γιατί έπρεπε η Ακαδημία Αθηνών να «θορυβηθεί» από «ανυπόστατα δημοσιεύματα» και «όχι από το ίδιο το κείμενο της Σύμβασης»;

Υπάρχει, άραγε, κάποια αναφορά σε ιδιοκτησιακή σχέση της Ακαδημίας Αθηνών με τον αρχαιολογικό χώρο στο ίδιο το κείμενο της Σύμβασης, αναφορά που θα έλυνε την «παρεξήγηση», ερώτημα που θέτει και στην επιστολή του ο Χρήστος Ζερεφός;

Κάθε άλλο! Όχι μόνον δεν υπάρχει σχετική αναφορά, αλλά αντίθετα, όπως επισήμανε στην τοποθέτησή της και η βουλευτής του ΜέΡΑ25 Αγγελική Αδαμοπούλου, γίνεται μνεία σε «επίσημη προσάρτηση», το 1962, του χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος στην Αρχαιολογική Υπηρεσία…

Ποιος ήταν ο πραγματικός λόγος για τον οποίον το υπουργείο Πολιτισμού προτίμησε να αφήσει σε σκοτάδι ενημέρωσης την Ακαδημία Αθηνών; Μήπως οι υπηρεσίες του είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα πως οι αιτιάσεις της Ακαδημίας Αθηνών δεν έχουν βάση;

Όμως, η Λίνα Μενδώνη δεν αρκέστηκε σε αυτά. «Το Υπουργείο Πολιτισμού», συνέχισε στην αγόρευσή της, «επειδή συνεργάζεται με την Ακαδημία, ήλθε άμεσα σε συνεννόηση και εξήγησε την πραγματικότητα».

Ας δούμε πόσο άμεσα. Η Προγραμματική Σύμβαση, όπως είδαμε, υπογράφηκε τον Απρίλιο του 2021 και τότε υπήρξαν και τα δημοσιεύματα που αναπαρήγαν το δελτίο τύπου του ΥΠΠΟ. Η επιστολή Ζερεφού φέρει ημερομηνία 25 Οκτωβρίου, που σημαίνει πως το υπουργείο άφησε να περάσουν έξι μήνες χωρίς να ενημερώσει την Ακαδημία Αθηνών για τίποτα! Γι’ αυτό, άλλωστε και στην επιστολή της η Ακαδημία Αθηνών, έχουσα «προφανές έννομο συμφέρον», όπως σημειώνει, ζητά επίσημα να λάβει αντίγραφα των τοπογραφικών και λοιπών διαγραμμάτων που εκπονήθηκαν στο πλαίσιο των μελετών του υπουργείου Πολιτισμού και του Δήμου Αθηνών, καθώς και της Προγραμματικής Σύμβασης που συνυπέγραψαν.

Ακόμη κι αν υποθέσουμε πως μόλις στα τέλη Οκτωβρίου η Λίνα Μενδώνη αντιλήφθηκε, από την επιστολή Ζερεφού, την ενόχληση της Ακαδημίας Αθηνών για το ζήτημα, πως εξηγείται το γεγονός πως ο Γενικός Γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, συμπεριέλαβε εκ νέου το θέμα στην Έκθεση Πεπραγμένων του 2021, την οποία εκφώνησε στις 21 Δεκεμβρίου στην δημόσια Πανηγυρική Συνεδρία της Ακαδημίας Αθηνών;

Όπως γράψαμε και σε προηγούμενο κείμενό μας, εκεί ο Χρήστος Ζερεφός επανήλθε στο θέμα, χωρίς να κάνει καμία αναφορά στο υπουργείο Πολιτισμού, τονίζοντας όμως πως «σε συνεργασία με τη Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, πρόκειται να συνταχθεί διάγραμμα που θα αποτυπώνει τα ακίνητα που είχε αγοράσει ο Παναγιώτης Αριστόφρων, έτσι ώστε η Ακαδημία να κατοχυρώσει τα αδιαμφισβήτητα δικαιώματά της και να αποτρέψει όσους θέλουν να εκμεταλλευθούν την περιοχή ερήμην της».

Μήπως, λοιπόν, ούτε μέχρι τα τέλη του χρόνο επήλθε συνεννόηση του ΥΠΠΟ με την Ακαδημία Αθηνών;

«Θέμα επαναχωροθέτησης του Μουσείου δεν τίθεται»

Κατά τα λοιπά, η Λίνα Μενδώνη, απαντώντας στην επίκαιρη ερώτηση, υπεραμύνθηκε της επιλογής για την χωροθέτηση του Μουσείου Αθηνών εκεί όπου έχει χωροθετηθεί από εικοσαετίας, αρνούμενη να εξεταστεί η πιθανότητα της εναλλακτικής λύσης που προτείνουν οι κάτοικοι της περιοχής, δηλαδή το μουσείο να χτιστεί στο οικόπεδο ιδιοκτησίας Ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ, το λεγόμενο REDS – έκτασης 6,5 στρεμμάτων κατά την υπουργό, 8 στρεμμάτων σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις -που κηρύχθηκε απαλλοτριωτέο τo 2011 και σύντομα ολοκληρώνεται η απαλλοτρίωσή του. «Θέμα επαναχωροθέτησης του Μουσείου δεν τίθεται», τόνισε εμφατικά.

Ας σημειωθεί, πάντως, πως το τμήμα του αρχαιολογικού χώρου στο οποίο έχει χωροθετηθεί το Μουσείο Αθηνών συγκαταλέγεται σε αυτά της οποίας την κυριότητα διεκδικεί η Ακαδημία Αθηνών. Πώς θα χειριστεί αυτό το θέμα η Λίνα Μενδώνη, η οποία αποδέχτηκε από βήματος της Βουλής τις αιτιάσεις περί ιδιοκτησίας της Ακαδημίας Αθηνών; Μέσα από ποια διαδικασία και πότε, από ποιούς ελέγχους, ποια έγγραφα, ποιους τίτλους ιδιοκτησίας ή αποδοχής κληρονομιάς, διαπιστώθηκε, πέραν πάσης αμφιβολίας, πως πράγματι τα διεκδικούμενα από την Ακαδημία Αθηνών ακίνητα της ανήκουν; Πώς γίνεται να ανεγερθεί μουσείο σε φερόμενη ιδιοκτησία της Ακαδημίας Αθηνών, που επιμένει πως «το Δημόσιο υποχρεούται να αποδώσει τη χρήση της έκτασης στην Ακαδημία Αθηνών, έτσι ώστε να ιδρυθεί το Διεθνές Κοινό των Ακαδημιών»; Θα έχει κάποια σχέση το Μουσείο Αθηνών με το «Διεθνές Κοινό των Ακαδημιών» και σε ποιον θα ανήκει; Ή μήπως αυτά τα ερωτήματα θα επιχειρηθεί να απαντηθούν σε καμιά νέα Προγραμματική Σύμβαση, με την Ακαδημία Αθηνών αυτή τη φορά;

Διότι, επί της ουσίας, το μεγάλο ζήτημα που ανέδειξε αυτή η υπόθεση είναι πως το υπουργείο Πολιτισμού δεν είχε φροντίσει τόσα χρόνια να διευθετήσει τα ιδιοκτησιακά ζητήματα του αρχαιολογικού χώρου της Ακαδημίας Αθηνών, πριν προχωρήσει σε σχεδιασμούς αναμόρφωσης του χώρου και ανέγερσης νέου μουσείου. Δεν είχε φροντίσει τόσα χρόνια να ενοποιήσει και ιδιοκτησιακά τον αρχαιολογικό χώρο και να περιφρουρήσει τον δημόσιο χαρακτήρα του, ώστε να αποφευχθούν επιπλοκές που τον απειλούν.

Αναμένοντας τις εξελίξεις που αναμφίβολα θα υπάρξουν στο ζήτημα, ας σημειώσουμε και τούτο: το υπουργείο Πολιτισμού διατείνεται πως η απάντηση που έδωσε στην επίκαιρη ερώτηση της βουλευτού του ΜέΡΑ25 Αγγελικής Αδαμοπούλου είναι ​”απολύτως σαφής”. Όπως είδαμε, το μόνο σαφές είναι πως η Λίνα Μενδώνη αποδέχεται πλήρως πως τα 56 ακίνητα του Αριστρόφρονος ανήκουν σήμερα στην Ακαδημία Αθηνών, παραδοχή που ίσως δεν αντιλαμβάνεται καν σε τι νέες ατραπούς οδηγούν ενδεχομένως την υπόθεση τόσο της «ανάπλασης» του αρχαιολογικού χώρου όσο και της ανέγερσης του Μουσείου Αθηνών.