Η έφηβη από το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία καταδικάστηκε για ψευδή καταγγελία ομαδικού βιασμού από Ισραηλινούς τουρίστες στην Αγία Νάπα, κατάφερε μετά από τρία χρόνια να αποκαταστήσει εν μέρει το όνομά της. Το ερώτημα είναι αν θα αποκαλυφθεί τελικά η αλήθεια για το τι πραγματικά συνέβη σε εκείνο το δωμάτιο του ξενοδοχείου της Αγίας Νάπας με τους νεαρούς από το Ισραήλ πριν από τρία χρόνια;
Μήνες αφότου κατήγγειλε τον ομαδικό βιασμό της στους γιατρούς μιας μικρής κλινικής 24ωρης λειτουργίας στην παραθεριστική Αγία Νάπα της Κύπρου, η Βρετανίδα βρέθηκε μέσα σε μια δικαστική αίθουσα γεμάτη δικηγόρους και δημοσιογράφους. Κατηγορήθηκε για «δημόσια βλάβη» μετά από ψευδή καταγγελία – ένα πλημμέλημα που τιμωρείται με φυλάκιση έως και ενός έτους και μέγιστο πρόστιμο 1.500 ευρώ.
Μέσα σε 10 ημέρες το καλοκαίρι του 2019, η Έμα (ψευδώνυμο, καθώς το όνομά της παραμένει προστατευμένο), από μηνύτρια βιασμού κατέληξε κατηγορούμενη. Είχε καταγγείλει ότι βιάστηκε σε δωμάτιο ξενοδοχείου στην Αγία Νάπα από μια παρέα Ισραηλινών, συμπεριλαμβανομένου ενός νεαρού άνδρα με τον οποίο είχε προηγουμένως συναινετική σεξουαλική επαφή. Η αστυνομία συνέλαβε 12 Ισραηλινούς νεαρούς, ηλικίας από 15 έως 22 ετών, οι οποίοι είτε αρνήθηκαν κάθε ανάμειξη είτε ισχυρίστηκαν ότι όλα όσα συνέβησαν στο δωμάτιο ήταν συναινετικά. Η Έμα, είπαν, είχε πει ψέματα για τον βιασμό.
Μέρες αργότερα, αντιμέτωπη με την αστυνομία σε μια εξάωρη ανάκριση χωρίς νομική εκπροσώπηση, η Έμα υπέγραψε αυτό που στη συνέχεια είπε ότι ήταν μια αναγκαστική ανάκληση. Η δήλωση ανέφερε ότι είχε βγάλει από το μυαλό της τους ισχυρισμούς για τον ομαδικό βιασμό και, ότι στην πραγματικότητα, είχε εμπλακεί πρόθυμα σε ομαδικό σεξ, αλλά ένιωσε «ταπεινωμένη» και «ντροπή» όταν συνειδητοποίησε ότι οι νεαροί κατέγραφαν τις πράξεις. Η Έμα συνελήφθη αμέσως, κατηγορήθηκε για ψευδείς ισχυρισμούς και διώχθηκε σε μια υπόθεση που έγινε πρωτοσέλιδο παγκοσμίως.
Στις 31 Ιανουαρίου, δύο και πλέον χρόνια αφότου ο δικαστής την καταδίκασε και της επέβαλε ποινή τεσσάρων μηνών με αναστολή, το Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου ανέτρεψε την πρωτόδικη απόφαση. Οι συνήγοροι της Έμα υποστήριξαν ότι αφαιρέθηκε από την εντολέα τους το δικαίωμα μιας δίκαιης δίκης, ότι ο προεδρεύων δικαστής ήταν εχθρικός απέναντι της από την αρχή και ότι οι καταγγελίες της για τον βιασμό δεν είχαν ερευνηθεί σωστά από τις αστυνομικές αρχές. Σε συνεντεύξεις τους στους «Τάιμς» του Ισραήλ (Times of Israel), οι δικηγόροι περιέγραψαν επίσης ότι εργάζονταν μέσα σε μια θάλασσα παραπληροφόρησης —κυρίως από τον ισραηλινό Τύπο— που δυσφήμησε τον χαρακτήρα της καταγγέλλουσας, τη ντρόπιαζε συνεχώς για την εκλαμβανόμενη ως σεξουαλική ανηθικότητά της και παρουσίαζε μια ανακριβή αφήγηση γεγονότων που επηρέασαν την κοινή γνώμη ακόμη και τη συμπεριφορά του προέδρου του δικαστηρίου. Αν η Έμα δεν είχε αθωωθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου, οι δικηγόροι ήταν έτοιμοι να προσφύγουν μέχρι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για να καθαρίσει το όνομα της πελάτισσάς τους. Δημοσιογράφοι, ακτιβιστές και εμπειρογνώμονες καταδίκασαν την κακή αστυνομική έρευνα που έδωσε τη σκυτάλη σε μια άδικη δίκη που έφερε τη Βρετανίδα τουρίστρια από τη θέση του θύματος ενός ομαδικού βιασμού στη θέση του θύτη σε μια ξένη χώρα.
Για πολλούς, η Έμα έγινε σύμβολο της «κουλτούρας του βιασμού», μια νεαρή γυναίκα που όχι μόνο κανείς δεν πίστεψε αλλά έφτασε να χαρακτηριστεί εγκληματίας από ένα κοινό πρόθυμο να υπερασπιστεί την τιμή των νεαρών ανδρών από το Ισραήλ ενάντια σε μια δήθεν «χαλαρών ηθών» γυναίκα που ήθελε εκδικητικά να καταστρέψει τη ζωή τους.
«Προδήλως άδικο»
Όταν ξεκίνησε η δίκη της τον Οκτώβριο του 2019, η Έμα, τότε 19 ετών, είχε ήδη περάσει σχεδόν τρεις μήνες στην Κύπρο, συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων εβδομάδων σε τοπική φυλακή κι άλλον ένα μήνα πηγαίνοντας από το ένα διαμέρισμα βραχυχρόνιας ενοικίασης στο άλλο με τη μητέρα της. Της είχε απαγορευτεί η έξοδος από τη χώρα ενώ την ίδια ώρα η οικογένειά της συγκέντρωνε χρήματα μέσω μιας εκστρατείας crowdfunding για να μπορέσει να καλύψει τα έξοδα της νομικής υπεράσπισης του παιδιού της και της διαμονής τους.
Ένας Ισραηλινός δημοσιογράφος που ήταν παρών στην ακροαματική διαδικασία εκείνη την ημέρα του φθινοπώρου περιέγραψε την Έμα ως ένα κορίτσι αποπροσανατολισμένο και ψυχικά ταραγμένο που όλη την ώρα έξυνε το δέρμα στο στήθος και τα χέρια της, καθώς άκουγε και απαντούσε μέσω μεταφραστή τις δικαστικές διαδικασίες στα ελληνικά. Ο ίδιος δημοσιογράφος περιέγραψε τον προεδρεύοντα δικαστή ως έναν ιδιαίτερα θλιβερό και «επιθετικό» λειτουργό που συνεχώς διέκοπτε τη διαδικασία, βάζοντας συχνά τις φωνές μόνο στην Έμα και τους δικηγόρους της.
Οι δικηγόροι της Βρετανίδας τόνισαν ότι ο δικαστής αρνήθηκε να εξετάσει αποδεικτικά στοιχεία που υποστήριζαν τα λεγόμενα της Έμα και προσπάθησε να αποτρέψει οποιαδήποτε αναφορά στη λέξη «βιασμός». Δύο χρόνια αργότερα, στις 31 Ιανουαρίου 2022, το Ανώτατο Δικαστήριο εξέδωσε απόφαση χαρακτηρίζοντας τη διαδικασία της δίκης της Έμα ως «προδήλως άδικη» και ότι οι «διακοπές και παρεμβάσεις του δικαστή ήταν αδικαιολόγητες και απαράδεκτες».
Έξω από τα σκαλιά του Ανωτάτου Δικαστηρίου στη Λευκωσία ένας από τους δικηγόρους της Έμα εξέφραζε την ικανοποίησή του για την απόφαση «ορόσημο» τόσο για την πελάτισσά του όσο για όλες γυναίκες ή άνδρες που έχουν βρεθεί σε παρόμοιες καταστάσεις. Ο Βρετανός δικηγόρος Μάικλ Πόλακ, ο οποίος ίδρυσε την οργάνωση «Justice Abroad» πριν από τρία χρόνια για να προσφέρει νομικές υπηρεσίες σε Βρετανούς υπηκόους που αντιμετωπίζουν συλλήψεις ή δικαστικές διαδικασίες σε άλλες χώρες, δήλωσε έξω από το κυπριακό δικαστήριο ότι «σημαντικές διατάξεις για μια δίκαιη δίκη, οι οποίες εφαρμόζονται για την πρόληψη δικαστικών πλανών, αγνοήθηκαν εντελώς» στην υπόθεση της Έμα και μια «νεαρή, ευάλωτη γυναίκα» κακομεταχειρίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της αστυνομικής έρευνας και της δίκης.
Ζήτησε να διερευνηθούν εκ νέου οι ισχυρισμοί της από διαφορετική αστυνομία. Οι εκκλήσεις για να ξανανοίξει η αρχική υπόθεση βιασμού έχουν αυξηθεί, αν και ο Ισραηλινός δικηγόρος που εκπροσωπούσε αρκετούς από τους Ισραηλινούς υπόπτους εμμένει ότι η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Κύπρου που απλά απαλλάσσει την Έμα από τη «δημόσια βλάβη» δεν μπορεί να θέσει σε νομικό κίνδυνο τους πελάτες του.
Για την Έμα, η απόφαση ήταν η πρώτη αναλαμπή δικαιοσύνης περίπου τρία χρόνια μετά από ένα νεανικό ξεσάλωμα διακοπών που μετατράπηκε σε καφκικό εφιάλτη.
Η υπόθεση της Αγίας Νάπας
Η υπόθεση της Αγίας Νάπας ξεκίνησε ως ένα καλοκαιρινό φλερτ τον Ιούλιο του 2019 μεταξύ της Έμα κι ενός 19χρονου Ισραηλινού που αποκαλούσε Σαμ. Οι δύο φαινομενικά ανέμελοι νέοι ταξίδεψαν για να χαρούν τις διακοπές τους μακριά από το σπίτι τους. Στο σύντομο ειδύλλιό τους, υπήρξαν SMS με ερωτικό περιεχόμενο, χαμογελαστές σέλφι, σεξ και μια κάπως πρόωρη και πιεστική διακήρυξη αγάπης από την πλευρά του νεαρού άνδρα. Όπως πολλοί καλοκαιρινοί έρωτες, υπήρχαν επίσης χαλαρά σχέδια για να μείνουν σε επαφή και να συναντηθούν ξανά κάποια μέρα.
Η Έμα, κάτοικος του Ντερμπισάιρ στα Ανατολικά Μίντλαντς, είχε φτάσει στην Αγία Νάπα στις 10 Ιουλίου του 2019, με τέσσερις φίλες της για τις καλοκαιρινές διακοπές ενώ η ίδια παράλληλα θα εργαζόταν ως μπαργούμαν.
Πριν από την πανδημία του κορονοϊού, η Αγία Νάπα, το θέρετρο των περίπου 3.000 κατοίκων, ήταν γνωστό για τα οργιώδη «πάρτι» του, ένας δημοφιλής προορισμός κυρίως για νεαρούς τουρίστες από όλη την Ευρώπη, τη Βρετανία και το Ισραήλ. Ένας ιδανικός προορισμός για σύντομες διακοπές που συνοδεύονται από πολύ αλκοόλ, δυνατή μουσική και ερωτοτροπίες.
Η Έμα συνάντησε για πρώτη φορά τον Σαμ (επίσης ψευδώνυμο), κάτοικο της Ιερουσαλήμ και μέσο μιας τοπικής ομάδας ποδοσφαίρου, σε ένα μπαρ ένα βράδυ. Ο Σαμ και η παρέα τους μετρούσαν ήδη δύο ημέρες διακοπών στην Αγία Νάπα. Ο Σαμ δεν μιλούσε πολύ καλά αγγλικά, αλλά αυτό δεν τους εμπόδισε να γίνουν ζευγάρι.
Η Έμα περιέγραψε τον Σαμ ως κάπως πιεστικό ορισμένες φορές. Είπε στους Ισραηλινούς δημοσιογράφους Όρλι Βιλνάι και Γκι Μερόζ της εκπομπής «Orly & Guy» ότι της έλεγε συχνά «πρέπει να έρθεις στο Ισραήλ» και «σ ‘αγαπώ». Η συνέντευξη αυτή γυρίστηκε τον Δεκέμβριο του 2019, ενώ η Έμα περίμενε την ετυμηγορία για την κατηγορία της δημόσιας βλάβης. Η εκπομπή προβλήθηκε τον Απρίλιο του 2020, μετά την καταδίκη της.
Η Έμα είπε στην εκπομπή των «Orly & Guy» ότι μια μέρα μετά τη γνωριμία τους, το βράδυ της 13ης Ιουλίου 2019, εκείνη και ο Σαμ ήταν στο δωμάτιό του στο Pambos Napa Rocks Hotel, το οποίο μοιραζόταν με την παρέα των φίλων του. Άλλοι φίλοι κι άλλοι Ισραηλινοί τουρίστες έμεναν σε κοντινά δωμάτια. Αλλά μόνο αυτή και ο Σαμ ήταν στο δωμάτιό του εκείνο το βράδυ– ή τουλάχιστον αυτό νόμιζε η Έμα.
Δεν ήταν μόνοι. Τις επόμενες εβδομάδες, κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα διαδικτυακά φόρουμ και τις ομάδες ανταλλαγής μηνυμάτων ένα σύντομο βίντεο με τους δύο – Έμα και Σαμ – να κάνουν συναινετικό σεξ εκείνο το βράδυ. Αυτό το βίντεο έδωσε μπόλικη «τροφή» σε Ισραήλ και Κύπρο για μια αντιπαράθεση σε υψηλούς τόνους σχετικά με την έννοια της συναίνεσης, της κουλτούρας του βιασμού και του μισογυνισμού. Είναι επίσης το βίντεο που έδωσε σε πολλούς σχολιαστές το δικαίωμα να χαρακτηρίσουν την Έμα «πρόθυμη» να «συμμετάσχει» σε κάτι σαν αυτό που ακολούθησε λίγες μέρες αργότερα. Το βίντεο διάρκειας 19 δευτερολέπτων φαίνεται ότι γυρίστηκε κρυφά, εν αγνοία της Έμα, από έναν από τους φίλους του Σαμ. Αργότερα η Βρετανίδα ισχυρίστηκε ότι μάλλον όλα είχαν γίνει εν γνώση του Σαμ.
Το βίντεο ήταν τραβηγμένο σε λειτουργία σέλφι, έτσι ώστε ο Ισραηλινός νεαρός που κρατά το τηλέφωνο να είναι σε μερική προβολή. Σε αυτό, ακούγεται ο Σαμ να ζητά από την Έμα να πει κάτι στα εβραϊκά που δεν είναι απολύτως σαφές. Τον ρωτάει τι σημαίνει και εκείνος απαντά: «Απλά πες ‘ani hazona shel Sam’» («Είμαι η πόρνη του Σαμ» στα αγγλικά). Το βίντεο κοινοποιήθηκε αρχικά σε μερικούς από τους φίλους του Σαμ. Σύμφωνα με την Έμα το «ομαδικό σεξ» ήταν συνέχεια στο μυαλό του καλοκαιρινού εραστή της. Το βράδυ πριν από τον φερόμενο βιασμό, η Έμα είπε ότι ο Σαμ προσπάθησε να την πείσει να κάνει σεξ με έναν από τους φίλους του. «Με τίποτα, την κάνω από εδώ», δήλωσε ότι του είπε. Το βράδυ της 16ης Ιουλίου του 2019, η Έμα είπε ότι ήταν έξω με μια παρέα φίλων της όταν έπεσε πάνω στον Σαμ.
«Ήρθε κοντά μου και μου είπε ‘έλα μαζί μου, θέλω να έρθεις μαζί μου’». Η Έμα δέχθηκε και άρχισαν να περπατούν προς το δωμάτιο του ξενοδοχείου του όταν τον ρώτησε: «Μόνο εμείς;» και εκείνος απάντησε «Ναι». Εκτιμά ότι ήταν γύρω στη 01:00 της 17ης Ιουλίου του 2019. Σύμφωνα με τη διήγηση της Βρετανίδας «κάτι ήταν διαφορετικό στο δωμάτιο». Τα κρεβάτια είχαν στριμωχτεί μεταξύ τους και υπήρχαν «περισσότερα πράγματα στο πάτωμα, όλα ήταν διαφορετικά».
Η αφήγηση συνεχίζεται: Εκείνη και ο Σαμ άρχισαν να φιλιούνται καθώς αυτή προσπαθούσε να πιάσει κουβέντα μαζί του. «Δεν καταλάβαινε πολλά αγγλικά και δεν νομίζω ότι τον ένοιαζε πραγματικά», θυμάται. Στη συνέχεια, έκαναν σεξ «και εκείνος μετά φώναξε τους φίλους του να μπουν μέσα». «Όλοι αυτοί οι Ισραηλινοί μπαίνουν στο δωμάτιο και αρχίζουν να βιντεοσκοπούν. Του είπα, ‘Είπες ότι δεν θα ήταν εδώ. Φεύγω τώρα’», είπε η Έμα. Χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν 30 λεπτά μέχρι να καταφέρει να βγει από το δωμάτιο. Η Έμα δήλωσε ότι ήταν καθηλωμένη και δεν μπορούσε να φύγει, αλλά οι δράστες της, και αργότερα η κυπριακή αστυνομία, ισχυρίστηκαν ότι η Βρετανίδα έμεινε στο δωμάτιο πρόθυμα.
Ο βιασμός ξεκίνησε σχεδόν αμέσως μετά την εισβολή των φίλων του Σαμ στο δωμάτιο. Η Έμα περιέγραψε λεπτομερώς την επίθεση τόσο στην εκπομπή «Orly & Guy» όσο και σε ένα ντοκιμαντέρ του βρετανικού καναλιού ITV με τίτλο «Believe Me: The Cyprus Rape Case» (Πιστέψτε Με: Υπόθεση Βιασμού στην Κύπρο), που προβλήθηκε στις 14 Απριλίου 2020.
«Ο Σαμ με έσπρωξε πίσω και έβαλε τα γόνατά του στους ώμους μου. Δεν μπορούσα να αναπνεύσω. Κάποια στιγμή, θυμάμαι, να προσπαθώ να αναπνεύσω και να σκέφτομαι: ‘Αν δεν βγω τώρα, δεν πρόκειται να βγω ποτέ’». Ο βιασμός διήρκεσε 20 με 30 λεπτά κατά τη διάρκεια των οποίων ο Σαμ κι ένας άγνωστος αριθμός φίλων του «εναλλάσσονταν. Ήταν πολύ γρήγοροι, μάλωναν για το ποιος θα είναι ο επόμενος. Προσπάθησα να κλείσω τα πόδια μου… είχαν εκνευριστεί, ο Σαμ μου κράταγε τα πόδια ανοιχτά. Κατάφερα να ξεφύγω όταν ο Σαμ φώναξε σε κάποιον να του φέρει ένα προφυλακτικό και εκείνος σήκωσε τα γόνατά του από πάνω μου, σήκωσε το βάρος του από πάνω μου. Μπορούσα να πάρω μια βαθιά ανάσα, βγήκα έξω και έφτασα στην πόρτα. Προσπάθησαν να μπλοκάρουν την πόρτα, αλλά κατάφερα να περάσω, φόρεσα το σορτς μου καθώς έφευγα τρέχοντας, άφησα τα παπούτσια μου στο δωμάτιο».
Η Έμα είπε ότι κάποιος της πέταξε τα παπούτσια καθώς έτρεχε στον διάδρομο ενώ μερικοί από τους Ισραηλινούς νεαρούς την κυνηγούσαν.«Κάποιοι από αυτούς, συμπεριλαμβανομένου του Σαμ, έτρεξαν πίσω μου και έτρεξα πιο γρήγορα, κατάφερα να φτάσω στη γωνία και να ουρλιάξω για βοήθεια». Σε δικαστικά έγγραφα από την ακροαματική διαδικασία της Έμα με ημερομηνία 7 Ιανουαρίου 2020, καταγράφεται να καταθέτει ότι ενώ προσπαθούσε να βγει από το ξενοδοχείο, γλίστρησε και έπεσε στο έδαφος. Αυτό επέτρεψε στον Σαμ να την προλάβει, σύμφωνα με την κατάθεσή της, και άρχισε να της ζητά «συγγνώμη» και να προσπαθεί να την αγκαλιάσει.
Με τη βοήθεια φίλων, η Έμα περπάτησε μέχρι το Ιατρικό Κέντρο «Αγία Μαρίνα» της Αγίας Νάπας ακριβώς στη γωνία από το ξενοδοχείο. Ο επαγγελματίας ιατρός στην κλινική, που αναγνωρίστηκε ως ο Δρ. Σέργιος, είπε ότι είδε την Έμα γύρω στις 3:30 π.μ. «Ήταν πολύ στρεσαρισμένη όταν την είδα, ήταν σε πανικό, έκλαιγε και ούρλιαζε», είπε ο γιατρός, προσθέτοντας ότι προσπάθησε να καταλάβει τι της είχε συμβεί, αλλά η Έμα δεν έλεγε. Οι φίλοι της του είπαν ότι είχε βιαστεί.«Τη ρώτησα αλλά δεν ήθελε να μου μιλήσει, έκλαιγε, και έλεγε: ‘δεν θέλω άντρες κοντά μου’», είπε ο Δρ Σέργιος. Κάλεσε την αστυνομία «και τους είπε να φέρουν μια γυναίκα αξιωματικό γιατί η κοπέλα φοβάται τους άντρες». Μία από τις φίλες της Έμα, η οποία ταυτοποιήθηκε ως Σάρλοτ από το ντοκιμαντέρ του ITV, είπε ότι «ήταν σε κατάσταση σοκ, έκλαιγε και είχε μελανιές σε όλο της το σώμα, ήταν ένα φρικτό θέαμα». Η Σάρλοτ ρώτησε τη φίλη της «Σε χτύπησε; Και είπε ‘ναι, αλλά όχι μόνο εκείνος’. Και τότε ήταν που έκανα τον συνειρμό και τη ρώτησα, ‘σε βίασαν’ και μου είπε «Ναι».
Ο γιατρός υπέβαλε αναφορά στην αστυνομία με λεπτομέρειες για τα τραύματα της Έμα που περιελάμβαναν μώλωπες στα πόδια, τους γλουτούς, τα χέρια, τον έναν αγκώνα και την πλάτη της. Κατά τη διάρκεια της δίκης της, ένας κρατικός παθολόγος που εξέτασε την Έμα αργότερα εκείνο το πρωί, κατέθεσε ότι τα τραύματά της δεν έδειχναν ξεκάθαρα βιασμό! Ο Δρ Σέργιος είπε ότι η Έμα «λιποθύμησε δύο φορές επειδή είδε τους Ισραηλινούς να περνούν από την κλινική».
Σεξ, ψέματα και πλάνα κινητών
Η Έμα δεν γνωρίζει τον ακριβή αριθμό των ατόμων που συμμετείχαν στον βιασμό της. Ωστόσο 12 Ισραηλινοί νεαροί, συμπεριλαμβανομένου του Σαμ, συνελήφθησαν την επομένη. Η έρευνα αποκάλυψε αργότερα ότι μερικοί από αυτούς που συνελήφθησαν δεν ήταν καν στο ξενοδοχείο εκείνο το βράδυ. Έτυχε να έχουν ξεμείνει στο δωμάτιο του Σαμ ή σε διπλανά δωμάτια το επόμενο πρωί και οδηγήθηκαν για ανάκριση. Η Έμα είπε στην αστυνομία εκείνο το βράδυ ότι «ήταν ομαδικός βιασμός, όχι ότι ήταν 12 άτομα. Δεν είπα ποτέ 12».
Η αστυνομία δεν έκανε αναγνωριστική παράταξη υπόπτων ώστε να μπορέσει το θύμα να δει τους φερόμενους ως δράστες, είπε ο δικηγόρος της Βρετανίδας. Γενικά η Αστυνομία της Κύπρου επέλεξε μια στάση μυστικοπάθειας κυρίως απέναντι στους δημοσιογράφους.
Ως σημαντικό στοιχείο «κρίθηκε» ένα βίντεο από τη νύχτα του βιασμού. Το βίντεο, το οποίο προσκόμισαν ως στοιχείο οι δικηγόροι της ενάγουσας, έδειχνε έναν ασαφές αριθμό νεαρών, συμπεριλαμβανομένου του ατόμου που κινηματογραφούσε, να μπαίνουν στο δωμάτιο καθώς η Έμα και ο Σαμ έκαναν σεξ. Η Έμα τους φωνάζει να σταματήσουν και να βγουν από το δωμάτιο. Το βίντεο τελειώνει.
Η Κύπρια δικηγόρος Νικολέτα Χαραλαμπίδου, από την ομάδα υπεράσπισης της Έμα, είπε σε συνέντευξη στους Times of Israel ότι το βίντεο «υποστηρίζει αυτό που λέει η εντολέας της. Έκανε σεξ [με τον Σαμ], άτομα άρχισαν να μπαίνουν στο δωμάτιο, τους λέει να φύγουν και το βίντεο σταματά». Ωστόσο, δύο βίντεο στα οποία η Έμα φαίνεται να κάνει συναινετικό σεξ θεωρήθηκαν ως υπονομευτικά για την αξιοπιστία της, εξηγεί η δικηγόρος κ. Χαραλαμπίδου. Η κυπριακή αστυνομία «χρησιμοποίησε αυτά τα βίντεο για να πει ‘συναινούσε, τι καταγγέλλει;’. Μάλιστα κατά τη διάρκεια της δίκης, «η εισαγγελία στόχευσε την αξιοπιστία της» λέγοντας: «Ω, κόσμος έμπαινε και έβγαινε [από το δωμάτιο] και δεν την ένοιαζε», θυμάται η κ. Χαραλαμπίδου.
Το τηλέφωνο χτυπάει στο Ισραήλ
Ο Ισραηλινός δικηγόρος Νιρ Γιάσλοβιτς έλαβε κλήση από τους γονείς του Σαμ το πρωί της σύλληψης του 19χρονου. «Μου ζήτησαν να πετάξω στην Κύπρο για να τον εκπροσωπήσω και το έκανα αμέσως». Ο Γιάσλοβιτς παραδέχθηκε αργότερα πως κατάλαβε ότι πρόκειται για την «υπόθεση της ζωής μου», καθώς η ιστορία έκανε πάταγο στο Ισραήλ. Ο Γιάσλοβιτς δεν ήταν κάποιος τυχαίος ποινικολόγος. Είχε φτιάξει «όνομα» στη δικηγορική πιάτσα υπερασπιζόμενος ομοεθνείς του που έπεφταν θύματα σύλληψης στο εξωτερικό τα τελευταία χρόνια.
Το 2018 είχε υπερασπιστεί τον Μοσέ Χαρέλ, έναν 70χρονο Ισραηλινό υπήκοο που συνελήφθη στην Κύπρο με την κατηγορία ότι ήταν ο εγκέφαλος ενός διεθνούς κυκλώματος εμπορίας ανθρωπίνων οργάνων. Πιο πρόσφατα, έσπευσε να εκπροσωπήσει το ισραηλινό ζευγάρι Μόρντι και Νάταλι Όκνιν στην Τουρκία, που συνελήφθη τον Νοέμβριο του 2021 ως ύποπτο για κατασκοπεία. Το ζευγάρι κρατήθηκε για μια εβδομάδα πριν αφεθεί ελεύθερο, μετά από διπλωματική παρέμβαση υψηλού επιπέδου.
Στην Αγία Νάπα, ο Γιάσλοβιτς έπιασε αμέσως δουλειά και ήταν παρών όταν η αστυνομία άρχισε να ανακρίνει τους πελάτες του. Η αστυνομία είχε βρει τουλάχιστον πέντε χρησιμοποιημένα προφυλακτικά στο δωμάτιο και 13 περιτυλίγματα προφυλακτικών και εργαζόταν για την επεξεργασία δειγμάτων DNA από τους 12 υπόπτους. Στις 25 Ιουλίου 2019, πέντε από τους συλληφθέντες αφέθηκαν ελεύθεροι λόγω έλλειψης στοιχείων που να τους συνδέουν με την φερόμενη σεξουαλική επίθεση.
Η σύλληψη άσχετων προσώπων λειτούργησε σε βάρος της Έμα. Ο Γιάσλοβιτς ισχυρίστηκε τότε ότι η απελευθέρωση των πέντε Ισραηλινών κατέδειξε τις «ρωγμές στην αξιοπιστία της κατάθεσης της ενάγουσας». Οι δικηγόροι και οι υποστηρικτές της Έμα αντέτειναν ότι οι «άστοχες» συλλήψεις υπέδειξαν την ανικανότητα της αστυνομίας στην έρευνα, συμπεριλαμβανομένης της υποτιθέμενης αποτυχίας να ασφαλιστεί σωστά ο χώρος στο δωμάτιο του ξενοδοχείου. Μια κατηγορία που η κυπριακή αστυνομία αρνήθηκε κατηγορηματικά.
Η Νόα Σπίγκελ, τότε ανταποκρίτρια της ισραηλινής Haaretz, ταξίδεψε στην Αγία Νάπα μετά τις συλλήψεις μαζί με πλήθη Ισραηλινών δημοσιογράφων από όλα τα μεγάλα έντυπα και τηλεοπτικά κανάλια της χώρας. Η Σπίγκελ είπε ότι μπόρεσε να έχει εύκολη πρόσβαση στο δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου έλαβε χώρα ο φερόμενος βιασμός την επομένη της αστυνομικής έρευνας. Μάλιστα η ίδια τράβηξε ένα βίντεο από τον υποτιθέμενο τόπο του εγκλήματος. Σε ένα tweet που δημοσιεύτηκε στις 19 Ιουλίου 2019, η Σπίγκελ είπε ότι μίλησε με τουρίστες που είχαν ήδη κάνει check in στο δωμάτιο του βιασμού. Της είπαν ότι βρήκαν ένα χρησιμοποιημένο προφυλακτικό και ένα άδειο μπουκάλι αφορολόγητη βότκα.
Ο επικεφαλής της αστυνομικής έρευνας, Μάριος Χρήστου από την Αστυνομική Περιφέρεια Αμμοχώστου, ισχυρίστηκε αργότερα κατά τη διάρκεια της δίκης της Έμα ότι το προφυλακτικό είχε τοποθετηθεί από Ισραηλινούς δημοσιογράφους, κάτι που η Σπίγκελ διέψευσε ως «κατάφωρο και γελοίο ψέμα».
Όταν ένας Ισραηλινός γίνεται θέμα στη διεθνή ειδησιογραφία, τα μέσα ενημέρωσης της χώρας αναπτύσσονται τάχιστα και δυναμικά . Φάλαγγες Ισραηλινών ρεπόρτερ σπεύδουν για τις ζωντανές μεταδόσεις από τον τόπο όπου λαμβάνει χώρα η υπόθεση. Η υπόθεση της Αγίας Νάπας δεν αποτέλεσε εξαίρεση και έγινε ακόμη περισσότερο «τσίρκο» των μέσων ενημέρωσης από το γεγονός ότι το νησιωτικό έθνος απέχει μόλις 45 λεπτά με πτήση από το Ισραήλ. Τα «στόματα» των αξιωματούχων συνήθως ανοίγουν εύκολα στους δημοσιογράφους του Ισραήλ. Στην Κύπρο, οι Ισραηλινοί δημοσιογράφοι γρήγορα διαπίστωσαν ότι λίγοι ήταν πρόθυμοι να τους μιλήσουν.
«Στην Κύπρο, δεν καταλάβαιναν τι κάναμε, γιατί αυτοί οι δημοσιογράφοι έρχονταν και έχωναν τη μύτη τους», είπε η Σπίγκελ. «Ξέρετε, στο Ισραήλ οι δικηγόροι… μιλάνε πολύ, αλλά στην Κύπρο δεν καταλάβαιναν γιατί μιλούσαμε μαζί τους, γιατί τους κάναμε ερωτήσεις. Ήταν τόσο παράξενο για αυτούς», πρόσθεσε.
Η Σπίγκελ πέρασε ώρες έξω από το τοπικό αστυνομικό τμήμα στην Αγία Νάπα περιμένοντας κάποιον να της μιλήσει. «Οι αστυνομικοί, έβγαιναν και μας κοιτούσαν λέγοντας ‘τι κάνετε εδώ;’ και εμείς είπαμε «είμαστε δημοσιογράφοι, πρέπει να κάνουμε ρεπορτάζ» και είπαν «ναι, αλλά δεν θα μάθετε τίποτα εδώ… κανείς δεν πρόκειται να σας μιλήσει. Θέλετε λίγη λεμονάδα;», θυμάται να της είπαν.
Σε αυτό το κενό, την πρωτοβουλία –και την αφήγηση– πήραν οι Ισραηλινοί δικηγόροι που εκπροσωπούν τους υπόπτους, δήλωσε η Σπίγκελ, με επικεφαλής τον Γιάσλοβιτς.«Ήταν πραγματικά δύσκολο να βρω πηγές στην Κύπρο», είπε. Πολλοί δημοσιογράφοι στράφηκαν στην ευκολία μιας άμεσα διαθέσιμης πηγής να μιλήσει. Η Έμα, εν τω μεταξύ, χρειάστηκε περισσότερο χρόνο για να βρει νομική εκπροσώπηση και η Σπίγκελ είπε ότι παρόλο που οι Ισραηλινοί δημοσιογράφοι προσπάθησαν να επικοινωνήσουν μαζί της ή με έναν εκπρόσωπό της, γενικά απέφευγε τον Τύπο.
Η κάλυψη που προέκυψε ήταν μονόπλευρη και γεμάτη φήμες και ψέματα. «Είναι Ισραηλινοί, εμείς είμαστε Ισραηλινοί, ξέρετε, έτσι δημιουργείται μια κατάσταση που μόνο ένα μέρος της ιστορίας έφτασε στο ισραηλινό κοινό», είπε η Σπίγκελ.
Δημοσίευμα στον ισραηλινό ιστότοπο «Globes» από τον Ιούλιο του 2019 αναφέρει ότι ένας δημοσιογράφος του Channel 12 στην Κύπρο ανέφερε στον αέρα ότι έλαβε πληροφορίες «ότι ένας φίλος της γυναίκας που δέχτηκε επίθεση είπε ότι [η Έμα] είχε λάβει γενναιόδωρη αμοιβή στο παρελθόν για ομαδικό βιασμό που άντεξε και ότι ήταν στριπτιζέζ». Το ρεπορτάζ της Globes ανέφερε επίσης ότι το Army Radio πήρε συνέντευξη από έναν Ισραηλινό νεαρό στην Κύπρο στον αέρα για το πώς «τα κορίτσια από τη Βρετανία στην Κύπρο είναι εύκολα με όλους. Θα μπορούσε να έφταιγε αυτή».
Δικαιοσύνη ή τίποτα
Η Απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Κύπρου ουδόλως ανησυχείς τον Γιάσλοβιτς. Ο Ισραηλινός ποινικολόγος δήλωσε την ημέρα της απόφασης: «Δεν αλλάζει τίποτα» για τους Ισραηλινούς. «Αν καταλαβαίνω καλά, το νόημα δεν είναι ότι θα ξανανοίξουν τα πάντα από την αρχή τώρα», είπε. «Δεν ανησυχώ καθόλου για το μέλλον». Υποστήριξε ότι οι πελάτες του συμμετείχαν σε συναινετικό «ομαδικό σεξ». Η απόφαση υποδεικνύει μόνο «αποτυχίες στη δίκη [της γυναίκας] και όχι στην ενοχή των πελατών μου», είπε στον ισραηλινό ειδησεογραφικό ιστότοπο Ynet.
Οι Ισραηλινοί ύποπτοι για ομαδικό βιασμό δέχθηκαν «καλωσόρισμα των ηρώων» στο αεροδρόμιο Μπεν-Γκουριόν και έκτοτε κανείς δεν ασχολείται μαζί τους. Οι ίδιοι και οι οικογένειές τους δεν έχουν δώσει συνεντεύξεις και έχουν κρατήσει χαμηλό προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μέχρι στιγμής, κανένα ισραηλινό μέσο ενημέρωσης δεν έχει δημοσιεύσει τα ονόματά τους. Ο Σαμ, με την υπόθεση πλέον πίσω του, «ζει τη ζωή του και είναι στο στρατό». Στον στρατό βρήκαν «απασχόληση» κι άλλοι εκ των υπόπτων.
Η Έμα είναι τώρα φοιτήτρια πανεπιστημίου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η ιστορία της είναι ακόμα ανοιχτή και παραμένει στο προσκήνιο με τα μάτια της στραμμένα στο μέλλον. Είπε στο ITV: «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία στο μυαλό μου ότι στο τέλος, είτε είναι σε ένα χρόνο από τώρα, είτε σε 50 χρόνια αργότερα, θα δικαιωθώ».
Με πληροφορίες από Times of Israel
