Ρατσιστικό πρόσημο φαίνεται πως επιχειρεί να προσδώσει η Βρετανία στην υποδοχή των προσφύγων που διαφεύγουν από την Ουκρανία με κατεύθυνση προς την υπόλοιπη Ευρώπη, όπως αποκαλύπτουν οι ολοένα αυξανόμενες μαρτυρίες Νιγηριανών, οι οποίοι αναφέρουν πως το προφίλ τους διαμορφώνεται με βάση την εθνικότητά τους και όχι τη χώρα από την οποία διέφυγαν, και ως αποτέλεσμα τους απαγορεύεται η είσοδος στη χώρα επειδή δεν είναι Ουκρανοί.
«Ερχόμαστε από τον πόλεμο και μας λένε ότι χωρίς ουκρανικό διαβατήριο δεν μπορούμε να μπούμε στη Βρετανία. Όμως η Βρετανία θα πρέπει να εξετάσει τις αιτήσεις όλων όσοι κατοικούσαν στην Ουκρανία όταν ξεκίνησε ο πόλεμος» ανέφερε μιλώντας στον Guardian η 24χρονη Alani Iyanuoluwa, η οποία εγκατέλειψε το Κίεβο πριν από δύο εβδομάδες και ήλπιζε να επανενωθεί με την οικογένειά της στο Λονδίνο.
Αντ’ αυτού διαχωρίστηκε από τους υπόλοιπους πρόσφυγες με τους οποίους ταξίδευε, λόγω της εθνικότητάς της, και εγκλωβίστηκε σε ένα γαλλικό λιμάνι, όπου βρίσκεται μέχρι τώρα με άλλους δύο Νιγηριανούς φοιτητές. Παρά το γεγονός ότι οι δύο από αυτούς έχουν οικογένεια στη Βρετανία, ως μη Ουκρανοί υπήκοοι δεν φέρεται να είναι επιλέξιμοι για τα βρετανικά προγράμματα, ενώ ταυτόχρονα φοβούνται να επιστρέψουν στη Νιγηρία λόγω των κινδύνων απαγωγής και εμπορίας ανθρώπων.
«Υπερήφανη» για τη διαχείριση η κυβέρνηση ενώ οργανώσεις βλέπουν απανθρωποποίηση προσφύγων
«Τα προγράμματα αρωγής της Βρετανίας προς τους πρόσφυγες της Ουκρανίας μεροληπτούν σε μεγάλο βαθμό υπέρ των Ουκρανών υπηκόων. Ωστόσο, δεν είναι οι μόνοι άνθρωποι των οποίων τα σπίτια και οι ζωές έχουν καταστραφεί από τη σύγκρουση» δήλωσε η ιδρύτρια της οργάνωσης Care4Calais, Clare Moseley.
Από την πλευρά του, το αρμόδιο βρετανικό υπουργείο (Department for Levelling Up, Housing and Communities) απέρριψε τους παραπάνω ισχυρισμούς ως «εντελώς αβάσιμους», με εκπρόσωπό του να υποστηρίζει κατά το δημοσίευμα του Guardian πως «εργαζόμαστε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα για να στεγάσουμε πρόσφυγες από όλο τον κόσμο και είμαστε υπερήφανοι που αυτή η χώρα έχει παράσχει σπίτια σε περισσότερους από 4.000 Αφγανούς που εκτοπίστηκαν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα».
«Οι 10.500 λίρες Αγγλίας που παρέχονται για την υποστήριξη κάθε άφιξης βρίσκονται ακριβώς στο ίδιο επίπεδο χρηματοδότησης με το πρόγραμμα μετεγκατάστασης Αφγανών πολιτών. Καλούμε όσους έχουν δεσμευτεί να υποστηρίξουν τις αφγανικές οικογένειες καθώς και όσους μπορούν να προσφέρουν περισσότερες θέσεις στέγασης, να το πράξουν» ανέφερε το υπουργείο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την ίδια ώρα που το πρόγραμμα ανθρωπιστικής βοήθειας του Μάικλ Γκόουβ (Michael Gove) προς την Ουκρανία δεν θέτει επισήμως κανένα όριο στον αριθμό των ατόμων που η χώρα είναι πρόθυμη να δεχτεί, το σχέδιο της βρετανικής κυβέρνησης για την υποστήριξη των Αφγανών προσφύγων προέβλεπε θέσεις για μόλις 5.000 άτομα τον πρώτο χρόνο, για να αποδειχθεί λίγο αργότερα ότι οι θέσεις θα καταλαμβάνονταν από Αφγανούς που ζούσαν ήδη στη Βρετανία, παρά το γεγονός ότι η χώρα είναι μέλος του ΝΑΤΟ, το οποίο συμμετείχε ενεργά στον πόλεμο κατά του Αφγανιστάν.
Παράλληλα, σε αντίθεση με τις υποσχέσεις του υπουργού για δεκάδες χιλιάδες θέσεις σε Ουκρανούς, προηγούμενο επιχορηγούμενο πρόγραμμα που ξεκίνησε το 2015 και αφορούσε κυρίως Σύρους πρόσφυγες αντιμετώπισε «γραφειοκρατικές δυσκολίες» και κατάφερε να εξασφαλίσει και να διαχειριστεί μόνο 700 θέσεις σε επτά χρόνια.
«Δεν μας χρειάζονται άλλα νεκρά παιδιά»
Για ζητήματα ισότητας τα οποία εγείρει η αντίδραση της Βρετανίας στην ουκρανική κρίση έκανε λόγο η ανώτερη υπεύθυνη πολιτικής στο Runnymede Trust, Alba Kapoor, εν μέσω των ισχυρισμών ότι οι μαύροι άνθρωποι που διαφεύγουν από τη σύγκρουση τείνουν να «απανθρωποποιούνται» και αντιμετωπίζονται από την βρετανική κυβέρνηση ως Αφρικανοί μετανάστες αντί ως πρόσφυγες από την Ουκρανία.
«Υπάρχει ένα προφανές ερώτημα, το οποίο είναι γιατί οι έγχρωμοι άνθρωποι που διαφεύγουν από τον πόλεμο και την τρομοκρατία και τις διώξεις δεν έχουν το δικαίωμα ίσης μεταχείρισης με τους άλλους» υπογράμμισε προσθέτοντας ότι η Βρετανία εξακολουθεί να υποφέρει από την αδυναμία της να αντιμετωπίσει τους ανθρώπους από τον παγκόσμιο Νότο ως ανθρώπους, εάν προσπαθούν να διαφύγουν από τον πόλεμο και τις διώξεις. «Αυτό είναι ένα θλιβερό μέρος, δεν πρόκειται μόνο για την κυβέρνηση, αλλά και για τον Τύπο» κατέληξε η ίδια, ενώ σημείωσε πως δεν χρειάζεται ακόμη ένας Alan Kurdi (το αγόρι από τη Συρία που φωτογραφήθηκε νεκρό σε μια τουρκική παραλία το 2015) για να υπάρξει κινητοποίηση προς τους πρόσφυγες που καταφέρνουν να διαφύγουν από τις συγκρούσεις.
Αναφερόμενος στο ίδιο ζήτημα, ο διευθύνων σύμβουλος του Race Equality Foundation Jabeer Butt, υπογράμμισε πως η ενασχόληση της κυβέρνησης με τη θεώρηση των προσφύγων με βάση τον τόπο προέλευσής τους χρήζει άμεσου ελέγχου και αναθεώρησης.
«Δεν μπορούμε να αποδεχτούμε τυφλά ένα σύστημα στο οποίο οι ανάγκες των ανθρώπων ιεραρχούνται με βάση την εθνικότητα. Μοιάζει σαν να μας ζητείται από την κυβέρνηση να αποδεχτούμε ότι στη Βρετανία εκτιμούμε τις ζωές των ανθρώπων με ένα συγκεκριμένο χρώμα δέρματος έναντι άλλων» δήλωσε ο ίδιος, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, πως «η φυλή αποτελούσε αναμφίβολα ένα ζήτημα στο επίπεδο υποστήριξης που παρείχε η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου στους πρόσφυγες από την Ουκρανία σε σύγκριση με εκείνους από το Αφγανιστάν και άλλα μέρη που αντιμετώπισαν απίστευτες συγκρούσεις τα τελευταία χρόνια».
Σημειώνεται ότι νομοσχέδιο της κυβέρνησης το οποίο θα επιστρέψει στη Βουλή των Κοινοτήτων τις επόμενες εβδομάδες, αποσκοπεί στην ποινικοποίηση οποιασδήποτε άφιξης στο Ηνωμένο Βασίλειο χωρίς άδεια, δηλαδή όλους τους αιτούντες άσυλο. Την ίδια ώρα, οι μαρτυρίες των προσφύγων θέτουν εκ νέου το ζήτημα της φυλής και της εθνικότητας ως γνώμονα στην υποδοχή προσφύγων στη Βρετανία, εγείροντας εύλογα αμφιβολίες για το αν υπάρχει περίπτωση το πρόγραμμα ανθρωπιστικής βοήθειας για τους πρόσφυγες από την Ουκρανία να είχε ποτέ εγκριθεί από το κράτος αν δεν επρόκειτο να απευθυνθεί σε λευκούς Ευρωπαίους.
*Επιμέλεια κειμένου: Χριστίνα Χελά