Στην ψυχολογία όταν λέμε ότι «κάνεις προβολή», συνήθως κατηγορείς κάποιον για πράξεις και συμπεριφορές που ασκείς ο ίδιος. Το φαινόμενο της προβολής έχει συχνά το αντίστοιχό του και στην τουρκική εξωτερική πολιτική καθώς συχνά-πυκνά η Άγκυρα κατηγορεί την Αθήνα και τη Λευκωσία για… «μαξιμαλιστικές» αξιώσεις στην λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.
Αυτό θυμίζει η σημερινή ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών με αφορμή τις αναφορές της «Στρατηγικής Πυξίδας» που ενέκρινε χτες το Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας της Ε.Ε για τη συμπεριφορά της στην Ανατολική Μεσόγειο. Εκτιμά πως υπαγορεύτηκαν «από δύο μέλη της ΕΕ που έχουν μαξιμαλιστικές αξιώσεις για τα θαλάσσια σύνορα σε βάρος τής και επίμονη άρνηση για τα δικαιώματα της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων». Η φράση αυτή συνιστά έμμεση πλην σαφή αναφορά σε Ελλάδα και Κύπρο.
Θεωρεί επίσης ότι το κεφάλαιο της «Στρατηγικής Πυξίδας» που αφορά στην Ανατολική Μεσόγειο «αντιβαίνει ολοκληρωτικά στο Διεθνές Δίκαιο, στη διεθνή πρακτική και στους ίδιους τους νόμους της Ε.Ε. και έτσι είναι αποσυνδεδεμένο από την πραγματικότητα». Αναφέρει έτσι ότι «καθώς το σχέδιο αποτυγχάνει να δείξει προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν μπορεί να λειτουργήσει ως πυξίδα και δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως στρατηγικό» καταλήγοντας:
«Η Ε.Ε. έτσι γίνεται μέρος του προβλήματος αντί για μέρος της λύσης στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι λυπηρό ότι η Ε.Ε. χάνει την αλήθεια και την πραγματικότητα και βλέπει μια υποψήφια προς ένταξη χώρα και έναν σύμμαχο του ΝΑΤΟ υπό μια τέτοια ρηχή προοπτική».
Πώς ανταπαντά η ΕΕ
Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών υπήρξε και απάντηση από την ΕΕ.
Η Τουρκία είναι σημαντική χώρα για την ΕΕ και θα προσπαθήσουμε να έχουμε όσο πιο θετική σχέση γίνεται, αλλά «την ίδια ώρα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν προκλήσεις στην περιοχή γι’ αυτό είναι στην Στρατηγική Πυξίδα» ανέφερε ανώτατος Ευρωπαίος αξιωματούχος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ερωτηθείς για την αντίδραση της ‘Αγκυρας σχετικά με την παράγραφο που αφορά στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο ίδιος πρόσθεσε με νόημα: «Προσπαθήσαμε να βρούμε κάτι το οποίο είναι κοντά, μία ήδη συμφωνημένη γλώσσα από Συνόδους Κορυφής ή Συμβούλια Υπουργών. Αυτό που υπάρχει στην παράγραφο που αφορά στην Ανατολική Μεσόγειο είναι κάτι το οποίο ήδη έχει ειπωθεί από το Συμβούλιο τους τελευταίους μήνες και τα τελευταία χρόνια».
Τόνισε επίσης ότι «είναι πολύ σημαντικό να κρατήσουμε μία ισχυρή σχέση με την Τουρκία, η οποία είναι πολύ σημαντική χώρα για εμάς και να προσπαθήσουμε να έχουμε εποικοδομητική, όσο πιο θετική σχέση γίνεται με αυτή τη χώρα. Αλλά την ίδια ώρα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν προκλήσεις στην περιοχή και γι’αυτό είναι στην Πυξίδα».
Τι αναφέρει η Στρατηγική Πυξίδα για την Τουρκία
Μεταξύ άλλων στο κείμενο της Στρατηγικής Πυξίδας της ΕΕ υπάρχουν οι ακόλουθες (άμεσες και έμμεσες) αναφορές στην Τουρκία,καθώς:
- Καθίσταται σαφές ότι εξακολουθούν οι προκλήσεις και μονομερείς ενέργειες σε βάρος κυριαρχικών δικαιωμάτων έναντι Κρατών Μελών κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου.
- Τονίζεται ότι οι δράσεις αυτές μπορούν να οδηγήσουν σε ταχεία κλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή.
- Το ίδιο αναφέρεται και για την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού.
- Το σύνολο των ενεργειών αυτών της γείτονος περιλαμβάνονται ρητώς μεταξύ των απειλών και των προκλήσεων οι οποίες επηρεάζουν την ασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών, τις κρίσιμες υποδομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ακεραιότητα των ευρωπαϊκών συνόρων.
- Προκειμένου να προωθηθεί η επιθυμητέα από την Ευρωπαϊκή Ένωση συνεργασία, υφίστανται κρίσιμες προϋποθέσεις που πρέπει να σεβαστεί από πλευράς της η Τουρκία.
- Η Τουρκία καλείται να ακολουθήσει την οδό της συνεργασίας, της συνεπούς αποκλιμάκωσης και της ανταπόκρισης στις ανησυχίες της Ένωσης, όπως αυτές είχαν καταγραφεί στη Δήλωση των 27 Ηγετών το Μάρτιο 2021.
Η Ελλάδα έδωσε την συγκατάθεση της στην υιοθέτηση της «Στρατηγικής Πυξίδας» και παράλληλα κατέθεσε και μονομερή εθνική δήλωση, (όπως έκαναν και άλλες χώρες) όπου αναφέρει ότι λόγω των προκλήσεων και απειλών που δέχεται εδώ και καιρό, οι ετήσιες αμυντικές της δαπάνες ξεπερνούν κατά πολύ το 2% του ΑΕΠ, στόχο που συμβαδίζει με την αναφορά στο κείμενο της «Πυξίδας» για αύξηση των αμυντικών δαπανών.
