Μνήμες, μαρτυρίες και περιγραφές από ανθρώπους που έζησαν τη Μικρασιατική Καταστροφή μεταφέρει στο κοινό από αύριο, Σάββατο του Λαζάρου, το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τα γεγονότα.
Με αφετηρία το Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού, στην Καλαμαριά της Θεσσαλονίκης όπου διασώζονται καλά φυλαγμένες οι περιγραφές πεντακοσίων Μικρασιατών, προσφύγων πρώτης γενιάς, «ξετυλίγονται» σταδιακά οι προσωπικές τους ιστορίες από τη ζωή τους πριν από την καταστροφή, κατά τη διάρκεια του ξεριζωμού και στη νέα τους ζωή, στις νέες πατρίδες.
Πολύτιμες πληροφορίες για γεγονότα, ήθη και έθιμα, γεωγραφικά και λαογραφικά στοιχεία προκύπτουν από τις διηγήσεις που έχουν διασωθεί, ενώ την εικόνα συμπληρώνουν οι συγγενείς των προσφύγων, άνθρωποι δεύτερης και τρίτης γενιάς. Οι ίδιοι, άλλωστε, ένιωσαν την ανάγκη να ρωτήσουν, να ψάξουν, να αναζητήσουν πληροφορίες σε κάθε κατεύθυνση ώστε να καταλάβουν, να καταγράψουν και να διασώσουν την οικογενειακή ιστορία αλλά ταυτόχρονα και την ιστορία του κόσμου, όπως επισημαίνουν χαρακτηριστικά.
Ο φάκελος του ΑΠΕ-ΜΠΕ για τη Μικρασιατική καταστροφή ανοίγει αύριο, Σάββατο του Λαζάρου (16 Απριλίου), με το πρώτο μέρος του αφιερώματος: «η ζωή πριν από τον ξεριζωμό».
Θα ακολουθήσει το δεύτερο μέρος, «το ταξίδι της προσφυγιάς», την Κυριακή των Βαΐων (17 Απριλίου), ενώ οι μαρτυρίες από το Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού θα ολοκληρωθούν με το τρίτο μέρος, «η ζωή στη νέα πατρίδα», που θα παρουσιαστεί τη Μεγάλη Δευτέρα, 18 Απριλίου. Τον φάκελο κλείνουν οι προσωπικές ιστορίες των προσφύγων που περιγράφουν οι συγγενείς τους, με το τέταρτο μέρος του αφιερώματος, που θα δημοσιευτεί την Μεγάλη Τρίτη, 19 Απριλίου.