Ο πόλεμος στην Ουκρανία και ο sui generis παγκόσμιος πόλεμος με τον οποίο το ΝΑΤΟ απάντησε στη ρωσική στρατιωτική επέμβαση  – κύριο στοιχείο του οποίου είναι οι οικονομικές κυρώσεις – ήρθαν να επιβαρύνουν μια ήδη επιβαρυμένη οικονομική και κοινωνική κατάσταση στις περισσότερες χώρες του κόσμου, ενισχύοντας παγκοσμίως τις πληθωριστικές τάσεις, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα εφοδιασμού, απειλώντας το επίπεδο ζωής δισεκατομμυρίων ανθρώπων και την ίδια την επιβίωση εκατοντάδων εκατομμυρίων και προκαλώντας ήδη μεγάλη κοινωνική αναταραχή.

Βρισκόμαστε μάλιστα μόνο στην αρχή αυτής της υπόθεσης, καθώς δεν έχει φανεί ακόμα παρά ένα μικρό κλάσμα του οικονομικού και κοινωνικού σοκ που αναμένεται να προκαλέσουν ο πόλεμος, οι κυρώσεις και αντικυρώσεις σε ζωτικούς τομείς της παγκόσμιας οικονομίας περιλαμβανομένης της ενέργειας και των τροφίμων.

Ήδη, οι αυξήσεις του κόστους ζωής είναι τέτοιες που έχουν προκαλέσει μια «επιδημία» διαμαρτυριών διεθνώς, από κοινωνικά στρώματα που συνειδητοποιούν ότι απλά δεν μπορούν να επιβιώσουν. Και στην ίδια την Ελλάδα άλλωστε ένα στα πέντε νοικοκυριά έχει περιορίσει ακόμα και τις δαπάνες για τρόφιμα, που σημαίνει πρακτικά ότι τρώει και πολύ περισσότερα τρόφιμα – σκουπίδια, με επιβάρυνση της υγείας του. Ένα στα τέσσερα νοικοκυριά εξάλλου περιόρισε την αναγκαία θέρμανση του σπιτιού του. Όσο για τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού και του φυσικού αερίου, δεν υπάρχει λόγος να αναφερθούμε. Θυμίζουμε μόνο ότι αυτά όλα είναι το ορντέβρ, δεν ήρθε ακόμα το κυρίως πιάτο.

Προς το παρόν βέβαια τα πιο έντονα προβλήματα εμφανίζονται στις πιο ευάλωτες χώρες και απειλούν την ίδια την επιβίωση εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, αλλά δεν εξαιρούνται από αυτά και οι αναπτυγμένες. Άλλωστε έχουν και αυτές τον εσωτερικό «τρίτο κόσμο» τους, με πιο εντυπωσιακό παράδειγμα την κοινωνία των ΗΠΑ. Και στην Ελλάδα έχουμε πολλούς φτωχούς και πολύ φτωχούς ανθρώπους, έχουν όμως εξαφανισθεί και από την εικονική πραγματικότητα των ΜΜΕ που τους αγνοούν και από τον λόγο των πολιτικών, ακόμα και της υποτιθέμενης «αριστεράς» (ο Θεός να την κάνει).

Στη Βρετανία για παράδειγμα, οι οικογένειες δυσκολεύονται τώρα να αντιμετωπίσουν ακόμα και τις πιο βασικές δαπάνες. Μεγάλες διαμαρτυρίες για τη δραματική αύξηση του κόστους ζωής προηγήθηκαν άλλωστε του πολέμου στην Ουκρανία. Αν ο Μακρόν χάσει τις εκλογές στη Γαλλία, ουσιώδη ρόλο θα έχει παίξει η σημαντική φτωχοποίηση του γαλλικού πληθυσμού.

Διαδηλώσεις και απεργίες παντού, μπλακάουτ στο Πακιστάν

Μεγάλες διαδηλώσεις και απεργίες, σχετιζόμενες με την πτώση του βιοτικού επιπέδου, σημειώθηκαν πρόσφατα στο Περού, το Σουδάν, τη Σρι Λάνκα και το Ιράν μεταξύ άλλων, με τάση επέκτασης και σε πολλές άλλες χώρες.

Στην Ινδονησία, την τέταρτη σε πληθυσμό χώρα του κόσμου, έγιναν μεγάλες φοιτητικές διαδηλώσεις την περασμένη εβδομάδα με αφορμή την αύξηση της τιμής του μαγειρικού λαδιού, αλλά και την ανακοίνωση της πρόθεσης του προέδρου της χώρας Joko Widodo να παραμείνει για ακόμα μια θητεία στην εξουσία. Στην Τζακάρτα, το νότιο Sulawesi, τη δυτική Ιάβα και άλλες περιοχές οι διαδηλωτές συγκρούστηκαν άγρια με την αστυνομία.

Στο Πακιστάν, στην έντονη δυσφορία για την αύξηση των τιμών των τροφίμων ήρθε τώρα να προστεθεί και ένα ενεργειακό κραχ. Η νέα κυβέρνηση της χώρας άρχισε διαπραγματεύσεις με το ΔΝΤ, μετά την ανατροπή του προηγούμενου Πακιστανού Προέδρου, που κατηγορεί τους Αμερικανούς ότι τον έριξαν, λόγω των καλών σχέσεων που διατηρούσε με τη Μόσχα και το Πεκίνο. Η γειτονική Ινδία προτίμησε να στείλει στο διάβολο τους Αμερικανούς, που επέμεναν να περιορίσει τις εισαγωγές της από τη Ρωσία.

Παρόλο που η Λατινική Αμερική δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα από την μείωση των ρωσικών και ουκρανικών εξαγωγών, και σε αυτή την ήπειρο εμφανίστηκαν τα πρώτα αποτελέσματα της νέας οικονομικής κατάστασης. Μια μαζική διαδήλωση έγινε την περασμένη εβδομάδα στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής καθώς μια απεργία των φορτηγατζήδων σταμάτησε τις εξαγωγές σιτηρών. Η κοινωνική θερμοκρασία ανεβαίνει τώρα κατά τρόπο ανάλογο προς την πτώση της αγοραστικής αξίας του τοπικού νομίσματος, με τον ετήσιο πληθωρισμό να φτάνει το 55%. Μια μεγάλη απεργία φορτηγατζήδων, οδηγών ταξί και λεωφορείων παρέλυσε επίσης την περασμένη εβδομάδα την Ονδούρα.

Η Σρι Λάνκα, όπου ήδη ένας άνθρωπος σκοτώθηκε στις διαρκείς διαδηλώσεις με αίτημα την παραίτηση του Προέδρου, που τροφοδότησαν οι αυξήσεις στα τρόφιμα, ζήτησε ήδη επείγουσα βοήθεια του ΔΝΤ. Βεβαίως, τέτοια βοήθεια συνοδεύεται πάντα από σχεδόν τιμωρητικούς όρους, με καταστροφικές μακροχρόνιες επιπτώσεις στις χώρες που τη λαμβάνουν. Σοβαρά προβλήματα έχουν δημιουργηθεί και σε μια από τις πολυπληθέστερες χώρες της Μέσης Ανατολής, την Αίγυπτο.

«Τέλεια καταιγίδα» παγκόσμιας δυσαρέσκειας

Την περασμένη εβδομάδα τα Ηνωμένα Έθνη έδωσαν στη δημοσιότητα μια έκθεση για τις παγκόσμιες επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία επί των συστημάτων τροφίμων, ενέργειας και το χρηματοπιστωτικό (“Global impact of war in Ukraine on food, energy and finance system”). Σε αυτήν αναφέρεται ότι ο «πόλεμος στην Ουκρανία, σε όλες του τις διαστάσεις, προκαλεί αλυσιδωτά πολύ ανησυχητικά αποτελέσματα σε μια παγκόσμια οικονομία που ήδη έχει πληγεί από τον COVID-19 και την κλιματική αλλαγή, με ιδιαίτερα δραματικές επιπτώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες».

Όπως σημειώνει η έκθεση το 60% των κυβερνήσεων αυτών των χωρών είναι τόσο βαριά χρεωμένες στις τράπεζες και τις επιχειρήσεις που δεν θα μπορέσουν να επιδοτήσουν αυτούς που επηρεάζονται από τις αυξανόμενες τιμές.

Αυτό που τώρα εμφανίζεται είναι, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, μια «τέλεια καταιγίδα» κοινωνικής δυσαρέσκειας, καθώς η αύξηση της τιμής των τροφίμων σημειώνεται σε ένα περιβάλλον ήδη υψηλού επιπέδου κοινωνικοοικονομικού στρες, εξαιτίας των συνεπειών του κορονοϊού και ενδέχεται να οδηγήσει σε μεγάλη κοινωνική αναταραχή.

Σε κίνδυνο εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι

Σε συνδυασμό με τις συνέπειες του κορονοϊού και την υπερχρέωση, ο πόλεμος, οι κυρώσεις και αντικυρώσεις, απειλούν τώρα να εξαφανίσουν κάθε πρόοδο που σημειώθηκε τα τελευταία 25 χρόνια για την καταπολέμηση της φτώχειας, απειλώντας άμεσα εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους και τη βιωσιμότητα των κρατών της Ανατολικής Αφρικής. Τόσο τα κράτη της Ανατολικής, όσο και της Δυτικής Αφρικής έχουν επιπλέον να αντιμετωπίσουν και τα πραξικοπήματα που οργανώνουν οι Αμερικανοί για να χτυπήσουν τη ρωσική και κινεζική επιρροή στην ήπειρο. Τα τρία από τα τέσσερα τελευταία έγιναν στο Μαλί και την Μπουρκίνα Φάσο, εκεί δηλαδή που ήθελαν οι φωστήρες της δικής μας κυβέρνησης να στείλουν ελληνικά στρατεύματα, σχέδιο που ματαιώθηκε (ελπίζουμε) μετά την επισημοποίηση του γαλλικού Βατερλώ στην Αφρική.

Είπαμε να συμπαρασταθούμε στον ουκρανικό λαό. Δεν είπαμε όμως να ανατινάξουμε την ανθρωπότητα, όπως θα πετύχει τελικά ο sui generis παγκόσμιος πόλεμος που εξαπέλυσε το ΝΑΤΟ κατά της Ρωσίας, με προοπτική επέκτασης και κατά … παντός άλλου μη ελεγχόμενου.

Μήπως η κυβέρνηση και τα πολιτικά μας κόμματα, που εφαρμόζουν απαρέγκλιτα και με αξιοσημείωτη πειθαρχία την πολιτική των ΗΠΑ, έχουν αλήθεια να πουν τίποτα επί όλων αυτών; Έχουν άποψη για τον κόσμο και την πολιτική για την Ελλάδα; (Αν δηλαδή κάνουμε την τολμηρή υπόθεση ότι υπάρχουν ακόμα ελληνικά πολιτικά κόμματα). Ή μήπως America First και σε αυτό και σε όλα τα άλλα θέματα;