Από τις 19 Απριλίου ξεκίνησε, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ο δεύτερος γύρος των στρατιωτικών επιχειρήσεων της Ρωσίας στην Ουκρανία. Με τη Μαριούπολη υπό σχεδόν πλήρη ρωσικό έλεγχο, την καταστροφή του εργοστασίου Azovstal να αποτελεί, ως φαίνεται, η «λύση» για τους τελευταίους του Τάγματος Αζόφ και με αρκετά μαζικές παραδόσεις Ουκρανών στρατιωτών, το κύριο μέτωπο μεταφέρεται στο ευρύτερο Ντονμπάς, όπου και θα κριθεί το μέλλον των ισχυροτέρων δυνάμεων του ουκρανικού στρατού.

Ο δεύτερος κύκλος ξεκίνησε με τον εντελώς παραδοσιακό, πλην αποτελεσματικό τρόπο των μαζικών βομβαρδισμών από πυροβολικό, πυραύλους και αεροπορία, με παράλληλη προώθηση των ρωσικών δυνάμεων σε οχυρές αμυντικές θέσεις των Ουκρανών. Φαίνεται ότι η ρωσική τακτική συνίσταται στην κατάληψη εδάφους και ταυτοχρόνως στην καταστροφή των μαχητικών ικανοτήτων του αντιπάλου, ενώ ο κίνδυνος για μια νέα προέλαση προς το Κίεβο μάλλον διατηρείται σκοπίμως ανοιχτός, προκειμένου να διασπάται και να καθηλώνεται η ουκρανική αμυντική διάταξη.

Μια λίστα από χωριά και οικισμούς αλλάζουν χέρια – από ουκρανικά σε ρωσικά. Σε εμάς μπορεί να μην σημαίνουν πολλά αλλά δείχνουν μια σταθερή «ροή» του πολέμου. Παρά τις αποστολές πολεμικού υλικού αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ και παρά το γεγονός ότι οι ουκρανικές δυνάμεις μπορούν να προβάλλουν αξιόμαχη αντίσταση, κυρίως πλησίον αστικού χώρου ή (ακόμα περισσότερο) εντός αυτού, οι ένοπλες δυνάμεις του Κιέβου δεν έχουν αποδείξει δυνατότητα διενέργειας αντεπιθέσεων μεγάλης κλίμακας, με στρατηγικές συνέπειες στο πεδίο. Δεν έχουν αποδείξει επιπλέον, δυνατότητα ολοκλήρωσης ελιγμών στο πεδίο, αναστροφής της ροής των επιχειρήσεων και μαζικής επιστράτευσης εφέδρων.

Επιπλέον, ούτε στις περιοχές τις οποίες ελέγχουν οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις έχουμε μέχρι τώρα δει οποιοδήποτε αντάρτικο να δραστηριοποιείται.

Ταυτοχρόνως και προκειμένου να έχουμε μια πληρέστερη εικόνα, δεν είναι τυχαίο ότι η ρωσική πλευρά ανακοίνωσε ότι απέστειλε ολοκληρωμένο σχέδιο ειρήνευσης στην ουκρανική ηγεσία. Είναι σχεδόν βέβαιο πως οι Ρώσοι θεωρούν απίθανο να υπάρξει συμφωνία ειρήνης άμεσα. Θεωρούν τον Ζελένσκι αναξιόπιστο και όργανο των ΗΠΑ- και δεν έχουν άδικο. Επίσης, μάλλον γνωρίζουν ότι η αποστολή ειρηνευτικής πρότασης θα θαφτεί επικοινωνιακώς στη Δύση. Προφανώς λοιπόν αποβλέπουν σε μια άσκηση ψυχολογικής πίεσης στους ίδιους τους Ουκρανούς: μια δύσκολη ειρήνη ή ένας ανέλπιδος πόλεμος, ο οποίος εξυπηρετεί μόνο τις ΗΠΑ και τον οποίο διεξάγει μια ηγεσία χωρίς προσανατολισμό; Αυτό είναι το δίλημμα το οποίο θέτει η ρωσική πλευρά.

Με τις κυρώσεις να μην έχουν κάμψει την πολεμική μηχανή της Μόσχας, με εδάφη και ανθρώπους να χάνονται από ουκρανικής πλευράς, με τον πολεμικό εξοπλισμό της Δύσης να πονά, αλλά να μην νικά τους Ρώσους, με μια μονολιθική πολιτική ζωή στην Ουκρανία, είναι λογικό η κούραση του πληθυσμού μέσα στην χώρα να μεγαλώνει. Επιπλέον, η κούραση μεγαλώνει και στη Δύση, αναλόγως του πληθωρισμού και της οικονομικής κρίσης.

Πρόκειται για έναν πόλεμο στρατιωτικής, οικονομικής και πολιτικής αντοχής. Η Δύση, αν δεν αποφασίσει να συγκρουστεί μετωπικώς με τη Ρωσία στο στρατιωτικό επίπεδο, δεν έχει πολλά να κάνει, αλλά έχει πολλά να υποστεί.

Ο πρόεδρος Ζελένσκι, για τον οποίο δεν είναι απολύτως σαφές τι και πώς ακριβώς αντιλαμβάνεται από όσα συμβαίνουν, έχει να αποφασίσει αν θα θυσιάσει την χώρα του στον βωμό του ουκρανικού «ανήκομεν εις την Δύσιν» ή αν θα προβεί σε έστω σχετικώς ανεκτή διαχείριση της ζημιάς που έχει προκληθεί και με δική του ευθύνη. Φυσικά, η δεύτερη επιλογή μπορεί πάντα να οδηγήσει σε μια βίαιη ανατροπή του.

Η Ρωσία από την πλευρά της, αν έστω και με αργό ρυθμό συνεχίσει να επεκτείνει την παρουσία της στην Ουκρανία, είναι αμφίβολο κατά πόσο θα σταματήσει χωρίς να φτάσει και στο Κίεβο.

Και η Δύση; Η Δύση θα πρέπει να αποφασίσει: προβοκάτσια και γενικευμένος πόλεμος με τη Ρωσία ή αποδοχή του φάσματος μιας ήττας (της μεγαλύτερής της μέχρι σήμερα) και επώδυνη υποχώρηση;