«Η Ανάσταση του Χριστού δεν μπορεί να εξαντλείται σε κάποιες πασχαλινές ευχές με αόριστο περιεχόμενο και ξύλινη γλώσσα. Η Ανάσταση είναι μυστήριο και υποστασιάζεται σε ένα πρόσωπο: ‘’Εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή” μας λέει ο Χριστός και μας καλεί σ’ έναν αγώνα πίστεως που γεννά την αθανασία: ‘’ο πιστεύων εις εμέ, καν αποθάνη, ζήσεται”», αναφέρει με αφορμή το Πάσχα, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, μέσω του μηνύματός του, το οποίο αναγνώσθηκε κατά την Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία στους ιερούς ναούς της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Σημειώνει, επίσης, ότι «η Ανάσταση δεν είναι ιδεολογία, είναι σχέση. Δεν την υφίστασαι, την επιλέγεις και τη ζεις μέσα από την απόλυτη εμπιστοσύνη και την αγάπη».
Ο Προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας τέλεσε την ακολουθία της Αναστάσεως, τον Όρθρο και την Θεία Λειτουργία στη Μητρόπολη Αθηνών, ενώ συμπαρίστατο οι Επίσκοποι Ευρίπου Χρυσόστομος και Ωρεών Φιλόθεος, αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Παρέστησαν εκπρόσωποι της κυβέρνησης, αρχηγοί κομμάτων, των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και αρκετοί πιστοί.
Το μήνυμα του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου για το Πάσχα 2022 ανέγνωσε ο πρωτοσύγκελος της Αρχιεπισκοπής, αρχιμανδρίτης Βαρνάβας Θεοχάρης.
Ακολουθεί ολόκληρο το πασχάλιο μήνυμά του:
Αδελφοί μου και τέκνα μου εν Κυρίω αγαπητά,
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
Δεν υπάρχει κανένα εκπληκτικότερο άκουσμα. Δεν υπάρχει κανένα ουσιαστικότερο άγγελμα από αυτή την ομολογία: Ο «Χριστός ανέστη» και νίκησε τον θάνατο. Ο «Χριστός ανέστη» για να μην ξαναπεθάνει ποτέ και με τον θάνατό Του και την Ανάστασή Του εχαρίσατο «τοις εν τοις μνήμασι ζωήν».
Ανασταίνεται ο Χριστός και ανασταίνει μαζί Του όλους εμάς. Μας αφέλκει από τα βάθη του ‘Αδη και μας χαρίζει την προοπτική και την ελπίδα της ζωής «του μέλλοντος αιώνος», της Βασιλείας Του της αιώνιας και αληθινής. Γι’ αυτό και την άγια Νύκτα της Αναστάσεως ανατέλλει η λαμπρή και χαρμόσυνη ημέρα της αιωνιότητος και όλος ο κόσμος πλημμυρίζει από το ανέσπερο φως της: «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια».
Αυτές τις πρώτες ώρες μετά την Ανάσταση, το πένθος και ο θρήνος μοιάζουν να εγκαταλείπουν τη ζωή των ανθρώπων. Δεν θα περάσουν όμως πολλές ημέρες από αυτό το ιερό πανηγύρι και η τραγικότητα της καθημερινότητος θα μας οδηγήσει στη διαπίστωση ότι ο πόνος και το πένθος δεν παύουν να συνοδεύουν τα βήματά μας στον παρόντα κόσμο.
Και τότε γεννιούνται εύλογα ερωτήματα: πώς νικήθηκε ο θάνατος; Ποια ζωή μας χάρισε ο Χριστός όταν γύρω μας εξακολουθούν οι άνθρωποι να υποφέρουν, να ασθενούν, να διώκονται; Πώς γίνεται να είναι ακόμη υπαρκτή η πραγματικότητα του θανάτου; Ο πόλεμος που ξέσπασε στην ευρωπαϊκή μας γειτονιά καθιστά το ερώτημα πιεστικό. Η πληροφορία και η εικόνα που έρχονται, πλούσια λόγω της τεχνολογίας, αναδεικνύουν τις διαστάσεις του προβλήματος επώδυνα, προκλητικά για τις συνειδήσεις μας. Νιώθουμε τον πόνο να κορυφώνεται σπαραχτικά. Ο θάνατος φαίνεται να θριαμβεύει.
Την απάντηση σ’ αυτά τα ερωτήματα θα την ανακαλύψουμε στη φράση του αναστάσιμου παιάνα της Νίκης: «θανάτω θάνατον πατήσας». Ο Χριστός χρησιμοποιεί κατόπιν ελεύθερης επιλογής τον δικό Του εκούσιο θάνατο και νικά κατά κράτος τον θάνατο για όλους τους ανθρώπους. Γι’ αυτό και η ζωή που χαρίζει στους «εν τοις μνήμασι» δεν προσφέρεται μέσα σε ιδανικές συνθήκες, που ούτως ή άλλως δεν υπάρχουν στην ιστορία, δεν είναι άσχετη με τα μνήματα, αλλά είναι ζωή που εκπηγάζει από τα μνήματα και συνεχίζεται παράλληλα με την ύπαρξή τους. Αναμετράται καθημερινά με τον θάνατο και τελικά τον υπερβαίνει.
Προ Χριστού οι άνθρωποι προσεγγίζαμε όλα τα γεγονότα και τα φαινόμενα της ζωής υπό τον φόβο και την απειλή του θανάτου. Μετά Χριστόν, οι άνθρωποι, εντεταγμένοι στο Πανάγιο Σώμα Του, την Εκκλησία, βλέπουμε όλα τα γεγονότα και τα φαινόμενα του θανάτου υπό το ανέσπερο και ‘Αγιο Φως της Αναστάσεως, της ζωής και της αθανασίας. Ο θάνατος, ο οποίος πριν από την Ανάσταση ήταν ο «έσχατος εχθρός», τώρα πια καταργείται και εξελίσσεται σε θρίαμβο της αγάπης του Θεού, είσοδο στην αληθινή ζωή.
Αδελφοί μου και παιδιά μου,
Η Ανάσταση του Χριστού δεν μπορεί να εξαντλείται σε κάποιες πασχαλινές ευχές με αόριστο περιεχόμενο και ξύλινη γλώσσα. Η Ανάσταση είναι μυστήριο και υποστασιάζεται σε ένα πρόσωπο: «Εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή» μας λέει ο Χριστός και μας καλεί σ’ έναν αγώνα πίστεως που γεννά την αθανασία: «ο πιστεύων εις εμέ καν αποθάνη, ζήσεται». Η Ανάσταση δεν είναι ιδεολογία, είναι σχέση. Δεν την υφίστασαι, την επιλέγεις και τη ζεις μέσα από την απόλυτη εμπιστοσύνη και την αγάπη.
Αυτή η διαπίστωση νοηματοδοτεί τη σημερινή Εορτή και τη μεταβάλλει σε «πανήγυριν πανηγύρεων». Αυτό είναι τελικά το Πάσχα του Κυρίου μας, αυτή και η αποκάλυψη του ύστατου νοήματος και του σκοπού της υπάρξεώς μας.
Σας εύχομαι ολόψυχα έτσι να ζείτε το γεγονός της Αναστάσεως του Χριστού και το ανέσπερο Φως της να καταυγάζει τη ζωή μας.
Αληθώς Ανέστη ο Κύριος!
Οικουμενικός Πατριάρχης: Οι δυνάμεις του κακού, η βία και η αδικία, δεν θα νικήσουν στο τέλος
Με ιδιαίτερη λαμπρότητα, ιεροπρέπεια και σύμφωνα με τη μακραίωνη εκκλησιαστική παράδοση και τάξη εορτάσθηκε στο Κέντρο της Ορθοδοξίας η Λαμπροφόρος Ανάσταση του Κυρίου.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος προέστη της τελετής της Αναστάσεως στον αυλόγυρο του Πατριαρχείου, περιστοιχιζόμενος από τους Μητροπολίτες Μοσχονησίων Κύριλλο, Ανέων Μακάριο, Φιλαδελφείας Μελίτωνα, Σεβαστείας Σεραφείμ, Μυριοφύτου και Περιστάσεως Ειρηναίο, Μύρων Χρυσόστομο και Ειρηνουπόλεως Νίκανδρο, καθώς και από τους κληρικούς της Πατριαρχικής Αυλής, και ακολούθως στο Μήνυμα για την εορτή του Αγίου Πάσχα προς το πλήρωμα της Εκκλησίας απηύθυνε έκκληση, για μία ακόμα φορά, να τερματιστεί ο αδελφοκτόνος πόλεμος στην Ουκρανία, δεόμενος προς τον Αναστάντα Λυτρωτή «το εφετινό Πάσχα να αποτελέσει το έναυσμα για να ανοίξουν ανθρωπιστικοί διάδρομοι, ασφαλή περάσματα, προς πραγματικά ασφαλείς περιοχές, για τους χιλιάδες εγκλωβισμένους της Μαριούπολης, τους αμάχους, μεταξύ των οποίων βρίσκονται τραυματίες, ηλικιωμένοι, γυναίκες και πολλά παιδιά. Το ίδιο να ισχύσει και για όλες τις άλλες περιοχές της Ουκρανίας, όπου εκτυλίσσεται μια απερίγραπτη ανθρώπινη τραγωδία».
Ο Παναγιώτατος, σε άλλο σημείο της ομιλίας του, εξέφρασε την πεποίθηση ότι «οι δυνάμεις του κακού, η βία και η αδικία, που εξακολουθούν να ταλανίζουν την ανθρωπότητα, δεν θα νικήσουν στο τέλος».
Το πλήρες Μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχη:
Τιμιώτατοι αδελφοί,
Προσφιλέστατα τέκνα εν Κυρίω,
Αντήχησε και πάλι, και έφθασε στα πέρατα της γης και στα ουράνια, το δοξολογικό «Χριστός Ανέστη!». Πανηγυρίζει το γένος των ανθρώπων, οι απ’ αρχής, εμείς οι σύγχρονοι και οι γενεές που θα ζήσουν μέχρι την έλευση του Βασιλέως της δόξης. Συνεορτάζει η κτίσις που ανακαινίζεται σύμπασα εν Χριστώ Αναστάντι. «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια».
Το Πάσχα είναι πανήγυρις ανεσπέρου φωτός. Ο Χριστός είναι «το φως του κόσμου». Φως, όχι για τους ολίγους εκλεκτούς, αλλά για όλους ανεξαιρέτως, χωρίς διακρίσεις. Ο πάνδωρος Θεός της άκρας φιλανθρωπίας δίνει στο ανθρώπινο πρόσωπο ανυπέρβλητη αξία. Ο άνθρωπος γίνεται μέτοχος και κοινωνός ζωής αιωνίου. Και όποιος αγαπά τον «αδελφόν» μένει «εν τω φωτί» (Α’ Ιωάν. β’, 9). Όποιος τον αγνοεί, τον θίγει, τον βλάπτει, στρέφεται κατά του ίδιου του Θεού.
Τρέχει απόψε η σκέψη μας στη μαρτυρική Ουκρανία και σε όλες τις γωνιές της γης, όπου κυριαρχεί η βία και η καταρράκωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Ας προσευχηθούμε, αδελφοί και τέκνα, το Πάσχα του Κυρίου, η «άνωθεν ειρήνη, η υπερέχουσα πάντα νουν», η Ανάσταση που μας διεβίβασε στην «άλλη», την αιώνια βιοτή, να γίνει διάβαση, πέρασμα, προς την ειρήνη του σύμπαντος κόσμου, την ειρήνη των λαών, που τόσο πολύ την έχει ανάγκη η ανθρωπότητα. Ας παρακαλέσουμε τον Αναστάντα Λυτρωτή το εφετινό Πάσχα να αποτελέσει το έναυσμα για να ανοίξουν ανθρωπιστικοί διάδρομοι, ασφαλή περάσματα προς πραγματικά ασφαλείς περιοχές, για τους χιλιάδες εγκλωβισμένους της Μαριούπολης, τους αμάχους, μεταξύ των οποίων βρίσκονται τραυματίες, ηλικιωμένοι, γυναίκες και πολλά παιδιά. Το ίδιο να ισχύσει και για όλες τις άλλες περιοχές της Ουκρανίας, όπου εκτυλίσσεται μια απερίγραπτη ανθρώπινη τραγωδία. Κάνουμε, απόψε, την ευλογημένη αυτή βραδιά, ακόμη μία φορά έκκληση να τερματισθεί αμέσως ο αδελφοκτόνος πόλεμος, ο οποίος, όπως κάθε πόλεμος, καταρρακώνει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και αποτελεί προκλητική αθέτηση της Κυριακής εντολής της αγάπης προς τον συνάνθρωπο.
Δεν είναι δυνατόν να ζούμε «σαν να μην ήλθε ποτέ Εκείνος», ο Σωτήρας του κόσμου. Αυτό το ευάγγελο μήνυμα, ότι ήλθε η αλήθεια και η χάρις και «παρέδραμεν η σκιά», διακηρύσσουμε και απόψε, γεγονυΐα τη φωνή. Διατρανώνουμε αυτό που αποτελεί την πεμπτουσία της ζωής μας ως Χριστιανών, οι οποίοι έχουμε «πασχαλινή αντίληψη για τη ζωή, τον θάνατο και την αιωνιότητα». Η νίκη του Χριστού πάνω στον θάνατο διαποτίζει την ύπαρξή μας με νάματα ζωής αιωνίου, μας κατευθύνει στο «εν, ου εστι χρεία». Η λαμπροφόρος Ανάσταση του Κυρίου γεμίζει τη ζωή μας ευφροσύνη, τη μετατρέπει σε καθημερινό Πάσχα. Γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι οι δυνάμεις του κακού, η βία και η αδικία, που εξακολουθούν να ταλανίζουν την ανθρωπότητα, δεν θα νικήσουν στο τέλος.
Φθάσαμε στο ευλογημένον τούτο Σάββατον, εν Εκκλησία, μέσα από μία περίοδο άσκησης, νηστείας και μετανοίας, που ανέδιδε το άρωμα της Αναστάσεως. Θα εισέλθουμε στον πάμφωτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, στην πιο πανηγυρική ακολουθία του εκκλησιαστικού έτους, η οποία δονείται από τον δυναμισμό και τη χαρά της Αναστάσεως του Χριστού και εικονίζει με μοναδικό τρόπο τη φωτοχυσία και την πληρότητα ζωής της Βασιλείας των Εσχάτων, όπου τα «τέκνα του φωτός» θα ατενίζουν τον Κύριο της δόξης «πρόσωπον προς πρόσωπον».
Αυτώ η δόξα και η τιμή και η ευχαριστία.
Χριστός Ανέστη!
Στην τελετή της Αναστάσεως παρέστησαν o Επίσκοπος των εν τη Πόλει Ρωμαιοκαθολικών, Massimiliano Palinuro, ο Χριστόδουλος Λάζαρης, πρέσβης της Ελλάδας στην ‘Αγκυρα, η Γεωργία Σουλτανοπούλου, γενική πρόξενος στην Πόλη, o Maxim Vdovichenko, πρόξενος της Ουκρανίας στην Πόλη, ο ‘Αρχων Έξαρχος της ΜτΧΕ Αθανάσιος (Σούλης) Κωνσταντόπουλος, εκπροσωπώντας το Δ.Σ. της Αδελφότητας Οφφικιαλίων του Οικουμενικού Πατριαρχείου «Παναγία ἡ Παμμακάριστος», με ‘Αρχοντες της ΜτΧΕ, καθώς και πιστοί από την Πόλη και πλήθος προσκυνητών από το εξωτερικό.
Ακολούθως ο Παναγιώτατος προεξήρχε της Αναστάσιμης Θείας Λειτουργίας, συλλειτουργούντων των Αρχιερέων.
Πάπας Φραγκίσκος: Ευχές για το Ορθόδοξο Πάσχα
Ο πάπας Φραγκίσκος, απευθυνόμενος στο συγκεντρωμένο πλήθος στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, θέλησε να ευχηθεί σε όσους γιορτάζουν σήμερα το Ορθόδοξο Πάσχα, και να κάνει νέα έκκληση για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Πιο συγκεκριμένα, ο ποντίφικάς τόνισε:
«Σήμερα πολλές ανατολικές εκκλησίες Ορθοδόξων, Καθολικών, αλλά και Λατίνοι, γιορτάζουν το Πάσχα, σύμφωνα με το ιουλιανό ημερολόγιο. Απευθύνω τις θερμότερες ευχές μου, Χριστός Ανέστη! Ας μπορέσει να γεμίσει τις καρδιές με θετικές προσδοκίες, να δωρίσει την ειρήνη εκεί που επικρατεί η βαρβαρότητα του πολέμου. Πριν δυο μήνες, πλέον, άρχισε ο πόλεμος. Αντί να σταματήσει έγινε σφοδρότερος και είναι λυπηρό, τις ημέρες αυτές, να ακούγεται περισσότερο ο θόρυβος των όπλων, από τον ήχο της καμπάνας της Ανάστασης. Όπως και το ότι, βέβαια, τα όπλα υποκαθιστούν, όλο και περισσότερο, τα λόγια. Επαναλαμβάνω την έκκλησή μου για μια εκεχειρία του Πάσχα, ώστε να σταματήσει η επίθεση και να βοηθηθεί ο εξαθλιωμένος πληθυσμός. «Ειρήνη σ’ εσάς», λέει στους μαθητές του ο Αναστάντας Κύριος. Σας ζητώ να εντείνετε τις προσευχές σας για την ειρήνη και από τους ηγέτες των διαφόρων χωρών, να εισακούσουν την φωνή των πολιτών που θέλουν ειρήνη και όχι την κλιμάκωση της σύγκρουσης. Απευθύνω χαιρετισμό, τέλος, στους συμμετέχοντες στην έκτακτη πορεία ειρήνης από την Περούτζια μέχρι την Ασσίζη, η οποία πραγματοποιείται σήμερα».