Όλοι καταλαβαίνουμε ότι η Ουκρανία είναι η πρώτη πράξη μιας αναμέτρησης που δεν πρόκειται να λήξει, ακόμα και αν υποθέσουμε ότι κάποια στιγμή θα τελειώσει το ουκρανικό. Και όλα δείχνουν ότι πάμε και για κλιμάκωση και για επέκταση.
Και δεν μιλώ για την εν γένει επέκταση σε περιοχές όπως η Σκανδιναβία ή ο Ειρηνικός. Πέρα απ’ όλα αυτά, που τα βλέπουμε να έρχονται, είναι σαφές ότι ο κίνδυνος αγγίζει άμεσα και τα Βαλκάνια. Αργά ή γρήγορα – ίσως πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι θα μπορούσαμε να διανοηθούμε – ο πόλεμος κατεβαίνει προς τα μέρη μας.
Υπάρχουν ήδη δύο μέτωπα σχεδόν ανοικτά: Το ένα, που σοβεί εδώ και αρκετό καιρό, είναι η πρώην Γιουγκοσλαβία (Βοσνία, Μαυροβούνιο). Το άλλο είναι η Υπερδνειστερία, που φαίνεται πως παίρνει φωτιά οσονούπω.
Οι «δικοί μας» (Μητσοτάκης και οι όμοιοί του) εννοείται ότι, μόλις κληθούν, θα πάνε με τη «σωστή πλευρά της ιστορίας». Το ίδιο ετοιμάζονται να κάνουν και άλλες βαλκανικές κυβερνήσεις, όπως της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, που φαίνονται έτοιμες να παίξουν και αυτές τον ρόλο του χρήσιμου ηλίθιου, ακριβώς όπως και η δική μας.
Δεν προτίθεμαι να κάνω εδώ αναλύσεις, γεωπολιτικές ή άλλες. Λέω αυτά τα γνωστά πράγματα σαν εισαγωγή για να περάσω σε κάτι, που το βλέπω σαν επιτακτική ανάγκη, και που υπέθετα ότι όλον αυτόν τον καιρό θα είχε ήδη λεχθεί από πιο αρμόδια χείλη από τα δικά μου, αλλά, δυστυχώς, δεν το βλέπω να λέγεται.
Θέλω λοιπόν να πω τούτο: Είναι επείγουσα όσο ποτέ η συγκρότηση ενός πολιτικού και κοινωνικού μετώπου υπέρ της Ουδετερότητας (για την Ελλάδα, για την ευρύτερη περιοχής μας, για την Ευρώπη).
Ενός μετώπου που να λέει τα εξής:
α) Δεν παίρνουμε το μέρος κανενός, δεν είμαστε εναντίον κανενός. Βοηθάμε στην Ειρήνη με όλους τους τρόπους, δεν συμμετέχουμε στον πόλεμο με κανέναν τρόπο.
β) Φυλαγόμαστε από τις συνέπειες του πολέμου: Εξασφαλίζουμε προσιτή τροφή και ενέργεια για όλους, λέμε όχι στην ακρίβεια. Εξασφαλίζουμε δίκτυα τροφοδοσίας για το παρόν και το άμεσο μέλλον. Ελέγχουμε την ασύστολη κερδοσκοπία των κάθε είδους μονοπωλίων. Στηρίζουμε τα λαϊκά νοικοκυριά και την οικονομία, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
γ) Προασπίζουμε την ελεύθερη δημοσιογραφία και την ελευθερία λόγου. Αναζητούμε εναλλακτικές στο μονοπώλιο των εξωνημένων «μέσων ενημέρωσης», εμποδίζουμε/υπονομεύουμε τη λογοκρισία στα «κοινωνικά μέσα».
Αυτό είναι ένα ελάχιστο μεν, αλλά και υπεραρκετό πολιτικό πρόγραμμα για να στηρίξει (α) ένα πολιτικό σχήμα που θα κατέβει στις επόμενες εκλογές, και (β) μια σειρά από άμεσες και μαχητικές κοινωνικές δράσεις εναντίον της ακρίβειας και εναντίον της λογοκρισίας.
Ελπίζω να μην παρεξηγούμαι. Δεν μιλάω για πασιφισμό (ειρήνη, ύφεση, αφοπλισμός κ.τ.ό.). Μιλάω για ένα πρόγραμμα πολιτικής ανυπακοής στο πολιτικό σύστημα κατ’ αρχάς, εναλλακτικής διακυβέρνησης και διεθνών συμμαχιών σε δεύτερο χρόνο.
Πώς θα μπορούσε να αναληφθεί μια τέτοια πρωτοβουλία; Από ποιον;
Για τις κύριες πολιτικές δυνάμεις εδώ στην Ελλάδα δεν το συζητάμε. Είναι όλες εξίσου ενταγμένες στα νατοϊκά σχέδια. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ας πούμε, χαριεντίζεται κάνοντας προπαγάνδα εναντίον του «Κούλη», δεν δεσμεύεται όμως ενάντια στον πόλεμο. (Τι να δεσμευτεί άλλωστε, αφού ξέρουμε πολύ καλά τι στάση κρατά ήδη, και τι ρόλο θα παίξει όταν θα χρειαστεί).
Αλλά και τα μικρότερα κόμματα και οι διάφορες σκόρπιες πολιτικές ομάδες, ακόμα και όταν μιλούν για ουδετερότητα, τους βλέπω να κάνουν κατά τα άλλα business as usual: κριτική και άγιος ο Θεός. Δεν καταλαβαίνουν ότι κανείς δεν τους δίνει σημασία.
Το ίδιο και τα διάφορα εναλλακτικά μέσα ενημέρωσης, έντυπα και διαδικτυακά. Εξαντλούνται (εξαντλούμαστε) στην εναλλακτική πληροφόρηση και τη σχολιογραφία. Καλή και αναγκαία και αυτή, αλλά δεν φτάνει. Χρειάζονται δραστήριες πρωτοβουλίες κινητοποίησης των ευαισθητοποιημένων κομματιών της κοινής γνώμης: ενάντια στη λογοκρισία, ενάντια στην ακρίβεια. Με δυο λόγια, πρέπει να αλλάξουμε ‘πίστα’.
Ας γίνει κάτι, και ας ξεκινήσει από μικρές μειοψηφίες. Ας είναι κόντρα σε όλες τις κατεστημένες δυνάμεις. Δεν έχει καμία σημασία. Δείτε την τελευταία έρευνα της Public Issue (βλ. φωτογραφία). Μετά από 7-8 χρόνια πολιτικής κατρακύλας ξαναείμαστε η λαϊκή πλειοψηφία. Οφείλουμε να το σεβαστούμε και να το τιμήσουμε αυτό.
Και δεν έχει καμία σημασία ποιος από μας είναι κατά βάθος φιλοαμερικανός και ποιος είναι φιλορώσος ή φιλοκινέζος· ποιος είναι αριστερός ή δεξιός, διεθνιστής ή πατριώτης, μαχητικός ακτιβιστής ή συντηρητικός νοικοκύρης. Ας είμαστε ό,τι θέλουμε να είμαστε, και ας μείνει ο έρωτάς μας κρυφός.
Είναι σαφές ότι αν υπάρξει στοιχειώδης σοβαρότητα, η δυναμική που θα έχει μια τέτοια κίνηση θα είναι τεράστια. Και όπως είπα παραπάνω, θα απευθυνόταν όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή (Βαλκάνια, Μεσόγειος), και στην Ευρώπη ολόκληρη, που τώρα ακολουθεί τις ΗΠΑ σαν υπνωτισμένη.
Δεν ξέρω… Είναι τόσο τρελό αυτό που σκέφτομαι; Μόνο εγώ το βλέπω; Υπάρχει μια κοινωνική πλειοψηφία που πρέπει να εκφραστεί και πολιτικά.
