Τα ρωσικά στρατεύματα σημειώνουν σταθερή πρόοδο στα ανατολικά της Ουκρανίας εντείνοντας τις επιθέσεις του πυροβολικού και της πολεμικής αεροπορίας, ελέγχοντας πλέον σχεδόν ολόκληρη την περιοχή του Λουγκάνσκ και απειλώντας να περικυκλώσουν χιλιάδες από τους πιο έμπειρους στρατιώτες της Ουκρανίας.
Αυτό πυροδοτεί φόβους ότι η Ρωσία θα μπορούσε να ετοιμάζεται για μια μεγαλύτερη επέλαση και οδηγεί σε ολοένα και πιο πανικόβλητες εκκλήσεις από το Κίεβο για ακόμη πιο ισχυρά επιθετικά όπλα.
Η κατάληψη μιας σειράς πόλεων, συμπεριλαμβανομένης της Ποπάσνα, από τη Ρωσία σημαίνει ότι οι δυνάμεις της κατέχουν το 95% της περιοχής του Λουγκάνσκ, που αποτελεί το βόρειο μισό της περιοχής του Ντονμπάς. Την Παρασκευή, η στρατιωτική διοίκηση της Ουκρανίας ανέφερε ότι τα ρωσικά στρατεύματα προχωρούν από την Ποπάσνα προς την πόλη Μπαχμούτ, 32 χιλιόμετρα δυτικά, επιδιώκοντας να απομονώσουν τις ουκρανικές δυνάμεις σε έναν θύλακα εδάφους υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης στην περιοχή του Σιεβιεροντόνετσκ.
Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Μπόρις Τζόνσον, περιέγραψε τις ρωσικές κατακτήσεις ως «αργή, αλλά φοβάμαι απτή, πρόοδο», σε συνέντευξή του στο Bloomberg. Υποστήριξε επίσης τις απαιτήσεις της Ουκρανίας για προμήθειες πυραυλικών συστημάτων πολλαπλής εκτόξευσης (MLRS) μεγαλύτερης εμβέλειας, ως «αναγκαία κατεύθυνση για τον κόσμο». (where the world needs to go)
Οι πρόσφατες ρωσικές κατακτήσεις φαίνεται τουλάχιστον εν μέρει να είναι προϊόντα προηγούμενων ουκρανικών επιτυχιών. Εφαρμόζοντας τόσο αποτελεσματική άμυνα που οι Ρώσοι διοικητές αναγκάστηκαν να αποσυρθούν από τις δύο μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, το Κίεβο και το Χάρκοβο, η Ουκρανία τους ώθησε επίσης να εγκαταλείψουν ένα υπερβολικά φιλόδοξο σχέδιο μάχης το οποίο είχε αποτέλεσμα την εξάπλωση των στρατευμάτων τους χωρίς την απαραίτητη υποστήριξη και πολύ μακριά από υλικοτεχνικές εφοδιαστικές αλυσίδες.
Ο εκπρόσωπος του ουκρανικού στρατού, Ολεξάντρ Μοτούζιανικ, περιέγραψε την αλλαγή στη ρωσική προσέγγιση στον πόλεμο ως «κολοσσιαία» σε μια ενημέρωση αυτή την εβδομάδα. Οι Ρώσοι διοικητές πλέον διακινδυνεύουν λιγότερο και εξασφαλίζουν καλύτερη αεροπορική κάλυψη καθώς ακολουθούν τακτικές καμένης γης. Αυτό συνεπάγεται ολοένα και περισσότερο την ισοπέδωση της ουκρανικής άμυνας με εκτεταμένους βομβαρδισμούς από το πυροβολικό πριν την προσπάθεια διασφάλισης εδάφους.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, το βράδυ της Παρασκευής χαρακτήρισε την κατάσταση στο Ντονμπάς «πολύ δύσκολη», προσθέτοντας πως «οι κατακτητές προσπαθούν να επιτύχουν σε τουλάχιστον εκατό ημέρες πολέμου τους στόχους που ήλπιζαν να επιτύχουν τις πρώτες μέρες μετά την 24η Φεβρουαρίου».
Η Μόσχα προσπάθησε να διορθώσει ορισμένες από τις προκλήσεις που αντιμετώπισε σε θέματα «υλικοτεχνικής υποστήριξης και συντήρησης», που άφησαν στρατεύματα χωρίς κρίσιμες προμήθειες τις πρώτες ημέρες του πολέμου, δήλωσε την Παρασκευή ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου, Τζον Κίρμπι. Ένα μέρος της βελτίωσης προέρχεται από το γεγονός ότι το Ντονμπάς είναι πιο κοντά στη Ρωσία και ένα μέρος προέρχεται από υψηλότερο βαθμό προσοχής σχετικά με την «υπερβολική πρόοδο», είπε.
Η αίσθηση ότι η εξέλιξη του πολέμου αρχίζει να ευνοεί τους, πιθανότατα περιορισμένους πλέον, στόχους του προέδρου της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, έρχεται καθώς ορισμένοι, συμπεριλαμβανομένου του πρώην υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Χένρι Κίσινγκερ, καλούν την Ουκρανία να εξετάσει το ενδεχόμενο της παραχώρησης εδαφών ως αντάλλαγμα για την κατάπαυση του πυρός.
Ωστόσο, ο τρόπος ερμηνείας της ρωσικής επέλασης έχει διχάσει έντονα τους στρατιωτικούς αναλυτές, με πολλούς να προειδοποιούν κατά της εξαγωγής συμπερασμάτων από σταδιακές κινήσεις σε ένα σχετικά μικρό τμήμα του πεδίου μάχης όπου νωρίτερα αυτόν τον μήνα η Ρωσία υπέστη μεγάλες απώλειες σε μια αποτυχημένη προσπάθεια να διασχίσει τον ποταμό Σιβέρσκι Ντονέτς.
Ακριβώς όπως οι προηγούμενες ρωσικές αποτυχίες οδήγησαν σε μια υπερβολικά αισιόδοξη συμφωνία απόψεων σχετικά με την ικανότητα της Ουκρανίας να κερδίσει τον πόλεμο, σχετικά μικρές κατακτήσεις τροφοδοτούν τώρα το είδος της απαισιοδοξίας που αντικατοπτρίζεται στις παρατηρήσεις του Κίσινγκερ, έγραψε ο Λόρενς Φρίντμαν, ομότιμος καθηγητής Πολεμικών Σπουδών στο King’s College του Λονδίνου, σε ανάρτησή του την Παρασκευή.
«Αυτό δείχνει τον διαρκώς παρών κίνδυνο για όσους αναλύουν την πορεία αυτού του πολέμου να προλάβουν κατά πολύ τα γεγονότα στο έδαφος», έγραψε ο Φρίντμαν. «Η καλύτερη εκτίμηση της στρατηγικής της Ρωσίας τώρα είναι ότι επιδιώκει να πάρει ό,τι μπορεί από την τρέχουσα προσπάθεια και στη συνέχεια να προκαλέσει την Ουκρανία να προσπαθήσει να το ανακτήσει».
Μέχρι στιγμής οι Ουκρανοί διοικητές δεν έχουν ενδώσει, είτε επειδή ενισχύουν εφεδρείες και περιμένουν τα όπλα που χρειάζονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλους συμμάχους για να γίνει δυνατή μια επιτυχημένη αντεπίθεση, είτε επειδή οι ίδιοι υφίστανται μεγάλες απώλειες και δεν μπορούν.
Μακροπρόθεσμα, η άφιξη ολοένα πιο ισχυρών όπλων και φρέσκων Ουκρανών εθελοντών, σε συνδυασμό με τη σταθερή φθορά των ρωσικών δυνάμεων και εξοπλισμού, υποδηλώνει ότι ο αργός ρυθμός κίνησης στο πεδίο της μάχης ευνοεί την Ουκρανία, σύμφωνα με μια εβδομαδιαία ενημέρωση της Rochan Consulting, μιας συμβουλευτικής εταιρείας με έδρα τη Βαρσοβία που παρακολουθεί στενά τον πόλεμο.
«Ο χρόνος λειτουργεί υπέρ της Ουκρανίας», αναφέρει η Rochan στην έκθεση. «Εκτός αν η Ρωσία διεξάγει κινητοποίηση (γενική ή μερική), οι ένοπλες δυνάμεις της όχι μόνο θα παρακωλυθούν τις επόμενες εβδομάδες, αλλά η εισροή δυτικού οπλισμού και ουκρανικού προσωπικού θα επιτρέψει στο Κίεβο να αρχίσει να αντιστέκεται στις ρωσικές μονάδες σε ένα πολύ ευρύτερο μέτωπο».
Στη Μόσχα, ο γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας, Νικολάι Πατρούσεφ, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι η Ρωσία δεν είχε προθεσμίες να τηρήσει για τη συνέχιση της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» στην Ουκρανία.
Ωστόσο, υπάρχουν κίνδυνοι για την κυβέρνηση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ακόμη και από την περιορισμένη νίκη που θα αντιπροσώπευε για τον Βλαντίμιρ Πούτιν η κατάληψη του θύλακα του Σεβεροντονέτσκ από τη Ρωσία, σύμφωνα με τον Μικολά Μπιελιέσκοφ, στρατιωτικό αναλυτή στο Εθνικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών της Ουκρανίας, μια κυβερνητική δεξαμενή σκέψης.
Με το ρωσικό πυροβολικό να έχει πλέον πρόσβαση σε οδούς ανεφοδιασμού προς τον θύλακα στο Σεβεροντονέτσκ, οι διοικητές της Ουκρανίας αντιμετωπίζουν δύσκολες επιλογές: Να φέρουν ενισχύσεις υπό πυρ, να αποσυρθούν υπό πυρ ή να επιδιώξουν μια άμυνα τύπου Μαριούπολης μετά την περικύκλωση, με την ελπίδα ότι μια αντεπίθεση θα έρθει εν καιρώ.
«Όλες οι επιλογές είναι στρατιωτικά και πολιτικά επικίνδυνες», δήλωσε ο Μπιελιέσκοφ στο Bloomberg, μιλώντας τηλεφωνικά από το Κίεβο. «Είναι πολύ δύσκολο να εξηγήσουμε στους Ουκρανούς γιατί οι Ρώσοι εξακολουθούν να έχουν την ικανότητα να επελάσουν, μετά την απομάκρυνσή τους από το Κίεβο και το Χάρκοβο. Έτσι, ακόμα κι αν δεν είναι μεγάλη επιτυχία, αυτή η τοπική επιτυχία θα είχε αρνητικές επιπτώσεις για την κυβέρνηση».
Ο Μπιελιέσκοφ κατηγόρησε τη βραδύτητα ακόμη και της αμερικανικής κυβέρνησης να αποφασίσει να παρέχει στους στρατιώτες της Ουκρανίας ό,τι απαιτείται για να ανταγωνιστούν το ποσοτικό πλεονέκτημα της Ρωσίας στο πυροβολικό και να διεξάγουν αντεπιθέσεις, αντί να τους παρέχει ό,τι χρειάζονται για να επιβιώσουν από τις ρωσικές επιθέσεις.
Αντί για τα 90 oβιδοβόλα που έχουν υποσχεθεί να παρέχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι σήμερα, η Ουκρανία χρειάζεται 400 έως 500, καθώς και MLRS με βεληνεκές τουλάχιστον 70 έως 80 χιλιόμετρα, όπλα που θα της επιτρέψουν να βλάψει τις ρωσικές δυνάμεις και τη ρωσική δύναμη πυρός σε βάθος, σύμφωνα με τον Μπιελιέσκοφ.
Ωστόσο, παρά την υποστήριξη του Τζόνσον και μια αναφορά του CNN ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ετοιμάζονται να δώσουν το πράσινο φως για την αποστολή MLRS στην Ουκρανία, η διοίκηση στην Ουάσιγκτον ήταν διστακτική, ανησυχώντας ότι οι πύραυλοι -μερικοί από τους οποίους έχουν βεληνεκές 300 χιλιομέτρων- μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να χτυπήσουν βαθιά στο εσωτερικό της Ρωσίας, σύμφωνα με το CNN και άλλους.
Ανώτερος αξιωματούχος του υπουργείου Άμυνας ανέφερε την Πέμπτη ότι δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση, πράγμα που σημαίνει ότι ακόμη και αν οι Ηνωμένες Πολιτείες προχωρήσουν, θα περάσουν εβδομάδες πριν εμφανιστεί κάποιο από τα συστήματα στην πρώτη γραμμή.
«Η Ουάσιγκτον αποφάσισε ότι δεν θα επιτραπεί στη Ρωσία να επικρατήσει στρατιωτικά, αλλά το κάνει αυτό αποσπασματικά και δεν υπάρχει συναίνεση για την παράδοση αρκετών όπλων, αρκετά γρήγορα ώστε να μετατραπεί η άμυνα της Ουκρανίας σε επίθεση», είπε ο Μπιελιέσκοφ. «Να θυμάστε πως παρ’ ότι οι Ρώσοι αφαιμάζονται, το ίδιο συμβαίνει και σε εμάς».
