Δέσμη μέτρων για εξοικονόμηση ενέργειας στο Δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα ανακοίνωσαν σήμερα οι συναρμόδιοι υπουργοί με άμεσο στόχο την μείωση της κατανάλωσης κατά 10% το 2022 ενώ ως το 2030 ο στόχος ανεβαίνει στο 30%. Δεδομένου ότι η ενεργειακή δαπάνη του Δημοσίου αναμένεται να φθάσει εφέτος (πριν την εφαρμογή των μέτρων) στο 1,165 δισ. ευρώ, το όφελος από την υιοθέτηση των μέτρων αποτιμάται σε εκατοντάδες εκατομμύρια.

Τις πρωτοβουλίες παρουσίασαν σήμερα οι υπουργοί Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, Εσωτερικών Μάκης Βορίδης, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλλακάκης και η γενική γραμματέας Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου.

Όπως σημείωσε ο κ. Σκρέκας, τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημόσιο εδράζονται σε τρεις άξονες:

– Εφαρμογή ψηφιακής πλατφόρμας για την παρακολούθηση της κατανάλωσης.

– Θέσπιση κινήτρων για τους φορείς του δημοσίου που επιτυγχάνουν τους στόχους εξοικονόμησης, με οικονομικές ενισχύσεις που θα συνδέονται τόσο με την εφαρμογή των μέτρων εξοικονόμησης όσο και με το αποτέλεσμα που θα επιτυγχάνεται.

– Άμεσα μέτρα (συντήρηση συστημάτων θέρμανσης/ψύξης, μείωση της κατανάλωσης στον οδοφωτισμό και τα συστήματα ύδρευσης / αποχέτευσης, κ.α.)

Όπως ανέφερε η κυρία Σδούκου η αρχή γίνεται με απλές δράσεις που εφαρμόζουν άλλωστε τα νοικοκυριά. Σε αυτές πέρα από την συντήρηση των εγκαταστάσεων περιλαμβάνεται ο ορισμός ενεργειακού υπεύθυνου σε κάθε κτίριο, η ρύθμιση των θερμοκρασιών λειτουργίας το χειμώνα και το καλοκαίρι σε επίπεδα ορθολογικής χρήσης με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης και την εξασφάλιση συνθηκών άνεσης (και πάντως να μην παρατηρείται το φαινόμενο λειτουργίας των κλιματιστικών σε χαμηλή θερμοκρασία με ανοιχτά παράθυρα), η απενεργοποίηση ψύξης, θέρμανσης και φωτισμού σε χώρους που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι και εκτός ωραρίου, ο φυσικός αερισμός των κτιρίων τη νύχτα, η τοποθέτηση συστημάτων σκίασης, κ.α.

Επιβραβεύσεις και ποινές

Παράλληλα, θα προωθηθεί ένα σύστημα κινήτρων και αντικινήτρων για την επίτευξη (ή μη) συγκεκριμένων στόχων ενεργειακής εξοικονόμησης.

Για παράδειγμα, σε περίπτωση που μια δημόσια υπηρεσία πετύχει την επιθυμητή εξοικονόμηση ενέργειας (ανάλογα με τον βαθμό εφαρμογής μέτρων και αποτέλεσμα που επιτυγχάνεται), θα επιβραβεύεται με αυξημένα κονδύλια τακτικού προϋπολογισμού. 

Αντίθετα, θα υπάρχει πέναλτι για τους φορείς που δεν πετυχαίνουν τους στόχους τους, καθώς θα πρέπει να κάνουν οικονομίες από αλλού. Για παράδειγμα, ακόμα και αν πιάσει ένας φορέας τους στόχους του, αλλά δεν έχει κάνει συντήρηση κλιματιστικών, πάλι θα πάρει λιγότερα χρήματα.

Ειδική μνεία έκανε ο κ. Σκυλακάκης στο θέμα των ΟΤΑ για τον οδοφωτισμό. Όπως είπε, «δεν είναι δουλειά του φορολογούμενου να καλύπτει τον οδοφωτισμό», καθώς αυτός υπάγεται στα ανταποδοτικά τέλη. Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση σκοπεύει να στηρίξει τους δήμους και για το ζήτημα αυτό, ενώ θα υπάρχει πέναλτι για τους δήμους που δεν μπορούν να επιτύχουν τον στόχο.

Απλές δράσεις για εξοικονόμηση ενέργειας

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η κυρία Σδούκου η ενεργειακή δαπάνη για τις 212.000 εγκαταστάσεις της γενικής κυβέρνησης (κτίρια, οδοφωτισμός και αντλιοστάσια), ήταν το 2020 596 εκατ. ευρώ ενώ η κατανάλωση ήταν 4.450 γιγαβατώρες. Το 2021 η δαπάνη έφθασε στα 956 εκατ. με κατανάλωση 5.346 γιγαβατώρες ενώ εφέτος χωρίς τα μέτρα που ανακοινώθηκαν η δαπάνη θα φθάσει στο 1,165 δισκ. με την κατανάλωση στα περυσινά επίπεδα.

Η γενική γραμματέας Ενέργειας, εξήγησε πώς ακριβώς μπορούν τα δημόσια κτίρια να επιτύχουν ετήσια εξοικονόμηση της τάξης του 10-15%.

Τα μέτρα που μπορούν να πάρουν οι υπεύθυνοι και οι εργαζόμενοι στις δημόσιες υπηρεσίες είναι τα εξής:

• Συντήρηση κλιματιστικών, καυστήρων και κεντρικών μονάδων, καθώς και ρύθμιση της θερμοκρασίας σε αυτά.
• Απενεργοποίηση ψύξης/θέρμανσης σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι.
• Ορισμός υπαλλήλου που θα φεύγει τελευταίος από τον χώρο και θα είναι υπεύθυνος για το κλείσιμο όλων των συσκευών.
• Φυσικός αερισμός του κτιρίου κατά τη διάρκεια της νύχτας.
• Τοποθέτηση συστημάτων σκίασης (κουρτίνες, στόρια) όπου χρειάζεται.
• Για τον οδοφωτισμό, στόχος για περιορισμός της χρήσης κατά 35-40%.
• Για τα συστήματα ύδρεσης και αποχέτευσης, η κυβέρνηση θα στηρίξει μέτρα για τη βελτίωση και αναβάθμιση των αντλιοστασίων, όπως η τοποθέτηση inverter.
• Προσωπική/εθελοντική προσπάθεια. Για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι μπορούν να κάνουν διάλειμμα 10 λεπτών από το κλιματιστικό, ανοίγοντας τα παράθυρα.

Παράλληλα σήμερα προκηρύσσεται το πρόγραμμα «Ηλέκτρα» για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων του δημοσίου, με προϋπολογισμό 640 εκατ. ευρώ. Στόχος είναι η μείωση της κατανάλωσης των κτιρίων κατά 30% με παρεμβάσεις όπως αντικατάσταση κουφωμάτων, εκσυγχρονισμός των συστημάτων θέρμανσης-ψύξης, εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας. Το ποσοστό χρηματοδότησης ξεκινά από 50% και κλιμακώνεται υπό προϋποθέσεις έως το 70%.