Μέλη των ενόπλων δυνάμεων της Κολομβίας – ειδικά η αστυνομία – ανησυχούν ότι θα αντιμετωπίσουν σημαντικές αλλαγές εάν ο αριστερός υποψήφιος Γκουστάβο Πέτρο κερδίσει την προεδρία αυτόν τον μήνα, δήλωσαν στο Ρόιτερς δώδεκα ενεργοί και συνταξιούχοι αξιωματούχοι.
Ο κολομβιανός στρατός έχει πολεμήσει τα αντάρτικα κινήματα για δεκαετίες και έχει μακροχρόνιο ρόλο στον πόλεμο των ναρκωτικών των ΗΠΑ. Μεγάλες αλλαγές θα μπορούσαν ενδεχομένως να επηρεάσουν τη διεθνή συνεργασία εναντίον της παραγωγής κοκαΐνης, δήλωσαν ενεργοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι που αρνήθηκαν να κατονομαστούν επειδή δεν είχαν εξουσιοδότηση να μιλήσουν για τις εκλογές.
Η Κολομβία πρόκειται να δαπανήσει το 12% του προϋπολογισμού της για το 2022 – που αντιστοιχεί σε 11 δισεκατομμύρια δολάρια – για την άμυνα, τον δεύτερο υψηλότερο κονδύλιο στη Λατινική Αμερική μετά την πολύ μεγαλύτερη Βραζιλία.
Ο Γκουστάβο Πέτρο, επικριτής του στρατιωτικού κατεστημένου και πρώην μέλος των ανταρτών M-19, έχει δεσμευτεί ότι τα μέλη της υπηρεσίας που κατηγορούνται για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα δικαστούν σε τακτικά δικαστήρια και όχι σε στρατιωτικά που παραδοσιακά επιβάλλουν ελαφρότερες ποινές.
Υπόσχεται επίσης μια συνολική αναδιάρθρωση της αστυνομίας, συμπεριλαμβανομένης της εξάρθρωσης της ομάδας καταστολής που έχει επικριθεί πολύ.
«Ο ρόλος του στρατού είναι η άμυνα και ο ρόλος της αστυνομίας είναι να προστατεύει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες», είπε ο Πέτρο σε συνέντευξή του στο Ρόιτερς την περασμένη εβδομάδα, προσθέτοντας ότι σχεδιάζει να δώσει επαγγελματικό χαρακτήρα στις ένοπλες δυνάμεις τερματίζοντας την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία για τους άνδρες.
Τα τελευταία χρόνια, ο στρατός της Κολομβίας αντιμετώπισε δημόσια αναγνώριση για μια από τις πιο διαβόητες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το σκάνδαλο «ψευδώς θετικό», στο οποίο στρατιώτες δολοφόνησαν πάνω από 6.000 ανθρώπους και τους κατέγραψαν ως αντάρτες που σκοτώθηκαν σε μάχη για να κερδίσουν προαγωγές.
Ο Πέτρο, ο οποίος φυλακίστηκε για 16 μήνες το 1985 και ισχυρίζεται ότι βασανίστηκε από τον στρατό, δήλωσε ότι θα προβεί σε μια «ριζική αλλαγή» στο σύστημα προαγωγών εντός του στρατού ώστε αυτό να γίνει αξιοκρατικό.
Τα σχέδια του Πέτρο έρχονται σε έντονη αντίθεση με εκείνα του αντιπάλου του – του επιχειρηματία Ροντόλφο Χερνάντεζ – που λέει ότι θα εκσυγχρονίσει τον στρατιωτικό εξοπλισμό, θα στηρίξει τις κοινές επιχειρήσεις, θα αυξήσει τους μισθούς και θα επεκτείνει την εκπαίδευση για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Μερικοί πολιτικοί και επιχειρηματίες φοβούνται ότι ο πιθανός θρίαμβος του Πέτρο θα μπορούσε να προκαλέσει ανταρσία μεταξύ του στρατού, αλλά έντεκα ενεργοί αξιωματούχοι από τον στρατό, την αεροπορία, το ναυτικό και την αστυνομία απέκλεισαν αυτό το ενδεχόμενο.
«Όποιος και να εκλεγεί πρόεδρος, όλα τα στρατεύματα, από τον πιο ταπεινό στρατιώτη μέχρι τον υψηλόβαθμο αξιωματικό θα τον αναγνωρίσουν», είπε ένας στρατηγός του στρατού με 35 χρόνια στρατιωτική εμπειρία. «Όσοι δεν συμφωνούν ή αισθάνονται άβολα, η μόνη τους επιλογή είναι η σύνταξη».
«Δεν μπορούν να κάνουν πολλά οι ένοπλες δυνάμεις παρά να συμμορφώνονται με τις εντολές (του νικητή)», είπε ο Τζον Μαρουλάντα, πρώην συνταγματάρχης του στρατού, ο οποίος είναι πρόεδρος της ένωσης συνταξιούχων στρατιωτικών αξιωματούχων.
Ο Μαρουλάντα έκανε συγκρίσεις με ειρηνικές παραδόσεις σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής όπως η Αργεντινή, η Χιλή, το Περού και το Μεξικό, όπου αριστεροί ηγέτες ανέλαβαν πρόσφατα την εξουσία.
Η φιλόδοξη πολιτική ατζέντα του Γκουστάβο Πέτρο, ο οποίος στο παρελθόν διετέλεσε δήμαρχος της Μπογκοτά περιλαμβάνει κινήσεις οι οποίες δύνανται να οδηγήσουν σε αναστολή ορισμένων στρατιωτικών επιχειρήσεων, καθώς ο αριστερός πολιτικός έχει σκοπό να επιδιώξει ειρήνη με τους αντάρτες του Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού (ELN), να εφαρμόσει πλήρως μια ειρηνευτική συμφωνία του 2016 με πρώην αντάρτες της FARC και να ωθήσει εγκληματικές συμμορίες όπως η Κλαν Ντελ Γκόλφο να παραδώσουν τα όπλα τους.