Η Τουρκία καταδικάστηκε σήμερα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) επειδή έστειλε παράνομα πίσω στη Συρία έναν πρόσφυγα μολονότι διέθετε νόμιμη άδεια παραμονής. Ωστόσο, όπως διαπίστωσε το δικαστήριο οι τουρκικές αρχές τον ανάγκασαν να υπογράψει ένα έγγραφο που ανέφερε ότι επέστρεφε οικειοθελώς, αγνοώντας παράλληλα τον κίνδυνο ο Σύρος να υποστεί κακομεταχείριση μετά τον επαναπατρισμό του.
«Σοβαρά και αποδεδειγμένα γεγονότα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι σε αυτή την περίπτωση υπήρχε πραγματικός κίνδυνος για τον αιτούντα να υποβληθεί στη Συρία σε μεταχείριση αντίθετη προς το ’Αρθρο 3 (σ.σ. της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, που απαγορεύει βασανιστήρια, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση) και ότι οι τουρκικές αρχές εξέθεσαν τον τελευταίο, έχοντας πλήρη γνώση των γεγονότων, στον κίνδυνο να υποβληθεί σε μεταχείριση αντίθετη προς τη Σύμβαση», αναφέρει ανακοίνωση του ΕΔΑΔ.
Τον Ιούνιο του 2018, ο Μουχαμάντ Φάουζι Ακάντ, που ήταν τότε είκοσι χρονών, συνελήφθη από τις τουρκικές αρχές ενώ προσπαθούσε να περάσει στην Ελλάδα.
Τον μετέφεραν στην επαρχία Χατάι, κοντά στα σύνορα με τη Συρία, και τον έβαλαν να υπογράψει ένα έγγραφο που δεν καταλάβαινε και το οποίο αποδείχθηκε ότι ήταν ένα έντυπο για την οικειοθελή επιστροφή του. Στάλθηκε πίσω στη Συρία δύο μέρες αργότερα, χωρίς να έχει τη δυνατότητα να ασκήσει έφεση, ενώ είχε άδεια παραμονής στην Τουρκία και διέθετε «καθεστώς προσωρινής προστασίας».
Ο Ακάντ τόνισε ότι συνελήφθη και ξυλοκοπήθηκε από ένοπλους μαχητές στη Συρία, αλλά αργότερα αφέθηκε ελεύθερος. Επέστρεψε στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2018 και αργότερα κατάφερε να ταξιδέψει στη Γερμανία.
Το ΕΔΑΔ διευκρινίζει ότι ο αιτών επέστρεψε στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2018 και στη συνέχεια μετέβη στη Γερμανία όπου υπέβαλε αίτηση για να λάβει καθεστώς πρόσφυγα.
Το ΕΔΑΔ διέταξε την Αγκυρα να του καταβάλει ποσό 9.750 ευρώ.
Δεν υπήρξε άμεση αντίδραση από τις τουρκικές αρχές, οι οποίες στο παρελθόν αρνήθηκαν ότι έστειλαν τον Ακάντ πίσω στη Συρία παρά τη θέλησή του.
Η Τουρκία φιλοξενεί στο έδαφός της περίπου 3,7 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες. Ένα μεγάλο μέρος των Τούρκων πολιτών έχει στραφεί εναντίον των προσφύγων όχι για ρατσιστικούς λόγους αλλά λόγω της άσχημης οικονομικής κατάστασης. Αυτό εξηγεί γιατί η κυβέρνηση Ερντογάν επιχειρεί τον τελευταίο καιρό να ενθαρρύνει την «επανεγκατάσταση» περίπου ενός εκατομμυρίου Σύρων προσφύγων στη βορειοδυτική Συρία μετά την κατασκευή κατοικιών εκεί που ανέλαβαν τουρκικές κατασκευαστικές εταιρίες (με το «αζημίωτο»).
Τα σχέδια δεν έχουν συγκεντρώσει διεθνή υποστήριξη και η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες θεωρεί ότι οι συνθήκες στη Συρία δεν είναι κατάλληλες για μαζικές εθελοντικές επιστροφές.
