Ο επικεφαλής του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες, στη διάσκεψη του οργανισμού για τους ωκεανούς την Δευτέρα, κύρηξε «κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον ωκεανό». Ωστόσο, οι αλιείς μικρής κλίμακας από παράκτια έθνη που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής αλλαγής κατηγόρησαν τους παγκόσμιους ηγέτες και άλλους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων στη διάσκεψη του ΟΗΕ ότι αγνοούν τις φωνές τους υπέρ των εταιρικών συμφερόντων.
Περισσότερα από τα μισά ψάρια παγκοσμίως που αλιεύονται για ανθρώπινη κατανάλωση προέρχονται από αλιευτικές κοινότητες μικρής κλίμακας, ωστόσο η συμβολή τους στην επισιτιστική ασφάλεια και την προστασία των ωκεανών δεν αναγνωρίζεται επαρκώς, όπως υποστηρίζουν.Η Σουζάν Νγιέρι, αντιπρόεδρος του Αφρικανικού Δικτύου Γυναικών Μεταποιητών και Εμπόρων Ιχθύων, το οποίο έχει μέλη από 44 από τις 54 αφρικανικές χώρες, δήλωσε ότι οι παράκτιες αλιευτικές κοινότητες χρειάζονται «μια θέση στο τραπέζι» και πολύ συχνά παραγκωνίζονται.
«Θέλουμε οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να μιλήσουν με εμάς, όχι για εμάς», δήλωσε η Νγιέρι. «Βλέπουμε την ζημία στους χώρους αναπαραγωγής ψαριών. Εμείς είμαστε αυτοί που καταπολεμούμε τον υποσιτισμό. Χρειαζόμαστε να ακουστούν οι ιστορίες περισσότερων ντόπιων επαγγελματιών».
Ο Ντάνιελ Κανιούλαν, ιθαγενής ηγέτης, δύτης και ψαράς από την χιλιανή Παταγονία, δήλωσε ότι η κοινότητά του αγωνίζεται για να υπερασπιστεί τα εδάφη της εδώ και πολλά χρόνια.
«Υπήρξε μια επέκταση της βιομηχανίας εκτροφής σολομού, η οποία απελευθερώνει χημικές ουσίες και αντιβιοτικά στη θάλασσα», δήλωσε ο Κανιούλαν. «Προκαλεί οικολογική καταστροφή και βλέπουμε μείωση της θαλάσσιας άγριας ζωής».
«Υπάρχουν 400.000 άνθρωποι σαν εμένα που επηρεάζονται. Θέλουμε να επιστήσουμε την προσοχή του ΟΗΕ και της χιλιανής κυβέρνησης σε αυτό το θέμα. Εμείς είμαστε αυτοί που αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα και έχουμε λύσεις», πρόσθεσε.
Ο Κανιούλαν θέλει η Χιλή να εφαρμόσει έναν υπάρχοντα νόμο που θα επέτρεπε την δημιουργία μιας προστατευόμενης θαλάσσιας περιοχής στα εδάφη των ιθαγενών για την διασφάλιση των μέσων διαβίωσης.
Περίπου 120 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως εξαρτώνται από την αλιεία, σχεδόν το 97 τοις εκατό των οποίων ζει σε αναπτυσσόμενες χώρες.
Πολλοί αλιείς μικρής κλίμακας έλαβαν μέρος σε συζητήσεις, πάνελ και άλλες εκδηλώσεις στη διάσκεψη της Λισαβόνας, η οποία συνδιοργανώθηκε από τις κυβερνήσεις της Κένυας και της Πορτογαλίας. Ωστόσο, υποστηρίζουν ότι, ενώ η δήλωση για το τελικό σχέδιο του ΟΗΕ αναφέρεται στη συμβολή τους στην επισιτιστική ασφάλεια και την εξάλειψη της φτώχειας, δεν αναγνωρίζει επαρκώς τον ρόλο τους.
Οι αλιευτικές κοινότητες φοβούνται επίσης ότι η δήλωση, η οποία τονίζει την πρόθεση «ανάπτυξης και προώθησης καινοτόμων χρηματοδοτικών λύσεων για την προώθηση της μετάβασης σε βιώσιμες οικονομίες που βασίζονται στους ωκεανούς», θα μπορούσε να υπονομεύσει αυτή την συμβολή, καθώς αντιμετωπίζουν ήδη ανταγωνισμό από τον τουρισμό και άλλους τομείς όσον αφορά την πρόσβαση στον ωκεανό.
Η Μάργκαρετ Νακάτο, η οποία εκπροσωπεί περισσότερους από 1.000 μεταποιητές ψαριών στην Ουγκάντα και ανήκει στο Παγκόσμιο Φόρουμ Ιχθυοκαλλιεργητών και Εργατών Ψαριών, δήλωσε: «Πολλές αλιευτικές κοινότητες περιθωριοποιούνται από την προτεραιοτητοποίηση άλλων τομέων, όπως ο τουρισμός και το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, και από την χρήση της γης για τομείς όπως η γεωργία, δίνοντάς μας λιγότερη πρόσβαση σε αλιευτικές περιοχές».
«Αυτή είναι επίσης μια κρίση που σχετίζεται με τα τρόφιμα – οι αλιείς μικρής κλίμακας παρέχουν τροφή και τα μέσα διαβίωσής μας απειλούνται. Αγωνιζόμαστε να ακουστούμε».
Αυτή την εβδομάδα, οι αλιευτικές κοινότητες από πέντε ηπείρους εξέδωσαν μια παγκόσμια έκκληση για δράση, απαιτώντας από τις κυβερνήσεις και τους παγκόσμιους ηγέτες να προστατεύσουν και να αυξήσουν την στήριξη για την αλιεία μικρής κλίμακας.
Ζητούν από τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων να τους προστατεύσουν από ανταγωνιστικούς τομείς της «γαλάζιας οικονομίας», εξασφαλίζοντας προτιμησιακή πρόσβαση και την συμμετοχή των γυναικών και αυξάνοντας την συνδιαχείριση των παράκτιων περιοχών και την στήριξη των παράκτιων κοινοτήτων που αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Ο Γκαούσου Γκουέγιε, πρόεδρος της CAOPA, μιας αφρικανικής συμμαχίας παραδοσιακής αλιείας, δήλωσε: «Ανησυχούμε για την περιθωριοποίηση της αλιείας μικρής κλίμακας στο πλαίσιο των στρατηγικών της γαλάζιας οικονομίας των χωρών μας».
«Δεν μπορούμε να επιβιώσουμε αν πρέπει να ανταγωνιστούμε ισχυρούς, ρυπογόνους και καταστροφικούς για το περιβάλλον τομείς στο θαλάσσιο και παράκτιο περιβάλλον».
Η διάσκεψη της Λισαβόνας είναι η τελευταία μεγάλη πολιτική διάσκεψη πριν από τις τελικές διαπραγματεύσεις για την συνθήκη για την ανοικτή θάλασσα τον Αύγουστο. Σαράντα εννέα κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένων των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεσμεύτηκαν να οριστικοποιήσουν μια συνθήκη φέτος.
