Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Μπόρις Τζόνσον, ανακοίνωσε σήμερα την παραίτησή του από την θέση του ηγέτη του Συντηρητικού κόμματος, λέγοντας στο βρετανικό κοινό ότι «η διαδικασία επιλογής αυτού του νέου ηγέτη θα πρέπει να ξεκινήσει τώρα και το χρονοδιάγραμμα θα ανακοινωθεί την επόμενη εβδομάδα».
Στην ομιλία του, ο Τζόνσον αναφέρθηκε στο Brexit, στην απάντηση του Ηνωμένου Βασιλείου στον κορονοϊό και στην υποστήριξή του στην Ουκρανία. Σε μια σπάνια στιγμή ταπεινοφροσύνης, παραδέχτηκε ότι «ουδείς αναντικατάστατος», κατηγορώντας παράλληλα τους βουλευτές των Τόρις που τον ανάγκασαν να παραιτηθεί για νοοτροπία της «αγέλης». Υποστήριξε ότι προσπάθησε να παραμείνει στην εξουσία καθώς επιθυμούσε να εκπληρώσει την εκλογική του εντολή, και υποσχέθηκε να υποστηρίξει τον επόμενο αρχηγό του κόμματος, ανακοινώνοντας ότι θα συνεχίσει να υπηρετεί ως πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου μέχρι την επιλογή του αντικαταστάτη του.
Αυτό θα συνέβαινε υπό κανονικές συνθήκες: ένας πρωθυπουργός που έχει παραιτηθεί από αρχηγός κόμματος παραμένει στη θέση του υπηρεσιακού πρωθυπουργού μέχρι να υπάρξει νέος αρχηγός κόμματος. Ωστόσο, δεν είναι σαφές ότι το Συντηρητικό κόμμα θα υποστηρίξει κάτι τέτοιο στην περίπτωση του Τζόνσον, καθώς πολλοί από τους νομοθέτες του τον κάλεσαν να παραιτηθεί άμεσα.
Μια εναλλακτική λύση θα ήταν η παρέμβαση του αντιπρόεδρου της κυβέρνησης, Ντόμινικ Ράαμπ, ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός. Δεν υπάρχει προηγούμενο για αυτό, αλλά δεν υπάρχει επίσης προηγούμενο για περισσότερους από 50 κυβερνητικούς αξιωματούχους που παραιτούνται σε δύο ημέρες προκειμένου να αναγκάσουν έναν πρωθυπουργό να αποχωρήσει. Τι θα γίνει όμως στη συνέχεια;
Η χώρα δεν θα προβεί σε εκλογές, αλλά θα ξεκινήσει η διαδικασία του Συντηρητικού κόμματος για την επιλογή νέου κομματικού ηγέτη. Οι πρωθυπουργοί του Ηνωμένου Βασιλείου δεν εκλέγονται άμεσα από τον λαό – ο Τζόνσον είναι πρωθυπουργός επειδή είναι επικεφαλής του μεγαλύτερου κόμματος στη Βουλή των Κοινοτήτων. Οι Συντηρητικοί θα εξακολουθήσουν να είναι το μεγαλύτερο κόμμα μετά την αποχώρηση του Τζόνσον, οπότε ο νέος επικεφαλής του κόμματος θα γίνει πρωθυπουργός.
Οι υποψήφιοι για την ηγεσία χρειάζονται την υποστήριξη τουλάχιστον οκτώ νομοθετών. Εάν υπάρχουν περισσότεροι από δύο υποψήφιοι, οι νομοθέτες του Συντηρητικού κόμματος διεξάγουν τον ένα γύρο μετά τον άλλο για να μειώσουν τον αριθμό των υποψηφίων για την ηγεσία σε δύο. Στη συνέχεια, τα μέλη του Συντηρητικού κόμματος σε εθνικό επίπεδο ψηφίζουν μεταξύ των δύο φιναλίστ και ο νικητής γίνεται αρχηγός του κόμματος και πρωθυπουργός.
Όταν ο Τζόνσον τελικά φύγει από την Ντάουνινγκ Στριτ, θα υποβάλλει αυτοπροσώπως την παραίτησή του στη Βασίλισσα. Το Παλάτι θα ανακοινώσει επίσημα ότι η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ αποδέχθηκε την παραίτηση του Τζόνσον και θα ανακοινώσει ποιον έχει προσκαλέσει να γίνει πρωθυπουργός για να τον αντικαταστήσει. Αυτό το άτομο θα πάει στη συνέχεια να συναντήσει τη Βασίλισσα για να αποδεχτεί την πρόσκληση.
Προς το παρόν, δεν προβλέπεται συγκεκριμένο πρόσωπο ως διάδοχος του Μπόρις Τζόνσον, υπάρχουν όμως αρκετοί υποψήφιοι. Οι δύο «προφανείς» επιλογές, οι πρώην υπουργοί Τζέρεμι Χαντ και Σαχίντ Τζαβίντ, έχουν διεκδικήσει την ηγεσία στο παρελθόν και αναμένεται να κάνουν ξανά το ίδιο.
Υπάρχουν όμως και κάποιες άλλες υποψηφιότητες, όχι τόσο προφανείς, που η δυναμική τους θα φανεί κατά την εκλογική διαδικασία. Μεταξύ αυτών βρίσκονται η υπουργός Εξωτερικών, Λιζ Τρας, η οποία σε ανάρτησή της στο Twitter δήλωσε ότι ο Τζόνσον «πήρε την σωστή απόφαση», ο υπουργός Άμυνας, Μπεν Γουάλας, και ο υπουργός Οικονομικών, Ναντίμ Ζαχάουι.