Με προσφυγές αντιδρούν κάτοικοι και συλλογικότητες στις αδιαφανείς και παράνομες, όπως καταγγέλλουν, διαδικασίες «ανάδειξης» του αρχαιολογικού χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος.

Συγκεκριμένα, προχωρούν σε κατάθεση αίτησης θεραπείας ενάντια στην απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων της 16ης Μαΐου, με την οποία εγκρίνεται η αρχιτεκτονική μελέτη για τις παρεμβάσεις στο χώρο, ενώ, παράλληλα, προσφεύγουν στον Συνήγορο του Πολίτη για καταπάτηση δημοσίου συμφέροντος. Όπως καταγγέλλουν, η Προγραμματική Σύμβαση ανάμεσα στο υπουργείο Πολιτισμού, τον Δήμο Αθηναίων και την Περιφέρεια Αττικής δεν εγκρίθηκε ποτέ από το δημοτικό συμβούλιο, απλώς έγινε ενημέρωση από τη δημοτική αρχή Μπακογιάννη στις 26 Απριλίου 2021 και την επόμενη ημέρα εγκρίθηκε το κόστος των εργασιών από την Οικονομική Επιτροπή.

Mε ανάλογη απόφαση-εξπρές η Προγραμματική Σύμβαση πέρασε και από την Περιφέρεια Αττικής, στις 18 Μαΐου 2021, ενώ το υπουργείο Πολιτισμού την ενέκρινε τον Ιούνιο του 2021 με βάση μια προμελέτη του γραφείου Δοξιάδη η οποία εγκρίθηκε και από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.

Σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησαν η «Λαϊκή Συνέλευση Κολωνού-Ακαδημίας Πλάτωνα-Σεπολίων» και η «Πρωτοβουλία Αγώνα για το Πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνος» παρουσιάστηκε το ημερολόγιο των διαδικασιών-παρωδία που στοιχειοθετούν τη μεθόδευση για τη διάλυση επί της ουσίας ενός μεγάλου μέρους του πάρκου της Ακαδημίας Πλάτωνος και την παράδοσή του ως αρχαιολογικής ατραξιόν στην τουριστική εκμετάλλευση.

Σύμφωνα μάλιστα με τις καταγγελίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, προκειμένου να αποφευχθεί η νόμιμη διαδικασία προκήρυξης διαγωνισμών και μελετών και να μην ληφθούν οι απαραίτητες άδειες από το δασαρχείο και τις άλλες αρχές, ο Δήμος Αθηναίων «αποδέχθηκε την πρόταση υιοθεσίας» του Αρχαιολογικού Άλσους από το… Ίδρυμα Λεβέντη, που από την πλευρά του «αποδέχεται να είναι δωρητής του έργου Ανάπλαση της Ακαδημίας Πλάτωνα» και στο πλαίσιο αυτό «αναθέτει στο μελετητικό γραφείο DOXIADIS PLUS – ΔΟΞΙΑΔΗΣ ΠΛΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ και σε συνεργάτες του τη δημιουργία μελέτης ήπιων επεμβάσεων στο πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνος».

Θυμίζουμε πως το γραφείο Doxiadis+ έχει αναλάβει με απευθείας αναθέσεις από τον Κώστα Μπακογιάννη και τον Δήμο Αθηναίων μεγάλα έργα όπως οι παρεμβάσεις στον Λόφο του Στρέφη, ο Μεγάλος Περίπατος, αλλά και το Experience Park στο Ελληνικό για λογαριασμό της Lamda Development.

Το ιδιοκτησιακό και η Ακαδημία Αθηνών

Στο ιδιόμορφο παιχνίδι που παίζεται από τους εμπλεκόμενους γύρω από την τύχη της Ακαδημίας Πλάτωνος, ανακατεύτηκε πρόσφατα και η Ακαδημία Αθηνών που, όπως αποκάλυψε το Κοσμοδρόμιο τον περασμένο Δεκέμβριο, έθεσε, ήδη από τον Οκτώβριο του 2021, θέμα ιδιοκτησιακού καθεστώτος για μεγάλο μέρος του αρχαιολογικού πάρκου. Με επιστολή διαμαρτυρίας του προς την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και τον δήμαρχο Αθηναίων, ο Γ.Γ. της Ακαδημίας Χρήστος Ζερεφός τόνιζε τη δυσαρέσκεια του ανώτατου ιδρύματος για την απουσία ενημέρωσής του σχετικά με την υπογραφή της Προγραμματικής Σύμβασης.

Το θέμα έφτασε στη Βουλή με την υπουργό Πολιτισμού να δίνει θολές και αόριστες απαντήσεις σχετικά με τις πρωτοβουλίες και τις επαφές της με την Ακαδημία Αθηνών.

Όπως σημειώναμε τότε «το τμήμα του αρχαιολογικού χώρου στο οποίο έχει χωροθετηθεί το Μουσείο Αθηνών συγκαταλέγεται σε αυτά της οποίας την κυριότητα διεκδικεί η Ακαδημία Αθηνών». Και ρωτούσαμε ευθέως: «Πώς θα χειριστεί αυτό το θέμα η Λίνα Μενδώνη, η οποία αποδέχτηκε από βήματος της Βουλής τις αιτιάσεις περί ιδιοκτησίας της Ακαδημίας Αθηνών; Μέσα από ποια διαδικασία και πότε, από ποιούς ελέγχους, ποια έγγραφα, ποιους τίτλους ιδιοκτησίας ή αποδοχής κληρονομιάς, διαπιστώθηκε, πέραν πάσης αμφιβολίας, πως πράγματι τα διεκδικούμενα από την Ακαδημία Αθηνών ακίνητα της ανήκουν; Πώς γίνεται να ανεγερθεί μουσείο σε φερόμενη ιδιοκτησία της Ακαδημίας Αθηνών, που επιμένει πως «το Δημόσιο υποχρεούται να αποδώσει τη χρήση της έκτασης στην Ακαδημία Αθηνών, έτσι ώστε να ιδρυθεί το Διεθνές Κοινό των Ακαδημιών»; Θα έχει κάποια σχέση το Μουσείο Αθηνών με το «Διεθνές Κοινό των Ακαδημιών» και σε ποιον θα ανήκει; Ή μήπως αυτά τα ερωτήματα θα επιχειρηθεί να απαντηθούν σε καμιά νέα Προγραμματική Σύμβαση, με την Ακαδημία Αθηνών αυτή τη φορά;».

Λίγους μήνες μετά, το υπουργείο Πολιτισμού, η Ακαδημία Αθηνών και ο Δήμος Αθηναίων, προχώρησαν, πράγματι, στην υπογραφή νέας Προγραμματικής Σύμβασης, επισημοποιώντας την εμπλοκή πλέον και της Ακαδημίας Αθηνών στο παιχνίδι που παίζεται στην περιοχή!

Όπως το συνηθίζει το υπουργείο Πολιτισμού, το κείμενο της νέας αυτής Προγραμματικής Σύμβασης δεν δόθηκε στη δημοσιότητα και επομένως οι επιμέρους προβλέψεις της παραμένουν άγνωστες.

Στο σχετικό δελτίο τύπου, πάντως, που εκδόθηκε στις 8 Ιουνίου σημειώνεται πως οι τρεις φορείς «δηλώνουν τη βούλησή τους να συνεργαστούν και να καθορίσουν τις αρχές και τους βασικούς όρους της συνεργασίας τους, με σκοπό:

• Την ανάδειξη και προστασία του αρχαιολογικού χώρου και των μνημείων της Ακαδημίας Πλάτωνος, ώστε να εξυπηρετηθεί ο κοινωφελής σκοπός της ολοκλήρωσης των ανασκαφών, της διαμόρφωσης και της ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου της αρχαίας Ακαδημίας, που συνιστούσε επιθυμία του Παναγιώτη Αριστόφρονος, σύμφωνα με την από 7.4.1937 διαθήκη του.
• Τον σχεδιασμό των υποδομών λειτουργίας του Διεθνούς Κοινού των Ακαδημιών στο πλαίσιο των μελετών, που θα εκπονηθούν για την κατασκευή του Αρχαιολογικού Μουσείου των Αθηνών. Το Διεθνές Κοινό θα εδρεύει στο κτίριο του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών, ενώ τα μέλη της Ακαδημίας Αθηνών, των ξένων Ακαδημιών και των ευρωπαϊκών και διεθνών ακαδημαϊκών ενώσεων, θα έχουν τους δικούς τους χώρους συνεδριάσεων και εκδηλώσεων».

Να λοιπόν η «λύση» που βρέθηκε: στο Μουσείο της Πόλης των Αθηνών θα «βάλει πόδι» και η Ακαδημία Αθηνών, αλλά και ο Δήμος Αθηναίων, αφού, όπως δήλωσε ο Κώστας Μπακογιάννης «είναι μια συμφωνία, η οποία σηματοδοτεί την έναρξη τριών διαφορετικών, αλλά εξίσου σπουδαίων έργων στην Ακαδημία Πλάτωνος: Πρώτον, τις αρχαιολογικές ανασκαφές -που ξεκινούν μέσα στο καλοκαίρι- και την αποκάλυψη ενός ανεκτίμητου μέρους της ιστορίας μας. Δεύτερον, την κατασκευή ενός πάρκου του μέλλοντος, με βάση τον νέο βιοκλιματικό σχεδιασμό, με όρους αειφορίας και βιωσιμότητας. Και τρίτον, τη δημιουργία του Μουσείου της Πόλης των Αθηνών, που φιλοδοξούμε να είναι το πρώτο πράσινο Μουσείο της χώρας. Ήδη, για το Μουσείο αυτό μέσα στις επόμενες εβδομάδες κηρύσσεται ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός. Στο Μουσείο θα συστεγαστεί και το Διεθνές Κοινό των Ακαδημιών».

Ας μην γελιόμαστε. Το project «ανάδειξη της Ακαδημίας Πλάτωνος», με τα επί μέρους έργα, τις αδιαφανείς διαδικασίες και τις μεθοδεύσεις, την εμπλοκή ιδιωτικών γραφείων και εργολάβων, τον διαγκωνισμό και τα αλληλοκαρφώματα των εμπλεκόμενων φορέων δεν αφορά τους κατοίκους και την απόδοση ενός αναβαθμισμένου χώρου πρασίνου και πολιτισμού σε αυτούς. Άλλωστε, λίγες μέρες μετά την υπογραφή της νέας Προγραμματικής, ο δήμαρχος Αθηναίων επανήλθε στο θέμα. Και ήταν εξαιρετικά σαφής: «Ο μέσος όρος παραμονής ενός τουρίστα στην Αθήνα, δεν ξεπερνά τις δύο με δυόμισι ημέρες. Στοίχημα για εμάς αποτελεί η επιμήκυνση αυτού του χρονικού διαστήματος ώστε να φτάσει στα τρία ή και τέσσερα 24ωρα. Για να το πετύχουμε όμως, θα πρέπει να δώσουμε νέους προορισμούς μέσα στον ιστό της πόλης. Ένας από αυτούς είναι η Ακαδημία Πλάτωνος. Εκεί αρχίζουν οι εκσκαφές, με τις μπουλντόζες να πιάνουν δουλειά σε μερικές εβδομάδες».