Την απόφασή τους να καθυστερήσουν για έναν μήνα την εφαρμογή των νέων κανόνων σχετικά με τις πινακίδες κυκλοφορίας και τα ταξιδιωτικά έγγραφα για ταξιδιώτες από τη Σερβία, ανακοίνωσαν οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου σήμερα, μετά από διαβουλεύσεις με εκπροσώπους των ΗΠΑ και της Ε.Ε.
Είχαν προηγηθεί το απόγευμα της Κυριακής, δύο μέρες πριν τεθούν σε ισχύ οι κυβερνητικοί περιορισμοί που απαιτούν την αφαίρεση των σερβικών πινακίδων και την αλλαγή ταξιδιωτικών εγγράφων, κινητοποιήσεις, αποκλεισμοί δρόμων και οδοφράγματα Σέρβων στα βασικά συνοριακά περάσματα Jarinje και Brnjak.
Οι κινητοποιήσεις προκάλεσαν την οργή του επικεφαλής του επιτελείου του προέδρου του Κοσσυφοπεδίου, ο οποίος ανέφερε μέσω twitter ότι ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς «φέρει την πλήρη ευθύνη για οποιαδήποτε κλιμάκωση της κατάστασης».
«Η κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου δεσμεύεται να αναβάλει την εφαρμογή των δύο αποφάσεων της 29ης Ιουνίου 2022 έως την 1η Σεπτεμβρίου 2022, από τη στιγμή που θα αφαιρεθούν όλα τα οδοφράγματα και θα αποκατασταθεί η πλήρης ελευθερία κινήσεων σε όλους δρόμους στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο», ανέφερε μερικές ώρες αργότερα μια κυβερνητική δήλωση, σηματοδοτώντας μια πιθανή αποκλιμάκωση.
Κυβερνητικά στελέχη πρόσθεσαν ότι οι νέοι κανονισμοί θα συνεχίσουν να εφαρμόζονται μέχρι να ανοίξουν τα οδοφράγματα που έστησαν οι διαδηλωτές.
Αργά το βράδυ της Κυριακής, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Πρίστινα Τζέφρι Χοβενιέ είχε προτρέψει το Κοσσυφοπέδιο να αναβάλει την εφαρμογή των κανονισμών για 30 ημέρες «επειδή φαίνεται ότι υπάρχει παραπληροφόρηση και παρανόηση των αποφάσεων». «Ελπίζουμε ότι θα συνεργαστούμε με αυτήν την κυβέρνηση και τους συναδέλφους από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να διασφαλίσουμε ότι αυτές οι συμφωνίες γίνονται καλύτερα κατανοητές και, επομένως, να μειωθούν οι εντάσεις», πρόσθεσε.
Ο Χοβενιέ κάλεσε επίσης τους διαδηλωτές να άρουν τα μπλόκα και να επιτρέψουν την ομαλή κίνηση της κυκλοφορίας, προσθέτοντας ότι «ο σωστός δρόμος είναι μέσω του διαλόγου των πολιτών».
Η αποστολή υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο δήλωσε επίσης ότι παρακολουθεί την «τεταμένη» κατάσταση στους βόρειους δήμους και ότι είναι «έτοιμη να παρέμβει εάν τεθεί σε κίνδυνο η σταθερότητα».
Η κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου είχε ανακοινώσει ότι από σήμερα, 1η Αυγούστου οι ταξιδιώτες που φτάνουν από τη Σερβία θα ανταλλάσσουν τα έγγραφα που έχουν εκδοθεί από τη Σερβία με νέα έγγραφα ταυτότητας εισόδου-εξόδου που θα εκδίδονται από την Πρίστινα, με ισχύ για τρεις μήνες.
Το δεύτερο σκέλος των μέτρων που προκάλεσαν την σερβική οργή αφορά στις πινακίδες των σερβικών αυτοκινήτων. Οι Σέρβοι στο βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου χρησιμοποιούν πινακίδες αυτοκινήτων που εκδόθηκαν από σερβικά ιδρύματα από τον πόλεμο του 1999 με ακρωνύμια πόλεων του Κοσσυφοπεδίου, όπως KM (Kosovska Mitrovica), PR (Πρίστινα) ή UR (Urosevac).
Η κυβέρνηση στο σύμμαχο με τις ΗΠΑ Κοσσυφοπέδιο θεωρεί τις πινακίδες παράνομες, αλλά τις ανέχτηκε σε τέσσερις βόρειους δήμους με σερβική πλειοψηφία. Σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς, οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου θα απαιτήσουν να αντικατασταθούν αυτές οι πινακίδες από πινακίδες έκδοσης Κοσσυφοπεδίου με το ακρωνύμιο RKS για τη Δημοκρατία του Κοσσυφοπεδίου. Οι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων θα έχουν προθεσμία μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου για να κάνουν τις αλλαγές.
Η διαμάχη για τα οχήματα ξέσπασε τον Σεπτέμβριο του 2021 όταν οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου διέταξαν όλους τους οδηγούς που εισέρχονται στο Κοσσυφοπέδιο από τη Σερβία να χρησιμοποιούν προσωρινές τυπωμένες πινακίδες κυκλοφορίας 60 ημερών ως απάντηση στα μέτρα στη Σερβία κατά οδηγών από το Κοσσυφοπέδιο που ίσχυαν από το 2008, όταν η χώρα κήρυξε την ανεξαρτησία του από το Βελιγράδι.
Η Ρωσία καλεί την Πρίστινα να σεβαστεί τα δικαιώματα των Σέρβων
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας κάλεσε την πολιτική ηγεσία του Κοσόβου να σταματήσει αυτές που αποκάλεσε «προβοκάτσιες» και έκρινε ότι η απόφαση για αντικατάσταση των σερβικών πινακίδων κυκλοφορίας και των σερβικών αστυνομικών δελτίων ταυτότητας εντάσσεται σε προσπάθεια «εκδίωξης» του σερβικού πληθυσμού από το Κόσοβο.
«Οι ηγέτες των Αλβανών του Κοσόβου γνωρίζουν ότι οι Σέρβοι δεν θα παραμείνουν αδιάφοροι όταν απειλούνται άμεσα οι ελευθερίες τους και σκόπιμα κλιμακώνουν την κατάσταση για να πυροδοτήσουν στρατιωτικό σενάριο. Φυσικά, στόχος των αιχμηρών επιθέσεων είναι και το Βελιγράδι, το οποίο η Δύση θέλει να εξουδετερώσει περαιτέρω χρησιμοποιώντας αλβανικά χέρια», αναφέρεται σε ανακοινωθέν του ρωσικού ΥΠΕΞ, μετέδωσε η σερβική δημόσια τηλεόραση (RTS).
Η Μόσχα ισχυρίζεται ότι πίσω από τις κινήσεις της Πρίστινας βρίσκονται οι ΗΠΑ και η ΕΕ και τις καλεί να σεβαστούν τα δικαιώματα των Σέρβων στο βόρειο Κόσοβο.