Οι αρχές της κοινότητας αυτόχθονων Awá κατήγγειλαν τη φυσική και πολιτιστική εξόντωση που τους έχουν επιβάλλει οι παράνομες ένοπλες ομάδες.
Το Ινστιτούτο Μελετών Ανάπτυξης και Ειρήνης (Indepaz) επιβεβαίωσε τη Δευτέρα τη δολοφονία μιας ηγέτιδας των αυτόχθονων στο κολομβιανό διαμέρισμα Nariño (νοτιοδυτικά), η οποία έγινε η 109η που δολοφονήθηκε μέχρι στιγμής το 2022 και η 1336η που έχασε τη ζωή της βίαια από την υπογραφή της Ειρηνευτικής Συμφωνίας στα τέλη του 2016 και έπειτα.
Η Μαρία Βερόνικα Πάι Καμπέζα ήταν μέλος της φυλής ιθαγενών Piguambi Palangala της κοινότητας Awá. Σκοτώθηκε με πέντε πυροβολισμούς και το σώμα της εγκαταλείφθηκε αργότερα σε δημόσιο δρόμο στο χωριό Vaquerío, στο γεωγραφικό διαμέρισμα του Llorente, εμποδίζοντας έτσι την κοινότητα να τη βοηθήσει.
Ήταν έξι μηνών έγκυος όταν δολοφονήθηκε και ο θάνατός της άφησε ορφανά δύο παιδιά. Σε μια δήλωση που απορρίπτει το έγκλημα, οι παραδοσιακές αρχές της Awá κατήγγειλαν τη φυσική και πολιτιστική εξόντωση στην οποία υποβάλλονται από παράνομες ένοπλες ομάδες που αμφισβητούν την περιοχή.
Δήλωσαν ότι ζήτησαν η κυβερνητική υποστήριξη για τον περιορισμό των δολοφονιών, των σφαγών, των εξαναγκαστικών εξαφανίσεων, των εκτοπισμών, του περιορισμού και του περιορισμού της κινητικότητας, αλλά έλαβαν μόνο ως απάντηση τη συνένοχη αδιαφορία του κολομβιανού κράτους.
Ένας εκπρόσωπος στη Βουλή των Αντιπροσώπων για το Nariño, Ερικ Βελάσκο, επέστησε την προσοχή στο γεγονός ότι αυτό το τμήμα έχει καταγράψει συνολικά τρεις σφαγές και 12 δολοφονίες ηγετών το 2022, για τις οποίες προέτρεψε «να σταματήσει η βία και να παράσχει εγγυήσεις ζωής».
Από την πλευρά του, το Γραφείο του Διαμεσολαβητή προειδοποιεί για τον κίνδυνο που διατρέχουν οι αυτόχθονες αρχές στο Nariño όταν προσπαθούν να ασκήσουν τη δική τους κυβέρνηση, να αντιταχθούν στην ανάπτυξη παράνομων δραστηριοτήτων, να συμμετέχουν σε διαδικασίες αποκατάστασης γης ή να υλοποιούν έργα για την υποκατάσταση των παράνομων καλλιεργειών.
Σύμφωνα με το Γραφείο του Διαμεσολαβητή, οι ιθαγενείς ηγέτες εκφοβίζονται και απειλούνται από παράνομους ένοπλους παράγοντες σε αυτές τις περιοχές. Μεταξύ αυτών που βρίσκονται στην περιοχή, επισημαίνουν τις ομάδες Comandante Alfonso Cano Western Bloc, το Oliver Sinisterra Front, το Los Contadores και το στράτευμα Urias Rondon.