Ο Ιούλιος ήταν ο δεύτερος πιο ζεστός μήνας στο Μεξικό από το 1953, σύμφωνα με την εθνική μετεωρολογική υπηρεσία, με θερμοκρασίες που έφτασαν τους 45 βαθμούς Κελσίου (113 F) τον περασμένο μήνα σε ορισμένες περιοχές.
Αγροτικές πόλεις όπως το Κογιάμε, που δεν έχουν πρόσβαση σε υπόγεια ύδατα και εξαρτώνται σχεδόν εξ ολοκλήρου από το συρρικνούμενο φράγμα της περιοχής, έχουν καταστραφεί.
Τα βοοειδή της πόλης έχουν εξαντληθεί, η συγκομιδή έχει διακοπεί και η αλιεία έχει θανατωθεί, αναγκάζοντας ορισμένους εργάτες να μετακομίσουν στις πόλεις.
Ο γεωργός Χικτέριο Τόρες Φράνκο βλέπει τα ζώα του να πεθαίνουν: στερούνται νερού σε μια από τις χειρότερες ξηρασίες που έχει δει το Μεξικό εδώ και 30 χρόνια. Στο βάθος βρίσκεται ένα από τα γαϊδούρια του, με το κουφάρι του να το περιτριγυρίζουν οι γύπες. Περίπου 19 αγελάδες έχουν επίσης χαθεί.
«Ήταν μια μεγάλη απώλεια», θρηνεί ο Τόρες, του οποίου το αγρόκτημα βρίσκεται δίπλα στο φράγμα Ελ Γκρανέρο στη βόρεια πολιτεία Τσιουάουα.
Μόλις το 10% των φραγμάτων του Μεξικού είναι τώρα γεμάτα, με πολλούς να βλέπουν τα επίπεδα να πέφτουν κάτω από το μισό ή χαμηλότερα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι βροχοπτώσεις από τον αμερικανικό μουσώνα έχουν προσφέρει κάποια ανακούφιση στην Τσιουάουα, αλλά οι αγρότες λένε ότι δεν είναι αρκετή.
«Τα πράγματα ήταν καλά πριν… αλλά μόνο οι μισοί από εμάς (ψαράδες) έχουμε μείνει εδώ τώρα», λέει ο Jesus Gerardo, ο οποίος ψαρεύει στην περιοχή εδώ και 15 χρόνια. «Δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπω το φράγμα να βυθίζεται, αλλά ποτέ σε αυτό το επίπεδο».
Στα μέσα Ιουλίου, η μεξικανική κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και ανακοίνωσε πρωτοβουλίες για να αποτρέψει εταιρείες όπως η Coca Cola και η Heineken να εξορύξουν τόσο πολύ νερό στο βορρά.
Ωστόσο, η κρίση έχει επιμείνει και έχει πυροδοτήσει διαμαρτυρίες και οδοφράγματα γύρω από το Μοντερέι.
Οι ειδικοί στο νερό, όπως ο Rafael Sanchez, ο οποίος εργάζεται στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Chapingo, θεωρεί πως η κυβέρνηση τους έχει «εγκαταλείψει» και μιλάνε ολοένα και πιο έντονα σχετικά με τους κινδύνους για τις απομακρυσμένες περιοχές καλλιέργειας.
«Σε ορισμένες πολιτείες, η άρδευση πρακτικά εξαφανίζεται λόγω έλλειψης βροχοπτώσεων», είπε πέρυσι, σημειώνοντας χαμηλές δεξαμενές και μειωμένες μεταφορές νερού στα αγροκτήματα.
Οι ντόπιοι της Τσιουάουα λένε ότι χρειάζονται περισσότερη βοήθεια, συμπεριλαμβανομένου ενός οικονομικού ταμείου που θα κάνει πράξη την κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Ο Τζεράρντο, ο ψαράς, είπε ότι οι εκκλήσεις προς τις αρχές να επενδύσουν σε νέους σωλήνες για να εξασφαλίσουν καλύτερη αποθήκευση και μεταφορά νερού από το φράγμα δεν ελήφθησαν υπόψη.
«Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα πρέπει να δείξει περισσότερο ενδιαφέρον για αυτόν τον τομέα, είμαστε εντελώς εγκαταλειμμένοι», είπε.
Η οικονομική καταστροφή στο Κογιάμε θα να είναι αισθητή για πολύ καιρό ακόμα, με μόνο το 30% της επόμενης συγκομιδής του να φυτεύεται.
Τα ποτάμια έχουν στεγνώσει αποκαλύπτοντας ραγισμένες κοίτες. Τα χωράφια που θα έπρεπε να είναι γεμάτα είναι γυμνά. Η γη είναι τόσο ξηρή που οι νεαρές καλλιέργειες μαραίνονται. Τα βοοειδή που επέζησαν είναι αποστεωμένα, με τα πλευρά τους να προεξέχουν.
Ο κτηνοτρόφος Χούλιο Σεζάρ Αρζόλα λέει ότι υπάρχει μια απλή απάντηση: «Χρειαζόμαστε βροχή».
