Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (JWST) της NASA απαθανάτισε πρωτοφανείς όψεις του πλανήτη Δία. Το μεγαλύτερο και ισχυρότερο διαστημικό τηλεσκόπιο του κόσμου τράβηξε τις φωτογραφίες του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού συστήματος τον Ιούλιο του 2022, αποκαλύπτοντας τις ιδιαίτερες πλευρές του και δίνοντας στους επιστήμονες ακόμα περισσότερες ενδείξεις για την εσωτερική ζωή του Δία.
Το διαστημικό τηλεσκόπιο κατέγραψε τα βόρεια και νότια φώτα του Δία καθώς και τη στροβιλιζόμενη πολική ομίχλη, τα σέλας, τις γιγάντιες καταιγίδες, τα φεγγάρια και τους δακτυλίους που περιβάλλουν τον πλανήτη, με τόση λεπτομέρεια που οι αστρονόμοι περιγράφουν ως «απίστευτη».
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία, μια καταιγίδα αρκετά μεγάλη για να καταπιεί τη Γη, ξεχωρίζει έντονα δίπλα σε αμέτρητες μικρότερες καταιγίδες. Μια εικόνα ευρέως πεδίου είναι ιδιαίτερα δραματική, που δείχνει τους αμυδρούς δακτυλίους γύρω από τον πλανήτη, καθώς και δύο μικροσκοπικά φεγγάρια σε ένα αστραφτερό φόντο γαλαξιών.
Οι δύο εικόνες προέρχονται από την κάμερα εγγύς υπέρυθρης ακτινοβολίας (NIRCam) του αστεροσκοπείου, η οποία διαθέτει τρία εξειδικευμένα φίλτρα υπέρυθρων που παρουσιάζουν λεπτομέρειες του πλανήτη. Δεδομένου ότι το υπέρυθρο φως είναι αόρατο στο ανθρώπινο μάτι, το φως έχει χαρτογραφηθεί στο ορατό φάσμα. Γενικά, τα μεγαλύτερα μήκη κύματος εμφανίζονται πιο κόκκινα και τα μικρότερα μήκη κύματος εμφανίζονται πιο μπλε. Οι επιστήμονες συνεργάστηκαν με την επιστήμονα Τζούντι Σμίντ για να μεταφράσουν τα δεδομένα Webb σε εικόνες
Στην αυτόνομη όψη του Δία, που δημιουργήθηκε από μια σύνθεση πολλών εικόνων από τον Webb, τα σέλας εκτείνονται σε μεγάλα υψόμετρα πάνω από τον βόρειο και τον νότιο πόλο του Δία. Τα σέλας λάμπουν σε ένα φίλτρο που είναι χαρτογραφημένο σε πιο κόκκινα χρώματα, το οποίο επίσης τονίζει το φως που αντανακλάται από τα χαμηλότερα σύννεφα και τις ανώτερες ομίχλες.
Ένα διαφορετικό φίλτρο, χαρτογραφημένο σε κίτρινα και πράσινα, δείχνει ομίχλες να στροβιλίζονται γύρω από τον βόρειο και τον νότιο πόλο. Ένα τρίτο φίλτρο, χαρτογραφημένο σε μπλε, εμφανίζει φως που αντανακλάται από ένα βαθύτερο κύριο σύννεφο.
«Δεν έχουμε δει ποτέ έτσι τον Δία. Είναι όλα απίστευτα», δήλωσε ο πλανητικός αστρονόμος Ίμκε ντε Πάτερ, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, ο οποίος έπαιξε βασικό ρόλο στο έργο.
«Δεν περιμέναμε πραγματικά ότι θα ήταν τόσο καλό, για να είμαι ειλικρινής», πρόσθεσε.
Σε μια ευρεία όψη, το διαστημικό τηλεσκόπιο βλέπει τον Δία με τους αμυδρούς δακτυλίους του, που είναι ένα εκατομμύριο φορές πιο αχνοί από τον πλανήτη, και δύο μικροσκοπικά φεγγάρια που ονομάζονται Αμάλθεια και Αδραστέα. Τα ασαφή σημεία στο κάτω φόντο είναι πιθανοί γαλαξίες που «φωτοβομβίζουν» αυτήν την άποψη του Δία.
Στην πραυματικότητα, είναι αρκετά δύσκολό να εργαστεί κανείς με τον Δία, παραδέχεται η Σμίντ, λόγω του πόσο γρήγορα περιστρέφεται. Ο συνδυασμός μιας στοίβας εικόνων σε μια προβολή μπορεί να είναι δύσκολος όταν τα διακριτικά χαρακτηριστικά του Δία έχουν περιστραφεί κατά τη διάρκεια της λήψης των εικόνων και δεν είναι πλέον ευθυγραμμισμένα. Μερικές φορές πρέπει να γίνουν ψηφιακά προσαρμογές για να σταχυολογηθούν οι εικόνες με τρόπο που να έχει νόημα.
Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb εκτοξεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2021 και αυτή τη στιγμή βρίσκεται περίπου ένα εκατομμύριο μίλια (1,6 εκατομμύρια χιλιόμετρα) από τη Γη. Μπορεί να ανιχνεύσει φως που άρχισε να ταξιδεύει προς τη Γη πριν από 13 δισεκατομμύρια χρόνια, στιγμές μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.
Θεωρούμενο ως ο διάδοχος του διάσημου τηλεσκοπίου Hubble, το JWST αναμένεται να είναι η κυρίαρχη δύναμη για ανακάλυψη για τουλάχιστον τα επόμενα 20 χρόνια.
