Ανάλυση της μεγαλύτερης οικονομικής εφημερίδας στον κόσμο, της ιαπωνικής Nikkei, διαπίστωσε ότι στους έξι μήνες από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, 41 πλοία πραγματοποίησαν μεταφορές πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο στα ανοικτά των ακτών της Ελλάδας, λαμβάνοντας πετρέλαιο από δεξαμενόπλοια που έφυγαν από τη Ρωσία, και αργότερα έφτασαν σε ευρωπαϊκά λιμάνια.
Την 24η Αυγούστου, η Nikkei φωτογράφισε τη μεταφορά πετρελαίου από ένα δεξαμενόπλοιο σε ένα άλλο στον Λακωνικό Κόλπο κοντά στη νότια Ελλάδα. Το ένα δεξαμενόπλοιο ήταν το υπό ελληνικής σημαίας Sea Falcon, το οποίο αναχώρησε από το λιμάνι Ust-Luga, έναν τερματικό σταθμό μεταφοράς πετρελαίου στη βορειοδυτική Ρωσία, την 4η Αυγούστου. Το άλλο ήταν το Jag Lok με ινδική σημαία, το οποίο αναχώρησε από το τουρκικό λιμάνι της Αλιάγα την 4η Αυγούστου. Μικρότερα σκάφη περικύκλωσαν τα δεξαμενόπλοια, βοηθώντας στη μεταφορά.
Για να διερευνήσει τη θαλάσσια μεταφορά ρωσικού πετρελαίου, η Nikkei χρησιμοποίησε δεδομένα από τη βρετανική εταιρεία δεδομένων Refinitiv ώστε να διαπιστώσει πού κατευθύνθηκαν τα δεξαμενόπλοια που έφυγαν από τα ρωσικά λιμάνια, ξεκινώντας την 24η Φεβρουαρίου, και ποια πλοία επικοινώνησαν μαζί τους.
Η έρευνα κάλυψε τα ύδατα στα ανοικτά των ακτών της Ελλάδας, όπου πραγματοποιούνται συχνά μεταφορές από πλοίο σε πλοίο. Τα σήματα του Συστήματος Αυτόματης Αναγνώρισης (AIS) των σκαφών εντοπίστηκαν για τον προσδιορισμό των διαδρομών τους. Οι αλλαγές στο βύθισμα των πλοίων ελέγχθηκαν επίσης για να προσδιοριστεί ο αριθμός των μεταφορών από πλοίο σε πλοίο.
Κατά τη διάρκεια των έξι μηνών έως την 22α Αυγούστου, η Nikkei επιβεβαίωσε 175 μεταφορές από δεξαμενόπλοια από τη Ρωσία στα ανοικτά των ελληνικών ακτών, ενώ κατά την ίδια περίοδο πέρυσι υπήρξαν μόνο εννέα τέτοιες μεταφορές. Τα στοιχεία της Refinitiv δείχνουν ότι η Ρωσία εξήγαγε 23,86 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου για μεταφορές από πλοίο σε πλοίο στα ανοικτά της Ελλάδας, ενώ κατά την ίδια περίοδο πέρυσι, 4,34 εκατομμύρια βαρέλια στάλθηκαν για παρόμοιες μεταφορές.
Η Nikkei παρακολούθησε επίσης τις διαδρομές των πλοίων, επιβεβαιώνοντας ότι 89 δεξαμενόπλοια έφτασαν σε λιμάνια, ενώ μόνο 3 τέτοιες προσεγγίσεις έγιναν πέρυσι. Από αυτά, τα 41 έφτασαν σε λιμάνια της Ελλάδας, του Βελγίου και αλλού στην Ευρώπη, κάτι που πέρυσι έγινε μόνο μία φορά. Δύο δεξαμενόπλοια έφτασαν σε λιμάνια στη Βρετανία, η οποία είναι ένθερμη υποστηρίκτρια των οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Η έρευνα ανέδειξε τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν τα ύδατα κοντά στην Ελλάδα ως κόμβος για τις αποστολές πετρελαίου μεταξύ Ρωσίας και Ευρώπης.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής της Ελλάδας δήλωσε στη Nikkei ότι «Οι μεταφορές από πλοίο σε πλοίο, οι οποίες πραγματοποιούνται σε διεθνή ύδατα, παρακολουθούνται από τις τοπικές λιμενικές αρχές μέσω του συστήματος AIS σε πραγματικό χρόνο. Σε περίπτωση οποιασδήποτε παράβασης, όπως η είσοδος των σκαφών στα ελληνικά χωρικά ύδατα, κινείται η διαδικασία επιβολής νομικών κυρώσεων».
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, «Σύμφωνα με το υπουργείο τα σημεία μεταφοράς από πλοίο σε πλοίο στο Λακωνικό Κόλπο βρίσκονται ‘εκτός των χωρικών υδάτων’», ενώ «Η κυβέρνηση αγνοεί τις τοπικές ανησυχίες, υποστηρίζοντας ότι οι μεταφορές πετρελαίου πραγματοποιούνται εκτός της δικαιοδοσίας της». Ο Σταύρος Αραχωβίτης, βουλευτής του ελληνικού κοινοβουλίου, η εκλογική περιφέρεια του οποίου βρίσκεται κοντά στον κόλπο, δήλωσε πως «Η κυβέρνηση μπορεί να μην δράσει μέχρι να συμβεί κάποιο ατύχημα, ακόμη και αν προτείνω να κλείσει ο Λακωνικός Κόλπος στο κοινοβούλιο».
Ορισμένες εταιρείες δίνουν ψευδώς τη θέση μιας μεταφοράς από πλοίο σε πλοίο ως τόπο προέλευσης για να κρύψουν από πού προέρχεται το πετρέλαιο, ενώ εάν αναμειχθούν πετρέλαια διαφορετικής προέλευσης μέσω μεταφορών από πλοίο σε πλοίο, κανείς δεν μπορεί να εντοπίσει την προέλευση, σύμφωνα με ειδικούς που επικαλείται η εφημερίδα.
Στις οδηγίες του 2020 για τις ναυτιλιακές εταιρείες, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ τις προέτρεψε να είναι προσεκτικές με παραπλανητικές πρακτικές, αναφέροντας ότι «οι μεταφορές από πλοίο σε πλοίο (STS) χρησιμοποιούνται συχνά για την αποφυγή των κυρώσεων αποκρύπτοντας την προέλευση ή τον προορισμό του κρυφά μεταφερόμενου πετρελαίου, άνθρακα και άλλων υλικών».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο πρόκειται να απαγορεύσουν εντελώς τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου το Φεβρουάριο και το Δεκέμβριο, αντίστοιχα, ωστόσο, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, η μεταφορά πετρελαίου μεταξύ πλοίων στη θάλασσα με στόχο την απόκρυψη της προέλευσής του μπορεί να συνεχιστεί ακόμη και μετά την έναρξη ισχύος του εμπάργκο πετρελαίου.
