Παραμονές της χούντας της 21ης Απριλίου διεξαγόταν στην Αθήνα η συναυλία των Rolling Stones. Το 1967 οι Rolling Stones βρίσκονται στα «ντουζένια» τους, οι «γεγέδες» το ίδιο, η Αθήνα των Ιουλιανών έχει καμφθεί κάπως και αγωνιά για την πιθανότητα χούντας, ενόψει της οποίας, η «Αυγή» ενημερώνει λίγες ημέρες μετά, ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος εκτροπής.
Η αστυνομία βλέπει τον Μικ Τζάγκερ να δίνει κόκκινα τριαντάφυλλα από τη σκηνή, επεμβαίνει και διαλύει τη συναυλία. Λίγες μέρες μετά επιβάλλεται η δικτατορία. Πρόκειται μάλλον για την τελευταία φορά, μέχρι την περασμένη Παρασκευή, που η αστυνομία αποφασίζει να διαλύσει συναυλία. Ίσως κάτι να μας διαφεύγει, οπότε απολογούμαστε, αλλά δεν μπορούμε να θυμηθούμε τόσο χτυπητό παραλληλισμό της στάσης συνολικά προς τη νεολαία, της εν αναμονή χουντικής αστυνομίας και της ετοιμόρροπης καχεκτικής δημοκρατίας της προδικτατορικής δεξιάς, με τα όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες, με επίκεντρο τα πανεπιστήμια και ειδικότερα το ΑΠΘ.
Όχι, δεν πρόκειται να κηρυχθεί στρατιωτικός νόμος σε λίγες μέρες. Τέτοιες επιλογές θα τις χρησιμοποιήσει ο δυτικός κόσμος ίσως λίγο αργότερα, αν η αμερικανοκρατία στην Ευρώπη και εν προκειμένω στην πατρίδα μας, κλονιστεί. Αυτό το οποίο κάνει η κυβέρνηση με επίκεντρο το ΑΠΘ και τα πανεπιστήμια, είναι ταυτοχρόνως μια εκλογική τυχοδιωκτική προβοκάτσια (πυροδότηση συγκρούσεων με τη νεολαία ελπίζοντας να καταστήσει την καταστολή δημοφιλή στο εκλογικό κοινό της), εμπέδωση και δοκιμή των μεθόδων καταστολής σε μαζική κλίμακα απέναντι σε χώρους εν δυνάμει κοινωνικής αντίστασης και (το σημαντικότερο όλων) επιτάχυνση της μετατροπής των πανεπιστημίων σε πνευματικά μαυσωλεία.
Αυτή η τελευταία διάσταση, η οποία είναι και η σημαντικότερη, επισφραγίζεται απλώς από την παρουσία των ΜΑΤ. Δυστυχώς δε, διαφεύγει της προσοχής των περισσοτέρων.
Από τον άθλιο «νόμο Διαμαντοπούλου» και έπειτα, η κατάσταση μετριοκρατείας και προϊόντος επιστημονικού συντηρητισμού, η οποία εν πολλοίς προϋπήρχε λόγω της ανεπαρκούς και αναποτελεσματικής εφαρμογής του Νόμου 1268/82, μεταβάλλεται σε κατάσταση μαυσωλείου και πλήρους επισφάλειας.
Ετήσιοι ή και εξαμηνιαίοι συμβασιούχοι παντού, στη θέση των παλιών λεκτόρων και πλήρης επαναφορά της παλαιάς ισχύος της έδρας. Η δυνατότητα αυτόνομης διδασκαλίας μέσα από τις αντίστοιχες συμβάσεις, πληροί ελάχιστες έως καμία, από τις ούτως ή άλλως προβληματικές, εγγυήσεις αμεροληψίας των εκλεκτορικών σωμάτων. Ο νομάς, αυτόνομος διδάσκων, σε πλείστες όσες περιπτώσεις διαθέτει ελάχιστη πραγματική αυτονομία ως προς το τι θα διδάξει και ανύπαρκτο χρόνο για να εξελιχθεί ερευνητικώς. Η ιεραρχία της έδρας είναι ακλόνητη και συνεπάγεται τον αντίστοιχο έλεγχο των ακαδημαϊκών και πολιτικών πεποιθήσεων των ιεραρχικώς κατωτέρων, ιδίως έως ότου μονιμοποιηθούν στις θέσεις τους.
Σε αυτό το κλίμα ανεξέλεγκτης ιεραρχίας, η δεξιά κολυμπά όπως το ψάρι στο νερό. Με την ΟΝΝΕΔίτικη διαπλοκή και διαφθορά για προίκα προσωπικής εξέλιξης, με τη μετριότητα, τον συντηρητισμό, την έλλειψη φαντασίας και το αναμάσημα των κατεστημένων θεωριών, ιδίως στις κοινωνικές επιστήμες, να συνθέτουν την επιστημονική πεπατημένη, με την ψευδεπίγραφη αριστεία να επιβάλλεται παντού, η δεξιά, μετατρέπει πια το πανεπιστήμιο σε κερδοσκοπική επιχείρηση με δίδακτρα παντού και σε βάλτο πνευματικής συντήρησης, αφού κάθε αμφισβήτηση της ακαδημαϊκής «ορθότητας», ιδίως από τους νεότερους επιστήμονες, μπορεί να οδηγήσει στον ισόβιο αποκλεισμό τους από το καθηγητικό κατεστημένο.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών, το πληρώνουν κυριολεκτικά και μεταφορικά οι φοιτήτριες και οι φοιτητές. Δεν είναι μόνο ότι πληρώνουν για μεταπτυχιακά προγράμματα, τα οποία κάποια χρόνια πριν ήταν δωρεάν, έχοντας μάλιστα τότε καλύτερη συνήθως ποιότητα ή τουλάχιστον την ίδια. Είναι κυρίως ότι τα πανεπιστήμιά μας βγάζουν σε μαζική κλίμακα αποφοίτους με σπουδές, οι οποίες διαμορφώνονται έτσι ώστε να επιβεβαιώνουν την ορθότητα του καθηγητικού κατεστημένου και να διασφαλίζουν την ευκολία του, αντί να προετοιμάζουν πνευματικώς τους φοιτητές για την κοινωνική και επαγγελματική πραγματικότητα, την οποία ως απόφοιτοι θα αντιμετωπίσουν.
Ο φοιτητής-καταναλωτής των πανεπιστημίων της δεξιάς, ο οποίος ωθείται να παραμείνει φιλήσυχος, υποταγμένος και «γλείφτης» της ενδο-πανεπιστημιακής εξουσίας είναι ο απόφοιτος-εργαζόμενος των 400 ευρώ.
Η διάχυτη καταστολή (και) στα πανεπιστήμια, στην περιφέρειά της και στην προφάνειά της εκφράζεται δια των ΜΑΤ. Στον πυρήνα της είναι η καταστολή της δημιουργικής και πρωτοποριακής σκέψης στο περιεχόμενο και στον τρόπο διδασκαλίας, στο περιεχόμενο και στον τρόπο συγγραφής βιβλίων, στο περιεχόμενο και στον τρόπο εξέτασης, στο περιεχόμενο και στον τρόπο συλλογικής δράσης συνολικά, μέσα στο πανεπιστήμιο. Πρόκειται για ένα πολύπτυχο συνεχές καταστολής και απαξίωσης του σημερινού φοιτητή και μελλοντικού εργαζομένου ή αυτοαπασχολουμένου.
Το φοιτητικό κίνημα, την προηγούμενη Παρασκευή στο ΑΠΘ, προχώρησε σε μια απλή και ιδιοφυή σκέψη. Μετέτρεψε το πανεπιστήμιο σε αυτό που θα έπρεπε να είναι ούτως ή άλλως, κάθε μέρα: σε ζωντανό χώρο κοινωνικοποίησης για όλη την πόλη (και το ίδιο θα έπρεπε να συμβαίνει με κάθε πανεπιστημιούπολη, κάθε πόλης) και ως εκ τούτου σε χώρο αμφισβήτησης. Η δεξιά, φυσικά και απάντησε όπως η προδικτατορική δεξιά. Δε θα μπορούσε να κάνει κάτι άλλο, αφού το προδικτατορικό πανεπιστήμιο έχει κατά νου.
Αυτήν, τη μεγάλη εικόνα πρέπει τώρα να αντιληφθεί το φοιτητικό κίνημα. Δεν πρόκειται μόνο, ούτε καν κυρίως για αστυνομική καταστολή. Πρόκειται για τη μετατροπή του πανεπιστημίου σε πνευματικό και επιστημονικό, μαυσωλείο. Πρόκειται για τον θάνατο της ελεύθερης και δημιουργικής σκέψης. Αυτό είναι το μεγάλο διακύβευμα, κάθε μέρα, στα πανεπιστήμιά μας.
