Η Μαχσά Αμινί, για τους πλέον δυστυχείς λόγους έγινε διεθνώς διάσημη: για τον θάνατό της, ο οποίος σύμφωνα με τις αρχές του Ιράν διερευνάται και σύμφωνα με τους αντικυβερνητικούς διαδηλωτές οφείλεται στον βασανισμό της. Το βίντεο το οποίο έχει κυκλοφορήσει τη δείχνει να καταρρέει μόνη της, ωστόσο υπάρχουν διάφορες εκδοχές ως προς το τι είχε προηγηθεί.
Η Ζαϊνάμπ Εσάμ δολοφονήθηκε σχετικά κοντά, στο γειτονικό Ιράκ, από πυρά των ενόπλων αμερικανικών δυνάμεων, στο πλαίσιο διεξαγωγής άσκησης πλησίον της βάσης Μπαγκράμ, η οποία υπήρξε διαβόητο κέντρο βασανιστηρίων των ΗΠΑ. Η εξίσου δυστυχής κατάληξή της, δεν συγκίνησε κανένα από τα δυτικά και «φιλελεύθερα» μέσα ενημέρωσης.
Για τα προπαγανδιστικά μας μέσα, οι διαδηλώσεις για τον θάνατο της Μαχσά Αμινί αποτελούν την
καλύτερη απόδειξη για τη μάχη του φωτός κατά του σκοταδισμού, της ελευθερίας κατά της καταπίεσης, της Δύσης και των ανθρώπων που τη λατρεύουν εναντίον της ανατολίτικης δεσποτείας και τελικά των ΗΠΑ εναντίον των Αγιατολάδων. Ιδεώδες σενάριο για σειρά του Netflix.
Η πραγματικότητα είναι φυσικά πολύ πιο σύνθετη και πολύ λιγότερο βολική για τους πιονέρους των αλλαγών καθεστώτων ανά τον κόσμο.
Σαφώς το πολιτικό σύστημα του Ιράν έχει καταπιεστικές όψεις, με ισχυρό τον ρόλο τμήματος του κλήρου και της δικαστικής λειτουργίας. Βεβαίως υπάρχουν μερίδες του πληθυσμού, οι οποίες υφίστανται καταπίεση και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.
Από την άλλη, το ίδιο αυτό πολιτικό σύστημα διαθέτει μια συχνά πατροναριζόμενη αλλά πάντα δυναμική και μαζική πολιτική αντιπαράθεση, με τακτικές εκλογικές διαδικασίες, συμμετοχή του λαού σε αυτές και ισχυρές ιδεολογικές συγκρούσεις, στο πλαίσιο της κυρίαρχης ιδεολογίας-συνθήκη όχι ξένη προς τις δικές μας πολυκομματικές, ολιγαρχίες. Ακόμα και οι λεγόμενοι «συντηρητικοί», κάθε άλλο παρά ένα ενιαίο, σκοταδιστικό μπλοκ αποτελούν, χωρίς προφανώς να λείπουν και αυτά τα στοιχεία. Η ίδια άλλωστε η πολιτειακή δομή, αποτελεί ένα υβρίδιο γαλλικού και θεοκρατικού μοντέλου, με επαρκή έως σήμερα, ευελιξία και προσαρμοστικότητα.
Σε αντίθεση με τους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή, η ίδια η πραγματικότητα των μαζικών διαδηλώσεων (αδιανόητη για χώρες όπως η Σαουδική Αραβία) αποδεικνύει έναν υψηλότατο βαθμό οργάνωσης της κοινωνίας των πολιτών, εν γνώσει του κατεστημένου της χώρας.
Το τελευταίο, διατηρεί ένα σύστημα ελέγχων και ανοχής ταυτοχρόνως, με τον ισλαμικό χαρακτήρα σταθερό από τη μια και με την περιβόητη υπόγεια ζωή να ανθίζει από την άλλη. Κανόνες καταπιεστικούς για τις γυναίκες, ενώ ταυτοχρόνως σε πλείστους τομείς της οικονομικής, κοινωνικής και εκπαιδευτικής ζωής, η θέση των γυναικών έχει ενισχυθεί και η τυπική για κάθε αναπτυγμένη κοινωνία, μείωση των γεννήσεων αποτελεί την κυρίαρχη τάση. Παραλλήλως, με έναν τόσο νεανικό πληθυσμό, όπως είναι ο ιρανικός, η ιδέα ότι η καταστολή και μόνο, διασφαλίζει την πειθάρχηση είναι απλώς ανόητη: κανένα πολιτικό σύστημα δεν επιβιώνει για τόσες δεκαετίες, χωρίς ισχυρές κοινωνικές συναινέσεις και υποστήριξη, ιδίως μεταξύ των νεότερων και των παραγωγικών, τμημάτων του πληθυσμού.
Δίπλα σε αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε την προοπτική να κατακτήσει το Ιράν ΑΕΠ μεγαλύτερο των δύο τρισ. δολαρίων έως το 2027, εάν φυσικά δε μεσολαβήσει πόλεμος, όταν το 2017 το ΑΕΠ ήταν μόλις 487 περίπου δις. Και όλα αυτά εν μέσω κυρώσεων και διαρκών επιθετικών ενεργειών από τις ΗΠΑ και από το Ισραήλ.
Ταυτοχρόνως, οι πρόοδοι στις μαθηματικές επιστήμες και στις νέες τεχνολογίες είναι τέτοιες, ώστε τα ιρανικά drones καθίστανται από τα πλέον δημοφιλή στις διεθνείς αγορές, ελέω και του πολέμου στην Ουκρανία, ενώ το πυρηνικό του πρόγραμμα, παρόλα τα εμπόδια και τις δολοφονίες επιστημόνων από ξένες μυστικές υπηρεσίες, συνεχίζει να εξελίσσεται.
Είναι μάλιστα το Ιράν το οποίο κατόρθωσε σε πρώτη φάση να αποτρέψει τη μετατροπή της Συρίας σε Σομαλία, ενώ έχει πετύχει να διατηρεί έναν άξονα επιρροής και ισχύος, ο οποίος ξεκινά από την Τεχεράνη και φτάνει μέχρι τα σύνορα του Ισραήλ.
Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε και άλλα, τα οποία αποδεικνύουν ότι η πραγματικότητα του Ιράν απέχει πάρα πολύ από την κυρίαρχη προπαγάνδα. Να τονίσουμε απλώς πως δεν είναι τυχαίο, ότι σήμερα, ο κύριος όγκος των διαδηλώσεων απαντάται στις κουρδικές περιοχές και επιπλέον, ότι οι διαδηλώσεις αυτές συνοδεύονται, όχι μόνο από θανάτους διαδηλωτών αλλά και στελεχών των Φρουρών της Επανάστασης. Πρόκειται για τυπικά δείγματα (και) μιας εξελισσόμενης επιχείρησης αλλαγής καθεστώτος, η οποία έχει εξαγγελθεί και επιχειρηθεί ουκ ολίγες φορές. Εξαγγελίες οι οποίες πολύ λογικά περιορίζουν την ίδια την εσωτερική πολιτική εξέλιξη, αφού πράγματι το Ιράν βρίσκεται υπό αμερικανο-ισραηλινή πολιορκία. Άλλωστε, ήταν οι ίδιες οι ΗΠΑ εκείνες οι οποίες ακύρωσαν τους μεταρρυθμιστές, εντός του Ιράν ως πολιτική δύναμη. Δεν αρνούμαστε τις εσωτερικές αιτίες κρίσης στο Ιράν. Είναι η Δύση όμως εκείνη η οποία έχει πετύχει να είναι τόσο θολά τα όρια μεταξύ κοινωνικής αντίδρασης και οργανωμένης από το εξωτερικό δράσης προ όφελος του ιμπεριαλισμού.
Σε κάθε περίπτωση, αν δεν έχει εκπονηθεί ένα πολύ αποτελεσματικό και βίαιο σχέδιο για μια τέτοια επιχείρηση, το πιθανότερο είναι ότι το ιρανικό κατεστημένο θα ελέγξει τις διαδηλώσεις, τόσο κατασταλτικά, όσο και κινητοποιώντας τη δική του βάση υποστήριξης.
Όλα δείχνουν ωστόσο, ότι μέσα στα πολλά δευτερεύοντα μέτωπα τα οποία η Δύση θέλει να ανοίξει, αυτό του Ιράν παραμένει ένα από τα πλέον δημοφιλή. Κάπως έτσι, μαθαίνουμε τη Μαχσά και ξεχνούμε τη Ζαϊνάμπ. Α, και «θαυμάζουμε τη γενναιότητα» της Κριστιάν Αμανπούρ, η οποία αποφάσισε να ντυθεί «αντιστασιακή» και να μη φορέσει τη μαντίλα για τη συνέντευξη με τον πρόεδρο Ραϊσί.
