Οι ΗΠΑ ήλπιζαν ότι είχαν τη δύναμη και την επιρροή να ωθήσουν τον κόσμο να απομονώσει τη Ρωσία. Εκτός Ευρώπης, αυτή η ελπίδα έχει αποδειχτεί δύσκολο να πραγματοποιηθεί, καθώς οι ΗΠΑ προσπάθησαν να πείσουν τους συμμάχους τους της Τετράδας (Quad), όπως η Ινδία και ακόμη και συμμάχους του ΝΑΤΟ, όπως η Τουρκία να ενώσουν τις προσπάθειές τους να απομονώσουν το Κρεμλίνο. Ομοίως η Ουάσιγκτον δεν μπόρεσε να μετακινήσει τη γιγάντια Κίνα.
Ακόμη και στην Ευρώπη, οι αμερικανικές προσπάθειες να απομονωθεί η Ρωσία έχουν αποδειχθεί δύσκολο να επιτευχθούν. Ενώ η Ευρώπη φαινόταν να υποστηρίζει το καθεστώς των κυρώσεων, οι ρωσικές εισαγωγές είχαν σχεδόν ανέβει στα προπολεμικά επίπεδα μέχρι τον Απρίλιο. Αυτή η αντιστροφή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές από χώρες, συμπεριλαμβανομένων ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες έχουν υπογράψει κυρώσεις.
Η Ρωσία έχει πλέον ξεπεράσει τη Σαουδική Αραβία ως ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής αργού πετρελαίου στην Ινδία, η οποία εισάγει τώρα 819.000 βαρέλια ρωσικού πετρελαίου την ημέρα. Η Μόσχα έχει επίσης ξεπεράσει τους Σαουδάραβες ως ο μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαίου της Κίνας, στέλνοντας στους Κινέζους 1,98 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.
Αλλά δεν είναι απλώς μια δίψα για το ρωσικό πετρέλαιο που ανατρέπει τους στόχους της Ουάσιγκτον. Αν και η Κίνα εξέφρασε «ερωτήματα και ανησυχίες» στην «ισορροπημένη» προσέγγισή της στον πόλεμο στην Ουκρανία, και η Ινδία είπε ότι «η σημερινή εποχή δεν είναι πόλεμος» και επαίνεσε τη «διπλωματία και τον διάλογο», και τα δύο έθνη συνέχισαν να τονίζουν τους διπλωματικούς δεσμούς τους με τη Ρωσία.
Ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι δήλωσε σε σχόλια μετά τη Σύνοδο Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) ότι «οι σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Ινδίας έχουν βελτιωθεί σημαντικά». Ο Μόντι είπε ότι τα δύο έθνη είναι «φίλοι και για δεκαετίες βρισκόμαστε πάντα δίπλα-δίπλα. Όλος ο κόσμος γνωρίζει τη φύση των ρωσο-ινδικών σχέσεων και ο κόσμος γνωρίζει επίσης τη βαθιά φιλία, ιδιαίτερα τους προσωπικούς φιλικούς δεσμούς που μας δένουν». Η σχέση τους, πρόσθεσε, «μόνο θα βελτιωθεί και θα ενισχυθεί στο μέλλον».
Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, σύμφωνα με δημοσίευμα του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, είπε ότι «από την αρχή του τρέχοντος έτους, η Κίνα και η Ρωσία διατήρησαν αποτελεσματική στρατηγική επικοινωνία». Ο Σι τόνισε ότι η Κίνα και η Ρωσία «διατήρησαν στενό συντονισμό στο διεθνές και υποσχέθηκε η Κίνα «να συνεργαστεί με τη Ρωσία για να εκπληρώσουν τις ευθύνες τους ως μεγάλες χώρες και να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην ένεση σταθερότητας σε έναν κόσμο αλλαγών και αναταραχών». Είναι σημαντικό, πρόσθεσε ο Σι, ότι η Κίνα «θα εργαστεί με τη Ρωσία για να επεκτείνει την ισχυρή αμοιβαία υποστήριξη σε θέματα που αφορούν τα βασικά συμφέροντα του καθενός και να εμβαθύνει την πρακτική συνεργασία στο εμπόριο, τη γεωργία, τη συνδεσιμότητα και άλλους τομείς». Προκειμένου για πολυπολικούς διεθνείς οργανισμούς όπως το SCO και οι BRICS, ο Σι είπε ότι «οι δύο πλευρές πρέπει να ενισχύσουν τον συντονισμό και τη συνεργασία».
H απομόνωση της Ρωσίας έχει αποδειχθεί δύσκολη όχι μόνο οικονομικά και διπλωματικά, αλλά και στρατιωτικά. Στις 29 Αυγούστου, για παράδειγμα, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι η στρατιωτική της άσκηση Vostok 2022 του Σεπτεμβρίου θα περιλαμβάνει δυνάμεις από την Κίνα και την Ινδία.
Και δεν είναι μόνο η Ρωσία, όπου οι υποσχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών για απομόνωση παραπαίουν. Το Ιράν εκθέτει επίσης το χάσμα μεταξύ των υποσχέσεων των ΗΠΑ και των δυνατοτήτων τους. Στις 15 Σεπτεμβρίου, η SCO υπέγραψε ένα Μνημόνιο Υποχρεώσεων με την Τεχεράνη που σύντομα θα καταστήσει το Ιράν πλήρες μέλος ενός οργανισμού που αντιπροσωπεύει το 43 τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού. Αντίθετα από το να είναι απομονωμένο, το Ιράν θα αποκτήσει με την ένταξη στο SCO επαφές ανώτατου επιπέδου και οικονομική συνεργασία με τη Ρωσία, την Κίνα και την Ινδία. Στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής, μαζί με το Ιράν συμμετείχε και η Τουρκία, η οποία έχει πλέον το καθεστώς του «εταίρου διαλόγου». Τον Σεπτέμβριο του 2021, η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος και το Κατάρ έγιναν επίσης δεκτά στο SCO ως εταίροι διαλόγου, ενώνοντας τις δυνάμεις τους με το Μπαχρέιν και τις Μαλδίβες.
Το Ιράν αρχίζει να βγαίνει από την περιφερειακή απομόνωση. Τον Αύγουστο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κουβέιτ ανακοίνωσαν ότι θα επιστρέψουν τους πρεσβευτές τους στην Τεχεράνη. Αν και η Σαουδική Αραβία δεν έχει προχωρήσει ακόμη τόσο μακριά, σαουδαραβικές και ιρανικές αντιπροσωπείες έχουν συναντηθεί πολλές φορές και, στις 25 Απριλίου, πραγματοποίησαν τον πέμπτο γύρο «θετικών» συνομιλιών στη Βαγδάτη για την εξομάλυνση των διμερών σχέσεων, σύμφωνα με το Reuters. Στις 22 Αυγούστου, το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι «οι συνομιλίες με τη Σαουδική Αραβία για την επανέναρξη των σχέσεων πηγαίνουν επίσης σε θετική κατεύθυνση».
Τον Απρίλιο του 2021, το Ιράν υπέγραψε 25ετή στρατηγική και οικονομική συνεργασία με την Κίνα αξίας 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Και τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους, το Ιράν και η Βενεζουέλα υπέγραψαν μια 20ετή συμφωνία συνεργασίας που καλύπτει πολλούς τομείς, όπως το πετρέλαιο, τα πετροχημικά, την άμυνα, τη γεωργία, τον τουρισμό, τις απευθείας πτήσεις και τον πολιτισμό.
Η Βενεζουέλα, μια άλλη χώρα που οι ΗΠΑ προσπάθησαν να απομονώσουν, δείχνει επίσης σημάδια διαφυγής. Στις 29 Αυγούστου, η Κολομβία επέστρεψε τον πρεσβευτή της στη Βενεζουέλα καθώς ο νεοεκλεγείς Κολομβιανός πρόεδρος Γκουστάβο Πέτρο εκπλήρωσε την προεκλογική του υπόσχεση να αποκαταστήσει πλήρως τις διπλωματικές σχέσεις των δύο χωρών.
Το άνοιγμα της Κολομβίας στη Βενεζουέλα είναι μια σημαντική ήττα για την πολιτική των ΗΠΑ να απομονώσουν την τελευταία. Η Κολομβία ήταν εδώ και πολύ καιρό το κλειδί για την προβολή των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική και μια βάση επιχειρήσεων κατά της Βενεζουέλας. Ο Μπάιντεν έγραψε σε άρθρο του ότι «έχει πει πολλές φορές πως η Κολομβία είναι ο θεμέλιος λίθος της πολιτικής των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική». Έχει επίσης αποκαλέσει τη σχέση μεταξύ των δύο εθνών «την ουσιαστική εταιρική σχέση που χρειαζόμαστε σε αυτό το ημισφαίριο» και την Κολομβία ως «τον ακρογωνιαίο λίθο… σε ολόκληρο το ημισφαίριο».
Εκτός από το άνοιγμα της πρεσβείας, ο Πέτρο και ο Νικολάς Μαδούρο της Βενεζουέλας σχεδιάζουν να ανοίξουν ξανά πλήρως τα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών και να αποκαταστήσουν τις στρατιωτικές σχέσεις.
Η αποκατάσταση των σχέσεων της Κολομβίας με τη Βενεζουέλα ακολουθεί την ανακοίνωση της Αργεντινής τον Απρίλιο ότι θα αποκαταστήσει τις σχέσεις της με τη Βενεζουέλα. Αρκετές άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής άνοιξαν ξανά τις επικοινωνίες με τη Βενεζουέλα, συμπεριλαμβανομένων του Μεξικού, του Περού, της Ονδούρας και της Χιλής. Ο Ισημερινός εξετάζει επίσης την αποκατάσταση διπλωματικών σχέσεων με τη Βενεζουέλα, ενώ ο πρόεδρος της Αργεντινής Αλμπέρτο Φερνάντεζ κάλεσε όλες τις χώρες της Λατινικής Αμερικής να αναθεωρήσουν τις σχέσεις τους με το Καράκας.
Αυτά τα ανοίγματα στη Βενεζουέλα έρχονται μετά την πρόσκληση τόσο του Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ της Κούβας όσο και του Νικολάς Μαδούρο της Βενεζουέλας στην πιο πρόσφατη συνάντηση της Κοινότητας των Κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (CELAC). Ακολουθούν επίσης τα μποϊκοτάζ και την εκδήλωση υποστήριξης προς τη Βενεζουέλα και την Κούβα, αφού ο Μπάιντεν τους απέκλεισε από τη φετινή Σύνοδο Κορυφής της Αμερικής. Αρκετά έθνη, συμπεριλαμβανομένης της Αργεντινής, της Χιλής και της Μπελίζ διαμαρτυρήθηκαν. Το Μεξικό, η Βολιβία, η Ονδούρα και άλλοι μποϊκοτάρησαν τη σύνοδο κορυφής.
Και τα τρία έθνη (η Ρωσία, το Ιράν και η Βενεζουέλα) καταδεικνύουν τη διαφορά μεταξύ της ισχυριζόμενης και της πραγματικής ικανότητας των ΗΠΑ να ηγούνται της απομόνωσης των αντιπάλων τους.
Οι προσπάθειες της Ουάσιγκτον να απομονώσει χώρες που αμφισβητούν την ηγεμονία της οδήγησαν, κατά ειρωνικό τρόπο, τα στοχευμένα έθνη να στραφούν το ένα προς το άλλο και να σχηματίσουν μια κοινότητα απομονωμένων εθνών. Πράγματι, οι προσπάθειες των ΗΠΑ για απομόνωση βοήθησαν να παγιωθεί ο ίδιος ακριβώς ο πολυπολικός κόσμος που η Ουάσιγκτον υποσχέθηκε να αποτρέψει.
Πηγή: Τhe American Conservative – Μετάφραση: Μάνος Βεντούρας