Η θέση του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου είναι και πάλι κενή. Η δουλειά έρχεται με ένα σπίτι στο κεντρικό Λονδίνο, ένα εξοχικό κτήμα στο Μπάκιγχαμσάιρ και ένα αυτοκίνητο με σοφέρ. Οι αιτήσεις πρέπει να αποσταλούν στα κεντρικά γραφεία του Συντηρητικού κόμματος, στο Λονδίνο.
Η «βασιλεία» της Λιζ Τρας ως πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου έχει τελειώσει. Θα παραμείνει στη θέση της μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, όταν το Συντηρητικό κόμμα θα έχει επιλέξει έναν ακόμη νέο αρχηγό. Η Τρας ήθελε να γίνει η νέα Μάργκαρετ Θάτσερ, η εμβληματική πρωθυπουργός του Συντηρητικού κόμματος τη δεκαετία του 1980, αλλά δεν τα κατάφερε. Η Θάτσερ ήταν πρωθυπουργός για 11 χρόνια, η Τρας επέζησε λιγότερο από επτά εβδομάδες.
Η Τρας ήθελε να πραγματοποιήσει το όνειρο του Brexit. Ωστόσο, όταν, στις 30 Σεπτεμβρίου, η κυβέρνησή της ανακοίνωσε σχέδια για τεράστιες φορολογικές περικοπές (κυρίως για τους πλούσιους και τις επιχειρήσεις), οι βρετανικές χρηματοπιστωτικές αγορές απέρριψαν τα σχέδιά της αφού υπολόγισαν ότι η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου θα έπρεπε να δανειστεί £100 δισ. (Ευρώ 113 δισ.), περίπου το 5% του ΑΕΠ της Βρετάνιας. Τα επιτόκια αυξήθηκαν, η στερλίνα μειώθηκε έναντι του ευρώ και του δολαρίου και η Τράπεζα της Αγγλίας έπρεπε να παρέμβει για να σταματήσει τις χρεοκοπίες των συνταξιοδοτικών ταμείων. Προσπαθώντας να σώσει τη δουλειά της, η Τρας αντέστρεψε τις πολιτικές της. Απέλυσε τον υπουργό Οικονομικών της, Κουάσι Κουάτενγκ, στενό της φίλο. Δεν ήταν αρκετό. Η Τρας δεν είχε πλέον την εμπιστοσύνη των βουλευτών του κόμματός της. Είχε τελειώσει το παιχνίδι.
Ο αγώνας για την/τον αντικατάσταση της Τρας έχει αρχίσει. Την τελευταία φορά ο διαγωνισμός ηγεσίας διήρκεσε δύο μήνες, αυτή τη φορά θα διαρκέσει λιγότερο από δύο εβδομάδες, έως τις 28 Οκτωβρίου. Σύμφωνα με τους κανόνες, οι Συντηρητικοί βουλευτές επιλέγουν τους δύο τελευταίους υποψηφίους. Στη συνέχεια, τα μέλη του Συντηρητικού κόμματος ψηφίζουν για να επιλέξουν έναν από τους δύο. Σε πολλούς βουλευτές δεν αρέσει αυτό το σύστημα. Η Τρας δεν ήταν δημοφιλής στους βουλευτές, αλλά κέρδισε επειδή άρεσε στα μέλη του κόμματος. Για να επιταχυνθεί ο διαγωνισμός, να περιοριστεί ο αριθμός των υποψηφίων και, αν είναι δυνατόν, να αποφευχθεί η ψηφοφορία από μέλη του κόμματος, οι κανόνες έχουν τροποποιηθεί.
Πώς να επιλέξετε έναν ηγέτη… πάλι
Οι υποψήφιοι χρειάζονται πλέον την υποστήριξη τουλάχιστον 100 βουλευτών για να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό. Καθώς υπάρχουν σήμερα 357 Συντηρητικοί βουλευτές, η εύρεση 100 υποστηρικτών δεν θα είναι εύκολη. Είναι πιθανό μόνο ένας υποψήφιος να φτάσει στο κατώφλι και να κερδίσει οριστικά. Εάν είναι δύο, αυτός που θα τερματίσει δεύτερος θα αντιμετωπίσει πίεση να αποσυρθεί από τον διαγωνισμό επειδή οι Συντηρητικοί βουλευτές θέλουν να αποφύγουν την ψήφο των μελών του κόμματος. Εάν είναι απαραίτητο, θα πραγματοποιηθεί γρήγορα διαδικτυακά.
Ποιος είναι στον αγώνα;
Πιθανοί υποψήφιοι για να αντικαταστήσουν τη Τρας είναι οι Ρίσι Σουνάκ, Πένυ Μόρνταντ, Σουέλα Μπράβερμαν, Κέμι Μπάντενοκ και ο Μπόρις Τζόνσον.
Ο Σουνάκ ήταν ο πιο δημοφιλής υποψήφιος μεταξύ των βουλευτών στον τελευταίο διαγωνισμό ηγεσίας, αλλά τα μέλη του κόμματος προτίμησαν την Τρας. Κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού, ο Σουνάκ επέκρινε τις ιδέες της Τρας ως «οικονομικά της φαντασίας». Έχει αποδειχθεί σωστός, ενισχύοντας τα διαπιστευτήριά του. Αλλά ο Σουνάκ δεν είναι δημοφιλής σε ορισμένους βουλευτές και μέλη του κόμματος που θεωρούν την παραίτησή του από το υπουργείο των Οικονομικών ως προδοσία που οδήγησε στην πτώση του Μπόρις Τζόνσον ως πρωθυπουργού.
Η Πένυ Μόρνταντ, όπως και ο Σουνάκ, είναι από την κεντροδεξιά του κόμματος. Τερμάτισε τρίτη στον τελευταίο διαγωνισμό ηγεσίας, χάνοντας όταν οι ψήφοι των δεξιών Συντηρητικών βουλευτών πήγαν στη Λιζ Τρας. Ο Μόρνταντ υπηρέτησε στην κυβέρνηση Τρας, αλλά δεν ήταν υπεύθυνη για τις αποφάσεις που κατέστρεψαν την οικονομία. Το ίδιο ισχύει για τις Σουέλα Μπράβερμαν, και Κέμι Μπάντενοχ, αλλά εκπροσωπούν τη σκληρή δεξιά του Συντηρητικού κόμματος και μόνο ένας από τους δύο υποψηφίους έχει πιθανότητες να πάρει περισσότερες από 100 ψήφους από βουλευτές. Η Μπράβερμαν είναι πιο παλιά στο κόμμα, αλλά η Μπάντενοχ έλαβε περισσότερες ψήφους βουλευτών στον τελευταίο διαγωνισμό ηγεσίας.
Αυτό αφήνει τον Μπόρις. Όταν παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία τον περασμένο Ιούλιο, ο Τζόνσον προειδοποίησε ότι, όπως ο Εξολοθρευτής, θα επέστρεφε. Ο Μπόρις θα μπορούσε νόμιμα να ισχυριστεί ότι είναι ο μόνος υποψήφιος με εντολή καθώς, σε αντίθεση με τους άλλους, εξελέγη πρωθυπουργός. Ο Τζόνσον παραμένει δημοφιλής μεταξύ των μελών του κόμματος, αλλά οι βουλευτές των Συντηρητικών τον εγκατέλειψαν και οι περισσότεροι δεν τον θέλουν πίσω, τουλάχιστον όχι ακόμη. Αλλά δεν χρειάζεται τα περισσότερα, απλώς περισσότερα από 100.
Οι υποψηφιότητες για τον διαγωνισμό λήγουν τη Δευτέρα 24 Οκτωβρίου. Η σκληρή δεξιά του Συντηρητικού κόμματος πρέπει να αποφασίσει εάν ο καλύτερος τρόπος για να σταματήσει τον Σουνάκ είναι να στηρίξει τη Μόρνταντ ή έναν ακροδεξιό υποψήφιο, τη Μπράβερμαν ή τη Μπούνεντοχ, ή την επιστροφή του Τζόνσον. Όσο περισσότερες ψήφοι βουλευτών χωρίζονται, τόσο πιο δύσκολο θα είναι για οποιονδήποτε άλλον εκτός από τον Σουνάκ να λάβει την υποστήριξη των 100 βουλευτών και έτσι να γίνει αρχηγός χωρίς να χρειάζεται να ψηφίσουν τα μέλη του κόμματος.
Όποιος νικήσει πρέπει να οδηγήσει το Συντηρητικό κόμμα στις επόμενες εκλογές, οι οποίες είναι προγραμματισμένες για το 2024, αλλά μπορεί να γίνουν πολύ νωρίτερα. Το κόμμα είναι διάσημο για την ανηλεή αλλαγή των ηγετών για να κερδίσει τις εκλογές. Οι Μπράβερμαν και Μπούνεντοχ είναι απίθανο να προσελκύσουν το εκλογικό σώμα του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Μόρνταντ είναι στην καλύτερη θέση για να ενώσει το κόμμα και θα μπορούσε να τα πάει καλά στις γενικές εκλογές. Είναι όμως, η δεύτερη επιλογή πολλών βουλευτών και μπορεί να μην κερδίσει τους 100 βουλευτές, ειδικά αν η σκληρή δεξιά υποστηρίζει έναν άλλο υποψήφιο. Ο Τζόνσον επαναφέρει όλα τα παλιά προβλήματα και είναι απίθανο να κερδίσει τις γενικές εκλογές.
Ο Σουνάκ είναι ίσως η καλύτερη επιλογή για να αποκατασταθεί κάποια εμπιστοσύνη στο Συντηρητικό κόμμα. Εάν υπάρξει ψήφος μελών του κόμματος, ο Σουνάκ πιθανότατα θα κέρδιζε είτε την Μπράβερμαν είτε τη Μπάντεντοκ, αλλά θα έχανε από τον Μόρνταντ. Ωστόσο, εάν ο Τζόνσον λάβει αρκετή υποστήριξη από τους βουλευτές για να πάρει την ψηφοφορία στα μέλη του κόμματος, θα επιστρέψει.