Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ανακοίνωσε νέα μεγάλη αύξηση των επιτοκίων σε μια προσπάθεια να τιθασεύσει τον κλιμακούμενο πληθωρισμό που πνίγει την οικονομία της ευρωζώνης.
Τα τρία βασικά επιτόκια της τράπεζας αυξήθηκαν κατά 75 μονάδες βάσης το καθένα, επαναλαμβάνοντας την αύξηση που αποφασίστηκε τον Σεπτέμβριο. Η απόφαση επιβεβαιώθηκε το απόγευμα της Πέμπτης, μετά από μέρες εικασιών σχετικά με το μέγεθος της αύξησης, και θα τεθεί σε ισχύ στις 2 Νοεμβρίου.
Πρόκειται για την τρίτη αύξηση των επιτοκίων φέτος και αφορά και τις 19 χώρες της ΕΕ που χρησιμοποιούν το ευρώ.
Η ΕΚΤ «αναμένεται να αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια» και θα βασίσει τις μελλοντικές της κινήσεις στις «εξελισσόμενες» οικονομικές προοπτικές, ανέφερε η τράπεζα σε ανακοίνωσή της μετά τη συνεδρίαση του Διοικητικού της Συμβουλίου.
«Ο πληθωρισμός παραμένει πολύ υψηλός και θα παραμείνει πάνω από τον στόχο για μεγάλο χρονικό διάστημα», αναφέρει η ανακοίνωση.
Όπως και άλλες κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο, η ΕΚΤ επιλέγει να καταστήσει πιο ακριβές τις δαπάνες τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τις εταιρείες, προκειμένου να μειώσει τις αυξανόμενες τιμές.
Όμως, η καταπολέμηση του πληθωρισμού αναμένεται πως θα είναι επώδυνη. Τα υψηλά επιτόκια μπορούν να περιορίσουν τη ζήτηση, τις επενδύσεις και τις προσλήψεις, προκαλώντας επιβράδυνση της οικονομίας.
Ο ετήσιος πληθωρισμός στην ευρωζώνη έφτασε το 9,9% τον Σεπτέμβριο, ποσοστό ρεκόρ, που βρίσκεται πέντε φορές πάνω από το στόχο του 2% που είχε θέσει η ΕΚΤ. Οι χώρες της Βαλτικής παρουσίασαν ρυθμούς πληθωρισμού άνω του 20%.
Από την άλλη, τα επιτόκια της ΕΚΤ έχουν κλιμακωτή επίδραση σε ολόκληρη την ευρωζώνη και επηρεάζουν άμεσα τα επιτόκια που προσφέρουν οι εμπορικές τράπεζες στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Τα νοικοκυριά θα πιεστούν, καθώς στεγαστικά δάνεια, δάνεια αυτοκινήτων και πιστωτικές κάρτες θα γίνουν ακριβότερα μετά την αύξηση των επιτοκίων.
Ακόμη περισσότερο θα επηρεαστούν τα κράτη με μεγάλο δημόσιο χρέος, όπως η Ελλάδα. Το μέσο χρέος στην ευρωζώνη διαμορφώθηκε στο 94,2% του ΑΕΠ στο τέλος του δεύτερου τριμήνου, με την Ελλάδα (182,1%), την Ιταλία (150,2%) και την Πορτογαλία (123,4%) να βρίσκονται στην κορυφή της λίστας.
Στην πρώτη της ομιλία στο κοινοβούλιο ως πρωθυπουργός της Ιταλίας, η Τζόρτζια Μελόνι, επέκρινε τις διαδοχικές αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ, υποστηρίζοντας ότι «έχουν δημιουργήσει πρόσθετες δυσκολίες σε εκείνα τα κράτη μέλη που, όπως εμείς, έχουν υψηλό δημόσιο χρέος».
Ο Μελόνι μίλησε επίσης για «βιαστικές» επιλογές της ΕΚΤ.
Το ζήτημα της μείωσης του χρέους βρίσκεται στο επίκεντρο της συνεχούς αναθεώρησης των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ, οι οποίοι παραμένουν σε αναστολή από το ξέσπασμα της πανδημίας.
Ο Μακρόν, του οποίου η χώρα έχει δείκτη χρέους 113%, έχει επίσης εκφράσει επιφυλάξεις για την αύξηση των επιτοκίων.
«Ανησυχώ που βλέπω πολλούς ειδικούς και ορισμένους ευρωπαϊκούς φορείς χάραξης νομισματικής πολιτικής να μας εξηγούν ότι πρέπει να σπάσουμε τη ζήτηση στην Ευρώπη για να συγκρατήσουμε καλύτερα τον πληθωρισμό», δήλωσε ο Μακρόν σε γαλλική εφημερίδα.
Η ΕΚΤ είναι ανεξάρτητη από τα κράτη μέλη και λογοδοτεί μόνο ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η επόμενη νομισματική συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της τράπεζας έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στις 15 Νοεμβρίου, όπου αναμένεται να συζητηθεί το ενδεχόμενο μιας νέας αύξησης των επιτοκίων.
Η τελευταία φορά που τα επιτόκια στην ευρωζώνη ήταν τόσο υψηλά, ήταν το 2008, όταν η ΕΚΤ «έσφιξε» την πολιτική της ενώπιον της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Η κίνηση, ωστόσο, κρίθηκε ανεπιτυχής και αντεστράφη.
