Οι επικεφαλής των υπηρεσιών των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τους πρόσφυγες κάλεσαν, χθες Πέμπτη, τη διεθνή κοινότητα να απέχει από την επαναπροώθηση Αϊτινών προσφύγων στη χώρα τους, η οποία παραμένει βυθισμένη σε πολυδιάστατη, ακραία κρίση, ανθρωπιστική, ασφάλειας και δημόσιας υγείας.
«Λαμβανομένης υπόψη της πολύ ανησυχητικής κατάστασης, απευθύνω έκκληση προς όλα τα κράτη να επιδείξουν αλληλεγγύη προς την Αϊτή και να μην επαναπροωθούν Αϊτινούς σε μια χώρα εξαιρετικά εύθραυστη», ανέφερε ο Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, Φιλίπο Γκράντι, κατά το δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε το γραφείο του.
«Είναι σαφές ότι η συστηματική παραβίαση δικαιωμάτων στην Αϊτή δεν επιτρέπει επί του παρόντος την ασφαλή, αξιοπρεπή και βιώσιμη επιστροφή των Αϊτινών στη χώρα τους», τόνισε από τη δική του πλευρά ο Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Φόλκερ Τουρκ, σε χωριστό δελτίο Τύπου.
Ο Αυστριακός, ο οποίος διετέλεσε από το 2015 ως το 2019 αναπληρωτής Ύπατος Αρμοστής αρμόδιος για τη διεθνή προστασία στην Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες, ενεθάρρυνε ακόμη «τις κυβερνήσεις της περιοχής να εγγυηθούν πως όλοι οι Αϊτινοί θα έχουν πρόσβαση σε νομικό καθεστώς, προστασία και υπηρεσίες υποστήριξης, όποιοι κι αν είναι οι λόγοι που εγκατέλειψαν τη χώρα τους».
Τον Ιούνιο του 2022, υπήρχαν 147.558 αιτούντες άσυλο από την Αϊτή σε παγκόσμια κλίμακα, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες.
Η ίδια διαπίστωσε «αύξηση των θαλάσσιων μετακινήσεων προς όλη την περιοχή από την αρχή της χρονιάς», ωστόσο, λόγω των κυκλώνων που έπληξαν την περιοχή της Καραϊβικής τους τελευταίους μήνες, οι αφίξεις διά θαλάσσης επιβραδύνθηκαν, είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο μια εκπρόσωπος της Αρμοστείας, Όλγα Σαράδο.
Οι περισσότεροι Αϊτινοί ταξιδεύουν «μέσω των νησιών Τερκς και Κάικος ή των Μπαχαμών προς τις ΗΠΑ και, σε μικρότερο βαθμό, μέσω ανατολικής Καραϊβικής και της Γουιάνας προς τη Χιλή και τη Βραζιλία», διευκρίνισε.
«Στο χείλος του γκρεμού»
Ο κ. Τουρκ κάλεσε να παρασχεθούν εγγυήσεις πως όλοι οι Αϊτινοί που ζητούν άσυλο θα έχουν πρόσβαση σε δίκαιες και αποτελεσματικές διαδικασίες, θυμίζοντας πως το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο απαγορεύει τις ομαδικές επαναπροωθήσεις και απελάσεις χωρίς να υπάρξει αξιολόγηση των αναγκών κάθε προσώπου ξεχωριστά προτού αποφασιστεί η επιστροφή του.
Τόνισε πως η ασταμάτητη βία με τη χρήση όπλων στην χώρα «επιτάχυνε την κάθοδο της Αϊτής στη χειρότερη κατάσταση από τη σκοπιά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και από ανθρωπιστική σκοπιά εδώ και δεκαετίες».
«Η Αϊτή βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού», προειδοποίησε και κάλεσε να «μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος».
«Μολονότι η επείγουσα αντιμετώπιση της βίας είναι προτεραιότητα, η μελλοντική και βιώσιμη ανάκαμψη της Αϊτής χρειάζεται επείγουσα δράση και υποστήριξη για να επιτεθούμε στις βαθύτερες αιτίες αυτής της πολύμορφης κρίσης», κι απαιτείται επίσης «η σθεναρή δέσμευση της (αϊτινής) κυβέρνησης στη λογοδοσία και στο κράτος δικαίου», εκτίμησε ο Ύπατος Αρμοστής.
Από τα μέσα Σεπτεμβρίου, η χώρα έχει πρακτικά παραλύσει, εξαιτίας του αποκλεισμού από βαριά οπλισμένες συμμορίες του σημαντικότερου πετρελαϊκού τερματικού σταθμού της χώρας, που προκαλεί τεράστιες ελλείψεις καυσίμων και πόσιμου νερού.
Μπροστά σ’ αυτό το χάος, νέο επεισόδιο στη χρόνια πολιτική κρίση, κρίση δημόσιας ασφάλειας και ανθρωπιστική κρίση, που χειροτέρεψε η επανεμφάνιση της χολέρας, ο Aϊτινός πρωθυπουργός Αριέλ Ανρί εξέπεμψε SOS προς τη διεθνή κοινότητα.
Την έκκλησή του μετέφερε την 9η Οκτωβρίου ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στο Συμβούλιο Ασφαλείας, προτρέποντας να μελετηθεί η αποστολή διεθνούς οπλισμένης δύναμης για να τερματιστεί ο «εφιάλτης» που ζει η χώρα.