Κανένα παιδί σε ίδρυμα, λένε οι ειδικοί, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, παιδαγωγοί, με αφορμή τις αποκαλύψεις για την «Κιβωτό του Κόσμου», και πολύ καλά κάνουνε και το λένε, άλλωστε αυτοί ξέρουνε καλύτερα. Αλλά οι εκπρόσωποι της Πολιτείας, που έχουν την ευθύνη και τη δύναμη να κάνουν τις παρεμβάσεις που χρειάζονται, γιατί το επαναλαμβάνουν; Όταν, μάλιστα, περισσότερα από 80 παιδιά «φιλοξενούνται» σε παιδιατρικά νοσοκομεία της Αθήνας με εισαγγελική εντολή, μέχρι να βρεθεί κρατική δομή πρόνοιας για να μεταφερθούν σε αυτήν, όπως πρόσφατα ανακοίνωσε το «Χαμόγελο του Παιδιού».
Πρόκειται για παιδιά για τα οποία ο εισαγγελέας έκρινε ότι θα πρέπει να απομακρυνθούν από το περιβάλλον τους, με το 90%, τουλάχιστον, των περιπτώσεων, να αφορά σε προβλήματα κοινωνικής φύσης, όπως σοβαρές παραμελήσεις, κακοποιήσεις, γονείς με προβλήματα εξαρτήσεων. Και είναι το νοσοκομείο ένα κατάλληλο περιβάλλον για τα παιδιά αυτά;
Μια μαρτυρία από το Παίδων Πεντέλης
Η Πάτρα Κωλέτση είναι παιδίατρος στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) του Παίδων Πεντέλης και λέει ότι ο αριθμός των παιδιών που φιλοξενούνται στο νοσοκομείο με εισαγγελική εντολή -τα «εισαγγελικά», όπως αναφέρονται από το προσωπικό του νοσοκομείου- κυμαίνεται, γιατί άλλα παιδιά έρχονται και άλλα φεύγουν για κρατικές δομές προστασίας. Αυτή την περίοδο στο νοσοκομείο βρίσκονται περίπου 17-18 παιδιά, που μπορεί να είναι από νεογνά έως και 16 ετών, ελληνικής ή αλλοδαπής καταγωγής. Κάποια από αυτά τα παιδιά βρίσκονται στο νοσοκομείο, αναμένοντας να βρεθεί δομή, ήδη από τον Απρίλιο! Τα παιδιά αυτά, λέει η κ. Κωλέτση, συνήθως ζουν στους ίδιους θαλάμους με τα παιδιά που νοσηλεύονται, και περιφέρονται ανεξέλεγκτα εδώ κι εκεί, στους διαδρόμους, στους θαλάμους, στο προαύλιο, καθώς ούτε σχολείο παρακολουθούν, ούτε έχει προβλεφθεί κάποιο σταθερό πρόγραμμα δημιουργικής απασχόλησης. Η μόνη σταθερή λύση γι αυτά είναι οι περιστασιακές επισκέψεις εθελοντών από διάφορες ΜΚΟ για να παίξουν μαζί τους.
Μάλιστα, εδώ και λίγο καιρό δόθηκε μια κλινική 22 παιδιατρικών κρεβατιών, που θα λείψουν από το δυναμικό του νοσοκομείου, για τη δημιουργία δομής φιλοξενίας «εισαγγελικών» παιδιών που ζουν εκεί με τις μαμάδες τους, ενώ όσα δεν έχουν τη μαμά μαζί, κοιμούνται στους κοινούς θαλάμους νοσηλείας. «Η ιδρυματοποίηση έχει τεκμηριωμένα βλαπτική επίδραση στον ψυχισμό των παιδιών, και το νοσοκομείο δεν πληροί καμία προϋπόθεση για την εξασφάλιση της ψυχικής τους υγείας ακόμα και της σωματικής τους ακεραιότητας», λέει η κ. Κωλέτση. Σημειώνει, ακόμη, ότι πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα, ότι γιατροί και νοσηλευτές αγωνιούν για το τι μπορεί να συμβεί την επόμενη μέρα, καθώς έτσι ανεξέλεγκτα και χωρίς επίβλεψη όπως κυκλοφορούν τα παιδιά, μπορεί να πέσουν και να χτυπήσουν, όπως έχει συμβεί, ή να γίνει το οτιδήποτε, όπως να το σκάσουν, όπως συνέβη πολύ πρόσφατα με ένα 15χρονο κορίτσι στο Καραμανδάνειο της Πάτρας.
Τι λέει το «Χαμόγελο του Παιδιού»
Πρόσφατα μάθαμε ότι ένα παιδί 14 ετών «κατηγορείται» ότι παρενόχλησε σεξουαλικά δύο παιδιά στο χώρο του νοσοκομείου. «Ποιος αναρωτήθηκε πώς νιώθει αυτό το παιδί, θύμα βάναυσης κακοποίησης, όταν παραμένει από τον Ιούλιο έγκλειστο στον ακατάλληλο χώρο του νοσοκομείου χωρίς την απαραίτητη φροντίδα;», αναρωτιέται το ΧτΠ. Λέει ακόμη ότι η διαδικασία παραμονής των παιδιών στα νοσοκομεία δεν πρέπει να υπερβαίνει το απαραίτητο χρονικό διάστημα για την ολοκλήρωση των ιατρικών τους εξετάσεων, ωστόσο, η πραγματικότητα είναι διαφορετική: «Η αναζήτηση από τους εισαγγελείς χώρου φιλοξενίας μπορεί να διαρκέσει πολλούς μήνες, με αποτέλεσμα τα παιδιά να παραμένουν “έγκλειστα” ουσιαστικά στα Νοσοκομεία. Παιδιά που έχουν βιώσει το τραύμα της απομάκρυνσης, που έχουν περάσει φρικτά στις οικογένειές τους και για αυτό και απομακρύνθηκαν, παραμένουν στον ακατάλληλο χώρο του νοσοκομείου χωρίς να έχουν τη φροντίδα που έχουν ανάγκη και δικαιούνται». Και τι συμβαίνει τελικά; «Όσο, συχνά μάταια, οι εισαγγελείς κάνουν έναν υπεράνθρωπο αγώνα για να βρουν για κάθε παιδί τον κατάλληλο χώρο φιλοξενίας και όσο το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και οι κοινωνικές υπηρεσίες των νοσοκομείων κάνουν καθημερινά υπερβάσεις για να καλύψουν τις εξειδικευμένες ανάγκες αυτών των παιδιών που δεν έχουν κάποιο ιατρικό θέμα αλλά βρίσκονται εκεί για κοινωνικούς λόγους, τα παιδιά παραμένουν εκεί, σε χώρους πλήρως ακατάλληλους και αν τελικά ανατεθεί η φροντίδα τους σε κάποιο κρατικό ίδρυμα είναι σε σημεία απομακρυσμένα, στα σύνορα της χώρας».
Ενάντια σε κάθε ανθρώπινη και κοινωνική λογική
Στο θέμα αναφέρθηκε και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων, τονίζοντας ότι «ακόμα και σήμερα, δυστυχώς, υπάρχουν παιδιά τα οποία ζουν και μεγαλώνουν σε χώρους νοσοκομείων, αντιβαίνοντας οποιαδήποτε ανθρώπινη και κοινωνική λογική, στερώντας από άλλα άρρωστα παιδιά την ευχέρεια χρησιμοποίησης των νοσοκομειακών υποδομών λόγω υπερπλήρωσης». Η Ομοσπονδία ζητεί να απομακρυνθούν άμεσα από τους χώρους των νοσοκομείων όλα τα υγιή παιδιά που ζουν και μεγαλώνουν εκεί, καθώς δεν υπάρχει η απαραίτητη υποδομή, αλλά απλώς διαβιώνουν χωρίς να μπορούν να έχουν την απαραίτητη για την ηλικία τους προσωπική φροντίδα, επιβαρύνοντας ταυτόχρονα το σύστημα υγείας.
Η εικόνα από το Παίδων «Αγία Σοφία»
Στο Αγία Σοφία τα «εισαγγελικά» παιδιά είναι πολύ περισσότερα από το Παίδων Πεντέλης. Η Αγγελική Κρικρή, επιμελήτρια της Α’ Χειρουργικής Κλινικής και μέλος της 5μελούς επιτροπής της ΕΙΝΑΠ στο νοσοκομείο, λέει ότι τα παιδιά αυτά δεν ζουν μια φυσιολογική ζωή. «Ένα παιδί θα πρέπει να ξυπνήσει το πρωί, να πάρει τα βιβλία του, να πάει στο σχολείο, να παίξει. Τίποτα από αυτά δεν μπορούν να κάνουν στο νοσοκομείο, όπου ζουν σαν ασθενείς. Δεν έχουν ούτε σχολείο, ούτε ειδικούς παιδαγωγούς, ούτε κάποια συστηματική φροντίδα. Λόγω των συνθηκών στις οποίες ζουν υφίστανται μια ψυχική κακοποίηση που οδηγεί στον συναισθηματικό τους μαρασμό», αναφέρει. Και καθώς δεν υπάρχει πρόβλεψη να υπάρχουν στο νοσοκομείο κάποιοι ειδικοί για τη φροντίδα των παιδιών, την επωμίζονται, συνήθως, νοσηλεύτριες και νοσηλευτές, που εκτός των καθηκόντων τους θα τα ταΐσουν, θα τους κάνουν μπάνιο, θα τους κόψουν τα νύχια, θα πρέπει, χωρίς να έχουν την υποχρέωση, να έχουν στο μυαλό τους όσο μπορούν και αυτά τα παιδιά, μη συμβεί κάτι. «Τα παιδιά δεν επιτρέπεται να ζουν ιδρυματοποιημένα στα νοσοκομεία, αλλά σε σωστές δομές και να προωθούνται γρήγορα σε οικογένειες για υιοθεσία ή για αναδοχή», λέει η κ. Κρικρή, η οποία υπογραμμίζει και κάτι ακόμα: Τη συστηματική προσπάθεια απαξίωσης και υποβάθμισης των δημόσιων παιδιατρικών νοσοκομείων.