«Η Ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα» είχε πει ο Μαρξ και για ακόμη μια φορά έρχεται ο 21ος αιώνας να τον δικαιώσει. Αυτή τη φορά η φαρσοκωμωδία, η οποία όμως έχει επικίνδυνες προεκτάσεις, λαμβάνει χώρο στην πατρίδα του φιλοσόφου, τη Γερμανία.
Στρατιωτικοί (αλλά χαμηλόβαθμοι), πολιτικοί (αλλά εν αποστρατεία), ένας ξεπεσμένος ευγενής και μερικοί ακροδεξιοί κλακαδόροι, αποφάσισαν πως θέλουν να αναστήσουν το Γερμανικό Ράιχ. Με πρόσφατες τις αναμνήσεις από την εισβολή στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ, η γερμανική αστυνομία και το πανίσχυρο Bundesverfassungsschutz (Γραφείο Προστασίας του Συντάγματος), αντέδρασαν άμεσα και σε μια εντυπωσιακή επιχείρηση συνέλαβαν τους τρομοκράτες, οι οποίοι σχεδίαζαν ως άλλοι Τραμπικοί να εισβάλλουν στο γερμανικό κοινοβούλιο.
Τα νέα διαδόθηκαν σαν φωτιά, η γερμανική δημοκρατία θυμήθηκε άξαφνα το 1920, η χώρα-σκάνδαλο της εποχής μας, η Ρωσία, συνδέθηκε με το επικίνδυνο πραξικόπημα και εμείς αναρωτιόμαστε τι διάολο συμβαίνει. Η αναρώτηση δεν είναι παράλογη αλλά ίσως βρίσκεται σε λάθος χρόνο, γιατί μάλλον το ερώτημα είναι: τι θα είχε συμβεί. Και αυτό διότι υποπτευόμαστε πως η γερμανική αστυνομία χτυπάει ακροδεξιά, κοιτώντας όμως στα αριστερά. Αλλά ας δούμε πρώτα τι συμβαίνει.
Ο άνθρωπος που ήθελε να γίνει Κάιζερ
Σε μια πρώτη ανάγνωση των τίτλων των ειδήσεων τα πράγματα φαίνονται σοβαρά. Οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες και ενώ διορθώνονται μετά, οι εντυπώσεις μένουν. Αρχικά ενημερωθήκαμε για τον Πρίγκιπα του Reuss (Ρόις, προφέρεται με παχύ «ς») ο οποίος διαθέτει διασυνδέσεις στο στρατό και στο πολιτικό κατεστημένο, ενώ είναι επικεφαλής της επικίνδυνης ακροδεξιάς οργάνωσης Reichsbürgerbewegung (Κίνημα Πολιτών του Ράιχ), η οποία και αριθμεί 21.000 μέλη. Στόχος ήταν η βίαιη εισβολή στη Bundestag, η σύλληψη της κυβέρνησης και η ανασύσταση του Αυτοκρατορικού Ράιχ, με το θρόνο να τον καταλαμβάνει ο ίδιος.
Σύντομα αποκαλύφθηκε πως η υπαρκτή Reichsbürgerbewegung δεν βρισκόταν πίσω από το πραξικόπημα, το οποίο κατά πως φαίνεται, ήταν μια ακροδεξιά φαντασίωση του γηραιού φασίστα πρίγκιπα. Από τους 25 συλληφθέντες, το υψηλότερο προφίλ το διέθετε η δικαστής και πρώην βουλευτής του ακροδεξιού κόμματος AfD, Birgit Malsack-Winkemann (Μπίργκιτ-Μάλζακ-Βίνκερμαν). Οι στρατιωτικοί της συνωμοσίας, αποτελούνται κατά κύριο λόγο από απλούς στρατιώτες και έναν ο οποίος είναι μέλος των Ειδικών Δυνάμεων. Κάποιοι από τους εμπλεκόμενους, πράγματι, έχουν διασυνδέσεις με την ακροδεξιά Reichsbürgerbewegung, αλλά αυτό δεν σηματοδοτεί πως 21.000 άτομα ήταν έτοιμα να λάβουν μέρος σε κάποιο πραξικόπημα.
Το πρόσωπο-κλειδί είναι ο γαλαζοαίματος αρχηγός. Ο Heinrich (Χάινριχ) XIII, πρίγκιπας των Ρόις, 71 ετών, αποτελεί έναν από τους πολλούς πρίγκιπες της οικογένειας των Ρόις. Σύμφωνα με τις γερμανικές παραδόσεις, οι τίτλοι περνούν ισότιμα σε όλα τα μέλη της οικογένειας, σε αντίθεση με την Αγγλία, στην οποία ο τίτλος κληροδοτείται στον πρωτότοκο άρρενα. Η δυναστεία του βασίλευε σε ένα μικρό πριγκιπάτο στον χώρο της σημερινής Θουριγγίας για περίπου μια χιλιετία, ώσπου η άφιξη του Κόκκινου Στρατού τους εξανάγκασε να εγκαταλείψουν παλάτια και κάστρα. Για αυτήν τη διόλου ευκαταφρόνητη απώλεια περιουσίας, τους αποζημίωσε το γερμανικό κράτος πριν από λίγα χρόνια, με τους πρίγκιπες των Ρόις να μοιράζονται κάποια εκατομμύρια ευρώ. Ο κατηγορούμενος Heinrich XIII, έχοντας ως επαγγελματική δραστηριότητα τα κτηματομεσιτικά, δεν φάνηκε να αξιοποιεί τη μικρή περιουσία που έλαβε και σήμερα βρίσκεται υπερχρεωμένος με δάνεια, στα πρόθυρα της χρεοκοπίας.
Το λοιπόν, ο υποψήφιος Κάιζερ δεν αποτελούσε και την ιδανική επιλογή για τη θέση, ειδικά αν σκεφτεί κανείς το πλήθος των βασιλικών οικογενειών που διαθέτει η Γερμανία, της παλιάς αυτοκρατορικής οικογένειας των Χοεντσόλερν συμπεριλαμβανομένης. Γιατί λοιπόν η υπόθεση ενός φαντασμένου ηλικιωμένου έλαβε αυτές τις διαστάσεις;
Μήνυμα ελήφθη: καθίστε ήσυχοι
Οι παραλληλισμοί με την ταραχώδη δημοκρατία της Βαϊμάρης είναι εμφανείς. Μόνο που η Γερμανία δεν βρίσκεται στη δεκαετία του 1920, και οι πραγματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει δεν προέρχονται από ομάδες φίλων ενός ήσσονος σημασίας πρίγκιπα.
Στις εφόδους της γερμανικής αστυνομίας σε υποδομές των υπόπτων, πράγματι βρέθηκαν όπλα, πράγμα αρκετά λογικό, καθώς εμπλεκόμενοι ήταν εν ενεργεία στρατιώτες της Bundeswehr (γερμανικός στρατός) ενώ πρέπει να υπογραμμίσουμε και πως, όσοι αιώνες και αν περάσουν, οι αριστοκρατικές τάξεις της Ευρώπης αρέσκονται στο κυνήγι. Είναι χαρακτηριστικό πως, για την ώρα, δεν έχει ανακοινωθεί ούτε παράνομος οπλισμός, ούτε πολύ περισσότερο, βαρύς οπλισμός, ο οποίος και θα ήταν και απαραίτητος για ένα τέτοιο πραξικόπημα. Η γερμανική αστυνομία όμως έδωσε ένα σόου, αναντίστοιχο της απειλής.
Για τους 27 συλληφθέντες, κινητοποιήθηκαν 3.000 (!) αστυνομικοί, δηλαδή 111 ένστολοι για τον κάθε κατηγορούμενο. «Η Δημοκρατία σε κίνδυνο» κραύγαζαν, ενώ ταυτόχρονα προσπάθησαν να συνδέσουν τον κύκλο συνωμοτών με τη Μόσχα, σύνδεση την οποία η Ρωσία αρνείται σφόδρα. Η προσπάθεια του Βερολίνου θυμίζει περισσότερο μια απόπειρα κατασκευής εσωτερικού εχθρού, στα πρότυπα του Ερντογάν, παρά να αντιμετωπίσει με σοβαρούς όρους την υπαρκτή ακροδεξιά βία. Σε μια ασταθή περίοδο, όπως αυτή που διανύουμε, η γερμανική κυβέρνηση φαίνεται να επενδύει στον φόβο, πατώντας πάνω στα συλλογικά τραύματα της δεκαετίας του 1920, εξ ου και η υπερπροβολή της περίπτωσης του πρίγκιπα Ρόις, περίπτωση που αρχετυπικά αγγίζει τις ακροδεξιές απόπειρες οι οποίες οδήγησαν στον Ναζισμό. Δυστυχώς, όπως φαίνεται και από την αρθρογραφία της Junge Welt, μέχρι και η Αριστερά πάτησε την μπανανόφλουδα του «η Δημοκρατία σε κίνδυνο».
Και ενώ είναι γεγονός πως, η περίπτωση μιας οπλισμένης ομάδας ανθρώπων με σκοπό την κατάλυση του πολιτεύματος, αναμφίβολα δεν μπορεί να αγνοηθεί από καμία αστυνομία του κόσμου, είναι εξίσου γεγονός πως για την ώρα δεν έχει τελεστεί κάποιο έγκλημα και η όποια απειλή δείχνει ήκιστα σοβαρή. Το δικαίωμα στο όνειρο, ακόμη και το εστεμμένο, είναι αναφαίρετο. Με βάση, όμως, την ιστορική εμπειρία του Ναζισμού αλλά κυρίως και της ένοπλης δράσης μαρξιστικών ομάδων, η Γερμανία έχει αναπτύξει νομικό οπλοστάσιο για να αντιμετωπίσει πολιτειακές απειλές, φανταστικές και μη. Και εδώ αρχίζει ο αληθινός κίνδυνος της Δημοκρατίας.
Αν η πρόθεση ανατροπής του status quo, προερχόμενη από μια τόσο μικρή ομάδα γύρω από έναν ξεπεσμένο αριστοκράτη προκαλεί αυτή την αντίδραση, μπορούμε να φανταστούμε πόσο εύκολα μπορεί κάτι τέτοιο να επεκταθεί και σε άλλους πολιτικούς χώρους. Αναρίθμητες είναι οι ομάδες, οι οργανώσεις και τα κόμματα στην Ευρώπη που προωθούν την ιδέα της ανατροπής, με πολύ πιο ρεαλιστικές πιθανότητες επιτυχίας από τον πρίγκιπα Ρόις (ας είμαστε αισιόδοξοι). Η εμπέδωση όμως, της λογικής προληπτικής καταστολής ανατρεπτικών ομάδων είναι φυσιολογικό να ξεκινήσει από μια ακροδεξιά οργάνωση, την οποία πολύ πιο δύσκολα θα βρεθεί κάποιος να υπερασπιστεί.
Σε μια περίοδο συνεχούς συρρίκνωσης και κρίσης της αστικής δημοκρατίας, είναι πολύ πιθανό οι αριστερές, κομμουνιστικές και αναρχικές ομάδες είτε απλώς οι διαδηλωτές που όλο και περισσότεροι θα εμφανίζονται στους δρόμους μιας Γερμανίας σε βαθιά κρίση να βρεθούν αντιμέτωπες με το φάσμα της παρανομίας, σενάριο που προωθείται σε μια σειρά ευρωπαϊκών χωρών και αποτελεί πραγματικότητα στην Ουκρανία. Όταν συγκεντρωθούν όλα τα στοιχεία και υπάρχει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα, είναι πιθανό η νομιμότητα της ύπαρξης επαναστατικών κομμάτων και ομάδων να περνάει και μέσα από την υπεράσπιση ενός ξεπεσμένου, φασίστα, Γερμανού πρίγκιπα. Η ζωή σκαρώνει πολλά αστεία.
