Η πρόσφατη απόφαση της συντηρητικo-ακροδεξιάς περιφερειακής κυβέρνησης της Καστίλλης και Λεόν στην Ισπανία για τις αμβλώσεις υπενθυμίζει πόσο η απειλή του νεοσυντηρητισμού κρύβεται σε χιλιάδες λεπτομέρειες μέσα στις πολιτικές αποφάσεις και τις κοινωνικές στάσεις και διαρκώς απειλεί, διά της τεθλασμένης, να υποσκάψει κερδισμένα με κόπο δικαιώματα. Η ανακοίνωση από μέρους του ακροδεξιού αντιπεριφερειάρχη Χουάν Γκαρθία-Γαγιάρδο (από το κόμμα Vox) πως θεσπίζεται μία σειρά από μέτρα για να αποτρέπουν τις γυναίκες από τις αμβλώσεις (κτύπος καρδιάς εμβρύου, 4D ηχογράφημα) και η προστασία γιατρών που αρνούνται να κάνουν εκτρώσεις αποτελούν άλλο ένα βήμα προς την οπισθοδρόμηση, κοινωνική, θεσμική και πολιτική, που με μετρημένες κινήσεις προωθεί η ακροδεξιά και υπερσυντηρητική ιδεολογία στην Ισπανία για πετύχουν την δική τους «αντιμεταρρύθμιση».
Με την επίφαση ότι «προστατεύουν» τη ζωή, την οικογένεια, τα θέσμια του έθνους, τα δικαιώματα του μέσου πολίτη που συμπιέζεται από την διεσταλμένη επιβολή δικαιωμάτων ιδιαίτερων και μεμονωμένων ομάδων, οι δυνάμεις αυτές εγκαθιδρύουν ένα γενικό ressentiment, που η κρίση βοηθά να περάσει υποδόρια στην κοινωνία και να καταστεί εν τέλει ένα γενικό πνεύμα.
Ο Γκαρθία-Γαγιάρδο, επικαλούμενος την προστασία της ζωής του εμβρύου, ανακοίνωσε πως θα επιβάλλει στους γιατρούς της περιφέρειας να ενημερώνουν και να προσφέρουν στις γυναίκες που θέλουν να διακόψουν την εγκυμοσύνη τους υπερηχογράφημα 4D και ψυχολογική φροντίδα, ώστε να «λάβουν πιο συνειδητά» (αφού έχουν «γνωρίσει» την κατάστασή τους) την απόφασή τους να σταματήσουν την κύηση. Επιπλέον, ο ίδιος, που και στο παρελθόν έχει καταγγείλει τις «διώξεις» των «ευσυνείδητων» γιατρών και εργαζομένων στον τομέα της υγείας που αρνούνται να κάνουν αμβλώσεις, δηλώνει πως στην αυτόνομη περιφέρεια της Καστίλλης και Λεόν, αυτοί οι γιατροί θα «προστατεύονται». Ο ακροδεξιός πολιτικός δηλώνει πως η συνέχιση της εγκυμοσύνης είναι μια «φυσική και ορθή» απόφαση, χαρακτηρίζοντας τη διακοπή της ως «δράμα» και «κοινωνική τραγωδία» που αφήνει ένα «στίγμα στις γυναίκες». Ο ίδιος υπεραμύνθηκε του προγράμματός του, υποστηρίζοντας πως αποτελεί έναν καλό τρόπο για να δείχνει στις εγκύους πως κάποιος τις «στηρίζει και τις παρακολουθεί υπό τις καλύτερες συνθήκες».
Ο Γκαρθία-Γαγιάρδο, για να στηρίξει τα σκοταδιστικά του μέτρα, φροντίζει να τα επενδύσει όχι απλώς με έναν (αμφισβητήσιμο) ηθικό μανδύα, αλλά και με εμπειρικά δεδομένα, που ψηλαφούν μόνο το αποτέλεσμα και όχι την αιτία – που συχνά είναι συνέπεια της πολιτικής που οι ίδιες παρατάξεις αυτές στηρίζουν σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Έτσι, επικαλείται ξανά και με καθαρά εργαλειακό τρόπο τη δημογραφική πτώση στην περιοχή, όπως ακριβώς είχε κάνει και το περασμένο καλοκαίρι στη Θαμόρα, όταν προσήψε στην «υπερσεξουαλικότητα της κοινωνίας» την ευθύνη για τη μείωση του πληθυσμού. Και όχι μόνον τούτο. Είχε ισχυρισθεί μάλιστα πως τα μοναστήρια και οι εκκλησίες με το έργο τους βοηθούν να ανακοπεί η μείωση του πληθυσμού. Στη συνέντευξη Τύπου για να ανακοινώσει τα μέτρα, ο ίδιος τόνισε πως «όλες οι γυναίκες που θα θελήσουν να συνεχίσουν την εγκυμοσύνη τους θα έχουν την αμέριστη υποστήριξη» της τοπικής κυβνέρνησης και υπερηφανέφθηκε πως στην Καστίλλη και Λεόν, από τις 2597 περιπτώσεις διακοπής της κύησης μόλις οι 217 (2,2%) έγιναν σε δημόσια νοσοκομεία, ποσοστό αισθητά μικρότερο του 16% που καταγράφεται σε εθνικό επίπεδο.
Η αντίδραση στην ανακοίνωση των μέτρων αυτών ήταν άμεση από πολιτικούς και ιατρικούς κύκλους σε όλη την Ισπανία. Πηγές από το υπουργείο Ισότητας προειδοποίησαν πως τα μέτρα αυτά «ενδέχεται να συνιστούν παραβίαση του δικαιώματος στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία των γυναικών, καθώς περιορίζουν την ικανότητά τους να αποφασίζουν ελεύθερα για το σώμα τους και θέτουν σε κίνδυνο την υγεία τους, επαναφέροντάς τες σε καταστάσεις ανασφάλειας όσον αφορά την υγειονομική περίθαλψη και σε δυσκολίες πρόσβασης στην αποτελεσματική περίθαλψη». Ο πρώην αντιπρόεδρος της Καστίλλης και Λεόν Φρανθίσκο Ιχέα μίλησε για «ηθική επιβολή κυβέρνησης του Vox». Άλλα στελέχη κατήγγειλαν την απόφαση, που πολύ περισσότερο υπακούει σε αιτήματα αντιδημοκρατικών παραπολιτικών οργανώσεων (όπως της HazteOir) παρά μιας σοβαρής και δημοκρατικής κυβέρνησης και όλοι σχεδόν υπογραμμίζουν τον κίνδυνο που αυτό συνεπάγεται για την υγεία των γυναικών. Τη στιγμή μάλιστα, που λόγω των αυστηρών μέτρων που ορισμένες συντηρητικές περιφερειακές κυβερνήσεις εφαρμόζουν χιλιάδες γυναίκες είναι αναγκασμένες, με ό,τι συνεπάγεται τούτο, να μετακινούνται σε άλλες περιφέρειες προκειμένου να διακόψουν την κύησή τους, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Η δε Σοσιαλίστρια υπουργός Υγείας Καρολίνα Ντάρια κατηγόρησε το Λαϊκό Κόμμα (PP) και το Vox ότι «επανεισάγουν το σύστημα ελέγχου και κατάκρισης των γυναικών στη δημόσια υγεία» και πως τα μέτρα αντιβαίνουν στα επιστημονικά δεδομένα.
Το τοπικό Λαϊκό Κόμμα και ο περιφερειάρχης Αλφόνσο Φερνάντεθ Μανιουέκο έχει παραδοθεί ολοσχερώς στις απαιτήσεις του ακροδεξιού σχηματισμού προκειμένου να παραμείνουν από κοινού στην εξουσία και να εφαρμόζουν (όπως συμβαίνει και στις περιφέρειες της Μαδρίτης και της Ανδαλουσίας) ένα αντιπολιτευτικό πρόγραμμα στην κεντρική κυβέρνηση Σοσιαλιστών/Podemos. Αλλά και η εθνική κομματική ηγεσία της Οδού Χένοβα ποιεί την νήσσαν λέγοντας πως «δεν μπορεί διαρκώς να αμφισβητεί τις αποφάσεις των περιφερειακών κυβερνήσεων». Η παρέμβαση του Σοσιαλιστή πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ ενάντια στο νέο μέτρο, που αντιβαίνει στην εθνική νομοθεσία, έχει συναντήσει χλιαρή αντίδραση. Αποτέλεσμα είναι η Μαδρίτη να μελετά την προσφυγή στη δικαιοσύνη, προκειμένου να ανατραπεί η απόφαση, μέχρι ακόμη και το ενδεχόμενο να ενεργοποιήσει το Άρθρο 155 του Συντάγματος που μεταβιβάζει κάποιες κυβερνητικές αρμοδιότητες της αυτόνομης περιφέρειας στην κεντρική κυβέρνηση (όπως είχε γίνει και το 2017 με την Καταλονία).
Ο κίνδυνος να «Ορμπανοποιηθεί» ή «Πολωνοποιηθεί» η Ισπανία μέσω μίας ακροδεξιάς Πέμπτης Φάλαγγας έχει ξεσηκώσει πολλές διαμαρτυρίες και δεν είναι λίγοι εκείνοι που βλέπουν, πως, σε συνδυασμό με τα όσα συμβαίνουν στη Μαδρίτη, η συντηρητική πτέρυγα έχει επιλέξει τον τομέα της Υγείας για να υπονομεύσει την κοινωνική πολιτική της κυβέρνησης και να σαλπίσει την απορρυθμιστική της του δημόσιου κράτους «αντιμεταρρύθμιση».
Πράγματι, πέρα από την στάση της Καστίλλης και Λεόν, η απορρύθμιση της πρωτοβάθμιας και εν γένει της δημόσιας Υγείας που επιβάλλει στην περιφέρειας της Μαδρίτης η Ισάβελ Αγιούσο έχει φέρει τους υγειονομικούς επί ποδός πολέμου. Η σταδιακή αποδυνάμωση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης έχει προκαλέσει την κατάρρευση των τμημάτων επειγόντων στην περιφέρεια της Μαδρίτης, λόγω και της υποστελέχωσης. Οι επαναλαμβανόμενες απεργίες που έχουν κηρύξει οι ιατρικοί σύλλογοι στην περιφέρεια της ισπανικής πρωτεύουσας θα συνεχισθούν και θα συνοδευθούν και από άλλες δράσεις ενάντια στην πολιτική της Αγιούσο, καθώς η ενεργός συμπαράσταση χιλιάδων πολιτών που βγήκαν να διαδηλώσουν στους δρόμους της Μαδρίτης, αποδεικνύει πως η κοινωνία ανησυχεί για την φανερή στρατηγική της περιφερειάρχου να ευνοήσει την μεθοδευόμενη ιδιωτικοποίηση της Υγείας.
Και όπως φαίνεται, η Αγιούσο ή η κυβέρνηση της Καστίλλης και Λεόν δεν είναι οι μόνες περιφερειακές αρχές που μεθοδεύουν την επίθεση μέσω της Υγείας στην κυβέρνηση: και στη Γαλικία η πολιτική των περικοπών στην πρωτοβάθμια περίθαλψη έχει πλημμυρίσει τα επείγοντα περιστατικά των νοσοκομείων, ένεκα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής του περιφερειάρχη Αλφόνσο Ρουέδα, η κυβέρνηση του οποίου απεκδύεται τις ευθύνες, μετακυλίοντάς τες στο Εθνικό Σύστημα Υγείας που διαχειρίζεται η Μαδρίτη.
Είναι πλέον εμφανές πως το μέτωπο της Υγείας, μία πρωταρχική ανάγκη της κοινωνίας, αποτελεί ένα από τα επίλεκτα πεδία σύγκρουσης του ΡΡ με την κυβέρνηση. Θέματα όπως οι αμβλώσεις και πολύ περισσότερο ο νόμος για τους διεμφυλικούς (ley trans), συνιστούν μία δεξαμενή για προσέλκυση «απογοητευμένων» και πιο συντηρητικών ψηφοφόρων των Σοσιαλιστών, ενόψει των φετινών εκλογών, στοχεύοντας στα συναισθήματα και την αποκαρδίωση, στην εικόνα και το αποτέλεσμα και όχι στις αιτίες των αντικειμενικών συνθηκών.
