Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αναμένεται να καταθέτει τις επόμενες μέρες την δική του πρόταση νόμου για τον αποκλεισμό νεοναζί και χρυσαυγιτών από τις εκλογές, που τιτλοφορείται «Για την προστασία της ελεύθερης λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος στις εκλογές». Στην πρόταση επισημαίνεται πως στο άρθρο 29 παρ. 1 του συντάγματος ορίζεται ότι αν και η ίδρυση πολιτικών κομμάτων είναι ελεύθερη, η οργάνωση και η δράση τους οφείλει να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Καθώς δεν προβλέπεται η δυνατότητα απαγόρευσης λειτουργίας πολιτικού κόμματος από την Η συνταγματική διάταξη, ο εκλογικός νόμος μπορεί ωστόσο να θέσει υπό όρους τη συμμετοχή του σε εκλογές με την κατάρτιση συνδυασμού υποψηφίων, με σκοπό την προστασία της ελεύθερης λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος. Όπως διατυπώνεται στην πρόταση της αξιωματικής αντιπολίτευσης:

«Δεν έχουν δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμών πολιτικά κόμματα, η οργάνωση και δράση των οποίων δεν εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος κατά την έννοια του άρθρου 29 παρ. 1 του συντάγματος». Όπως διευκρινίζεται, τέτοια είναι πολιτικά κόμματα των οποίων «οι καταστατικές διατάξεις ή ιδεολογικές διακηρύξεις ή η πολιτική δράση υποκινεί, προκαλεί, διεγείρει ή προτρέπει σε πράξεις ή ενέργειες που μπορούν να προκαλέσουν διακρίσεις, μίσος ή βία κατά προσώπου ή ομάδας προσώπων που προσδιορίζονται με βάση τη φυλή, το χρώμα, τη θρησκεία, τις γενεαλογικές καταβολές, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου, χαρακτηριστικά φύλου ή την αναπηρία, καθώς επίσης κόμματα των οποίων ο επικεφαλής ή μέλος οργάνου διοίκησης έχει καταδικαστεί, ακόμα και πρωτοδίκως, για τα εγκλήματα των άρθρων 187 και 187Α του Ποινικού Κώδικα».

Η πρόταση αποφεύγει τις γενικεύσεις κάνοντας σαφής αναφορά στον ναζιστικό και ρατσιστικό χαρακτήρα του κόμματος: «Η περίπτωση αυτή συντρέχει ακόμα και για απλό μέλος, εάν έχει τελέσει εγκλήματα του προηγούμενου εδαφίου με ναζιστικό ή ρατσιστικό κίνητρο, στο πλαίσιο δράσης κόμματος ή στο όνομά του». Ο έλεγχος προβλέπεται να γίνεται αυτεπαγγέλτως από το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου, ενώ αναφέρεται η δυνατότητα να παρέχονται επιπλέον στοιχεία τεκμηρίωσης προς υποβοήθηση της κρίσης του από πολιτικά κόμματα, ενώσεις προσώπων ή άλλες οργανώσεις της κοινωνίας της πολιτών, αλλά και κάθε εκλογέα.

Η προτεινόμενη ρύθμιση τίθεται με πλήρη σεβασμό στις συνταγματικές επιταγές, όπως φαίνεται και με την αιτιολογική έκθεση. Καθώς θεσπίζεται μόνο αναστολή του δικαιώματος κατάρτισης συνδυασμών για όσο χρόνο συντρέχουν οι περιπτώσεις αποκλεισμού του δικαιώματος αυτού, αλλά όχι απαγόρευση πολιτικού κόμματος, ένα κόμμα θα μπορέσει να συμμετάσχει στις εκλογές εάν είτε εμπράκτως και αποδεδειγμένα απαλείψει κάθε καταστατική διάταξη ή ιδεολογική διακήρυξη και εγκαταλείψει και αποκηρύξει κάθε πολιτική δράση που εμπίπτει στον αντιρατσιστικό νόμο είτε αποπέμψει καταδικασθέν για τα προβλεπόμενα αδικήματα μέλος του ή, αυτονοήτως, εάν ανατραπεί η καταδίκη του. Αφετέρου, και δεδομένου ότι κατά το άρθρο 51 παρ. 3 του συντάγματος στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων μόνο ως συνέπεια αμετάκλητης ποινικής καταδίκης είναι επιτρεπτή, η στέρηση του δικαιώματος ορισμένου κόμματος να καταρτίσει συνδυασμούς λόγω συμμετοχής σε αυτό προσώπου που έχει καταδικαστεί για τα προβλεπόμενα αδικήματα δεν αποκλείει το δικαίωμα του συγκεκριμένου προσώπου, όσο η καταδίκη του δεν έχει καταστεί αμετάκλητη, να συμμετέχει στις εκλογές ως μεμονωμένος υποψήφιος.

Ακολουθεί ολόκληρη η πρόταση νόμου του ΣΥΡΙΖΑ: