Υπέρ της λήψης αυστηρότερων μέτρων κατά των παράτυπων μεταναστών/προσφύγων τάχθηκαν οι «27» της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη χθεσινή άτυπη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κι ενώ στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας εκτυλίσσεται μια ανθρωπιστική τραγωδία, η οποία ενδέχεται να οδηγήσει σε αύξηση των μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών.

«Θα ενεργήσουμε για την ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων μας και την αποτροπή της παράτυπης μετανάστευσης», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μετά τις εργασίες της άτυπης συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες.

Τα μέτρα που συμφωνήθηκαν συμπεριλαμβάνουν πρωτοβουλίες για την ενίσχυση των υποδομής φύλαξης των συνόρων της Βουλγαρίας με την Τουρκία, όπως το να εγκατασταθούν κάμερες και να οικοδομηθούν φυλάκια. Οι χώρες μέλη της Ε.Ε. επιδιώκουν επίσης την αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων για τις απελάσεις, ώστε να αυξηθούν, είπε η κυρία φον ντερ Λάιεν.

Ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς χαρακτήρισε σημαντικό οι χώρες μέλη της Ε.Ε. να συνεργαστούν για τη μετανάστευση, «για τους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα, τη βελτίωση των υποδομών, τη συνεργασία με τις χώρες καταγωγής και διέλευσης (των μεταναστών)».

Η σύνοδος -στην οποία συμμετείχε ως προσκεκλημένος ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι- είχε αρχικά συγκληθεί εξαιτίας της αύξησης των αιτήσεων ασύλου και των αφίξεων παράτυπων μεταναστών στις χώρες της Ε.Ε., που ώθησαν αρκετές κυβερνήσεις να ζητήσουν τη λήψη αυστηρότερων μέτρων.

Το 2022, οι αρχές κατέγραψαν αύξηση κατά 64% των παράτυπων διελεύσεων των συνόρων σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (FRONTEX). Ενώ οι αιτήσεις για τη χορήγηση ασύλου αυξήθηκαν κατά σχεδόν 50%. Επιπλέον, περίπου 4 εκατομμύρια πρόσφυγες από την Ουκρανία βρήκαν καταφύγιο σε κράτη μέλη της Ε.Ε..

Πριν από τη σύνοδο, ο καγκελάριος της Αυστρίας Καρλ Νεχάμερ ζήτησε να χρησιμοποιηθούν 2 δισεκ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για να χρηματοδοτηθεί συνοριακός φράκτης στα σύνορα Βουλγαρίας-Τουρκίας. Η δαπάνη αυτή δεν αναφέρεται ρητώς στο κείμενο συμπερασμάτων της συνόδου. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας τάχθηκε υπέρ της αυστηροποίησης της μεταναστευτικής πολιτικής της Ε.Ε. κι ενώ στο Αιγαίο σε μία μόλις εβδομάδα δύο ακόμα ναυάγια προστέθηκαν στον μακρύ κατάλογο των πνιγμένων στα ελληνικά χωρικά ύδατα.

Μάλιστα το Μαξίμου σχεδόν θριαμβολογεί με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το Μεταναστευτικό. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, που επικαλείται το ΑΠΕ-ΜΠΕ το Συμβούλιο υιοθετεί βασικές ελληνικές θέσεις και η Ε.Ε. αναγνωρίζει ότι το πρόβλημα είναι ευρωπαϊκό και ότι χρειάζεται ευρωπαϊκή απάντηση. Αναγνωρίζει δε την ανάγκη αποτελεσματικού ελέγχου των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., την ώρα, που αναφέρεται σε χερσαία και θαλάσσια σύνορα και χαιρετίζει τις προσπάθειες των χωρών πρώτης γραμμής για τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε..

Το Μαξίμου καλεί σε άμεση ενεργοποίηση κοινοτικών πόρων για την ενίσχυση των δυνατοτήτων και των υποδομών ελέγχου των συνόρων, των μέσων επιτήρησης συμπεριλαμβανομένων και των εναέριων. Τέλος, οι ίδιες πηγές παρατηρούν δε ότι σχετικά με το ζήτημα των επιστροφών το κείμενο συμπερασμάτων υπογραμμίζει τη δυνατότητα επιβολής μέτρων που αφορούν τις βίζες εις βάρος τρίτων χωρών που δεν συνεργάζονται στο ζήτημα των επιστροφών. Εστιάζει δε, στην ανάγκη αποτελεσματικών επιστροφών προς τις χώρες προέλευσης και τέλος καταδικάζει τις προσπάθειες εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού για πολιτικούς σκοπούς.

Ανταγωνισμός και Ε.Ε.

Οι «27» γενικά υιοθέτησαν την εισήγηση της Κομισιόν να γίνουν πιο ευέλικτες οι επιχορηγήσεις τεχνολογιών φιλικών προς το περιβάλλον, ώστε να βοηθηθεί η ευρωπαϊκή βιομηχανία να ανταγωνιστεί με αυτές στις ΗΠΑ και στην Κίνα. Όπως αναφέρει το κείμενο των συμπερασμάτων, τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να προσφέρουν φορολογικά κίνητρα σε βιομηχανίες που χαρακτηρίζονται στρατηγικής σημασίας.

Θα διατεθούν επιπλέον ποσά από προϋπάρχοντα κονδύλια της Ε.Ε. προκειμένου να υποστηριχθούν κάποιοι τομείς και ταυτόχρονα να διασφαλιστεί η αποφυγή στρεβλώσεων του ανταγωνισμού. Δεν γίνεται καμία αναφορά στην έκδοση νέου κοινού χρέους.

Οι ηγέτες της Ε.Ε. συμφώνησαν ακόμη πως πρέπει να γίνουν περισσότερα για να καταπολεμηθεί η έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού και να εξασφαλιστεί η προμήθεια σημαντικών πρώτων υλών. Το ζήτημα θα συζητηθεί πιο λεπτομερειακά στην επόμενη σύνοδο κορυφής, τον Μάρτιο. Στο κείμενο συμπερασμάτων, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί εξάλλου τη Σερβία και το Κόσοβο να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους μετά τις πρόσφατες εντάσεις.

^{Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ}