Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ αναμένεται να ανακοινώσει μια νέα συμφωνία για τους εμπορικούς κανόνες μετά το Brexit για τη Βόρεια Ιρλανδία τη Δευτέρα, στοιχηματίζοντας ότι η ανταμοιβή των καλύτερων δεσμών με την Ευρωπαϊκή Ένωση αξίζει τη διχόνοια που μπορεί να προκαλέσει στο κόμμα του, μεταδίδει το Reuters.
Στην εξουσία μόνο για τέσσερις μήνες, ο Σουνάκ ακολουθεί μια στρατηγική υψηλού κινδύνου ότι μπορεί να βρει έναν συμβιβασμό για να βελτιώσει τις σχέσεις με τις Βρυξέλλες – και τις Ηνωμένες Πολιτείες – χωρίς να εξοργίσει επαρκώς την πτέρυγα του κόμματός του που είναι πιο συνδεδεμένη με το Brexit.
Αναμένεται να δώσει συνέντευξη Τύπου με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αργότερα τη Δευτέρα, ενώ η επικεφαλής της Ε.Ε. θα επισκεφθεί επίσης τον βασιλιά Κάρολο, μια συνάντηση που έχει ήδη επικριθεί επειδή ο μονάρχης υποτίθεται ότι δεν εμπλέκεται σε πολιτικά ζητήματα.
Η συμφωνία επιδιώκει να επιλύσει τις εντάσεις που προκλήθηκαν από τις ρυθμίσεις μετά το Brexit του 2020 που διέπουν τη βρετανική επαρχία και τα ανοιχτά σύνορά της με την Ιρλανδία, μέλος της Ε.Ε., αλλά μένει να φανεί εάν θα φτάσει αρκετά μακριά για να τερματίσει το πολιτικό αδιέξοδο στη Βόρεια Ιρλανδία και να ικανοποιήσει τους επικριτές της Βρετανίας.
«Τους τελευταίους μήνες, υπήρξαν εντατικές διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. – που διευθύνονται από Βρετανούς υπουργούς – και έχει σημειωθεί θετική, εποικοδομητική πρόοδος», ανέφερε το γραφείο του Σούνακ.
Η νέα συμφωνία αναμένεται να διευκολύνει τους φυσικούς ελέγχους στα αγαθά που ρέουν από τη Βρετανία στη Βόρεια Ιρλανδία και να δώσει στη βρετανική επαρχία λόγο σχετικά με τους κανόνες της ΕΕ που πρέπει να εφαρμόσει υπό τους περίπλοκους όρους της εξόδου της Βρετανίας από το μπλοκ.
Η επιτυχία του θα μπορούσε να εξαρτηθεί από το αν θα πείσει το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP) να τερματίσει το μποϊκοτάζ στις ρυθμίσεις κατανομής της εξουσίας στη Βόρεια Ιρλανδία. Αυτές ήταν κεντρικές για μια ειρηνευτική συμφωνία του 1998, η οποία τερμάτισε ως επί το πλείστον τρεις δεκαετίες θρησκευτικής βίας στη βρετανική επαρχία.
Εάν ο Σουνάκ καταφέρει να κερδίσει την υποστήριξη για τη συμφωνία, θα μπορέσει να ξεπεράσει το πιο επίμαχο θέμα της ατζέντας του και να ενισχύσει το Συντηρητικό Κόμμα του, ενώ θα προσπαθήσει να ξεπεράσει το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα, που τώρα προηγείται πολύ στις δημοσκοπήσεις, πριν από τις εθνικές εκλογές που αναμένονται το 2024.
Εάν αποτύχει, ο Σουνάκ θα αντιμετωπίσει πιθανώς μια εξέγερση από την ευρωσκεπτικιστική πτέρυγα του Συντηρητικού Κόμματός του, αναζωογονώντας τις βαθιές ιδεολογικές διαιρέσεις που κατά καιρούς έχουν παραλύσει την κυβέρνηση από την ψηφοφορία για έξοδο από την Ε.Ε. το 2016.
Ο Σουνάκ θα μπορούσε να είχε αφήσει ανεπίλυτη τη σύγκρουση στη Βόρεια Ιρλανδία, αλλά αξιωματούχοι στο Λονδίνο και το Μπέλφαστ πιστεύουν ότι είχε κίνητρο να δράσει ενόψει της 25ης επετείου της Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής, η οποία θα μπορούσε να συνεπάγεται επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.
Ο Μπάιντεν, ο οποίος συχνά μιλά με υπερηφάνεια για τις ιρλανδικές του ρίζες, έχει μιλήσει στο παρελθόν για την ανάγκη διατήρησης της ειρήνης στην επαρχία.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ
Ο Σούνακ ελπίζει ότι ένα επιτυχές αποτέλεσμα θα βελτιώσει τη συνεργασία με την Ε.Ε. σε περιοχές πέρα από τη Βόρεια Ιρλανδία, συμπεριλαμβανομένης της ρύθμισης των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, της επιστημονικής έρευνας και της εισροής μεταναστών με μικρά σκάφη κατά μήκος της Μάγχης.
Ως μέρος της συμφωνίας αποχώρησής της, η Βρετανία υπέγραψε συμφωνία με τις Βρυξέλλες γνωστή ως πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας για να αποφύγει την επιβολή πολιτικά αμφιλεγόμενων ελέγχων κατά μήκος των χερσαίων συνόρων μήκους 500 χιλιομέτρων με την Ιρλανδία.
Αλλά το πρωτόκολλο ουσιαστικά δημιούργησε ένα σύνορο για ορισμένα αγαθά που μετακινούνται από τη Βρετανία, επειδή κράτησε τη Βόρεια Ιρλανδία στην ενιαία αγορά αγαθών της Ε.Ε. . Αυτό άφησε επίσης τη Βόρεια Ιρλανδία να υπόκειται σε ορισμένους κανόνες της ΕΕ, παρόλο που δεν ήταν μέλος του μπλοκ.
Οι αντιλήψεις ότι το πρωτόκολλο διαβρώνει τη θέση της Βόρειας Ιρλανδίας στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν πυροδοτήσει οργή σε πολλούς σε ενωτικές κοινότητες.
Τόσο το DUP όσο και η European Research Group, η οποία συγκεντρώνει συντηρητικούς νομοθέτες υπέρ του Brexit, έχουν πει ότι θα μελετήσουν τις λεπτομέρειες οποιασδήποτε νέας συμφωνίας πριν δώσουν την ετυμηγορία τους, μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει μέρες.
«Νομίζω ότι, απ’ ό,τι έχω ακούσει, (ο Σουνάκ) τα κατάφερε πολύ καλά, αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι πέτυχε τον στόχο να επαναφέρει το DUP στην κατανομή της εξουσίας, που είναι το θεμελιώδες σημείο του», δήλωσε στο ITV ο πρώην συντηρητικός υπουργός Τζέικομπ Ρις-Μογκ.
