Σε αντίποινα φαίνεται πως προχωρούν οι Βρυξέλλες απέναντι στον πρόσφατο νόμο (IRA) της κυβέρνησης του Αμερικανού Προέδρου Τζο Μπάιντεν και του κογκρέσου για επιδοτήσεις και επενδύσεις 300 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στις υποδομές των ΗΠΑ. Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή της Ε.Ε. αποφάσισε να αναθεωρήσει τη στάση της χαλαρώνοντας τους αρχικούς κανόνες που απαγόρευαν ή περιόριζαν δραστικά τις κρατικές επιχορηγήσεις και βοήθειες σε μεγάλες επιχειρήσεις προκειμένου αυτές να παραμείνουν στην Ευρώπη και να μην μεταφέρουν βιομηχανικές μονάδες ή την έδρα τους στο αμερικάνικο έδαφος.
Σε σημερινή σχετική ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της ΕΕ επισημαίνεται πως εγκρίθηκε η «στοχευμένη τροποποίηση» του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία (γνωστός και σαν «ΓΚΑΚ» ή GBER) ώστε να δοθεί «περαιτέρω διευκόλυνση, απλούστευση και επιτάχυνση της στήριξης για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση της Ε.Ε.».
Όπως αναφέρεται ξεκάθαρα, η τροποποίηση του ΓΚΑΚ σε συνδυασμό με το νέο «προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης» επιδιώκει την διευκόλυνση των κρατών μελών της Ε.Ε. για χορήγηση της «αναγκαίας στήριξης» σε βασικούς τομείς ως προς το βιομηχανικό σχέδιο της λεγόμενης «Πράσινης Συμφωνίας».
Εκφράζεται επίσης η πεποίθηση πως οι νέοι κανόνες θα θέσουν «τα σωστά θεμέλια για την αντιμετώπιση ορισμένων από τις οικονομικές επιπτώσεις του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και θα συμβάλουν στην ανάκαμψη της οικονομίας της Ευρώπης, η οποία πλήττεται επίσης από την πανδημία του κορονοϊού και τις υψηλές τιμές της ενέργειας».
Οι νέοι κανόνες προβλέπουν πως:
- Αυξάνονται και εξορθολογίζονται οι δυνατότητες ενισχύσεων στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος και της ενέργειας, μεταξύ άλλων για τη στήριξη της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, έργων απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές, της πράσινης κινητικότητας και βιοποικιλότητας, καθώς και για τη διευκόλυνση των επενδύσεων σε ανανεώσιμο υδρογόνο και την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης.
- Διευκολύνεται η υλοποίηση ορισμένων έργων στα οποία συμμετέχουν δικαιούχοι σε διάφορα κράτη μέλη, όπως σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (ΣΕΚΕΕ), στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης, με την αύξηση των εντάσεων ενίσχυσης, καθώς και των ορίων κοινοποίησης.
- Επεκτείνονται οι δυνατότητες κατάρτισης και επανειδίκευσης σε όλους τους τομείς, παρέχοντας απαλλαγή από την υποχρέωση κοινοποίησης για τις ενισχύσεις κατάρτισης κάτω των 3 εκατ. ευρώ.
- Απαλλάσσονται κατά κατηγορία τα μέτρα ενίσχυσης που θεσπίζουν τα κράτη μέλη για τη ρύθμιση των τιμών της ενέργειας, όπως η ηλεκτρική ενέργεια, το φυσικό αέριο και η θερμότητα που παράγεται από φυσικό αέριο ή ηλεκτρική ενέργεια.
- Εισάγεται μια πολύ σημαντική αύξηση των ορίων κοινοποίησης για τις περιβαλλοντικές ενισχύσεις, καθώς και για τις ενισχύσεις για την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία (ΕΑΚ).
- Αποσαφηνίζονται και εξορθολογίζονται οι δυνατότητες ενισχύσεων χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και για νεοφυείς επιχειρήσεις, καθώς και για χρηματοπιστωτικά προϊόντα που υποστηρίζονται από το ταμείο InvestEU.
- Παρατείνεται ο ΓΚΑΚ έως το τέλος του 2026 για λόγους ασφάλειας δικαίου και κανονιστικής σταθερότητας.
- Αυξάνονται τα κατώτατα όρια στον ΓΚΑΚ ακόμη και πέρα από τους τομείς που αποτελούν αντικείμενο ειδικής επανεξέτασης, ώστε να καλυφθεί η μεγαλύτερη περίοδος ισχύος των κανόνων.
Η Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, εκτελεστική αντιπρόεδρος αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού σε γραπτή δήλωσή της αναφέρει:
«Η νέα δέσμη κανόνων διευκολύνει τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μέτρων που προωθούν την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα, προστατεύοντας παράλληλα τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά».
Ο νέος κανονισμός τις προσεχείς εβδομάδες θα εγκριθεί και επίσημα, μετά τη μετάφραση του κειμένου σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Ε.Ε., και θα τεθεί σε ισχύ την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
