Η ιστορική συμφωνία Ιράν και Σαουδικής Αραβίας, που υπογράφηκε νωρίτερα σήμερα στο Πεκίνο με τη μεσολάβηση της Κίνας, προκαλεί ενδιαφέρουσες αντιδράσεις αλλά και πιθανώς σημαντικές επιπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή του Περσικού Κόλπου εάν σκεφθεί κανείς πως ΗΠΑ και Ισραήλ αξιοποιούν τα τελευταία χρόνια την αντίθεση μεταξύ Τεχεράνης και Ριάντ για να προωθήσουν επιθετικά σχέδια κατά του Ιράν με πρόσχημα το πυρηνικό του πρόγραμμα και την ενίσχυση της θέσης του στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν δήλωσε πως η επαναφορά των φυσιολογικών σχέσεων μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας παρέχει «σπουδαίες δυνατότητες και στις δύο χώρες, στην περιοχή και τον ισλαμικό κόσμο». Παρατήρησε επίσης πως η πολιτική σχέσεων καλής γειτονίας που προώθησε η χώρα του τα τελευταία χρόνια ως «άξονα-κλειδί» για την ιρανική εξωτερική πολιτική κινείται προς την σωστή κατεύθυνση ενώ η ιρανική διπλωματική μηχανή «ετοιμάζει ενεργά και περισσότερα περιφερειακά βήματα».
Πώς αντέδρασε εκπρόσωπος στον Λευκό Οίκο
Η εξέλιξη πάντως που δρομολογήθηκε μετά την πρόσφατη επίσκεψη του Ιρανού Προέδρου Εμπραχίμ Ραΐσί στο Πεκίνο προκάλεσε «παγωμάρα» στην Ουάσιγκτον.
Ο Τζον Κίρμπι, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας στον Λευκό Οίκο, χαιρέτισε με βαριά καρδιά «την είδηση» αλλά και «όποιες νέες προσπάθειες συμβάλλουν στον τερματισμό του πολέμου στην Υεμένη και στην αποκλιμάκωση εντάσεων στη Μέση Ανατολή». Μάλιστα σχολίασε δηκτικά πως οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να υποχωρήσουν από το ρόλο τους στη Μέση Ανατολή μετά τον καταλυτικό διπλωματικό ρόλο της Κίνας στην εξέλιξη αποκατάστασης των σχέσεων Ριάντ-Τεχεράνης. Έκανε δε τον κάθε πικραμένο να χαμογελάσει όταν ισχυρίστηκε πως οι ΗΠΑ σε γενικές γραμμές υποστηρίζουν την … «ειρήνη στη Μέση Ανατολή και αντιτίθενται στην όξυνση εντάσεων».
Παζάρι και μεταξύ Σαουδικής Αραβίας-Ισραήλ
Την Πέμπτη δημοσίευμα της εφημερίδας Wall Street Journal ανέφερε πως η Σαουδική Αραβία ζήτησε «αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας» και «βοήθεια» για να στήσει το δικό της πυρηνικό πρόγραμμα ως όρο για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ, το οποίο επιδιώκει διακαώς μία τέτοια εξέλιξη στο πλαίσιο των λεγόμενων συμφωνιών του Αβραάμ.
Μάλιστα η εφημερίδα υποστήριζε πως η κυβέρνηση Μπάιντεν σε συνεργασία με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου πασχίζει να κλείσει μία συμφωνία μεταξύ Ριάντ και Τελ Αβίβ ως αντιστάθμισμα στο Ιράν και το πυρηνικό του πρόγραμμα ενώσω το τελευταίο συνεχίζει την παροχή στρατιωτικής βοήθειας προς τη Ρωσία στην Ουκρανία.
Επισήμως το Ισραήλ, που εδώ και καιρό εκτοξεύει διαδοχικά απειλές για επίθεση στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις και επιχειρεί να εξασφαλίσει το «πράσινο φως» μίας τέτοιας ριψοκίνδυνης εισβολής από ΗΠΑ και χώρες του ΝΑΤΟ ή της ΕΕ απέφυγε να κάνει δηλώσεις για την συμφωνία Ιράν-Σαουδικής Αραβίας.
Τι είπε πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ
Ωστόσο, ο πρώην πρωθυπουργός Ναφτάλι Μπένετ τοποθετήθηκε στο ζήτημα αναφέροντας πως η εξομάλυνση σχέσεων μεταξύ Ριάντ-Τεχεράνης είναι «βαριά και επικίνδυνη εξέλιξη για το Ισραήλ και σημαντική διπλωματική νίκη για το Ιράν».
Ο Μπένετ κατηγόρησε μάλιστα με αυτή την αφορμή τον Νετανιάχου λέγοντας πως η εξέλιξη για αυτόν συνιστά «αποτυχία» ως αποτέλεσμα «διπλωματικής παραμέλησης, γενικότερης αδυναμίας και εσωτερικής διαπάλης στο Ισραήλ».
Από την άλλη ο πρόεδρος της επιτροπής Ασφάλειας και Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της ισραηλινής βουλής (Κνέσετ) και βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος Λικούντ, Γιούλι Εντελστάιν, τόνισε πως «ο κόσμος δε μένει ακίνητος ενώ εμείς ασχολούμαστε με εσωτερική διαπάλη, συμπεριλαμβανομένου του χειρότερου εχθρού μας… Είναι ώρα να καθίσουμε και να επιλύσουμε τις διαφορές μας ώστε να ενωθούμε και να αντιμετωπίσουμε την υπαρξιακή απειλή που όλοι αντιμετωπίζουμε. Θα είμαστε νικηφόροι μόνον εάν είμαστε ενωμένοι».
