Κοντσέρτο εγχόρδων αφιερωμένο στην επέτειο από τη γέννηση του μέγιστου Γερμανού μουσικού, Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, (31 Μαρτίου 1685-28 Ιουλίου 1750), θα δώσει αύριο, 31 Μαρτίου 2023, στις 7.00 το απόγευμα το σύνολο εγχόρδων De Profundis Ensemble στη Γερμανική Εκκλησία, που βρίσκεται επί οδού Σίνα 66 (ΤΚ 106 72).
Ο καταξιωμένος βιολονίστας της ΕΡΤ και σολίστ, Γιώργος Παναγιωτόπουλος, με την ορχήστρα εγχόρδων De Profundis Ensemble, θα ερμηνεύσουν τέσσερα σπουδαία κονσέρτα για βιολί και ορχήστρα, του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ που είναι βασισμένα στις τέσσερις χορδές του οργάνου.
Ειδικότερα, θα παρουσιαστούν τα έργα:
- Το Κονσέρτο για Βιολί σε Μι μείζονα BWV 1042.
- Το Κονσέρτο για Βιολί σε Λα ελάσσονα BWV 1041.
- Το Κονσέρτο για Δύο Βιολιά σε Ρε ελάσσονα BWV 1043
- Το Κονσέρτο για Βιολί σε Σολ ελάσσονα BWV 1056R.
Λίγα λόγια για τα έργα
Το Κονσέρτο για Βιολί σε Μι μείζονα BWV 1042
Είναι ένα κονσέρτο βασισμένο στο μοντέλο του βενετσιάνικου κοντσέρτου τριών κινήσεων, αν και με λίγα ασυνήθιστα χαρακτηριστικά καθώς κάθε κίνηση έχει «μη-ιταλικά χαρακτηριστικά». Είναι γραμμένο για βιολί, έγχορδα και continuo .
Ενώ υπάρχουν δύο παρτιτούρες του 18ου αιώνα, καμία δεν έχει αυτόγραφο. Ωστόσο, ο Μπαχ χρησιμοποίησε ξανά το κονσέρτο ως πρότυπο για το κονσέρτο του για τσέμπαλο σε ρε μείζονα, BWV 1054, που βρέθηκε στο αυτόγραφο χειρόγραφό του το 1737-39 αυτών των έργων. Το κονσέρτο πιστεύεται ότι γράφτηκε όταν ο Μπαχ εργαζόταν για την αυλή του Κόθεν ή όταν ο Μπαχ ήταν στη Λειψία.
Το Κονσέρτο για Βιολί σε Λα ελάσσονα BWV 1041
Αν και “γενικά πιστεύεται ότι συντέθηκε στο Köthen το 1717-23”,ο Christoph Wolff υποστήριξε ότι το έργο μπορεί να γράφτηκε στη Λειψία κατά την εποχή του Bach ως διευθυντή του Collegium Musicum. Ο Τζον Μπουτ πιστεύει επίσης ότι ο Μπαχ το έγραψε “πιθανώς αμέσως μετά την ανάληψη του Leipzig Collegium Musicum το 1729”. Εν πάση περιπτώσει, η μόνη πηγή αυτόγραφου που σώζεται είναι μέρη που αντέγραψε ο Μπαχ (μαζί με άλλους αντιγραφείς) στη Λειψία γύρω στο 1730 από μια χαμένη πλέον παρτιτούρα.
Το Κονσέρτο για Δύο Βιολιά σε Ρε ελάσσονα BWV 1043
γνωστό και ως Διπλό Κοντσέρτο, είναι ένα κοντσέρτο για βιολί της Ύστερης Μπαρόκ εποχής, το οποίο συνέθεσε ο Johann Sebastian Bach γύρω στο 1730. Είναι ένα από τα πιο επιτυχημένα έργα του συνθέτη.
Ο Μπαχ συνέθεσε το κονσέρτο του για δύο βιολιά σε ρε ελάσσονα, BWV 1043, γύρω στο 1730, ως μέρος μιας σειράς συναυλιών που διηύθυνε ως διευθυντής του Collegium Musicum στη Λειψία.
Το Κονσέρτο για Βιολί σε Σολ ελάσσονα BWV 1056R
Ακόμη και με τα πρότυπα των μελετητών του Μπαχ, το Κοντσέρτο για βιολί σε σολ ελάσσονα, BWV1056, είναι κάτι σαν επιστημονικό ναρκοπέδιο. Αυτή είναι μια άλλη «πίσω-μεταγραφή», αναδημιουργώντας την αρχική έκδοση του γνωστού Κοντσέρτου για τσέμπαλο σε Φα ελάσσονα, το οποίο ο Μπαχ είχε μεταφέρει έναν τόνο για να ταιριάζει στην πυξίδα του πληκτρολογίου. Το δεξιό μέρος του τσέμπαλου στις εξωτερικές κινήσεις, που περιλαμβάνει περάσματα που φαίνονται προσαρμοσμένα σε ανοιχτές χορδές και (στο φινάλε) συγχορδίες που υποδηλώνουν διπλό σταμάτημα, υπαινίσσεται έντονα την προέλευση του βιολιού. Ωστόσο, εύλογα έχει υποστηριχθεί ότι η ονειρική καντιλένα του Largo πάνω από χορδές pizzicato προέρχεται από ένα χαμένο κονσέρτο για Όμποε σε ρε ελάσσονα. Το ότι το πρωτότυπο του όμποε ήταν λιγότερο πολυτελώς διακοσμημένο από τη μεταγραφή του τσέμπαλου μπορεί να μετρηθεί από την επαναχρησιμοποίηση του κινήματος από τον Μπαχ ως Sinfonia στην Καντάτα No 156, «Ich steh mit einem Fuß im Grabe» («Στέκομαι με το ένα πόδι στον τάφο»).
Η πρόσβαση του κοινού στο κοντσέρτο είναι δωρεάν.
Συντελεστές
Συντελεστές-μουσικοί του κοντσέρτου είναι ο Γιώργος Παναγιωτόπουλος (De Profundis Ensemble), φιλική συμμετοχή θα έχει η Νικολία Γαρουφαλίδου και θα παίξουν:
- Βιολί I: Ηλίας Γυφτονικολός, Ζωή Προκοπίου
- Βιολί II: Κωνσταντίνα Μπάλλα, Χρυσή Τζάβλα
- Βιόλα: Ελένη Φουρλάνου
- Βιολοντσέλο: Μυρτώ Ξηρουχάκη
- Κοντραμπάσο: Γιώργος Ντάνης
- Κάντορ-Καλλιτεχνικός Διευθυντής είναι ο Χρήστος Παρασκευόπουλος.