Από την πλευρά των πολυαγαπημένων μας αρχουσών τάξεων (που νυχθημερόν παλεύουν αφιλοκερδώς για το καλό μας και τίποτε άλλο) το δημοκρατικό πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ έχει σε σχέση με τα ευρωπαϊκά το πλεονέκτημα της σταθερότητας και της απόλυτης θωράκισής του από τον λαϊκό παράγοντα.
Στις ΗΠΑ, διαδηλώσεις, πολιτικές διαμαρτυρίες και λοιπές οχλαγωγίες, μπορεί να συμβαίνουν και από αριστερά αλλά και από δεξιά (τέτοια ήταν λχ η εισβολή οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο τον Ιανουάριο του 2021), όμως ποτέ, ούτε μια φορά δεν έχουν επιτύχει να επηρεάσουν το πολιτικό σύστημα, το οποίο αντί λ.χ. να καταρρεύσει και να καταφύγει σε εκλογές, με ολύμπια ηρεμία επικρίνει και με πατρική αυστηρότητα τιμωρεί τέτοιες εγκληματικές και τρομοκρατικές εκδηλώσεις των θλιβερά απείθαρχων τέκνων του, των κατώτερων δηλαδή τάξεων.
Στην Ευρώπη αντίθετα, σε όχι λίγες περιπτώσεις, η εισβολή των μαζών στο προσκήνιο έχει δημιουργήσει φρικτές ανωμαλίες, όπως έκτακτες εκλογές, αλλαγές κυβερνήσεων κλπ. Όχι βέβαια ότι οι νέες κυβερνήσεις κάνουν τα χατίρια των εξεγερμένων. Να, λόγου χάριν, ένα εντελώς τυχαίο παράδειγμα: η πρώτη-φορά-αριστερά κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, αν τη θυμάστε, τέτοια κυβέρνηση ήταν, που υποτίθεται θα μας έκανε τα χατίρια, για αυτό εκλέχτηκε στα καλά καθούμενα. Στο τέλος βέβαια όλα πήγαν (ευτυχώς!) καλά και μείναμε Ευρώπη, ωστόσο κάθε τέτοια αναταραχή προκαλεί μια μικρή αλλά κρίσιμη αναβολή στην εισαγωγή των αναγκαίων μέτρων και μεταρρυθμίσεων που όλοι μαζί οφείλουμε να φέρουμε σε πέρας για το καλό της πατρίδας. Είναι τώρα καιροί για τέτοια;
Το Αμερικανικό Σύστημα Δημοκρατίας
Στην Αμερική δεν ξέρουν από τέτοιες αναβολές, οι μεταρρυθμίσεις εφαρμόζονται παντού και πάντα στην ώρα τους, χωρίς στιγμή το κράτος να δώσει το παραμικρό βάρος στα παιδιαρίσματα αυτά των αποκάτω. Στοιχείο αυτής της θωράκισης είναι ο αρχαϊκός χαρακτήρας του πολιτικού συστήματος των ΗΠΑ. Ο πρόεδρος είναι μάλλον ένας αντιβασιλιάς. Η εκλογή του δεν γίνεται μέσω διαμεσολαβημένης από το κόμμα λαϊκής κινητοποίησης· εξάλλου το Σύνταγμα δεν αναφέρει καν την ύπαρξη των κομμάτων, αφού αυτά εμφανίστηκαν μόνο μετά την Γαλλική Επανάσταση, μετά δηλαδή την συγγραφή του καταστατικού της αμερικανικής πολιτείας κειμένου. Επομένως ως προς το εκτελεστικό, τα κόμματα δρουν περισσότερο ως μη κυβερνητικοί οργανισμοί που δεν παράγουν τα ίδια πολιτική, αλλά απλώς προσφέρουν τον χώρο, το φόρουμ όπου θα γίνουν τα ντιμπέιτ και οι ζυμώσεις των αντίπαλων επιτελείων, τα οποία και παράγουν την κυβερνητική πολιτική. Τα κόμματα περιορίζονται περισσότερο στο νομοθετικό πεδίο. Το τοπίο το συμπληρώνουν τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης και η άμεση, φανερή και εκπίπτουσα από την φορολογία εισφορά των μεγάλων κεφαλαίων στους υποψηφίους. Τα ασύλληπτα ποσά που μαζεύει κάθε υποψήφιος (τα οποία στην Ευρώπη θεωρούνται μαύρο χρήμα, σκάνδαλο και χρηματισμός) είναι περιφανές στοιχείο του προεκλογικού αγώνα. Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση είναι εκ των προτέρων αγορασμένη από διάφορα συμφέροντα με διαφανή και καθαρό τρόπο (όχι όπως εδώ), άρα δεν υπάρχουν δυσεπίλυτες και βλαβερές για το έθνος έριδες μεταξύ μερίδων του κεφαλαίου για το ποιος θα πρωτοευνοηθεί, άρα, με αυτά και αυτά, το σύστημα είναι εκπληκτικά σταθερό.
Από το 1789 που ανέλαβε ο πρώτος πρόεδρος Τζορτζ Ουάσινγκτον, έχουν υπάρξει μόνον εννέα όλες και όλες φορές που έχει παρουσιαστεί μια ανωμαλία στη διαδοχή κυβερνήσεων και καμία από αυτές δεν ήταν άμεσο αποτέλεσμα λαϊκής εισβολής στο προσκήνιο. Συγκεκριμένα, έχουν υπάρξει τέσσερις πρόεδροι που πέθαναν από φυσικά αίτια (και αντικαταστάθηκαν ομαλά από τους αντιπροέδρους), τέσσερις που δολοφονήθηκαν (και αντικαταστάθηκαν ομαλά από τους αντιπροέδρους) και μόνον ένας που παραιτήθηκε για πολιτικούς λόγους (οι οποίοι μόνο έμμεσα συνδέονταν με τα κινήματα της εποχής), ο Ρίτσαρντ Νίξον το 1973. Ο Νίξον μάλιστα ήταν μάλλον και ο σημαντικότερος μεταπολεμικός πρόεδρος (μαζί με τον Ρόναλντ Ρήγκαν). Και ο Νίξον αντικαταστάθηκε (όχι εντελώς ομαλά) από τον αντιπρόεδρό του, ο οποίος και τέλειωσε ομαλά τη θητεία του. Ο Νίξον, ας σημειωθεί, είχε εκλεγεί για δεύτερη φορά το 1972, κερδίζοντας τον Τζορτζ Μακ Γκόβερν, τον πιο αριστερό υποψήφιο στην ιστορία των Δημοκρατικών. Η υποψηφιότητά του ήταν το κοντινότερο που έφτασαν ποτέ στο να καθορίσουν σε κάποιον βαθμό το κεντρικό πολιτικό σκηνικό τα κινήματα στην Αμερική. Η συντριπτική ήττα του Μακ Γκόβερν στις εκλογές αποτέλεσε και το συμβολικό τέλος των κινημάτων της δεκαετίας του ’60.
Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει χώρος για έστω και κοσμητικές ανατροπές στον τρόπο που παράγεται η πολιτική στην Ουάσινγκτον. Ο Τραμπ αποτέλεσε μια (μικρή) εξαίρεση: μη έχοντας κανένα σοβαρό πολιτικό παρελθόν και σχέση με το πολιτικό κατεστημένο της πρωτεύουσας, κατάφερε, αν και δισεκατομμυριούχος, να παρουσιάσει τον εαυτό του ως «ανατροπέα» και «αναμορφωτή» στην εκλογική βάση των Ρεπουμπλικάνων. Οι ψηφοφόροι του τον επέλεξαν ακριβώς για να κάνουν την μικρο-ανταρσία τους απέναντι σε μια κομματική ηγεσία που αδιαφορεί παγερά για τις ανάγκες των συντηρητικών τμημάτων των λαϊκών στρωμάτων. Ο Τραμπ έτσι αποτέλεσε μια ορισμένη τομή με το πολιτικό κατεστημένο των ΗΠΑ, κάτι που φαίνεται και από το ότι απασχολημένος όπως ήταν από τις τριβές στο εσωτερικό της χώρας, υπήρξε ο μοναδικός πρόεδρος στην πρόσφατη μνήμη που δεν ξεκίνησε καμιά νέα πολεμική επιχείρηση στο εξωτερικό, κάτι που σπάνια επισημαίνεται.
Αλλά και οι Δημοκρατικοί είχαν να επιδείξουν το δικό τους αουτσάιντερ απέναντι στον Τραμπ, τον Μπέρνι Σάντερς, το διαμετρικά αντίθετο είδος πολιτικού. Ο Σάντερς, που είναι γέννημα θρέμμα των Δημοκρατικών, έχοντας μια πολιτική ατζέντα χοντρικά ισοδύναμη με του καθ’ ημάς ΠΑΣΟΚ ή ήκιστα πιο αριστερά, επέμενε όμως βασικά ότι οι ΗΠΑ χρειάζονται επιτέλους ένα εθνικό σύστημα ασφάλισης, η έλλειψη του οποίου είναι ένα χαρακτηριστικό που υπερήφανα μοιράζεται η υπερδύναμη με μερικές από τις φτωχότερες χώρες του πλανήτη. Η ατσάλινη επιμονή του σε αυτό το σημείο τον έκανε να φαντάζει στα μάτια των Αμερικανών ως αιμοσταγής, πλην όμως ηρωικός επαναστάτης και αμετανόητος μπολσεβίκος γερο-ανατροπέας, προσελκύοντας έτσι απρόσμενα πολλούς ψηφοφόρους που δεν είχαν άλλον τρόπο αντίδρασης από το να τον ψηφίσουν.
Στις επερχόμενες εκλογές, τον ρόλο του αντίθετου στο ρεύμα υποψήφιου για το κόμμα των Δημοκρατικών υπόσχεται να τον παίξει, όχι παραδόξως, κάποιος που φέρει το όνομα (αλλά και την χαρακτηριστικά κατάλευκη οδοντοστοιχία) της μεγαλύτερης πολιτικής δυναστείας των ΗΠΑ, μιας δυναστείας σχεδόν τόσο μεγάλης όσο και το Μητσοτακέϊκο, ένας πορφυρογέννητος της πολιτικής, κάποιος που μεγάλωσε μέσα στον Λευκό Οίκο και το Κογκρέσο και που από παιδί ταξίδευε με το προεδρικό αεροπλάνο, ο Ρόμπερτ Φράνσις Κένεντι τζούνιορ, γνωστός ως RFK Jr.
Το Βάρος της Ιστορίας και το Περιβάλλον
Δεδομένου ότι είχε την μοναδική και καθόλου αξιοζήλευτη τύχη να δει πρώτα τον θείο Τζον και μετά τον πατέρα Μπομπ Κένεντι να πέφτουν θύματα δολοφονίας, δεν είναι και τόσο περίεργο ότι η καριέρα του RFK jr. δεν είναι η τυπικά αναμενόμενη για μέλος της οικογένειας. Για αρχή, έχει πίσω του χρόνια εθισμού σε ναρκωτικά και αλκοόλ. Τώρα, το περίεργο δεν είναι η εξάρτηση αυτή καθεαυτή, αφού καθόλου σπάνιες δεν είναι στα ανώτατα κλιμάκια τέτοιες συνήθειες. Το αντίθετο, είναι γνωστό ότι η κόκα και άλλα τέτοια αγνά φυτικά προϊόντα είναι μεν αυστηρά απαγορευμένες ακριβές αμαρτίες για τους κοινούς θνητούς, αλλά από την άλλη δεν είναι παρά μικρές (ή και μεγάλες) καθημερινές απολαύσεις πλείστων όσων ηγετών μας. Αυτό που είναι όμως σπανιότατο είναι ότι ο ίδιος το έχει παραδεχτεί δημόσια στο αυτοβιογραφικό του πόνημα “American Values: Lessons I Learned From My Family”. Μάλιστα έχει περάσει και δύο νύχτες στην μπουζουριέρα για χρήση ηρωίνης, το 1983, ενώ η έκτιση της σχετικής καταδίκης του σε δύο χρόνια με αναστολή ολοκληρώθηκε με προσφορά κοινωνικού έργου και ταυτόχρονη εισαγωγή σε πρόγραμμα αποτοξίνωσης, το οποίο είτε πέτυχε απολύτως ή τον δίδαξε πώς να κρύβεται καλά, δεν ξέρουμε τι από τα δύο.
Παρόλα αυτά, έχει επίσης μια μακρά και επιτυχημένη καριέρα δικηγορίας για περιβαλλοντικά ζητήματα, όπου μάλιστα έχει επιτύχει νίκες υπέρ του δημοσίου συμφέροντος και κατά μεγάλων επιχειρήσεων. Το 2018 η ομάδα του πέτυχε την καταδίκη της εταιρίας Monsanto για πρόκληση καρκίνου λόγω χρήσης του ζιζανιοκτόνου Roundup, καταδίκη που απέφερε στον πελάτη του και τους κληρονόμους του 218 εκατ. δολάρια, στον ίδιο βραβεύσεις από διάφορες νομικές εταιρίες και στην Bayer, την εταιρία που πολύ ελαφρόμυαλα αγόρασε την Monsanto, σοβαρό πονοκέφαλο που δεν περνάει με ασπιρίνες. Έχει επίσης συνεισφέρει τα μάλα στην κατάργηση στις πλούσιες βορειοανατολικές πολιτείες διαφόρων κερδοφόρων, αλλά καταστρεπτικών για το περιβάλλον δραστηριοτήτων: έχει κλείσει σκουπιδότοπους, εταιρίες αστικών λυμάτων, βιομηχανίες που μόλυναν, αλλά και διάφορα υπαίθρια σκοπευτήρια. Οι Αμερικανοί επιτρέπεται να ανοίγουν νέες κουμπότρυπες ο ένας στον άλλον με καυτό μολύβι από τα εξάσφαιρά τους, αλλά δεν έχουν δικαίωμα να μολύνουν το περιβάλλον με το περί ου ο λόγος μολύβι, το οποίο, θυμίζουμε, είναι ένα πολύ επικίνδυνο δηλητηριώδες βαρύ μέταλλο.
Επίσης, έχει υπάρξει επιτυχημένος επενδυτής σε περιβαλλοντικά «υπεύθυνες» εταιρeίες. Υπήρξε ο μεγαλύτερος επενδυτής στην Tesla σε δύσκολες εποχές πολύ πριν την επέλαση του Ίλον Μασκ, ενώ είχε και «πράσινα» πάρε-δώσε με την Nestle (σε εμφιαλωμένα νερά) και την Alstom (μπαταρίες και τεχνολογίες δικτύων ισχύος). Ταυτόχρονα έχει βοηθήσει φτωχές και περιθωριοποιημένες κοινότητες, μαύρους, Aμερινδιάνους κλπ. αναλαμβάνοντας να τις εκπροσωπήσει στο δικαστήριο ή σε ομάδες πίεσης και μάλιστα όχι μόνο στις ΗΠΑ. Εχει συμμετοχή σε διάφορους ακτιβισμούς σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων ο Καναδάς, το Εκουαδόρ, η Χιλή και η Κούβα. Στην τελευταία, συναντήθηκε το 1996 με τον Κάστρο για να τον πείσει να μην κατασκευαστεί ένα εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας στο νησί. Δεν ξέρουμε ποια η συνεισφορά του RFK jr., αλλά το εργοστάσιο δεν κατασκευάστηκε και ο Κάστρο μόνο καλά λόγια είχε να πει και για αυτόν και για τον μακαρίτη τον θείο του. Γενικά, με την δράση του είτε σταμάτησε διάφορα επιχειρηματικά πρότζεκτ που ήταν περιβαλλοντικά συζητήσιμα, ή, ακόμα καλύτερα, φρόντισε τα πρότζεκτ μεν να γίνουν, αλλά οι κάτοικοι της περιοχής που βλάπτονται από αυτά να λάβουν και αυτοί ένα μερίδιο από τα κέρδη, προκειμένου να το βουλώσουν. Όλοι ευχαριστημένοι.
Ο Μεγάλος Διχασμός των Αξιών
Το 1968 στην Αμερική ήταν μια αναμφισβήτητα ταραγμένη και διχασμένη εποχή. Η προεκλογική εκστρατεία του RFK (πατρός) εκείνη την χρονιά ήταν φρέσκια, γεμάτη πρωτοφανείς αιτιάσεις και δεν είχε καθόλου πλατειασμούς και στερεότυπα. «Κατεβαίνω υποψήφιος για την προεδρία», έλεγε τον Μάρτη του ’68, «για να φέρω νέες πολιτικές, πολιτικές που θα τελειώσουν την αιματοχυσία στο Βιετνάμ και στις πόλεις μας, πολιτικές που θα κλείσουν το χάσμα μεταξύ λευκών και μαύρων, μεταξύ πλούσιων και φτωχών, μεταξύ νέων και γέρων σε αυτήν τη χώρα και παντού στον κόσμο». Δεδομένου ότι λίγο παρακάτω αναφέρεται φυσικά και η παγκόσμια ειρήνη, το θεωρούμε πολύ πιθανό ότι οι όλοι οι λόγοι των Μις Κόσμος έκτοτε επηρεάστηκαν βαθύτατα από αυτή τη συγκινητική και πρωτότυπη ομιλία, η οποία όμως ανέφερε ρητά τον πόλεμο στο Βιετνάμ, κάτι το όντως ριζοσπαστικό.
Ο RFK jr., πενήντα πέντε χρόνια και έναν μήνα μετά, τον Απρίλιο του ‘23 είπε: «Πενήντα πέντε χρόνια και έναν μήνα πριν, καθόμουν δεκατετράχρονο αγόρι πίσω από τον πατέρα μου όταν ανακοίνωνε την υποψηφιότητά του, […] όντας από πολλές πλευρές στην ίδια θέση που βρίσκομαι σήμερα. Κατέβαινε απέναντι σε έναν πρόεδρο του ίδιου του κόμματός του. Κατέβαινε υποψήφιος κατά ενός πολέμου – κατέβαινε υποψήφιος σε μια εποχή άνευ προηγουμένου πόλωσης της χώρας μας».
Η αλήθεια είναι ότι όντως το ’68 ήταν πρωτοφανώς πολωμένο: Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ δολοφονήθηκε στις 4 Απριλίου και ο RFK πατέρας στις 5 Ιουνίου του ίδιου έτους. Και σήμερα η Αμερική είναι επίσης μια πολωμένη χώρα. Η διαφορά είναι ότι τότε ο διχασμός αυτός εκφραζόταν με πολύ καθαρά πολιτικούς όρους, με όρους Βιετνάμ, αστυνομοκρατίας, διαφοράς πλούσιων και φτωχών, μιας ορισμένης αμφισβήτησης του καπιταλισμού. Σήμερα, ενώ οι ίδιες θεμελιώδεις αιτίες είναι ακόμα πιο βαθιές και οι ανισότητες έχουν αυξηθεί, δεν τίθεται πια ζήτημα συνολικής αμφισβήτησης, αλλά μόνο επιμέρους κριτικής ζητημάτων αξιών, ζητημάτων δηλαδή που το «κατεστημένο», όπως το έλεγαν τότε, να μπορεί να τα ενσωματώσει, μεταλλάσσοντας τα. Τα αέρια θερμοκηπίου, το φυλετικό, το φεμινιστικό, όλα είναι ζητήματα που έχουν διαπρύσιους κήρυκες στο Δημοκρατικό Κόμμα, που όμως κηρύσσουν ένα κάπως «ιδιοσυγκρασιακό» μήνυμα. Το περιβάλλον θα σωθεί αν εφαρμόσουμε το New Green Deal και ρίξουμε λεφτά με τη σέσουλα στις επιχειρήσεις – αρκεί αυτές να είναι πράσινες. Το γυναικείο ζήτημα θα είχε λυθεί, αν μια ακραία νεοφιλελεύθερη πολεμοκάπηλη γινόταν πρόεδρος των ΗΠΑ, ομοίως η εκλογή του Ομπάμα που έσπασε το ρεκόρ επεμβάσεων και φτώχυνε απότομα τις μαύρες κοινότητες ήταν ένα βήμα για την εξάλειψη του ρατσισμού κλπ.
Είμαστε σε καιρούς ομοιομορφίας και μισαλλοδοξίας μεγαλύτερης από πολλές μαύρες περιόδους. Η μη πλήρης αποδοχή της ορθοδοξίας είναι επικίνδυνη – ή ίσως μια ευκαιρία για ανάδειξη μέσω της αρνητικής διαφήμισης. Σε αυτήν τη γκρίζα ζώνη έχει κινηθεί πολιτικά ο RFK jr., τροποποιώντας ελαφρά μια οικογενειακή παράδοση. Ο πατέρας του, για παράδειγμα, αναγνώρισε το πρόβλημα του Βιετνάμ, διείδε ότι υπάρχει ένα «χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών» και ήθελε να το «γεφυρώσει»: προφανώς αυτό σκόπευε να το επιτύχει χωρίς να αλλάξει τίποτε το σημαντικό στον καπιταλισμό – αλλά και πάλι, ο λόγος του φαινόταν αρκετά εμπρηστικός στα πλαίσια της εποχής, ώστε να βρεθεί κάποιος να τον δολοφονήσει. Ο γιός αναγνωρίζει άλλα προβλήματα, πιο «μοντέρνα» και τα ονομάζει. Προφανώς ούτε και αυτός προτείνει ριζοσπαστικές λύσεις, πόσω μάλλον την κατάργηση του καπιταλισμού, αλλά και πάλι, ο λόγος του είναι ενίοτε επαρκώς «εμπρηστικός» για τα αμερικανικά δεδομένα, ώστε το mainstream να χρησιμοποιεί συχνά την τακτική της δολοφονίας χαρακτήρα απέναντί του.
Θεωρίες Συνωμοσίας και Ψεύτικες Ειδήσεις
Ο RFK jr. είναι ένας σταμπαρισμένος συνωμοσιολόγος που διαδίδει αποδεδειγμένα ψεύδη για ζητήματα όπως τα εμβόλια και η δολοφονία του πατέρα του – τουλάχιστον αυτή είναι η γνώμη του κατεστημένου των Δημοκρατικών για αυτόν, αφού τα “liberal” μέσα (εμείς θα το λέγαμε «προοδευτικά» ή «αριστερά») τον παρουσιάζουν ως το αντίστοιχο του Τραμπ. Σύμφωνα με αυτά, ο RFK jr. είναι αντιεμβολιαστής, antivaxxer, όρος που στα αμερικανικά συμφραζόμενα ισοδυναμεί με τον δικό μας «ψεκασμένος». Ο ίδιος πολλάκις έχει πει ότι δεν πιστεύει ότι όλα τα εμβόλια είναι προβληματικά και ότι δεν αρνείται να κάνει εμβόλια, αλλά πιστεύει ότι οι φαρμακευτικές εταιρίες λυμαίνονται τη χώρα. Από την άλλη βέβαια, η σφοδρή κριτική των μεγάλων φαρμακευτικών ως προς τα εμβόλια συχνά συνοδεύεται από δηλώσεις που όντως χαϊδεύουν τα αυτιά των αντιεμβολιαστών, κάτι που προφανώς το κάνει συνειδητά. Χωρίς δηλαδή να απορρίπτει συλλήβδην τα εμβόλια, όπως τον παρουσιάζουν, θέτει μια σειρά από ερωτήματα για τον ρόλο των εταιρειών και την αποτελεσματικότητα ορισμένων εμβολίων, στα οποία η άλλη πλευρά, των διαφωτιστών-προοδευτικών δεν δίνει απαντήσεις, αλλά απλώς λοιδορεί τους «ψεκ».
Η κρίσιμη καμπή εδώ ήταν η πανδημία. Το γεγονός είναι ότι τα εμβόλια και τα λοκντάουν πολιτικοποιήθηκαν και πόλωσαν την Αμερική, όπως και εμάς εδώ. Σε κανένα σημείο δεν αφέθηκε χώρος για τον αναγκαίο διάλογο, ή έστω, δεν έγινε καμιά προσπάθεια να καθησυχαστούν οι ανησυχίες του τμήματος του κοινού που δικαιολογημένα δυσπιστεί απέναντι σε μια καινούργια και όχι επαρκώς δοκιμασμένη τεχνολογία. Αντίθετα, η απάντηση ήταν η αναγκαστική επιβολή με εντελώς αντιδημοκρατικό τρόπο, με την δικαιολογία του κατεπείγοντος, ενός καθεστώτος έκτακτης ανάγκης. Το κράτος ανήγαγε σε μοναδική αλήθεια τον λόγο των φαρμακευτικών, οι οποίες, στο ζήτημα των εμβολίων (αν όχι και παντού αλλού), λένε πάντα μόνο την αλήθεια και σώζουν ζωές με σεβασμό για τον Άνθρωπο και τις ανάγκες του, έχοντας μοναδικό σκοπό την καλή Υγεία του συνόλου, με αυτοθυσία και φροντίδα – και όλα αυτά χωρίς ούτε λεπτό να τις απασχολήσει έστω και φευγαλέα η ποταπή ιδέα της κερδοφορίας τους. Να τα λέμε και αυτά.
Μέσα σε αυτήν τη συγκυρία, ο RFK jr. εξέδωσε το «Ο Πραγματικός Άντονι Φάουτσι». Το βιβλίο όντως περιέχει υλικό που χαρακτηρίζεται ευρύτερα συνωμοσιολογικό, αλλά σε κανένα σημείο αυτό δεν γίνεται χωρίς τις αντίστοιχες επιστημονικές βιβλιογραφικές αναφορές. Γιατί ο RFK jr. προχωρά με πολλή προσοχή, πάντα ακολουθώντας την Επιστήμη™, πάντα καλύπτοντας δηλαδή τα λεγόμενά του με εξαντλητικές βιβλιογραφικές αναφορές σε αναγνωρισμένους επιστήμονες που ανήκουν όμως στην ισχνή μειοψηφία (υπάρχουν και αυτοί, αλλά τα μέσα τους θεωρούν φυσικά εκ των προτέρων ψεκ, ακόμα κι αν είναι νομπελίστες). Όμως, πέρα από τις συνωμοσιολογίες, ο κύριος και εξαιρετικά τεκμηριωμένος στόχος του βιβλίου, όπως λέει και ο τίτλος του, είναι κάποιος που διατέλεσε διευθυντής του Ινστιτούτου Αλλεργιών και Λοιμωδών Νοσημάτων από το 1984 ως το 2022 (σχεδόν επί τέσσερις δεκαετίες, κάτι πρωτοφανές), υπηρέτησε ως σύμβουλος του προέδρου των ΗΠΑ μέχρι το 2022, διαμόρφωσε εν πολλοίς την παγκόσμια αντι-Covid πολιτική, ειδικά στο ζήτημα των εμβολίων, και εν τέλει αγιοποιήθηκε από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης ως Πάπας και Πατριάρχης Ανοσολογίας της Μεγάλης, Εμβολιαστής Εμβολιαστών, Ιατρός Ιατρών, τρίτος και δέκατος των Αποστόλων και Σωτήρ της Οικουμένης από το SARS-COV2 και το AIDS. Ο Άντονι Φάουτσι είναι ένας πραγματικά δαιμόνιος ερευνητής της ανθρώπινης κατάστασης και ένα γαλαξιακών διαστάσεων μούτρο που έβγαλε πολλά λεφτά από την μακρόχρονη συμπόρευσή του με τις φαρμακευτικές πολυεθνικές και τις ανάγκες κερδοφορίας τους και την εκμετάλλευση του πόνου πάρα πολλών ανθρώπων ήδη από την εποχή του AIDS (αλλά αυτά αξίζουν ένα χωριστό άρθρο).
Είναι ενδιαφέρον λοιπόν ότι όλα τα άρθρα που «ξεσκεπάζουν» τον αντιεμβολιαστή RFK jr. ποτέ δεν συζητάνε τον κύριο στόχο του, τον Φάουτσι, ίσως επειδή δεν έχουν πολλά να πουν.
Το αυτό ισχύει και για την άλλη μεγάλη θεωρία συνωμοσίας που διασπείρει ο RFK jr., την θεωρία για την δολοφονία του πατέρα του. Βέβαια, εκτός από ευαίσθητο ζήτημα (πατέρας του ήταν στο κάτω κάτω), η δολοφονία των αδελφών Κένεντι έχει ένα πολύ ειδικό βάρος στην αμερικανική κοινωνία, όντας μέχρι σήμερα η σημαντικότερη και πιο διαδεδομένη θεωρία συνωμοσίας. Και αυτό που την κάνει σημαντική είναι ότι για τις περισσότερες από τις άπειρες θεωρίες που κυκλοφορούν, ο δολοφόνος ήταν η CIA. Με άλλα λόγια, η θεωρία συνωμοσίας αυτή εξακολουθεί να κουβαλάει μέσα της μια κριτική για το βαθύ αμερικανικό κράτος, γεγονός που την κάνει απεχθή στο πολιτικό προσωπικό στην Ουάσινγκτον.
Ο RFK jr. είναι και εδώ προσεκτικός. Δεν αναπαράγει άκριτα θεωρίες συνωμοσίας που κυκλοφορούν ελεύθερα, αλλά μόνο χρησιμοποιεί τις πολλές ασάφειες και τα μεγάλα κενά στην επίσημη αφήγηση για το ζήτημα. Για παράδειγμα, ποτέ δεν είπε ότι ο Σιρχάν Σιρχάν, ο Παλαιστίνιος στον οποίο χρεώθηκε η δολοφονία, όταν πλησίασε τον πατέρα του ήταν άοπλος, όπως ψευδώς ισχυρίστηκαν οι New York Times. Αυτό που είπε πολλές φορές ήταν ότι, κατά την επίσημη αυτοψία, η σφαίρα που σκότωσε τον RFK πατέρα τον βρήκε από πίσω, εύρημα που περιλαμβάνει και η επίσημη αναφορά της αστυνομίας. Σύμφωνα με αυτήν, ο Σιρχάν πυροβόλησε πολλές φορές, αλλά αστόχησε. Με βάση τέτοια δεδομένα ο RFK jr. έχει πρόσφατα πει ότι ο Σιρχάν Σιρχάν θα πρέπει πλέον να αφεθεί ελεύθερος, αφού η δικογραφία αποδεικνύει ότι δεν ήταν αυτός που σκότωσε τον πατέρα του.
Όλα αυτά όμως είναι δευτερεύοντα. Το μεγαλύτερο αμάρτημά του παραμένει η (μετρημένη) κριτική που ασκεί στις πολιτικές της Ουάσινγκτον. H τελευταία, εν μέσω σοβαρής νευρικής κρίσης και υποχώρησης στο διεθνές πεδίο, δεν είναι σε θέση να δεχτεί την παραμικρή κριτική. Η εμμονή του με την ελευθερία του λόγου, που παραβιάζεται ύστερα από τη λογοκρισία τόσο του κράτους όσο και των (ιδιωτικών) σόσιαλ μίντια που «κόβουν» ότι δεν τους αρέσει, η κριτική του στα περιβαλλοντικά προβλήματα της υπερδύναμης, που καθόλου δεν αρέσει στα λόμπι των ορυκτών καυσίμων, η προσωπική επίθεση στον Φάουτσι, που είναι κατά μέτωπο επίθεση στις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες, όλα αυτά καθόλου δεν αρέσουν σε κάποια κρίσιμα πρόσωπα.
Ακόμα χειρότερα, δεν διστάζει να κάνει κριτική στην ιμπεριαλιστική (δεν την λέει έτσι) πολιτική των ΗΠΑ. Στο σάιτ του λέει πολύ καθαρά ότι θα σταματήσει τους πολέμους στο εξωτερικό, θα γυρίσει πίσω τα στρατεύματα, θα «ξετυλίξει» την αυτοκρατορία, θα επιχειρήσει ειρηνική λύση στο Ουκρανικό σταματώντας τον «πόλεμο δια αντιπροσώπου» με την Ρωσία, και «τους βομβαρδισμούς, τις μυστικές επιχειρήσεις, τα πραξικοπήματα, τους παραστρατιωτικούς και όλα αυτά που έχουν γίνει τόσο “κανονικά”, που οι περισσότεροι άνθρωποι αγνοούν ότι καν συμβαίνουν».
Έχει πιθανότητες να εκλεγεί πρόεδρος; Προφανώς, ελάχιστες. Το κόμμα έχει φροντίσει να δείξει ότι δεν θα αποτελέσει τον φιλόξενο χώρο διεξαγωγής ντιμπέιτ μεταξύ των υποψηφίων που είναι κανονικά. Για την ακρίβεια, δεν θα γίνουν καθόλου ντιμπέιτ. Τα μέσα έχουν χρόνια που τον περιγράφουν ως έναν γραφικό περιθωριακό τζάνκι που πιστεύει σε εξωγήινους. Η οικογένεια Κένεντι σε έναν βαθμό τον έχει αποκηρύξει ως το μαύρο της πρόβατο. Ένα μεγάλο τμήμα των Δημοκρατικών ψηφοφόρων είναι πεπεισμένο ότι η Αμερική οφείλει να συνεχίσει να πολεμάει στο εξωτερικό.
Εντούτοις ο RFK jr. ποντάρει σε μια εξέγερση στην κάλπη των Αμερικανών, οι οποίοι καθολικά απορρίπτουν το ενδεχόμενο σύγκρουσης Τραμπ-Μπάιντεν στις εκλογές (μάλιστα οι Δημοκρατικοί δεν θέλουν τον Μπάιντεν περισσότερο από όσο οι Ρεπουμπλικάνοι δεν θέλουν τον Τραμπ). Οι ψηφοφόροι των Δημοκρατικών είναι αναφανδόν υπέρ ενός New Green Deal, το οποίο υποτίθεται θα μας σώσει από το φαινόμενο του θερμοκηπίου (σπόιλερ: ένα New Green Deal δεν θα έχει καμία απολύτως θετική επίδραση στο κλίμα, αλλά το σημαντικό εδώ είναι τι πιστεύουν οι ψηφοφόροι, όχι τι θα συμβεί…). Είναι μπουχτισμένοι από την γεροντοκρατία και την αναντιστοιχία της εικόνας του Μπάιντεν με την εικόνα του πώς οφείλει να είναι ο πρόεδρος, κάτι το πολύ σημαντικό στις εθισμένες στο παιχνίδι εντυπώσεων ΗΠΑ. Ο πρόεδρος οφείλει το λιγότερο να εκπέμπει την εικόνα της δύναμης και της σιγουριάς, κάτι που για να το θέσουμε κομψά, ο Μπάιντεν δεν το έχει (να μην αναφέρουμε καν την πιο αποτυχημένη αντιπρόεδρο της ιστορίας που κουβαλάει ως βάρος πίσω του…)
Άρα, υπάρχει πολύς χώρος για έκπληξη. Δεδομένου του πόσο νωρίς είναι ακόμα, οι αντίπαλοι του Μπάιντεν τα πάνε πολύ καλά στις δημοσκοπήσεις. Ήδη 14% των Δημοκρατικών λένε ότι θα το ρίξουν στον Κένεντι, ο οποίος μάλιστα είναι ακόμα πιο δυνατός στις κρίσιμες κατηγορίες των γυναικών και των πάνω των 65 που είναι οι κύριες ομάδες πληθυσμού που φτάνουν μέχρι την κάλπη. Τον Ιούνιο του 2015, δύο μήνες πιο αργά στην κούρσα, ο Μπέρνι Σάντερς κατέγραφε 1% ως 2% στις δημοσκοπήσεις και τελικά παρά λίγο να κερδίσει τη Χίλαρι (αλλά τον έκοψε το αντίστοιχο της κεντρικής επιτροπής του κόμματος σε μια κίνηση απελπισίας).
Το υποθετικό ενδεχόμενο να φτάσει ο Κένεντι στον Λευκό Οίκο θα είχε ένα ορισμένο ενδιαφέρον για μας τους από έξω. Η επικράτησή του σε μια τόσο ρευστή συγκυρία θα προκαλούσε ίσως κάποιους τριγμούς στην Ουάσινγκτον με απρόβλεπτες αυτή τη στιγμή συνέπειες. Αν μη τι άλλο, οι εξελίξεις θα μας επέτρεπαν να διασκεδάσουμε λίγο με τον τρόπο που θα διαλέξει να κάνει τις δικές του κωλοτούμπες…