Με τη χώρα να πυρπολείται πρόωρα από τις υψηλές θερμοκρασίες και την παρατεταμένη ξηρασία, που έχει φθάσει σε επικίνδυνα επίπεδα, με το 74% του εδάφους της να κινδυνεύει με ερημοποίηση και τον κίνδυνο καταστροφικών πυρκαγιών να βρίσκεται άμεσα επί θύραις, ο οικολογικός συναγερμός στην Ισπανία έχει μετατραπεί σε ένα κύριο πολιτικό θέμα για λυσσαλέα αντιπαράθεση ενόψει εκλογών ανάμεσα στην κυβέρνηση Psoe/Podemos και το δεξιό Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ).
Και όχι μόνον. Γιατί στην περίπτωση της απόφασης της τοπικής δεξιάς κυβέρνησης στην Ανδαλουσία να επεκτείνει, αυθαίρετα και με σαφή πολιτικά και προεκλογικά κίνητρα, την αρδεύσιμη ζώνη γύρω από τον φυσικό δρυμό της Δονιάνα, αποσπώντας ζωτικές υδατικές πηγές από έναν από τους μεγαλύτερους βιότοπους στην Ευρώπη, έχει εμπλέξει άμεσα και την Ε.Ε..
Ο αρμόδιος Ευρωπαίος Επίτροπος Βιρζίνιους Σινκιεβίτσιους κάλεσε τον πρόεδρο της τοπικής κυβέρνησης Χουάν Μανουέλ Μορένο Μπονίγια να συμμορφωθεί προς τους οικολογικούς και δεοντολογικούς κανόνες της Ε.Ε., θυμίζοντας πως η ισπανική κυβέρνηση ακόμη πρέπει να εφαρμόσει τη σχετική καταδίκη του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου από το 2021,ειδεμή αντιμετωπίζει σοβαρά πρόστιμα. Το ΡΡ, αλλά και το αδελφό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, δια του επικεφαλής του Μάνφρεντ Βέρνερ, κατηγόρησε τον Επίτροπο, αλλά κυρίως ότι παρεμβαίνει ανεπίτρεπτα υπέρ των Σοσιαλιστών στο εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι στην Ισπανία. Κάτι όμως που απεναντίας κι ως μη όφειλε έπραξε ο ίδιος ο Βέρνερ, ο οποίος και στο παρελθόν είχε παρέμβει υπέρ του ΡΡ στη συζήτηση υπέρ της χρήσης των ευρωπαϊκών πόρων στην εφαρμογή του πρωτοποριακού νόμου για τη συναίνεση και τον βιασμό (si es solo si).
Οι προειδοποιήσεις των Βρυξελλών για τον υπαρκτό κίνδυνο να καταστραφεί ο μοναδικός τούτος υγροβιότοπος δεν συγκινεί την τοπική κυβέρνηση, αλλά ούτε και την κεντρική διοίκηση του ΡΡ, που μάλιστα ενέπλεξαν στη συνωμοσιολογία και τον Λουΐς Πλάνες, γιο κυβερνητικού υπουργού, ως συντάκτη της ευρωπαϊκής έρευνας για τη Δονιάνα, ωθώντας την Ε.Ε. σε σχετική δριμεία διάψευση και επίπληξη. Ωστόσο, όπως μαρτυρεί και η αντίδραση όχι απλώς των οικολογικών οργανώσεων, που καθημερινά εγκαλούν με κάθε τρόπο τα δύο αντίμαχα κόμματα για τον φαρισαϊσμό τους απέναντι στην κλιματική προτεραιότητα που πρέπει να δοθεί, το θέμα της Δονιάνα αποτελεί ίσως τη σταγόνα (κυριολεκτικά) που ξεχειλίζει την αγανάκτηση για την υδρική και περιβαλλοντική κατάσταση στη χώρα. Οι αγρότες από καιρό εκλιπαρούν την κυβέρνηση για βοήθεια, ενόψει μίας καταστροφικής χρονιάς, όπου το 60% της παραγωγής τους κινδυνεύει με αμετάκλητη καταστροφή. Ήδη η Καταλονία έχει κηρύξει την περιοχή σε περιβαλλοντική κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, μιας και ήδη η ξηρασία έχει «κάψει» το 40% της σοδειάς. Είναι εμφανές πως οι αυξημένες ανάγκες ύδρευσης και η εξασφάλισή τους, την ώρα που οι διαθέσιμες ποσότητες στους ταμιευτήρες της χώρας βρίσκονται μόλις στο 50,1% και για τη συνολική κατανάλωση (πόσιμου, αρδεύσιμου) νερού μόλις στο 41,9%, σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις, αποτελούν ένα κύριο πολιτικό όπλο.
Ο Μορένο στην Ανδαλουσία μοιάζει να εκμεταλλεύεται ακριβώς αυτήν την ανάγκη: ο αναγκεμένος αγρότης, που βλέπει το εισόδημά του να κινδυνεύει, όχι μόνον για τούτη τη χρονιά, αλλά και για τις μελλούμενες, δεν πρόκειται να συγκινηθεί από την θυσία του βιότοπου της Δονιάνα. Το φυσικό αυτό πάρκο και η προστασία του αίφνης μεταβάλλεται στο διακύβευμα ενός ιδιαίτερου ταξικού (και αναμφίβολα κομματικού) αγώνα. Οι ανησυχίες (ελιτίστικες και μεταφυσικές για τη φύση) των «καλοβαλμένων» αστών συγκρούονται με τις «πραγματικές» ανάγκες των ανθρώπων του μόχθου για την επιβίωσή τους -σύμφωνα με τα υπονοούμενα των δεξιών και κυρίως των ακροδεξιών στοιχείων (ψηφοφόροι του Vox), που η κυβέρνηση Μορένο θέλει να προσεταιρισθεί. Άλλωστε το ίδιο το ΡΡ του Αλβέρτο Νούνιεθ Φεϊχόο, ενόψει και των άμεσων Δημοτικών/Περιφερειακών, αλλά κυρίως των γενικών εκλογών στα τέλη του χρόνου, υποθάλπει την αδιαλλαξία του Μορένο, αποβλέποντας στην προσέλκυση κι άλλων ψηφοφόρων του Vox, που παραδοσιακά ως αρνητές της οικολογικής κρίσης ταυτίζουν την οικολογία με τον αριστερό ριζοσπαστισμό. Μη λησμονούμε πως στο άλλο φέουδο της αντιπολίτευσης των Περιφερειαρχών στον Σοσιαλιστή πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ, την Καστίλλη και Λεόν, η συγκυβέρνηση ΡΡ/Vox απέδιδε την ευθύνη για τις πυρκαγιές στους… οικολόγους και τη μονομανία τους για την προστασία της άγριας φύσης και την αντίστασή τους στην τσιμεντοποίηση!
Ένα κλίμα πόλωσης, που αναμένεται να ενταθεί για τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες πριν την αναμέτρηση της 28ης Μαΐου. Με τα υπόρρητα μηνύματά του προς τους ακροδεξιούς ψηφοφόρους, το PP διεξάγει έναν διμέτωπο αγώνα. Εάν θέλει να ισχυροποιήσει την παρουσία του στις δημοτικές και Περιφερειακές εκλογές, ώστε να βρίσκεται στη θέση του ισχυρού για τις γενικές εκλογές αργότερα, το κόμμα του Φεϊχόο, πρέπει να κατακτήσει τα εδάφη που ελέγχει το Vox. Μιας και ενόψει των βουλευτικών, μία συμμαχία σε τοπικό επίπεδο, ενδέχεται να αδυνατίσει τη διαπραγματευτική του δυνατότητα με περιφερειακά και αυτονομιστικά κόμματα στην, εμφανή, περίπτωση μη αυτοδυναμίας του.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Φεϊχό εκμεταλλεύθηκε επίσης τη συζήτηση για την πρώτη συγκροτημένη νομοθεσία για τη στέγαση που προώθησε η κυβέρνηση Psoe/Podemos. Εκεί όπου ο Φεϊχόο, έχοντας ως πραγματικό επίδικο τον Σαντιάγο Αμπασκάλ του Vox και τους ψηφοφόρους του, ξαναεστίασε στο μορμολύκειο των «καταλήψεων» κατοικιών, από άστεγες οικογένειες, μετανάστες ή νοικοκυριά υπό έξωση, με τη βοήθεια αλληλέγγυων κινημάτων. Το «κόκκινο πανί» δηλαδή για την ακροδεξιά και τους οπαδούς της, που βλέπουν στην ανάγκη των ευάλωτων για στέγαση μία απειλή για την «έννομο τάξη».
Η επίθεση του Φεϊχόο περιείχε σενάρια εκτροπής και όχι προτάσεις συγκεκριμένες ενός κόμματος που κόπτεται για τη διευκόλυνση των λαϊκών τάξεων (που υποτίθεται ότι προστατεύει σύμφωνα με τον τίτλο του) στη στέγαση και την προστασία της. Δεν εστίασε στο πώς θα προστατευθούν οι τιμές των ενοικίων, η δημόσια κατοικία και γη, πώς θα αποτρέπονται οι εξώσεις και οι αυθαίρετες (βλέπε Αγιούσο) πωλήσεις σε κερδοσκοπικά funds, πώς θα ορίζεται πλέον η ιδιοκτησία και η προστασία της, (πάλι βλέπε Αγιούσο). Απεναντίας, η επωδός ήταν το πώς θα υπάρξει μία «συμφωνία» για τον περιορισμό των καταλήψεων. Μάλιστα, παραποιώντας και τα στοιχεία, καθώς ο ισχυρισμός του ΡΡ πως «οι καταλήψεις αυξήθηκαν κατά 50% τα τελευταία χρόνια», έρχονται σε σύγκρουση με τα επίσημα στοιχεία, που αναδημοσιεύονται και στον Τύπο. Παρά τις κινδυνολογίες, ποτέ άλλοτε στην τελευταία επταετία δεν ήταν τόσο χαμηλά τα ποσοστά καταλήψεων, όσο μέσα στο 2022!
Όμως το ενδεχόμενο μίας πραγματικής οικολογικής και συνεπακόλουθης οικονομικής καταστροφής σε μία χώρα απροστάτευτη από την κλιματική κρίση, δεν φαίνεται να απασχολεί το ΡΡ. Εντούτοις, η κλιματική πίεση στην Ισπανία ήδη είναι μεγάλη και προβλέπεται να γίνει οξύτερη, μιας και τα μοντέλα προεξοφλούν ένα καλοκαίρι με πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Μία κατάσταση ασφυκτική για την οποία δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο κεντρικό σχέδιο, ενώ οι αρχές σε κάθε μεγαλούπολη δείχνουν μέριμνα για σχετικά μέτρα ανάλογα με την ιδεολογική τους κλίση: κάποιες λαμβάνουν στα σοβαρά την οικολογική κρίση, προβλέπουν θερμικά καταφύγια, τέντες σε δημόσιους χώρους και βρύσες, άλλες (κυρίως δεξιές δημαρχίες) περιορίζονται σε ευκαιριακά ημίμετρα. Όπως, τα μαθήματα στην αυλή των σχολείων που επέβαλε η Περιφερειάρχης της Μαδρίτης Ισάβελ Αγιούσο τις ημέρες του Απριλιάτικου καύσωνα!
