Δεκάδες χιλιάδες Σέρβοι διαδήλωσαν τη Δευτέρα, ζητώντας καλύτερη ασφάλεια, απαγόρευση βίαιου τηλεοπτικού περιεχομένου και παραίτηση βασικών υπουργών, μερικές ημέρες μετά από δύο ένοπλες επιθέσεις σε σχολεία όπου έχασαν τη ζωή τους 17 άτομα.
Σε μια από τις πιο μαζικές διαδηλώσεις των τελευταίων δεκαετιών, με αριθμούς που δεν έχουν δει στη βαλκανική χώρα εδώ και χρόνια, οι διαδηλωτές πραγματοποίησαν πορεία στο κέντρο της πρωτεύουσας Βελιγραδίου κρατώντας ένα πανό που έγραφε «Η Σερβία ενάντια στη βία».
«Συγκεντρωθήκαμε εδώ για να αποτίσουμε φόρο τιμής, να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε, ώστε αυτό να μην ξανασυμβεί ποτέ, πουθενά», δήλωσε ο διαδηλωτής Μποριβόγε Πλέσεβιτς από το Βελιγράδι.
Ένας μαθητής που έφερε δύο πιστόλια στο σχολείο του σκότωσε την προηγούμενη Τετάρτη οκτώ μαθητές και έναν φύλακα. Άλλοι έξι μαθητές και ένας δάσκαλος τραυματίστηκαν.
Μια μέρα αργότερα, ένας 21χρονος άνδρας κραδαίνοντας ένα τουφέκι και ένα πιστόλι σκότωσε οκτώ και τραυμάτισε 14 άτομα. Και οι δύο δράστες παραδόθηκαν στην αστυνομία.
Οι διαδηλωτές και οι υποστηρικτές της αντιπολίτευσης ζήτησαν το κλείσιμο των τηλεοπτικών σταθμών και των ταμπλόιντ που κατηγορούν ότι προωθούν βίαιο και χυδαίο περιεχόμενο.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ορισμένες ομάδες δικαιωμάτων κατηγορούν τον Πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς και το κυβερνών Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα (SNS) για αυταρχισμό, καταπίεση των ελευθεριών των μέσων ενημέρωσης, βία κατά πολιτικών αντιπάλων, διαφθορά και δεσμούς με το οργανωμένο έγκλημα. Ο Βούτσιτς και οι σύμμαχοί του αρνούνται τις κατηγορίες.
Ο Βούτσιτς είπε ότι οι διαδηλωτές τη Δευτέρα προσπαθούσαν να τον αναγκάσουν να παραιτηθεί και να αποσταθεροποιήσουν τη χώρα. Είπε ότι ήταν έτοιμος να δοκιμάσει τη δημοτικότητα του κόμματός του σε μια πρόωρη ψηφοφορία, αλλά δεν διευκρίνισε την ημερομηνία.
«Θα συνεχίσω να εργάζομαι και δεν θα υποχωρήσω ποτέ ενώπιον του δρόμου και του όχλου… Αν θα είναι ανασχηματισμός της κυβέρνησης ή (πρόωρες) εκλογές, θα το δούμε», είπε σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση.
Οι βουλευτικές εκλογές στη Σερβία είναι προγραμματισμένες το 2026 και οι προεδρικές εκλογές το 2027.
Οι διαδηλωτές ζήτησαν επίσης την παραίτηση του υπουργού Εσωτερικών Μπράτισλαβ Γκάσιτς και του Αλεξάνταρ Βούλιν, διευθυντή της υπηρεσίας κρατικής ασφάλειας, και την απόλυση της κυβερνητικής κανονιστικής επιτροπής για τα ηλεκτρονικά μέσα (REM) εντός μιας εβδομάδας.
Ο υπουργός Παιδείας Μπράνκο Ρούζιτς παραιτήθηκε την Κυριακή.
Οι διαδηλωτές ζήτησαν έκτακτη κοινοβουλευτική συνεδρίαση και συζήτηση για τη συνολική κατάσταση ασφαλείας.
Στο μεταξύ, παρόμοιες διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις της Σερβίας.
Σε απάντηση στους πυροβολισμούς, η αστυνομία της Σερβίας ξεκίνησε τη Δευτέρα αμνηστία ενός μήνα για την παράδοση παράνομων όπλων. Είπε ότι πάνω από 1.500 παραδόθηκαν την πρώτη μέρα.
Ο Βούτσιτς ανακοίνωσε αστυνομικούς ελέγχους εγγεγραμμένους κατόχους όπλων.
Η Σερβία έχει μια βαθιά εδραιωμένη κουλτούρα των όπλων, και μαζί με τα υπόλοιπα Δυτικά Βαλκάνια είναι γεμάτη με στρατιωτικής ποιότητας όπλα και πυρομαχικά σε ιδιωτικά χέρια μετά τους πολέμους της δεκαετίας του 1990 που διέλυσαν την πρώην Γιουγκοσλαβία.
