Η Ε.Ε. κάλεσε τη Δευτέρα την Ελλάδα να διερευνήσει τους ισχυρισμούς ότι εγκαταλείπει μετανάστες στη θάλασσα εν μέσω ανησυχιών ότι η κεντροδεξιά κυβέρνηση στην Αθήνα παραβιάζει την κοινοτική νομοθεσία.
Η εκτελεστική εξουσία της Ε.Ε. προέτρεψε την Ελλάδα να ξεκινήσει έρευνα για φερόμενες παράνομες απελάσεις μεταναστών την ημέρα που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προκήρυξε νέες εκλογές αφού σημείωσε σημαντική νίκη την Κυριακή της 21ης Μαΐου, αν και δεν κατάφερε να κερδίσει τη συνολική κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της Κομισιόν Ίλβα Γιόχανσον προέτρεψε τις ελληνικές αρχές να αναλάβουν δράση μετά από βίντεο που έλαβαν οι New York Times, στο οποίο φαίνονται σκάφη της ελληνικής ακτοφυλακής να εγκαταλείπουν μετανάστες σε μια σχεδία στη μέση του Αιγαίου.
«Είναι απαραίτητο να δοθεί η κατάλληλη συνέχεια από τις ελληνικές αρχές, με βάση επίσης τον νέο ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης», έγραψε ο Γιόχανσον στο Twitter.
«Η Επιτροπή είναι έτοιμη να λάβει επίσημα μέτρα, όπως ενδείκνυται», πρόσθεσε.
Η Κομισιόν δεν θα λάβει άμεσα αυτά τα μέτρα, καθώς η έρευνα βρίσκεται επί του παρόντος στα χέρια των Ελλήνων εισαγγελέων, του Διαμεσολαβητή της και της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
«Δεν πρόκειται να εξάγουμε συμπεράσματα και να ανακοινώσουμε ενέργειες ή δραστηριότητες που αναλαμβάνουμε πριν λάβουμε γνώση των συμπερασμάτων αυτής της έρευνας που θα διεξαχθεί σε εθνικό επίπεδο», δήλωσε στους δημοσιογράφους σε καθημερινή ενημέρωση η αναπληρώτρια εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ντέινα Σπίναντ.
Ωστόσο, ορισμένοι ευρωβουλευτές κάλεσαν την Κομισιόν να υιοθετήσει μια πιο σκληρή γραμμή κατά της Ελλάδας, φτάνοντας στο σημείο να προτείνει την έναρξη διαδικασίας επί παραβάσει, η οποία θα επέτρεπε στο Δικαστήριο της Ε.Ε. να επιβάλει κυρώσεις εάν κρίνει ότι η Αθήνα παραβιάζει το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Ο Μητσοτάκης είναι ο βασικός διαμεσολαβητής εξουσίας στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), την ισχυρή κεντροδεξιά ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι κεντροαριστεροί Σοσιαλιστές & Δημοκράτες (S&D) και το φιλελεύθερο Renew Europe κάλεσαν τη Δευτέρα τον Έλληνα Επίτροπο Μαργαρίτη Σχοινά – ο οποίος προέρχεται από το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας του Μητσοτάκη – να εμφανιστεί ενώπιον της επιτροπής Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
«Η κακομεταχείριση και η επαναπροώθηση των μεταναστών στην Ελλάδα αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση του δικαίου της Ε.Ε. και του διεθνούς δικαίου», δήλωσε η ευρωβουλευτής του S&D, Μπίργκιτ Σίπελ. «Ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, η Επιτροπή υποτίθεται ότι προστατεύει το δίκαιο της Ε.Ε.», πρόσθεσε.
Η Επιτροπή αρνήθηκε να επιβεβαιώσει ότι το σκάφος της ελληνικής ακτοφυλακής, το οποίο φέρεται να μετέφερε τους μετανάστες στην άκρη των χωρικών υδάτων της Ελλάδας, πληρώθηκε κυρίως από τα κεφάλαια του κοινοτικού μπλοκ, όπως αναφέρουν οι New York Times.
Αυτοί οι ισχυρισμοί έφεραν την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε δύσκολη θέση. Επαίνεσε την Ελλάδα ως «ασπίδα» της Ευρώπης το 2020 παρά τις αυξανόμενες ανησυχίες από τον ΟΗΕ και τις ΜΚΟ για τη μεταναστευτική πολιτική της συντηρητικής κυβέρνησης.
Η ελληνική κυβέρνηση δεν απάντησε στην αποκάλυψη των New York Times, αλλά ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης υπερασπίστηκε δημοσίως τη σκληρή γραμμή της κυβέρνησής του για τη μετανάστευση, υποστηρίζοντας ότι το ελληνικό κοινό είναι στο πλευρό του.
Η ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου δήλωσε ότι η κυβέρνηση στην Αθήνα ζήτησε το αρχικό υλικό και σύντομα θα δώσει επίσημη απάντηση.
Υπεκφυγές και μισόλογα του Κυριάκου Μητσοτάκη στο CNN:
Την πρώτη του συνέντευξη μετά από την εκλογική νίκη της Νέας Δημοκρατίας έδωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στο CNN και την Κριστιάν Αμανπούρ, όμως, πέρα από τους διθυράμβους και την αυτοαποθέωση προσπάθησε να δώσει απαντήσεις και για τη σκληρή μεταναστευτική πολιτική που έχει ασκήσει.
Η δημοσιογράφος ρώτησε τον πρωθυπουργό για το σκληρό βίντεο που αποκάλυψαν πριν από μερικές ημέρες οι New York Times που καταγράφει αιτούντες άσυλο, ανάμεσά τους και παιδιά, να περισυλλέγονται, να μεταφέρονται στη θάλασσα και να εγκαταλείπονται σε μια σχεδία από την ελληνική ακτοφυλακή.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση έστειλε ένα μήνυμα στις ελληνικές αρχές για πλήρη και ανεξάρτητη έρευνα στις κατηγορίες ότι η κυβέρνησή σας παρανόμως επιτρέπει επαναπροωθήσεις μεταναστών στο Αιγαίο. Θέλω να προβάλλω ένα βίντεο που ξέρω ότι έχετε δει, που δείχνει τους μετανάστες να μπαίνουν σε φορτηγάκι, στη συνέχεια σε βάρκα, μετά σε σκάφος του λιμενικού και τελικά να στέλνονται με φουσκωτή σχεδία, στο Αιγαίο. Η πρώτη μου ερώτηση είναι αν θα διατάξετε μία πλήρη και ανεξάρτητη έρευνα για το τι συνέβη;» ήταν η ερώτηση της Κριστιάν Αμανπούρ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχείρησε να «κλείσει» το θέμα υποστηρίζοντας ότι έδωσε εντολή για τη διεξαγωγή έρευνας, επέστρεψε στο 2015 για να ασκήσει κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ για την πολιτική που ακολουθούσε.
Στη συνέχεια επανέλαβε τη δική του ερμηνεία για το σκληρό αντιμεταναστευτικό δόγμα κάνοντας λόγο για «σκληρή, αλλά δίκαιη πολιτική» και επισημαίνοντας ότι όσο λιγότεροι άνθρωποι υπάρχουν στη θάλασσα τόσο μικρότερος ο κίνδυνος να πεθάνουν άνθρωποι στη θάλασσα.
Η Κριστιάν Αμανπούρ επέμεινε ρωτώντας «Θέλω να είμαι απόλυτα σαφής. Δεν εγκρίνετε, η κυβέρνησή σας δεν εμπλέκεται στο να αφήνονται αυτοί οι άνθρωποι – συμπεριλαμβανομένων παιδιών – στη θάλασσα;» με τον Έλληνα πρωθυπουργό να υποστηρίζει πως δεν συμβαίνει αυτό και πως οι εικόνες από το βίντεο δεν είναι αποδεκτές.
«Αυτό που κάνουμε και είναι στα πλαίσια των ευρωπαϊκών κανονισμών είναι να αναχαιτίζουμε στη θάλασσα στα σύνορά μας με την Τουρκία και μετά να ζητάμε από την τουρκική ακτοφυλακή να τους περισυλλέξει».
Το βίντεο, βέβαια, δεν καταγράφει κανένα σημείο αναχαίτισης στη θάλασσα, αλλά δείχνει ξεκάθαρα ανθρώπους, ανάμεσά τους και μικρά παιδιά, να απομακρύνονται από την ξηρά, να στοιβάζονται σε βάρκα και μετά να εγκαταλείπονται μέσα στη θάλασσα.
Στην προσπάθειά του να απορρίψει την κριτική είπε χαρακτηριστικά ότι «ξέρω ότι η Ελλάδα έχει δεχθεί το δικό της μερίδιο κριτικής για τα pushbacks, αλλά λίγοι μιλούν για τα push forward που κάνει η Τουρκία, η τουρκική ακτοφυλακή πιέζοντας επιθετικά απελπισμένους ανθρώπους που τους βάζουν σε φουσκωτές βάρκες και του σπρώχνουν προς τα δικά μας εθνικά ύδατα».