Οι τελευταίες μέρες αναμφίβολα ήταν ό,τι καλύτερο για το Luben. Οι επιδόσεις των στελεχών του ΚΙΝΑΛ και του ΣΥΡΙΖΑ, αν δεν υποδηλώνουν κάποιου είδους συλλογική ψυχολογική-διανοητική κατάρρευση των δύο κομμάτων (ή ενδεχομένως επιπλέον αυτής) καταδεικνύουν ότι ένα μεγάλο μέρος (ίσως και το μεγαλύτερο) των «στενών» επιτελείων και των δύο απαρτίζεται από στελέχη με υψηλό βαθμό άγνοιας σε γνωσιακό επίπεδο και χωρίς κανένα ταλέντο επιβίωσης σε ένα σχετικώς μη φιλικό περιβάλλον.
Δεν ήταν μόνο οι «θανατηφόρες» ατάκες ή το «διάβασμα» μέσα από το τετράδιο σημειώσεων. Ήταν γενικώς το ύφος εκφοράς λόγου (πιο κοντά σε μαθητή Λυκείου που πιάστηκε αδιάβαστος) εκείνο που σκόρπισε γέλιο στο διαδίκτυο. Όσο όμως και αν είναι απολαυστικό να μένει κανείς σε αυτά, υπάρχουν τρία βαθύτερα πολιτικά ζητήματα: το πρώτο, συνίσταται στον τρόπο συγκρότησης των εν λόγω επιτελείων. Με εντεινόμενο τρόπο από το 1996 (και ακόμα περισσότερο από την περίοδο ΓΑΠ) τα κοινωνικά στελέχη, δηλαδή τα στελέχη των μαζικών κοινωνικών χώρων εκπαραθυρώθηκαν υπέρ βιολογικώς νέων, δήθεν ή όντως ειδικών σε επιμέρους τομείς, με φερόμενα βαριά βιογραφικά. Ένα κύμα απο-πολιτικοποίησης, δηλαδή στην πραγματικότητα δεξιάς πολιτικής, ως προς το τι σημαίνει κόμμα σάρωσε το μοντέλο κόμματος μαζών, δηλαδή το μοντέλο της αριστεράς και του ΠΑΣΟΚ. Τα κόμματα υπό τις συνθήκες του ξεριζώματός τους εύκολα και γρήγορα έπεσαν στην αγκαλιά της οικονομικής ολιγαρχίας. Οι δήθεν «ειδικοί» τους οποίους διαφημίζουν οι πρόεδροι των κομμάτων και με τους οποίους στελεχώνουν τα κέντρα λήψης αποφάσεων φυσικά δεν μπορεί παρά να είναι πρόθυμοι απολογητές εκείνων που πλέον ελέγχουν τα κόμματά τους. (Χαρακτηριστική η περίπτωση πολυδιαφημισμένου νέου στελέχους του ΚΙΝΑΛ, το οποίο μόλις ρωτήθηκε από δημοσιογράφο αν θα φορολογήσει το κόμμα του τα κέρδη του Βαρδινογιάννη και του Λάτση έσπευσε να αλλάξει θέμα). Επιπλέον όμως, ως στελέχη χωρίς καμία επαφή με τη ζώσα κοινωνική πραγματικότητα των στρωμάτων τα οποία υποτίθεται ότι θέλουν να εκπροσωπήσουν, δεν μπορούν παρά να στερούνται των πολύ βασικών πολιτικών δεξιοτήτων. Με άλλα λόγια, τα κομματικά επιτελεία πάσχουν από ένα είδος συλλογικής αταλαντοσύνης ή και ηλιθιότητας. Όχι λόγω χαμηλού δείκτη νοημοσύνης, αλλά λόγω πολιτικής (και συχνά και γνωσιακής) αμορφωσιάς.
Δεύτερον, μια σειρά από κακές έως κωμικοτραγικές παρουσίες μπορούν να «κάψουν» μια κατά τα λοιπά ορθή συλλογιστική. Η αλλαγή της αναλογίας άμεσων και εμμέσων φόρων είναι απολύτως ορθή. Το ίδιο ότι τα πολύ μεγάλα εισοδήματα απολαμβάνουν προκλητικών φοροαπαλλαγών, όπως και ότι εξασκούνται σε κατά συρροή φοροδιαφυγή. Επιπλέον, ο ίδιος ο ΟΟΣΑ πράγματι επισημαίνει τον ιδιαιτέρως χαμηλό φορολογικό συντελεστή στα μερίσματα. Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, το πρόβλημα με τις θέσεις του ΚΙΝΑΛ και του ΣΥΡΙΖΑ συνίσταται στο ότι είναι πάρα πολύ μετριοπαθείς. Σε μια χώρα με διευρυνόμενες ανισότητες και κοινωνία σε συνθήκες στρατηγικής παρακμής, η χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό των ολιγαρχών και των παραπληρωματικών τους εργολάβων, ενόσω λεηλατούν τον λαό, είναι προκλητική. Ωστόσο, οι κωμικοτραγικές παρουσίες, οι δηλώσεις Κατρούγκαλου πιο πριν και η απόλυτη κυριαρχία της νεοφιλελεύθερης προπαγάνδας στα μέσα ενημέρωσης στερεί οποιαδήποτε δυνατότητα έστω στοιχειωδώς σοβαρής συζήτησης.
Τρίτον, μια από τις καταστροφές που προκάλεσαν τα μνημόνια είναι ότι αναίρεσαν κάθε αξιοπιστία σύναψης κοινωνικού συμβολαίου. Η βάση κάθε κοινωνικού συμβολαίου συνίσταται στο ότι πληρώνεις φόρους και εισφορές, οπότε έχεις βάσιμη προσδοκία ανταποδοτικότητας. Τα μνημόνια θύμισαν σε όλους ότι το ελληνικό κράτος στερείται κάθε αξιοπιστίας. Οι κοινωνικές παροχές κατεδαφίστηκαν, οι συντάξεις συρρικνώθηκαν, οι όροι εργασίας επιδεινώθηκαν, το εν γένει προστατευτικό δίκτυ του κράτους ευημερίας (όποιο τέλος πάντων υπήρχε) αναιρέθηκε. Αντιθέτως, οι φόροι και οι εισφορές εκτοξεύθηκαν. Το μάθημα ήταν απλό: εσύ θα πληρώνεις και το κράτος θα τα δίνει στο πολύ μεγάλο κεφάλαιο. Αυτή η συνειδητοποίηση αρχικώς ενίσχυσε τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά όταν και εκείνος έκανε μια από τα ίδια, το μήνυμα έγινε «εμπιστέψου τους γνήσιους νεοφιλελεύθερους, με την ελπίδα ότι θα μειώσουν και τα δικά σου φορολογικά βάρη». Αφού από το κράτος ευημερίας δεν έχεις τίποτα να περιμένεις, τουλάχιστον κοίτα να γλιτώσεις ό,τι μπορείς από πληρωμές προς αυτό. Με άλλα λόγια, τα μνημόνια έπεισαν ότι στην Ελλάδα δεν μπορεί να στεριώσει σοσιαλδημοκρατικό κοινωνικό συμβόλαιο. Δεν είναι λοιπόν μόνο οι τραγελαφικές εμφανίσεις. Είναι επιπλέον ότι στην ουσία του ένα τέτοιο συμβόλαιο δεν είναι πειστικό. Οι κυβερνήσεις ΓΑΠ και Τσίπρα έκαναν ό,τι μπορούσαν για να πείσουν ότι ο νεοφιλελευθερισμός είναι μονόδρομος. Τώρα δρέπουν τους καρπούς.
Προφανώς βεβαίως θα αποδώσουμε τα εύσημα στα επιτελεία Μόντι Πάιθον. Κάνουν σπουδαία δουλειά (παλιά θα την αποκαλούσαν προβοκάτσιες).
