Η «μούσα» του μεγάλου Ισπανού ζωγράφου Πάμπλο Πικάσο, Φρανσουάζ Ζιλό, απεβίωσε χθες σε ηλικία 101 ετών. Toν Μάιο του 1943, η Ζιλό γνώρισε τον Πικάσο στο Παρίσι του πολέμου κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής. Εκείνη την εποχή, ήταν μια επίδοξη νεαρή καλλιτέχνιδα. Τελικά έγινε εκτός από «μούσα» του, η επί μία δεκαετία σύντροφός του αλλά και μητέρα των δύο παιδιών τους.

Τον θάνατό της σε νοσοκομείο του Μανχάταν επιβεβαίωσε στους «New York Times η κόρη της, Ορελία Ενζέλ επισημαίνοντας ότι η Γαλλίδα καλλιτέχνιδα αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα με την καρδιά και τους πνεύμονες.

Γεννημένη σε μια εύπορη παριζιάνικη οικογένεια, η Ζιλό ήταν ήδη αφοσιωμένη ζωγράφος όταν γνώρισε τον 40 χρόνια μεγαλύτερό της Πικάσο, σε ένα γαλλικό εστιατόριο. Και ήταν η μόνη ανάμεσα σε πολλές ερωμένες που τον εγκατέλειψε, το 1953, μετά από 10 χρόνια συμβίωσης και την απόκτηση δύο παιδιών: την Παλόμα και τον Κλοντ Πιερ.

Χαρακτηριστικά όπως ο μακρύς λαιμός της, η ελιά στο μάγουλό της και το διεισδυτικό της βλέμμα εμφανίζονται στα γυναικεία πορτρέτα του Πικάσο, όπως γράφει η γαλλική εφημερίδα «Le Μonde». Τους πρώτους μήνες της σχέσης τους, ο Πικάσο είχε σχέση με την Ντόρα Μάαρ, η οποία όμως δεν άντεξε για πολύ. Ο Ισπανός ζωγράφος δεν ήταν βίαιος άνθρωπος αλλά έθετε συνεχώς σε δοκιμασία τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες που εμπιστευόταν.

Ήταν βαθιά ερωτευμένος με τη Φρανσουάζ, αλλά δεν μπορούσε να αντέξει ότι τον εγκατέλειψε. Το 1954, η Γαλλίδα καλλιτέχνις πήρε τα δύο μικρά παιδιά τους και μετακόμισε από το σπίτι που μοιράζονταν στη νότια Γαλλία. «Φαντάζεσαι ότι οι άνθρωποι θα ενδιαφέρονται για σένα;» της είπε ο Πικάσο όταν η Ζιλό τον εγκατέλειψε. Και δεν σταμάτησε εκεί: «Δεν θα το κάνουν ποτέ, πραγματικά, μόνο για σένα. Ακόμα κι αν πιστεύεις ότι αρέσεις στους ανθρώπους, θα είναι απλώς ένα είδος περιέργειας που θα έχουν για ένα άτομο του οποίου η ζωή έχει αγγίξει τη δική μου τόσο στενά».

Ωστόσο, η Ζιλό στάθηκε στα πόδια της και έχτισε ξανά την καριέρα της, ακόμη κι όταν ο Πικάσο έλεγε στις γκαλερί να «θάψουν» την τέχνη της. Η ίδια συνέχισε να εκθέτει τα έργα της, τα οποία βρίσκονται σε πάνω από 12 μουσεία, συμπεριλαμβανομένων του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης και του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη και του Κέντρου Πομπιντού στο Παρίσι.

Ένα πορτρέτο του 1965 με την κόρη της, «Paloma à la Guitare» πωλήθηκε έναντι 1,3 εκατ. δολαρίων σε διαδικτυακή δημοπρασία το 2021. Όπως αφηγείται στο αμφιλεγόμενο βιβλίο της, υπό τον τίτλο: «Living with Picasso» (Η ζωή με τον Πικάσο), το οποίο έγραψε το 1964 μαζί με τον κριτικό λογοτεχνίας Κάρλτον Λέικ, οι δρόμοι τους διασταυρώθηκαν για πρώτη φορά στο εστιατόριο «Le Catalan», ένα σημείο συνάντησης καλλιτεχνών.

«Ήμουν με έναν φίλο και ηθοποιό, τον Αλέν Κινί, ο οποίος δειπνούσε μαζί μας. Ο Πικάσο ήρθε να μας μιλήσει και είπε στον Κινί που τον γνώριζε «μπορείς να με συστήσεις στους φίλους σου;», Η Ζιλό τον χαιρέτησε αγέρωχα. Από τότε, ύστερα από πρόσκληση του Πικάσο, άρχισε να τον επισκέπτεται το πρωί στο εργαστήριό του, στην οδό «Grands Augustins». «Την ημέρα που με κάλεσε να πάω το απόγευμα, κατάλαβα πολύ καλά τι εννοούσε», γράφει στο βιβλίο της η Ζιλό.